Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de preventie op het vlak van internetoplichting.

Indiener(s)
Anne-Charlotte d'Ursel
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 863)

 
Datum ontvangst: 25/04/2022 Datum publicatie: 05/08/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 03/08/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
14/07/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Internetfraude is een verschijnsel dat van jaar tot jaar toeneemt en dat verschillende vormen aanneemt in een poging de waakzaamheid van de burgers te bedriegen die niet in staat zijn de frauduleuze aard van deze procedures in te zien.

In het algemeen gaat het om frauduleuze pogingen om goederen of geld van natuurlijke of rechtspersonen te verkrijgen. Online fraude is het gebruik van een valse naam of hoedanigheid, of het gebruik van frauduleuze constructies, om mensen te overtuigen van het bestaan van valse bedrijven, om de verwachting van succes te wekken, of door zich voor te doen als een bevoegde autoriteit om geld te verkrijgen. Dit fenomeen probeert mensen te misleiden met alle middelen die de technologie toelaat.

Een van die methoden is phishing, een techniek die door fraudeurs wordt gebruikt om persoonlijke informatie te verkrijgen en de identiteit van het slachtoffer te gebruiken. Dit proces bestaat erin het slachtoffer te doen geloven dat hij/zij zich tot een vertrouwde derde richt (bank, administratie, politie, enz.) om persoonlijke informatie te verkrijgen: wachtwoord, kredietkaartnummer, identiteitskaartnummer, geboortedatum, enz. Er worden exacte kopieën van officiële websites gemaakt om het slachtoffer te laten geloven dat hij zich op de officiële website bevindt. Het slachtoffer gebruikt dan zijn persoonlijke codes die worden achterhaald door degenen die de valse site hebben gecreëerd. De aanval kan ook worden uitgevoerd via e-mail of via andere middelen zoals SMS, dit is SMiShing.

Een andere, meer slinkse methode is de sentimentele zwendel, waarbij wordt geprobeerd gevoelens van liefde voor een slachtoffer te veinzen om zijn of haar genegenheid en vertrouwen te winnen alvorens over te gaan tot schrijnende eisen om geld los te krijgen. Gedupeerd door de leugens, geeft het slachtoffer vrijwillig toegang tot zijn financiële middelen, bankrekening, betaalkaarten, paspoort, e-mailadressen of inloggegevens. In bepaalde gevallen dwingt de oplichter het slachtoffer tot financiële malversaties in zijn eigen voordeel, waardoor het slachtoffer medeplichtig wordt.

Brussel Preventie en Veiligheid heeft in zijn Globaal Veiligheids- en Preventieplan 2021-2024 een punt 8.8 opgenomen dat tot doel heeft te zorgen voor een goede opvang van slachtoffers van cybercriminaliteit, zonder verdere details.

Dit brengt me bij mijn vragen:

  • Welke maatregelen worden door Brussel Preventie en Veiligheid overwogen om de zorg voor slachtoffers van cybercriminaliteit te verbeteren?

  • In 2018 heeft het CIBG boek 37, in samenwerking met Brussel Preventie en Veiligheid, de lancering van een gewestelijk Cybersecurityplan overwogen. Hoe staat het met deze aanbeveling? Welke belangrijke maatregelen moeten in dit plan worden opgenomen?

  • Bestudeert Brussel Preventie en Veiligheid de mogelijkheid om dit soort zwendel in een vroeg stadium te voorkomen, in plaats van zich alleen bezig te houden met de opvang van slachtoffers nadat de ze zijn opgelicht?

  • Wordt er onderzoek gedaan naar een bewustmakings- en voorlichtingscampagne gericht op de doelgroepen van dit soort aanvallen (met name ouderen, die over het algemeen minder goed in staat zijn oplichting te herkennen)?

  • Wordt er, gelet op de evolutie van de toename van cybercriminele aanvallen, intensiever samengewerkt tussen Brussel Preventie en Veiligheid met de verschillende politiezones en de gemeenten om een antwoord te bieden op het vlak van preventie?

 
 
Antwoord    Het gewest besteedt al meerdere jaren bijzondere aandacht aan de strijd tegen online criminaliteit.


De aanpak van cybergeweld en cybercriminaliteit vertrekt vanuit de transversale werkwijze die in de gewestelijke beleidsverklaring 2019-2024 en in het Globaal Veiligheids- en Preventieplan (GVPP) 2021-2024 staat beschreven. Brussel Preventie en Veiligheid (BPV) speelt een belangrijke rol door voor die transversale opdracht samen te werken met equal.brussels, de federale gerechtelijke politie, de politiezones en de gemeenten. Het Centrum voor Informatica voor het Brussels Gewest (CIBG) biedt in dat verband de nodige ondersteuning en werkt rond cyberveiligheid.

Om die nieuwe vormen van criminaliteit waarover u het in uw vraag hebt, te bestrijden, heeft het gewest in 2018 in samenwerking met de zes politiezones en de federale gerechtelijke politie een gewestelijk centrum voor cybercriminaliteit opgericht. Het gewestelijk centrum voor cybercriminaliteit heeft ervaring met bepaalde technieken en methodes om te zoeken op het internet. Het personeel bezit essentiële kennis over cyberbedreigingen en online bescherming.

Dat centrum biedt de lokale en de federale politie concrete ondersteuning bij hun onderzoeks- en speurwerk naar het stijgend aantal gevallen van criminaliteit die onder meer verband houden met cyberbedreigingen. Daarnaast wordt vaak een beroep gedaan op het centrum om de sociale media te monitoren en fenomenen zoals oproepen tot haat of aanzetten tot rellen op te sporen.

Naast het ter beschikking stellen van zijn expertise op het vlak van informatie- en communicatietechnologie helpt BPV ook om de slachtofferbegeleiding te verbeteren. Die begeleiding start vanuit de erkenning van het slachtofferstatuut. Zo ondersteunt BPV de ontwikkeling van het programma “CyberHelp” dat de politiediensten (als eerste aanspreekpunt) helpt om de klachten van slachtoffers van cybergeweld beter te registreren en moet verhinderen dat gegevens op smartphones of pc’s verloren gaan. BPV heeft het in dat verband mogelijk gemaakt om verschillende softwareproducten voor het analyseren van materiaal (gsm, pc) aan te kopen. Met behulp daarvan kunnen de politiediensten gegevens analyseren en bronnen traceren of met elkaar vergelijken om daders gemakkelijker te identificeren.

Daarbij wordt uiteraard nauw samengewerkt met de politiezones en de federale gerechtelijke politie.

Momenteel wordt een plan voor de bestrijding van cyberbedreigingen uitgewerkt, dat binnenkort ter goedkeuring aan de regering zal worden voorgelegd.