1)

ANB

Het Gewestelijk Agentschap voor Netheid heeft de volgende maatregelen genomen:

-          Elektriciteit: Monitoring van de fotovoltaïsche elektriciteitsproductie op drie sites (Bempt, Heembeek en Tivoli);

-          Gas en stookolie: Voltooiing van de conformiteit van vijf bestaande installaties voor gecentraliseerd technisch beheer (GTB). Een GTB-installatie is een systeem waarmee technische installaties op afstand kunnen worden bediend. Gecentraliseerd beheer maakt het mogelijk om apparatuur op afstand te bedienen en bij te dragen tot energiebesparingen op het niveau van verwarmings- en ventilatie-/klimaatregelingsinstallaties (configureren van tijdslots, temperaturen, enz.);

Installatie van een nieuw GTB op de site van Molenbeek;

Uitvoering van HVAC-audits (Heating Ventilation and Air Conditioning) op verschillende sites en opsporing van anomalieën;

Preventief onderhoud en regelmatige monitoring van de verschillende HVAC-systemen;

Vervanging van radiatorkranen door thermostatische kranen op alle sites van het Agentschap;

Creatie van de functie ‘Verantwoordelijke Energie-efficiëntie’ en aanwerving in december 2021;

-          Water: Vervanging van spaardouchekoppen (min. 10 l/min voor het gebruikscomfort).

Haven

De Haven van Brussel is de weg van de klimaattransitie ingeslagen door zijn activiteiten geleidelijk koolstofvrij te maken en zijn partners en concessiehouders te helpen hun koolstofvoetafdruk te verkleinen.

Enkele van de specifieke maatregelen en acties voor de verschillende soorten hulpbronnen zijn:

-          Elektriciteit: Sinds 2009 worden alle fluorescentielampen en verlichtingsarmaturen systematisch vervangen door efficiënte verlichting. In 2020 zijn bij klanten in de TIR-zone verouderde fluorescentielampen vervangen door ledlampen. Daarnaast is eind 2020 een brochure met ecogebaren gepubliceerd voor de havenmedewerkers, waarin eenvoudige gebaren worden beschreven die kunnen bijdragen tot een lager verbruik. Tot slot is de Haven bezig met het digitaliseren van zijn energieboekhouding (gas en elektriciteit) om zijn kennis van het verbruik in real time te verfijnen en, eventueel, samendrukbare verbruiksposten op te sporen.

-          Gas: Sinds 1 januari 2020 gebruikt de Haven van Brussel het bestek voor onderhoud dat werd opgesteld in het kader van de NRClick-aankoopcentrale van Sibelga om de verwarmings- en koelinstallaties beter te kunnen controleren en zo hun werking te optimaliseren en de uitstoot te verminderen.

Voorts zijn in 2020 energetische renovatiewerken gestart met de vervanging van de ramen van het hoofdgebouw van de maatschappelijke zetel door efficiënte ramen. De ramen van de Kapiteinsdienst zijn in 2021 vervangen en in 2022 volgt de isolatie van de puntgevels van datzelfde gebouw.

-          Stookolie: Geen verbruik.

-          Water: Sinds oktober 2021 is de Haven uitgerust met een digitaal watermonitorings- en lekdetectiesysteem. Dat systeem meet in real time zowel het leidingwaterverbruik van de Haven als de door de Haven toegestane pomp- en lozingsactiviteiten van kanaalwater door industriële klanten.

Leefmilieu Brussel

De openbare gebouwen en uitrustingen die door Leefmilieu Brussel worden beheerd, worden sinds 2006 allemaal voorzien van 100% groene stroom.

Sinds 2013 voert Leefmilieu Brussel de Bilan Carbone® (scopes 1, 2 en 3) uit van al zijn activiteiten, met inbegrip van de activiteiten op de externe sites (gebouwen, investeringen, renovaties, aanleg van nieuwe parken, voertuigen, afval, enz.). Deze oefening heeft betrekking op gegevens die zo gevarieerd zijn als de verplaatsingen, de aankopen, het energieverbruik, enz.

Dit instrument laat toe een algemeen zicht te hebben op alle luchtemissies, hetzij in de vorm van koolstofgas, hetzij in de vorm van andere broeikasgassen.

·         Administratieve zetel

Sinds Leefmilieu Brussel zijn intrek heeft genomen in het gebouw bij Thurn & Taxis, eind 2014, is een milieumanagementsysteem ingevoerd in overeenstemming met de EMAS-verordening.

Wat elektriciteit betreft, is de apparatuur in de gebouwen recente apparatuur van hoge energieklasse.

Op het vlak van HVAC zijn de instelpunten aangepast aan de seizoenen om oververhitting in de winter en overkoeling in de zomer te voorkomen. Er zijn bewustmakingscampagnes voor het personeel opgezet om hen aan te moedigen zich in de winter warmer te kleden. Wat stookolie betreft, is de enige apparatuur die op stookolie werkt, de generator, die nuttig is bij onverwachte stroomonderbrekingen. Het gegenereerde verbruik is dan ook uitzonderlijk. Hiervoor worden geen specifieke maatregelen genomen.

Wat water betreft, is in het gebouw een waterzuiverings- en recyclagesysteem voor grijs water en regenwater aanwezig.

Wat de externe gebouwen betreft, heeft Leefmilieu Brussel zich vrijwillig ingeschreven voor het PLAGE-project. In het kader van dat project zijn veertien sites aangewezen waarop het PLAGE zal worden toegepast. Jaarlijks wordt voor negen gebouwen een energieprestatiecertificaat opgesteld. Voor de externe sites is een nieuw onderhoudscontract gelanceerd. 

Wat het stookolieverbruik betreft, zijn er nog vijf oliegestookte verwarmingsinstallaties. Die zullen op termijn, bij grote renovatiewerken, worden vervangen door een alternatief verwarmingssysteem.

Voor water is in 2021 een algemene daling van het verbruik waargenomen. Op het hoofdkantoor bij Thurn & Taxis is die daling het significantst, met name als gevolg van het toegenomen telewerken in deze periode.

2)

ANB

* De site van het Agentschap in Neder-Over-Heembeek (Vilvoordselaan 82) is aangesloten op het verwarmingsnet van Brussel-Energie.

Haven van Brussel

Leefmilieu Brussel

Elektriciteit 2021

Gas 2021

Stookolie 2021

Water 2021

3)

ANB

Haven van Brussel

Leefmilieu Brussel

4)

ANB

Het Gewestelijk Agentschap voor Netheid heeft de volgende maatregelen genomen:

·         Levering/aankoop van 100% groene stroom via de opdrachtencentrale van Sibelga;

·         Haalbaarheidsstudie voor het plaatsen van fotovoltaïsche panelen (via Sibelga-SolarClick2) op de Monnoyersite. Er is gebleken dat de dakconstructie de isolatie en de fotovoltaïsche installatie niet kan dragen;

·         Plaatsing en toevoeging van laadpalen voor elektrische voertuigen in vier sectoren (Monnoyer, Molenbeek, Broqueville, Berche);

·         Vervanging van dienstvoertuigen met verbrandingsmotor door kleine elektrische voertuigen van het type ‘Smart’. Er zijn in totaal twintig voertuigen besteld. In 2021 zijn er al tien geleverd.

Haven van Brussel

De Haven heeft zelf alle daken van de gebouwen die de Haven gebruikt, uitgerust en heeft bijgedragen (via de terbeschikkingstelling van daken of begeleiding van concessiehouders) tot het plaatsen van panelen op de daken die binnen het havendomein beschikbaar zijn en waarvoor de uitrusting technisch mogelijk was. In totaal zijn er in het havengebied bijna 19.000 panelen geplaatst, goed voor een geschat cumulatief vermogen van 5.115 KWp, waarvan 379 panelen eigendom zijn van de Haven, voor een vermogen van 114 KWp. Een innovatief project wil dit jaar nog het dak van de Brussels Cruise Terminal uitrusten met een fotovoltaïsche film. De opdracht wordt momenteel gegund.

Wat windenergie betreft, legt de Haven de laatste hand aan een studie over het windpotentieel van het havendomein. 

Leefmilieu Brussel

In samenwerking met Sibelga kon via het SolarClick-project een haalbaarheids- en technische analyse voor de mogelijke installatie van fotovoltaïsche panelen op de technische site van Woluwe in Oudergem worden uitgevoerd. De resultaten tonen aan dat de site een geschat potentieel van 38 kWp heeft (na isolatiewerken aan sommige daken). Aangezien de renovatie van de technische site van Woluwe in het vijfjarige investeringsplan opgenomen is, zal de plaatsing van de zonne-installaties in dat project worden geïntegreerd.

In het kader van het PLAGE-project wil Leefmilieu Brussel de energieprestaties van oude gebouwen verbeteren, voor zover dat is toegestaan, aangezien de meeste van die gebouwen zich op erfgoedsites bevinden.

5)

ANB

In dit stadium is er nog geen programma voor de isolatie van gebouwen ontwikkeld, omdat de prioriteit voor actie ligt bij het onderhoud van gebouwen.

Haven van Brussel

De Haven heeft in 2019 een audit van zijn gebouwen laten uitvoeren, waarvan het energieonderdeel input heeft geleverd voor een algemeen klimaatactieprogramma van de Haven, dat in 2021 is aangenomen en sindsdien wordt uitgevoerd. Dat plan, dat betrekking heeft op alle gebouwen en lokalen die door de Haven worden gebruikt, is ruimer dan de strikte dimensie van de energieprestatie van gebouwen en omvat de uitvoering van aanvullende maatregelen voor rationeel energiegebruik.

Leefmilieu Brussel

Alle lopende nieuwbouwprojecten zijn passiefbouw of lage-energiebouw.

De administratieve zetel is ontworpen en gebouwd met een efficiënte mantel, namelijk die van een passiefgebouw. De administratie is huurder en kent het bedrag van de werken niet, evenmin als het aandeel voor de isolatie van de mantel.

6)

ANB

Het Agentschap heeft niet deelgenomen aan de opleiding ‘Energiebesparingen: meten en evalueren’ omdat het nog geen ‘Verantwoordelijke Energie-energie-efficiëntie’ had toen de opleiding werd gegeven.

Haven van Brussel

De Haven van Brussel heeft deze opleiding gevolgd.

Leefmilieu Brussel

Niet van toepassing.