Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de mogelijke terbeschikkingstelling van humanitaire hulp naar aanleiding van het conflict tussen Rusland en Oekraïne.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 642)

 
Datum ontvangst: 09/03/2022 Datum publicatie: 07/07/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 17/06/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
31/05/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

Nu het conflict tussen Rusland en Oekraïne in alle hevigheid verder blijft woeden, hebben verschillende landen en deelstaten reeds besloten om humanitaire hulp te sturen richting het oorlogsgebied – terwijl ook lokale en private initiatieven ter ondersteuning van Oekraïense oorlogsvluchtelingen als paddenstoelen uit de grond schieten.

Eerder liet de Brusselse Regering in het kader van datzelfde conflict reeds weten dat de uitvoer van goederen voor tweeërlei gebruik met als eindbestemming Rusland opgeschort wordt voor onbepaalde duur, maar buiten deze sanctiemaatregel lijkt er maar weinig concrete ondersteuning opgestart te worden vanuit de hoek van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Heeft de Brusselse Regering reeds beslist om, in navolging van onder meer het Vlaamse en federale niveau, humanitaire hulp op te sturen richting Oekraïne of diens buurlanden?

    • Zo ja, kan u nader toelichten uit welke vorm(en) deze humanitaire hulp bestaat en hoe lang deze voorzien wordt? Welke coördinerende rol neemt het Brussels Hoofdstedelijk Gewest op inzake de coördinatie van de humanitaire hulp die door Brusselse actoren ondernomen wordt?

    • Zo neen, kan u nader toelichten waarom de Regering (nog) niet overgegaan is tot het zenden van humanitaire hulp?

  • Kan u nader toelichten hoeveel aanvragen omtrent de uitvoer van goederen voor tweeërlei gebruik met als eindbestemming Rusland officieel werden opgeschort? Om welke producten gaat het hierbij en welke economische waarde vertegenwoordigt dit? Heeft de Brusselse Regering Rusland daarvan officieel op de hoogte gebracht?

  • Kan u nader toelichten hoeveel aanvragen omtrent de uitvoer van goederen voor tweeërlei gebruik met als eindbestemming Rusland officieel werden uitgereikt in 2021? Welk aandeel van het totaal aantal uitgereikte dergelijke vergunningen vertegenwoordigt dit?

 
 
Antwoord    Op donderdag 10 maart 2022 heeft de Brusselse regering ingestemd met de vrijmaking van een budget van € 180.000 voor humanitaire noodhulp voor de Oekraïense bevolking als gevolg van de Russische invasie van Oekraïne.

Het is namelijk de gedeelde verantwoordelijkheid van de Brusselse Regering om solidair te zijn via de levering van humanitaire noodhulp en om initiatieven voor te stellen bij een crisis met een dergelijke impact.


De actie bestaat uit de financiering van het Consortium 12-12, ook gekend als het Belgisch Consortium voor Noodhulpsituaties, een vzw die zeven grote Belgische humanitaire organisaties verenigt.
De lidorganisaties van het Consortium werken in ontwikkelingslanden en doen dat dikwijls al jaren. Bij een uitzonderlijke humanitaire crisis kunnen ze dus terugvallen op hun lange ervaring en grote terreinkennis, wat de doeltreffendheid van hun hulp gevoelig verbetert.


Met de Brusselse humanitaire hulp kan het Consortium de kwetsbare bevolking van Oekraïne het volgende bezorgen:
-medisch materiaal en noodmateriaal leveren aan de ziekenhuizen en gezondheidszorginstellingen;
-medische eerstelijnshulp (met name in de conflictgebieden);
-drinkbaar water in de conflictgebieden en in de gebieden waar vluchtelingen worden opgevangen;
-levensmiddelen;
-activiteiten om kinderen te beschermen en om psychosociale zorg te bieden;
-geschikte opvangstructuren voor vluchtelingen;
-vervoer opdat vluchtelingen zich bij hun naasten kunnen voegen en veilige gebieden kunnen bereiken.
Deze hulp gaat naar de Oekraïense bevolking en naar de ontheemde bevolkingsgroepen in de buurlanden: Polen, Roemenië, Hongarije, Slovaakse Republiek en Moldavië.

In het kader van de humanitaire hulp van de regering werden ook twee ambulances aan de stad Kiev geschonken via De Brusselse Hoofdstedelijke Dienst voor Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (DBDMH).

Sinds de toepassing van de sancties werden drie licenties opgeschort waarvan de Russische Federatie de eindgebruiker is. Het exportbedrijf werd er onmiddellijk over ingelicht, evenals de Federale Overheidsdienst-Algemene Administratie van de Douane en Accijnzen. De drie licenties hebben betrekking op filters voor de biofarmaceutische industrie.
Ze kwamen neer op een globaal maximumbedrag van bijna 14 miljoen euro, waarvan bijna 400.000 euro al geëxporteerd was voordat de sancties werden doorgevoerd. Hoewel deze drie licenties mogelijk in het door het sanctiestelsel voorziene uitzonderingskader kunnen vallen, lijkt het erop dat de vennootschap deze uitzondering niet zal aanvragen; moeilijkheden voor het vervoer van de goederen en de betaling van de transacties rechtvaardigen die keuze.

Tot slot werd de Russische regering er niet officieel over ingelicht. De reden daarvoor is tweeledig:
1. Sinds de goedkeuring van Verordening (EU) nr. 833/2014 vond de Federale Overheidsdienst Buitenlandse Zaken het “wenselijk dat alle aanvragen voor de legalisatie van certificaten van eindbestemming en alle aanvragen voor inlichtingen over bestemmelingen van de export van goederen van tweeërlei gebruik aan de Belgische ambassade in Moskou en het consulaat-generaal van Sint-Petersburg worden gericht, uitsluitend via een aanvraag gericht aan de dienst M5, die de aanvraag zal posten”.
2. Door het conflict in Oekraïne is de interne richtlijn in Buitenlandse Zaken om tot nader order geen contact meer te onderhouden met Russische diplomaten in België, behalve voor essentiële zaken.


In 2021 werden drie exportlicenties met de Russische Federatie als bestemmeling afgeleverd. Dat zijn drie licenties op een totaal van 22 licenties met betrekking tot goederen en technologieën van tweeërlei gebruik die in 2021 werden afgeleverd.

Overigens, hoewel geen humanitaire hulp als dusdanig, wil ik er ook op wijzen dat wij ook hier in Brussel er alles aan doen om de Oekraïners zo snel en zo goed als mogelijk op te vangen.



In het kader van de task force voor de opvang van Oekraïnse vluchtelingen die is opgericht, is er op mijn initiatief een besluit aangenomen waarbij we de bestaande vrijstelling van vergunning voor de bestemmings- of gebruikswijziging van gebouwen met het oog op de gratis opvang van personen die om internationale bescherming verzoeken, uitbreiden en faciliteren. Dit besluit werd goedgekeurd door de Regering op 1 juni 2022 en wordt binnenkort gepubliceerd in het Belgisch Staatsblad.

Zo komen grotere gebouwen in aanmerking voor een bestemmings- of gebruikswijziging, geldt er eveneens een vrijstelling voor de bouw van modulaire woningen en wordt de vrijstelling van vergunning verlengd tot drie jaar ipv één jaar.


Deze vrijstelling geldt van zodra de Raad van de Europese Unie richtlijn 2001/55/EG (van de Raad van 20 juli 2001 betreffende minimumnormen voor het verlenen van tijdelijke bescherming in geval van massale toestroom van vluchtelingen en maatregelen ter bevordering van een evenwicht tussen de inspanning van de lidstaten voor de opvang en het dragen van de consequenties van de opvang van deze personen) activeert, wat de Raad op 4 maart 2022 voor de allereerste keer ooit gedaan heeft, en kan worden gebruikt voor de opvang van alle vluchtelingen/personen die om internationale bescherming verzoeken (dus niet alleen Oekraïners). Op die manier anticiperen we ook toekomstige grote vluchtelingencrisissen en creëren we een vergunningsvrijstelling die futureproof is.