Schriftelijke vraag betreffende de wetenschappelijke onderzoeken van de administraties, overheidsorganen en -diensten die onder uw bevoegdheid vallen
- Indiener(s)
- Emin Özkara
- aan
- Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1374)
| Datum ontvangst: 12/10/2022 | Datum publicatie: 28/11/2022 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 22/23 | Datum antwoord: 24/11/2022 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 12/10/2022 | Ontvankelijk |
| Vraag | Het "wetenschappelijk onderzoek" is een instrument om de bevolking te peilen/ondervragen om informatie te verkrijgen, te analyseren en te valideren, maar ook om een beter inzicht te krijgen in gedragingen, verschijnselen enz. Na een kwaliteitsvol onderzoek kunnen de verkregen informatie en resultaten uiteindelijk worden gebruikt om een overheidsbeleid te ontwikkelen of (bij) te stellen. Om mijn informatie aan te vullen, zou ik u de volgende vragen willen stellen: Met betrekking tot wetenschappelijke onderzoeken (kwantitatief/kwalitatief) die verband houden met uw kabinet of met de administraties, overheidsorganen en -diensten die onder uw bevoegdheid of toezicht vallen Sinds 2021,
|
| Antwoord | Het is moeilijk puntsgewijs te antwoorden op uw verschillende subvragen, omdat meerdere onderwerpen met elkaar verbonden zijn. Hieronder geef ik een overzicht per entiteit. Brussel Mobiliteit heeft de volgende enquêtes in 2021 uitgevoerd of opgestart. OVG 6 (Onderzoek Verplaatsingsgedrag) Om het kenniscentrum van de mobiliteit en de verkeersveiligheid nieuwe informatie te blijven aanreiken, voert Brussel Mobiliteit - in samenwerking met het Vlaams Gewest (Departement MOW) - tussen oktober 2021 en eind 2022 een grootschalig onderzoek uit (onderzoek "verplaatsingsgedrag", ook wel het "OVG 6" genoemd). Dit onderzoek heeft als doel het mobiliteitsgedrag te analyseren van Brusselaars vanaf zes jaar. Gegeven dat het veldwerk nog lopende is en de prijs afhangt van het uiteindelijk aantal deelnemers aan de enquête, kunnen we nog geen exacte finale kostprijs meegeven. Gezien het veldwerk bijna ten einde loopt kunnen we wel reeds inschatten dat de totale kosten inclusief btw ten minste € 762.087,10 en ten hoogste € 809.087,96 zullen zijn. Dit bedrag is inclusief de prijs voor de volledige voorbereiding, de uitvoering van het veldwerk, de analyse en het opstellen van de rapporten. De resultaten en verslagen zouden moeten worden gepubliceerd in de loop van 2023. OVG 7 Brussel Mobiliteit bereidt momenteel, in samenwerking met het Departement Mobiliteit en Openbare Werken van het Vlaams Gewest, de volgende editie van het onderzoek "verplaatsingsgedrag” OVG 7 voor. De beoogde thema's en doelgroepen zullen gelijkaardig zijn aan die van het onderzoek "verplaatsingsgedrag" OVG 6. Gegeven dat deze opdracht nog niet volledig gegund is, kennen we de uiteindelijke kostprijs nog niet. Het vastgelegde budget voor de volledige voorbereiding en de uitvoering van het veldwerk, en de raming voor het de analyse en het opstellen van de rapporten komt samen uit op een totaalbedrag van € 583.760,02 inclusief btw per jaar. Als de verwezenlijkingstermijnen worden nageleefd, en behoudens overmacht, zouden de resultaten en verslagen in de loop van 2024 moeten worden gepubliceerd. Mobiliteitsbarometer In het kader van de evaluatie van het Gewestelijke Mobiliteitsplan "Good Move" werd er overeengekomen een aantal resultaats- en impactindicatoren op te volgen. Wat de indicatoren in verband met de perceptie van mobiliteit en verkeersveiligheid betreft, was het de bedoeling regelmatig te meten in hoeverre de gebruikers van het Brusselse mobiliteitsaanbod tevreden zijn. Doelgroep: Brusselaars en niet-Brusselaars die 16 jaar en ouder zijn en die zich de voorbije zes maanden meer dan één keer binnen het BHG hebben verplaatst. Per vervoersmodus werden er quota vastgelegd en bereikt. Werkwijze voor gegevensinzameling: Online zelfinvullijst. Drietalige vragenlijst die 10 minuten tijd vergt. Om te vermijden dat mensen de lijst meerdere keren invullen, werd er per e-mail een uitnodiging tot deelname aan de enquête verzonden naar de personen die ermee instemden deel te nemen en die instemden met het AVG-beleid dat wordt toegelicht in een nota betreffende het verstrekken van informatie over een of meer verwerkingen van persoonsgegevens uitgevoerd door of voor rekening van de GOB (artikels 13 en 14). Duur: Meer dan een maand gegevensinzameling (24.09.2021 - 31.10.2021). Steekproef: Steekproef van 5.416 volledige antwoorden na kwaliteitscontrole. Om zo representatief mogelijk te zijn voor de gebruikers van het Brusselse mobiliteitsaanbod werd de steekproef aangepast op grond van sociaal-demografische criteria (Golden Standard 2021 IMC, Beldam 2010), onder wie 4.204 Brusselaars of 77,6% van de totale steekproef. Werving: Eerste bron: InterPanel-panel. Tweede bron: communicatiecampagne via affiches in drukbezochte ruimten van de gemeentelijke administratie en via digitale advertenties op de sociale media. Er kwam een speciaal telefoonnummer zodat mensen die de vragenlijst wilden invullen (bijvoorbeeld mensen met een handicap) zich konden laten bijstaan door een onderzoeker. Budget: 126.886,65 euro inclusief btw. Resultaten en verslagen: Verslag en samenvatting worden nog afgewerkt voor publicatie op de website van Brussel Mobiliteit. Enquêtes bij ouders en kinderen over de fiets als verplaatsingsmiddel voor het woon-werkverkeer via discussiegroepen: Doelstellingen: Het doel van deze enquête bestaat erin de "perceptie", het "gevoel" en de "waarden" in verband met fietsen te achterhalen bij ouders en hun kinderen in het vijfde en zesde leerjaar van het lager onderwijs. Om dit luik en deze verschillende thema's aan te kaarten, wordt de focusgroepwerkwijze gebruikt. Meer bepaald zullen in 2022 in totaal twaalf focusgroepvergaderingen plaatsvinden (zes met leerlingen, zes met ouders van leerlingen). Deze zullen georganiseerd worden in zes verschillende scholen (uit de steekproef van de tien aanvankelijk geselecteerde scholen). AVG: De verwerking van de verzamelde persoonsgegevens werd via een privacyverklaring aan de ouders meegedeeld (artikels 13 en 14). De ouders moesten voor zichzelf en voor hun kind(eren) met deze verwerking instemmen. Datum: najaar 2022. Doelgroep: ouders van kinderen in het vijfde of zesde leerjaar van het lager onderwijs en hun kinderen uit zes Brusselse Nederlandstalige en Franstalige scholen (alle verplaatsingsmodi). Kostprijs inclusief btw: 26.022,26 euro inclusief btw. Beschikbare/Toegankelijke resultaten en verslagen: enquête lopende. Longitudinale enquête bij nieuwe fietsers: lopende (online). Doelstellingen: • Een groep van nieuwe fietsers tijdens hun verplaatsingen (op)volgen. Deze (vrijwillige) respondenten moeten drie keer een enquête invullen die jaarlijks wordt afgenomen; • Nagaan hoe het gedrag van deze nieuwe gebruikers in de loop der tijd evolueert; • Begrijpen waarom de gebruikers besloten hebben zich met de fiets te verplaatsen; • Analyseren hoe hun omgeving op deze beslissing reageerde; • Hun gevoel t.o.v. deze verplaatsingswijze meten. Datum: najaar 2022 (lopende). Doelgroep: 150 nieuwe fietsers die zich met de fiets verplaatsen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. AVG: De verwerking van de verzamelde persoonsgegevens werd via een privacyverklaring aan de respondenten meegedeeld (artikels 13 en 14). De respondenten moesten met deze verwerking instemmen. Kostprijs inclusief btw: 21.334,72 euro inclusief btw (1 voorbereidingsfase + 1 fase voor de eerste enquête). Resultaten en verslagen: de enquête loopt. Doorlopende enquête bij fietsers tijdens hun verplaatsing: Doelstellingen: De informatie die door seizoensgebonden handmatige tellingen wordt verzameld, aanvullen met een evaluatie van de verschillende aspecten van het gedrag, de gevoelens of de motivatie van de fietsers, en vooral de evolutie van deze elementen in de loop der tijd in vraag stellen. Werkwijze voor gegevensinzameling: face-to-face in de omgeving van laad- en lospunten op vier locaties in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest (bv.: aan fietsenstallingen). Datum: herfst 2021 (proefenquête) en herfst 2022. Doelgroep: 100 personen voor de proefenquête van 2021 en 350 personen die zich met de fiets verplaatsen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor de enquête van 2022. AVG: geen verzameling van persoonsgegevens. Budget: 26.730,11 euro inclusief btw (proefenquête 2021 + enquête 2022). Resultaten en verslagen: worden momenteel opgesteld Enquête over gedeelde micromobiliteit bij de gebruikers: Doelstellingen: het gebruik van het aanbod aan diensten voor gedeelde micromobiliteit beter begrijpen (deelfietsen en -steps). Via deze enquête zal het ook mogelijk zijn de mate van tevredenheid over de Villo!-dienst te meten alsook de verwachtingen van de gebruikers om de overgang voor te bereiden wanneer de huidige concessieovereenkomst voor openbare dienstverlening met JCDecaux in 2026 afloopt. Methode: online zelfinvullijst via een URL in een pop-up in de applicaties van de operatoren na afloop van een traject voor fietsen en steps in vrije vloot, via een folder met een QR-code die aan de bagagedragers van Villo!-fietsen wordt gehangen en via de nieuwsbrief van JCDecaux (Villo!). Datum: herfst 2022 Doelgroep: 1.000 gebruikers van het aanbod aan diensten voor gedeelde micromobiliteit (fietsen, steps). AVG: De verwerking van de verzamelde persoonsgegevens zal aan de respondenten worden meegedeeld via een privacyverklaring (artikels 13 en 14). De respondenten zullen met deze verwerking moeten instemmen. Budget: 54.797,88 euro inclusief btw. Beschikbare/Toegankelijke resultaten en verslagen: enquête wordt voorbereid Enquête over gedeelde micromobiliteit bij niet-gebruikers: Doelstellingen: • De beweegredenen achterhalen voor het gebruik van een of meerdere gedeelde micromobiliteitsdiensten of wat het gebruik ervan in de weg staat; • Beter weten waarom de bevraagden het Villo!-aanbod niet gebruiken (slecht imago, netwerk, enz.); • De door de gebruikers gewenste verbeteringen en de hefbomen voor het gebruik van deze diensten door huidige niet-gebruikers bepalen (ideaal model om te ontwikkelen op het vlak van aanbod, tariefcategorieën, integratie met het OV, dienstverlening, enz.). Methode: zelf in te vullen via een online panel. Datum: start begin 2023. Meer algemeen: De in het kader van de enquêtes verwerkte persoonsgegevens leven de bepalingen van de Algemene Verordening Gegevensbescherming (AVG) tijdens verwerkingen strikt na. Bepaalde informatie werd al kort gegeven in de bovenstaande beschrijvingen van de enquêtes. Als voorbeeld volgen hier enkele meer specifieke elementen betreffende het onderzoek "verplaatsingsgedrag" OVG 6 van Brussel Mobiliteit en het Departement Mobiliteit en Openbare Werken van het Vlaams Gewest. Een steekproef van 22.400 Brusselaars die zes jaar en ouder zijn werd in vier beurten willekeurig geloot op basis van het rijksregister en werd via een betrouwbare derde aan de onderaannemer meegedeeld. De onderaannemer stuurde deze personen vervolgens een brief om aan onze enquête deel te nemen (volgens een gefaseerd tijdsschema van twaalf maanden op het terrein). In deze brief worden ze geïnformeerd over hoe ze werden geselecteerd en over de verschillende kanalen waarmee ze kennis kunnen nemen van de door de AVG (artikels 13 en 14) vereiste privacynota en waarmee ze hun toestemming kunnen geven voor deelname aan de enquête. De werkwijze voor het onderzoek "verplaatsingsgedrag" OVG 6 voorziet in de tussenkomst van onderzoekers om de geselecteerde personen te informeren over de nadere regels voor deelname alsook om de verzamelde gegevens met de respondenten te valideren. De respondenten kunnen zelf kiezen hoe ze willen deelnemen; ze kunnen de vragenlijsten ofwel online, ofwel face-to-face of via de telefoon invullen. Brussel Mobiliteit wordt gecontacteerd door personen nadat ze hun brief hebben ontvangen en/of nadat ze contact hebben gehad met een onderzoeker van de onderaannemer die belast is met de gegevensinzameling bij de respondenten. Vragen over onderwerpen die onder de bevoegdheid van Brussel Mobiliteit vallen, worden direct beantwoord. Vragen over onderwerpen die onder de opdracht van de onderaannemer vallen, worden aan de onderaannemer bezorgd opdat hij een geschikt antwoord kan geven en op zijn beurt Brussel Mobiliteit op de hoogte kan brengen. De contacten betreffen bijvoorbeeld weigeringen om deel te nemen, verbindingsproblemen met de online vragenlijsten, de selectie- en contactprocedure, de praktische deelnameaspecten of het informeren over een verhuizing of het overlijden van de respondent. Brussel Mobiliteit heeft vijf klachten ontvangen tijdens de eerste zes maanden van de enquête. Dit is een beperkt aantal gezien het aantal gecontacteerde Brusselaars (22.400). Deze klachten hebben betrekking op de selectie- en contactprocedure zowel voor de respondenten in het algemeen als voor minderjarigen. In alle gevallen heeft Brussel Mobiliteit contact opgenomen met de onderaannemer om op de hoogte te zijn van de concrete omstandigheden van het contact tussen de onderzoekers van de onderaannemer en de respondenten of de ouders van de respondenten in het geval van minderjarigen. Wanneer bleek dat de onderzoeker onprofessioneel was of een fout maakte, nam de onderaannemer passende maatregelen naargelang de ernst van de zaak. Brussel Mobiliteit heeft dan weer contact opgenomen met de indieners van de klachten om zijn excuses voor het ondervonden ongemak aan te bieden en om een oplossing aan te reiken voor alle in de klachten aangehaalde problemen. Na het nemen van de maatregelen en de feedback aan de indieners van de klachten hebben laatstgenoemden Brussel Mobiliteit niet meer gecontacteerd en hebben zij - voor zover wij weten - geen verdere stappen ondernomen. Tijdens de uitvoering van het onderzoek gaf Brussel Mobiliteit de onderaannemer op de gepaste tijdstippen richtlijnen over de AVG. De onderaannemer herinnerde al zijn werknemers regelmatig aan de maatregelen die in elke uitvoeringsfase moesten worden genomen om de naleving van de AVG te waarborgen, en bezorgde maandelijks een activiteitenverslag aan Brussel Mobiliteit. Voor de MIVB In het kader van haar opdracht als openbaarvervoersmaatschappij organiseert de MIVB soms wetenschappelijke enquêtes in samenwerking met universiteiten of onderzoekers. Sinds 2021 werden twee projecten begeleid door wetenschappelijk onderzoekers: - De 'Veiligheidsmonitor', UCL; - 'MaaS: Gedragsverandering', Behaven, Universiteit van Cardiff; - Een intern onderzoek naar agressie jegens MIVB-personeel, UCL; - Een kwalitatief onderzoek naar daklozen in samenwerking met MIVB-medewerkers en met de politie, UCL. De Veiligheidsmonitor gaat over het veiligheidsgevoel en de ervaringen van de inwoners van Brussel, de inwoners van de Brusselse rand, de pendelaars en de toeristen op het MIVB-net. Voor dit onderzoek wordt jaarlijks een budget van 18.000 euro uitgetrokken. In 2021 werd deze opdracht opgevolgd door een onderzoeker van de UCL. Het MaaS-onderzoek was een eenmalige opdracht, geleid door Behaven, een adviesbureau dat werd opgericht door een academica van de Universiteit van Cardiff. Aan het project werd een budget van 30.000 euro toegekend. Het doel van dit kwalitatieve onderzoek was het documenteren van de hefbomen en beperkingen die nodig zijn om de gedragsveranderingen tot stand te brengen die kunnen zorgen voor een modal shift in het kader van het MaaS-programma. Het is niet mogelijk om specifieke budgetten voor de andere twee onderzoeken uit te lichten, aangezien deze ingebed zijn in grotere projecten. De MIVB plant momenteel geen verdere enquêtes waarbij academici betrokken zijn. Zoals bepaald in de aanbestedingen van de MIVB zijn de adviesbureaus die met de MIVB samenwerken gebonden aan de criteria van FEBELMAR / ESOMAR (verenigingen die adviesbureaus vertegenwoordigen), die de algemene verordening gegevensbescherming (GDPR) uiterst strikt naleven. Die vormt als het ware het DNA van deze bedrijven, en hun activiteiten en duurzaamheid hangen ervan af. De MIVB voorziet in aanbestedingen en contracten ook in specifieke en niet te omzeilen clausules betreffende deze bijzondere materie. Parking.brussels voerde in 2021 geen wetenschappelijke enquêtes zoals beoogd in deze vraag. |