Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende ziekteverzuim en burn-out bij overheidsdiensten, -organisaties en -diensten

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 663)

 
Datum ontvangst: 14/06/2022 Datum publicatie: 05/08/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 27/07/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/06/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Het risico op burn-out bij werknemers is de laatste jaren sterk toegenomen. Volgens een studie van Securex in samenwerking met de KU Leuven loopt bijna 30% van de Belgische werknemers het risico op een burn-out. Van deze werknemers staat 13% op het punt in een burn-out te vallen. 

Ik zou daarom graag willen weten :

Voor ELKE administratie en ELK overheidsorgaan en -dienst die onder uw gezag of toezicht staan:

Voor 2021,

  1. Wat zijn de geregistreerde cijfers inzake langdurig absentheïsme en burn-out? Wat zijn de belangrijkste vastgestelde triggers? Welke leeftijdsgroepen worden het meest getroffen? quid met het eerste kwartaal van 2022?

    2. Wat is de evolutie van het langdurig ansentheïsme en het burn-outpercentage in vergelijking met de laatste vier jaar? Is er een stijging of een daling? Zijn er nuances in de cijfers die u bezit? Zo ja, welke? Is er een oorzakelijk verband aangetoond tussen burn-out en langdurig absenteïsme?

  2. welke maatregelen zijn er genomen ter voorkoming van rolconflicten (spanningen op de werkplek), ter voorkoming van chronische stress op het werk, ter voorkoming van absenteïsme en ter voorkoming van burn-out?

 

 
 
Antwoord   

De cijfers van langdurige afwezigheid bij de DBDMH
werden tot 2022 niet apart bijgehouden. Wel kunnen de ziekteverzuimcijfers voor 2019 – 2021 meegegeven worden. U vindt deze cijfers terug in de bijlage.

 

Langdurige ziekten in Q1 2022:

·         1 april 2022: 33 personeelsleden hebben een TAO > 30 dagen. Gemiddelde leeftijd: 45 - 51 jaar

·         1 juni: 31 personeelsleden hebben een TAO > 30 dagen. Gemiddelde leeftijd: 45 - 51 jaar

 

De  DBDMH heeft geen kennis van en geen gegevens over de redenen van de afwezigheid. Het gaat om vertrouwelijke medische gegevens (medisch beroepsgeheim) die de werkgever niet aan de werknemer mag vragen. De externe preventieadviseur, de arbeidsarts, werd gevraagd of zij een idee kon geven van het aandeel van de ziekten van psychosociale oorsprong in het kader van het onderzoek bij terugkeer na langdurige ziekte. Tot op heden heeft men nog geen antwoord ontvangen.

 

De DBDMH heeft geen statistieken over leeftijd, behalve voor de langdurig zieken van dit jaar.
Het ziekteverzuimcijfer is in 3 jaren tijd (2019 -2021) serieus gedaald met 2,35%.

Er kunnen geen verbanden gelegd worden tussen langdurige ziektes en burn-out.



In het kader van een potentieel risico binnen  een team op één van de gebieden van de 5 A’s kan via het CPBW gevraagd worden om een kwalitatieve risico-analyse psychosociale indicatoren (RAPSI) te laten uitvoeren. Zo is er onlangs in één dienst een RAPSI afgerond en is er momenteel nog een RAPSI lopende voor een andere dienst.

 

Om de 5 jaar wordt een kwantitatieve RAPSI voor het ganse personeel uitgevoerd. Uit die cijfers kan men ook voor teams afleiden of er binnen teams potentieel gevaar voor burn-out, depressie, etc… zou kunnen bestaan.

 

 

De sociale dienst van de DBDMH heeft een tweedelig doel:

1.   Reactieve begeleiding en ondersteuning in individuele dossiers van agenten over (psycho)sociale aangelegenheden/ bekommernissen/ problematieken in private sfeer die invloed kunnen hebben op het werk (hierin werken de medewerkers als sociale werkers waarbij  over de inhoud van de individuele dossiers nooit gerapporteerd wordt).

2.   Proactief beleid omtrent (psycho)sociaal welzijn, d.w.z. het kaderen, opzetten en bundelen van beleid en initiatieven om collectief werkgeluk, -motivatie en goed mentaal welzijn te kunnen promoten en/of ontwikkelen, i.s.m. HR, de arbeidspsycholoog (deze ageert niet in de HRM) en de IDPBW.

Dit heeft bijvoorbeeld te maken met ‘wat doen we rond teambuilding?’, ‘welke initiatieven kunnen we nemen om meer/goede teamspirit, veerkracht en werkgoesting te creëren?’, ‘hoe voeren we een goed aanwezigheidsbeleid?’, ‘hoe zorgen we voor een goede introductie voor de medewerker?’, ‘hoe zorgen we voor een goede begeleiding van toekomstige gepensioneerden?’, ‘wat doet de werkgever voor het stimuleren van een goede werk-privébalans?’, ‘hoe kunnen we preventief inspelen op burn-out, bore-out, depressies?’, ‘hoe kunnen we ons beter wapenen rond grensoverschrijdend gedrag binnen de organisatie?’

Dit gaan we bewerkstelligen op basis van het model ‘het huis van werkvermogen’.

In 2022 zijn er 4 langdurig afwezigen bij hub.brussels.
Door het medisch geheim is het moeilijk om een exacte reden voor de afwezigheden vast te stellen. Het agentschap zorgt er wel voor dat het contact houdt met de afwezigen. Er zijn verschillende redenen: kanker, depressie en één of twee personen die ook een burn-out aanhalen.

De personen in kwestie komen uit alle leeftijdsgroepen.

 

In 2018 telde hub.brussels 6 langdurig afwezigen, met één vermoeden van burn-out.

In 2019 is het aantal licht gedaald naar 4 langdurig afwezigen, met één vermoeden van burn-out.

In 2020 telde het agentschap 5 langdurig afwezigen, met één vermoeden van burn-out.

In 2021 telde het agentschap een gelijkaardig aantal langdurig afwezigen.

Door de gezondheidscrisis en het potentiële isolement of de overbevraging dat ze voor sommigen teweeg heeft gebracht, heeft het agentschap psychologische ondersteuning ingevoerd die dag en nacht bereikbaar is.

 

In het agentschap kunnen de werknemers terecht bij:

vertrouwenspersonen;

de preventieadviseur;

de arbeidsgeneeskundige;

de dienst HR;

de manager;

In 2020 werd een dienst voor psychologische bijstand opgericht.

Het agentschap is erg alert voor te hoge werklast, burn-out en welzijn op het werk en werkt momenteel aan een welzijnsplan.

 

Urban.brussels beschouwt dat een afwezigheid van lange duur is als die langer dan 30 onafgebroken kalenderdagen duurt. 

De redenen werden niet vastgesteld.

De leeftijdscategorieën van 45 tot 54 jaar en boven 60 jaar zijn het meest getroffen.

 

Cijfers eerste kwartaal 2022

 

Jaar

aantal afwezigheden

totaal aantal dagen

Kwartaal 1 2022

16

1163

 

 

Dit zijn de cijfers voor de jaren 2018, 2019, 2020 en 2021 met betrekking tot langdurig absenteïsme:

 

Jaar

aantal afwezigheden

totaal aantal dagen

2018

22

2714

2019

19

3680

2020

22

4102

2021

25

2987

 

NB: hoe de tabel lezen: In 2018 telt Urban 22 langdurig afwezig, voor een total van 2714 dagen.

Urban stelt vast dat het aantal langdurig afwezigen redelijk stabiel blijft, maar dat de afwezigheidsduur tot in 2020 gestegen is en in 2021 is gedaald.

 

De afwezigheidsredenen zijn vertrouwelijk (AVG), de cijfers van langdurig afwezigen worden voor alle redenen (vb. fysieke oorzaak, burn-out...) geregistreerd.

 

Wat de interpersoonlijke relaties betreft, beschikt Urban over vertrouwenspersonen waar de personeelsleden bij spanningen op het werk een beroep op kunnen doen. De vertrouwenspersonen zijn opgeleid om zogenaamde informele procedures te beheren en indien nodig op te treden als bemiddelaar. De personeelsleden kunnen ook een beroep doen op de psychologen van de externe dienst inzake preventie en bescherming op het werk, vooral als ze een formele procedure (indienen van een klacht) willen opstarten, maar ook informeel. Deze twee gevallen worden omschreven in een document met daarin de interne procedure voor psychosociale interventie. Van 1 maart 2021 tot 1 maart 2022, een periode met opeenvolgende inperkingsregels die het welzijn van de personeelsleden sterk onder druk hebben gezet, stond 7 dagen op 7 en dag en nacht een hotline voor psychologische bijstand ter beschikking.

 

Urban voert regelmatig communicatie- en bewustmakingscampagnes over stress- en burn-outpreventie. In 2021 werd het thema rond connectie en deconnectie aangesneden. In 2022 werden, behalve de psychosociale risicoanalyse, stress en burn-out aangesneden tijdens de Werelddag voor veiligheid en gezondheid op het werk 2022.