Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de conflictvrije kruispunten

Indiener(s)
Els Rochette
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1324)

 
Datum ontvangst: 11/07/2022 Datum publicatie: 03/10/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 27/09/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
17/08/2022 Ontvankelijk
 
Vraag   

Conflictvrije kruispunten zijn zo ingericht dat de verschillende weggebruikers elkaar niet hinderen, door een aangepaste lichtenregeling en weginrichting (bijvoorbeeld met brede, afgescheiden fietspaden).

De Brusselse gewestwegen hebben niet standaard conflictvrije kruispunten. Om conflictvrije kruispunten in te voeren zijn sterke flankerende maatregelen nodig, doorgaans in samenwerking met de omliggende gemeenten. Want sluipverkeer door de wijken, ten gevolge van langere wachttijden, is te vermijden.

De oefening is verkeersveiligheid te verzoenen met doorstroming. In verleden werd er vaak gekozen voor doorstroming ten koste van verkeersveiligheid.

In Vlaanderen is conflictvrij voortaan het uitgangspunt. Uit het verkeerveiligheidsplan 2021-2025: “Conflictvrij & slimme lichtenregelingen krijgen absolute voorrang: We dringen het aantal mogelijke conflictsituaties ter hoogte van verkeerslichtengeregelde kruispunten verder terug.”

U antwoordde in januari 2021 op een parlementaire vraag dat sinds maart 2020 verscheidene ingrepen op gewestwegen zijn gedaan om de doorgang voor verschillende modi te wijzigen: 10 aanzienlijke wijzigingen aan kruispunten, waaronder volledige vernieuwingen; 53 aanzienlijke herprogrammeringen; een honderdtal kleine aanpassingen aan cycli ten voordele van de zachte modi.

In juni 2022 vielen in twee weken twee doden en zes gewonden op de Brusselse wegen. Het burgercollectief voor meer verkeersveiligheid Heroes for Zero voerde actie op 6 juli.

Mijn vragen:

  • Wat is het aandeel conflictvrije kruispunten op het totaal aantal kruispunten op Brusselse gewestwegen?

  • Hoeveel ongevallen met zwakke weggebruikers werden geregistreerd op kruispunten en ronde punten op gewestelijke wegen? Graag een overzicht van de jaren 2019, 2020, 2021 en 2022. Waren er ook dodehoekongevallen bij? Hoeveel en waar? Welke kruispunten zijn het gevaarlijkst?

  • Wat is in het algemeen uw aanpak van gevaarlijke kruispunten: hoeveel kruispunten wil u jaarlijks herbekijken, hoeveel wil u er jaarlijks aanpassen?

  • Welke onderzoeken lopen momenteel om conflictueuze kruispunten op gewestwegen conflictvrij te maken? Wat is de timing? Zijn er ook onderzoeken afgerond? Wat zijn de conclusies? Welke nieuwe onderzoeken zitten in de pijplijn?

  • Welke maatregelen neemt u tussentijds om gevaarlijke situaties en dodehoekongevallen vermijden?

  • Ivm aanpassingen aan kruispunten op gewestwegen sinds maart 2020 (ten voordele van de zachte modi): wat is het effect van die ingrepen (qua aantal fietsers en voetgangers, qua aantal ongevallen)? Graag toelichting.

 

 
 
Antwoord    · Naar aanleiding van de algemene verkeersveiligheidsaanpak van de Brusselse regering, met een focus op vision zero voor 2030, werden proefprojecten opgestart met conflictvrije verkeerslichten. Zo zijn de lichten van het kruispunt aan Troon op de Kleine Ring, het kruispunt Sainctelette voor fietsers richting de Havenlaan, en het kruispunt aan Ijzer dit jaar voorzien van conflictvrije verkeerslichten.

Daarnaast zijn er oversteekplaatsen voor voetgangers of fietsers zonder dwarsende voertuigen. Exacte cijfers hierover zijn niet beschikbaar. Het kan gaan om:
- dwarse oversteken (die per definitie conflictvrij zijn)
- oversteekplaatsen op kruispunten met van pijltjes voorziene lichten (de meeste daarvan omvatten echter geen regeling om conflicten tussen afslaan naar rechts en oversteken te vermijden)
- oversteekplaatsen op een kruispunt waar per definitie enkel afzonderlijk groen licht mogelijk is (voorbeeld: Sint-Joostplein).


· Vóór 2020 bevatte het door alle Belgische politiezones gebruikte ongevalsformulier geen informatie inzake de "dode hoek".
Tot dan kunnen we dus enkel een benaderend cijfer geven door de ongevallen met vrachtwagens en voetgangers/fietsers op kruispunten na te gaan.
Het aantal dodehoekongevallen dat sinds 2020 door de politiezones geregistreerd werd in het BHG is vrij beperkt, maar doorgaans betreft het ernstige ongevallen. Op te merken valt dat enkel ongevallen met slachtoffers in de cijfers zijn opgenomen.
Voor 2020 en 2021 is er sprake van gemiddeld 1 dodehoekongeval met een vrachtwagen en 10 dodehoekongevallen met autovoertuigen. Voor 2021 werd één zwaargewonde fietser geregistreerd. In deze beide jaren raakten er geen voetgangers zwaargewond bij dergelijke ongevallen.
Het aantal ongevallen op kruispunten en rotondes waarbij actieve weggebruikers waren betrokken, bedroeg voor de jaren 2018 tot 2021 respectievelijk 673, 678, 590 en 655.
Onder actieve weggebruikers worden voetgangers, fietsers, bestuurders van mobiliteitstoestellen, bromfietsers en motorrijders verstaan.

· De bestrijding van dodehoekongevallen gebeurt op meerdere vlakken, waaronder sensibilisering, educatie en infrastructuur.

- Sensibilisering van de weggebruikers via specifieke acties, via opleiding (voor alle modi): acties gesubsidieerd via de globale projectoproep voor sensibilisering inzake verkeersveiligheid;
- Er zijn sensibiliseringsacties gepland voor de bouwsector en gebruikers van bestelwagens;
- Aanleg van fietsopstelstroken aan verkeerslichten;
- Kruispuntversmallingen, centrale opstelling van fietsers voor het kruispunt;
- Globale snelheidsmatiging en dus ook lagere snelheid bij het naderen van kruispunten;
- Op kruispunten met conflict tussen rechtdoor rijdende fietsers en afslaande bestuurders: aanbrengen van rode slemlaag in de conflictzone;
- Vrijmaking van het gezichtsveld op het kruispunt;
- Aanleg van trottoirverbredingen aan oversteekplaatsen voor voetgangers;
- Op voorhand groen licht of conflictvrij groen licht voor voetgangers/fietsers ten opzichte van afslaande voertuigen op kruispunten met verkeerslichten.


· Aanpassingen van kruispunten gebeuren voor alle vervoersmodi. Er zijn immers altijd verbeteringen mogelijk voor elke weggebruiker. Heraanleg van kruispunten heeft plaatsgevonden in het kader van meerdere programma's voor veiligheid/onderhoud:
- Veiliger maken van zwarte punten
- Risicobeheersprogramma voor wegen waar 50 km/u behouden bleef
- Programma voor het verder geloofwaardig maken van de snelheidsbeperkingen
- Traditionele projecten
- Aanpassing van de oversteekplaatsen voor voetgangers aan de zichtbaarheidsnormen
- Diverse ingrepen naar aanleiding van ongevallen
- Het onderhoud van trottoirs waarbij regelmatig kruispunten versmald worden door aanleg van trottoiruitstulpingen en -verbredingen
Verkeersveiligheidsaudits van de weginfrastructuurprojecten