Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende ziekteverzuim en burn-out bij overheidsdiensten, -organisaties en -diensten

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1150)

 
Datum ontvangst: 14/06/2022 Datum publicatie: 05/08/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 26/07/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/06/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Het risico op burn-out bij werknemers is de laatste jaren sterk toegenomen. Volgens een studie van Securex in samenwerking met de KU Leuven loopt bijna 30% van de Belgische werknemers het risico op een burn-out. Van deze werknemers staat 13% op het punt in een burn-out te vallen. 

Ik zou daarom graag willen weten :

Voor ELKE administratie en ELK overheidsorgaan en -dienst die onder uw gezag of toezicht staan:

Voor 2021,

  1. Wat zijn de geregistreerde cijfers inzake langdurig absentheïsme en burn-out? Wat zijn de belangrijkste vastgestelde triggers? Welke leeftijdsgroepen worden het meest getroffen? quid met het eerste kwartaal van 2022?

    2. Wat is de evolutie van het langdurig ansentheïsme en het burn-outpercentage in vergelijking met de laatste vier jaar? Is er een stijging of een daling? Zijn er nuances in de cijfers die u bezit? Zo ja, welke? Is er een oorzakelijk verband aangetoond tussen burn-out en langdurig absenteïsme?

  2. welke maatregelen zijn er genomen ter voorkoming van rolconflicten (spanningen op de werkplek), ter voorkoming van chronische stress op het werk, ter voorkoming van absenteïsme en ter voorkoming van burn-out?

 

 
 
Antwoord   

1)

GAN 

Hieronder volgen de cijfers voor het totale absenteïsme binnen het Agentschap, tussen 2018 en vandaag:

 

·       2018: 5,21%

·       2019: 10,05%

·       2020: 12,11%

·       2021: 12,81%

·       2022 (januari - april): 14,66%

 

In dit stadium is het niet mogelijk om langdurige ziekten te isoleren. Dat soort rapportering is voorzien in het kader van het specifieke project ter vermindering van het absenteïsme (zie punt 3).

 

Het absenteïsme is de laatste jaren dan ook gestegen. Een van de factoren die die stijging kunnen verklaren, is de werkdruk in verband met de noodzaak om afwezige personen te vervangen. Dat heeft gevolgen voor de mogelijkheid om verlof op te nemen en voor de motivatie van het personeel. Sinds 2020 speelt ook de gezondheidscontext in verband met COVID-19 een rol.

 

Wat de leeftijdsgroepen betreft die meer of minder getroffen worden, is er in 2021 een iets hoger percentage bij de 31- tot 40-jarigen en een hoger percentage bij de 60-plussers:

 

 

 

< 30 jaar

11,59%

31 - 40 jaar

14,04%

41 - 50 jaar

11,88%

51 - 60 jaar

12,66%

> 60 jaar

19,49%

Wat de eerste maanden van 2022 betreft, is er in januari sprake van een lichte stijging van het absenteïsme, maar in de daaropvolgende maanden lijkt het cijfer weer te dalen. Over het algemeen blijft het totale absenteïsme vrij hoog:

 

 

jan-22

feb-22

maart-22

apr-22

< 30 jaar

19,64%

14,00%

12,85%

13,79%

31 - 40 jaar

20,39%

15,34%

14,29%

16,76%

41 - 50 jaar

15,22%

13,49%

12,37%

13,64%

51 - 60 jaar

14,35%

11,89%

11,43%

12,45%

> 60 jaar

21,44%

15,87%

13,97%

9,94%

Totaal

 per maand

18,21%

14,12%

12,98%

13,32%

 

De aanleidingen zijn niet bekend. De personeelsleden zijn immers gedekt door een medisch getuigschrift en de redenen voor de arbeidsongeschiktheid vallen onder het medisch geheim.

 

LB 

Gezien de aard van de gegevens, is het de controle-instelling van Leefmilieu Brussel die beschikt over deze informatie. Momenteel kan die nog geen cijfers verstrekken voor 2021 en het eerste kwartaal van 2022.

 

 

 

 

Haven van Brussel 

Ø  De cijfers voor het jaar 2021 voor absenteïsme en burn-out zijn:

 

Aantal ziektedagen

 

 

0-1 maanden

> 1 maand

- 1 jaar

 

2021

2,46%

3,21%

0,00%

5,67%

 

De medische getuigschriften zijn anoniem en worden rechtstreeks door het personeelslid naar het medisch controlecentrum gestuurd; de reden van afwezigheid valt onder het medisch geheim. De Haven is niet in staat om het percentage burn-outs afzonderlijk te berekenen.

Ø  De belangrijkste aanleidingen in 2021 zijn personeelsleden die een operatie hebben ondergaan en COVID-19.

 

Ø  De meest getroffen leeftijdsgroepen zijn:

Leeftijdsgroep

Aantal ziektedagen

0-1 maanden

> 1 maand

- 1 jaar

18 - 29

57

18

0

30 - 39

158

119

0

40 - 49

144

0

0

50 - 59

301

728

0

60 - 65

18

20

0

 

678

885

0

 

 

 

 

Ø  Cijfers van het eerste kwartaal 2022:

 

Aantal ziektedagen

 

 

0-1 maanden

> 1 maand

- 1 jaar

 

kwartaal 1

8,71%

9,60%

0,00%

6,15%

2)

GAN

Zoals vermeld in punt 1 is het absenteïsme de laatste jaren toegenomen, wat gedeeltelijk kan worden verklaard door de gezondheidscontext en de toegenomen werkdruk als gevolg van de afwezigheid van een deel van het personeel.

 

Wat de burn-outs betreft, is het niet mogelijk specifieke statistieken te verstrekken. Het medisch geheim belet de werkgever immers te weten of de afwezigheden van de personeelsleden het gevolg zijn van een burn-out.

 

LB 

LB kan alleen de evolutie van het langdurig-absenteïsmepercentage en het burn-outpercentage ten opzichte van de laatste drie jaar geven, omdat onze controle-instelling ons de cijfers voor 2021 momenteel niet kan verstrekken. Die cijfers worden nagetrokken door onze controle-instelling. Het is echter niet zeker wat het burn-outpercentage is, aangezien de personeelsleden niet verplicht zijn om de reden van hun arbeidsongeschiktheid te vermelden, aangezien dat onder het medisch geheim valt.

 

 

                               % absenteïsme               

                               2018      2019      2020

lange duur          3,95%    3,73%    3,58%

burn-out             0,74%    0,77%    0,65%

 

 

Haven van Brussel 

Ø  De evolutie van het langdurig-absenteïsmepercentage ten opzichte van de laatste vier jaar varieert van jaar tot jaar.

Ø  Voor het jaar 2021 wordt een daling vastgesteld ten opzichte van het jaar 2020, hoewel het percentage hoger blijft dan in 2019 en 2017.

Zoals vermeld in vraag 1, is de administratie niet in staat om het burn-outpercentage afzonderlijk te berekenen.

3)

GAN

Het Agentschap heeft al verschillende initiatieven genomen om absenteïsme te voorkomen.

 

Een van de aandachtspunten van het strategisch beheersplan voor herstel van het Agentschap is absenteïsme. Met dat plan wordt beoogd het aantal arbeidsongevallen verder terug te dringen, re-integratietrajecten te bevorderen en de medische controles te verbeteren. Dat is een van de prioritaire werven voor de komende jaren.

 

Daartoe is binnen de hr-dienst een cel ‘welzijn’ opgericht, die tot doel heeft de afwezigheid van de personeelsleden wegens ziekte en hun eventuele re-integratie grondiger op te volgen.

 

Bovendien zijn er plannen om in de nabije toekomst een managementopleiding te organiseren waarin ook aspecten van welzijn aan bod komen.

 

Wat de preventie van psychosociale risico’s in strikte zin betreft, kunnen de personeelsleden zich tot vertrouwenspersonen binnen het Agentschap wenden om hun moeilijkheden te melden of advies in te winnen. Het aantal vertrouwenspersonen is de afgelopen maanden trouwens verhoogd.

 

 

 

 

 

Het personeel van het Agentschap kan ook een beroep doen op de preventieadviseurs gespecialiseerd in psychosociale aspecten van Cohezio, de externe dienst voor preventie en bescherming van het Agentschap.

 

LB 

Leefmilieu Brussel werkt samen met een controle-instelling. De controles op initiatief van die instelling worden uitgevoerd op basis van medische en objectieve criteria, zoals de analyse die voortvloeit uit de frequentie, de duur en de medische voorgeschiedenis van het personeelslid.

De leden van het directiecomité hebben toegang tot het absenteïsmepercentage (maandelijks bijgewerkt) via overzichtstabellen.

 

Na een werkonbekwaamheid van meer dan 6 maanden ontvangt het personeelslid een brief met daarin de verschillende stappen die hij of zij kan ondernemen om zijn of haar terugkeer naar de werkplek te vergemakkelijken.

In die brief worden verschillende contactpersonen vermeld, waaronder de hr-partners met wie de werknemer contact kan opnemen voor een vertrouwelijk gesprek.

 

Op basis van de rapporten over het absenteïsme hebben de hr-partners ook gesprekken met het management om inzicht te krijgen in de situatie, oplossingen te vinden om het absenteïsme in het team terug te dringen en de gevolgen van de afwezigheden wegens ziekte voor andere teamleden zoveel mogelijk te voorkomen.

 

Een opleiding ‘preventie van burn-out’ is in het opleidingsplan opgenomen.

 

 

 

Haven van Brussel 

De Haven van Brussel heeft webinars georganiseerd over ‘Zorgen voor jezelf’ en de preventieadviseur volgt alle problemen die verband kunnen houden met stress op het werk en de preventie ervan op de voet. Voor elke werkplek werd een risicoanalyse uitgevoerd.

 

 

Elke functionele chef heeft een opleiding gehad inzake management op afstand en conflictbeheersing.