Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de samenstelling van en diversiteit binnen het brandweerkorps en de vastgestelde onregelmatigheden

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 735)

 
Datum ontvangst: 12/10/2022 Datum publicatie: 20/12/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 14/12/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
27/10/2022 Ontvankelijk
14/12/2022 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag   

Zoals u weet, ging de Brusselse brandweer de afgelopen jaren enkele keren gebukt onder aantijgingen van onder meer racisme en seksisme tot zelfs fysiek geweld. In het kader daarvan werden recent dan ook verschillende hervormingen doorgevoerd, met onder meer een informatie- en wervingscampagne die in het bijzonder op vrouwen gericht werd. Ook de aanstelling van een nieuwe diversiteitsmanager (na de pensionering van de vorige) zou inmiddels afgerond moeten zijn.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

  • Kan u de huidige samenstelling van het Brusselse brandweerkorps nader duiden, met opsplitsingen op basis van functie, leeftijdscohorte, geslacht, taalrol en nationaliteit? Welke evolutie kan u hieromtrent duiden in vergelijking met de voorgaande jaren?

  • Op welke manier evalueert u het succes van de recente informatie- en wervingscampagne, die in het bijzonder op vrouwen gericht werd? Is er reeds een verschuiving merkbaar op vlak van de profielen die zich aanmelden bij de DBDMH? Zo ja, kan u dit nader toelichten?

  • Kan u in het bijzonder een stand van zaken geven wat betreft de aanstelling van een nieuwe diversiteitsmanager? Werd deze aanwervingsprocedure inmiddels reeds afgerond? Zo ja, sinds wanneer is de nieuwe diversiteitsmanager effectief in dienst getreden?

  • Kan u duiden hoeveel klachten er in 2022 tot dusver binnen de DBDMH geregistreerd werden omtrent racisme, seksisme, fysiek geweld of andere onregelmatigheden? Kan u deze gevallen nader toelichten en opsplitsen naargelang het ging om externe onregelmatigheden tegen leden van de DBDMH (bijvoorbeeld tijdens interventies) of gevallen waarbij er sprake was van onderlinge onregelmatigheden binnen personeelsleden van de DBDMH? Welke gevolgen werden er gegeven aan deze klachten? Welke evolutie kan u duiden in deze cijfers in vergelijking met de voorgaande jaren?

 

 
 
Antwoord    Samenstelling personeelsbestand Brandweer

Voor wat betreft de samenstelling van het personeelsbestand van de Brandweer, baseer ik me graag op de cijfers uit de audit van Moore Business Consulting (gepubliceerd in mei 2021). Naast de gegevens van de Brandweer zelf, werd in dit kader ook gebruik gemaakt van gegevens van de Kruispuntbank van de Sociale Zekerheid.

Op basis van de cijfers die werden gepubliceerd in mei 2021, telt de Brusselse Brandweer 1328 personeelsleden, waarvan 218 in het administratief kader en 1110 in het operationeel kader.

In het
administratief kader is 50% van de personeelsleden vrouw. 25% van de personeelsleden heeft een andere origine (buiten EU). 26,5% van het personeel is Nederlandstalig en 73,5% is Franstalig.

In het
operationeel kader is 1% van de personeelsleden vrouw, en 7% heeft een andere origine (buiten EU). 29,8% van het personeel is Nederlandstalig en 70,2% is Franstalig.

De uitsplitsing op basis van functie en graad kan u in bijlage terugvinden.





Communicatiecampagne Federaal
Geschiktheidsattest (FGA)

In 2022 heeft het Opleidingscentrum van de Brusselse Brandweer proeven georganiseerd voor het behalen van het Federaal
Geschiktheidsattest (FGA).

(Ter herinnering: elke kandidaat brandweerman of brandweervrouw moet over dit attest beschikken, alvorens te kunnen deelnemen aan de examens die de Brandweer zélf organiseert.)

In dat kader heb ik de directie van de Brandweer verzocht de aanbevelingen van Moore Business Consulting met betrekking tot employer branding om te zetten naar de praktijk, en de Brusselse Brandweer te positioneren als een aantrekkelijke werkgever waar diversiteit en inclusie centraal staan.

Er is een inclusieve communicatiecampagne opgezet met enerzijds ruime zichtbaarheid in het
straatbeeld, en anderzijds doorgedreven samenwerking met doorverwijzers en
ambassadeurs om specifieke doelgroepen te bereiken (vb. vrouwenorganisaties, sociaal-culturele verenigingen, fitness clubs, e.a.).


De communicatiecampagne werd opgezet in samenwerking met Talent.brussels en met Actiris. Meer dan 80% van de databank van werkzoekenden van Actiris bestaat uit Brusselaars van andere origine, één van de door ons beoogde doelgroepen.

En de Brandweer heeft ook de samenwerking met Brusafe verder uitgebouwd, meer bepaald voor het ontwikkelen van ondersteunings- en
trainingsprogramma’s voor vrouwelijke en mannelijke kandidaten.

Om uw vraag naar resultaten te beantwoorden, zal ik de resultaten van de campagne vergelijken met de cijfers van de inschrijvingen voor het FGA in 2019.

In 2022 waren er 300 open plaatsen (tegenover 400 in 2019). Een totaal van 204 personen heeft zich ingeschreven.

- 45% van de ingeschrevenen is woonachtig in Brussel (= 91 personen). In 2019 was 33% van de kandidaten woonachtig in Brussel. Het betreft hier een stijging van 12%.

- 7% van de ingeschrevenen is een vrouw (= 14 vrouwen). In 2019 was 5% van de kandidaten een vrouw. Het betreft hier een stijging van 2%.


Op basis van deze cijfers, kan worden gesteld dat de campagne succesvol is geweest qua doelgroepfocus. De campagne heeft de Brusselaars bereikt. Maar er is uiteraard nog ruimte voor verbetering, zeker wat betreft het bereiken van vrouwen. Daarom heb ik aan de Brandweer gevraagd om de campagne te evalueren, te heroriënteren en te versterken, om in 2023 betere resultaten te kunnen boeken.

Wat betreft de resultaten van de proeven: van de 204 personen die zich hebben ingeschreven, zijn er 65 geslaagd. 23 personen zijn woonachtig in Brussel en slechts 1 vrouw is geslaagd.

De Brandweer heeft in tussentijd nog geen eigen aanwervingscampagne voor brandweermannen en vrouwen opgestart. De examens van de Brandweer zelf zullen plaatsvinden in september 2023, en de aanwervingen zullen gebeuren begin 2024.

(Opgepast: er zijn wél 2x 24 rekruten aan hun stage begonnen in 2022, en dat zal ook het geval zijn in 2023; dat zijn mensen die in 2019-2020 al hun examens voor brandweerman of brandweervrouw hebben gedaan.)

Een nieuwe verantwoordelijke voor diversiteit

De nieuwe diversiteitsverantwoordelijke is op 1 september 2022 in dienst getreden. Haar taak bestaat uit het uitvoeren van het diversiteitsplan, in nauwe samenwerking met de diversiteitscommissie.


Klachten betreffende de feiten van derden (jegens het personeel)

Het aantal feiten van agressie neemt toe, dat hebben we de voorbije maanden met lede ogen moeten aanschouwen in de media.

In 2021 heeft de Brandweer een aanzienlijke stijging waargenomen: er hebben zich toen 139 incidenten voorgedaan, zowel verbaal als ook fysiek geweld.

Van januari tot oktober 2022, werden door de Brusselse Brandweer 81 voorvallen van agressie jegens hulpverleners geregistreerd. Ook dit jaar is er sprake van zowel verbaal als fysiek geweld.

In het kader van het actieplan tegen agressie tegen hulpverleners (door de BHR gevalideerd op 19 november 2020), worden verschillende maatregelen voorzien om de brandweerlieden te begeleiden. Dat gaat van het versterken van de emotionele en psychosociale ondersteuning, over het opleiden van brandweerlieden en ambulanciers met betrekking tot de omgang met agressie, tot het versterken van het vertrouwen tussen burgers en brandweerlieden via sociaal-culturele acties op het terrein.

Hiernaast wordt ook gewerkt aan het verbeteren van de communicatie tussen Brandweer en politie.



Klachten van externen

Sinds begin 2022 werden 121 klachten ingediend door externen. In één klacht werd een vermoeden van discriminatie aangekaart.

Herhaaldelijk is aan de persoon in kwestie gevraagd aanvullende informatie te verstrekken over de specifieke klachten die hij/zij had, alsmede een precieze datum van de desbetreffende feiten, zodat een diepgaander onderzoek naar de eventuele daders kon worden verricht, maar de persoon heeft zich nooit meer gemeld. De klacht werd gesloten wegens het ontbreken van aanvullende en voldoende nauwkeurige informatie om de geuite beschuldigingen verder te kunnen onderzoeken.


Klachten omtrent feiten tussen collega's

In 2022 werden tot nu toe vijf dossiers geopend.
De dossiers worden onderzocht, en er is nauwgezette psychosociale follow-up voorzien.

Wanneer handelingen worden gesteld die strijdig zijn met de wetgeving of met het arbeidsreglement, is het van essentieel belang om daadkrachtig op te treden. In dit kader geef ik graag mee dat ik de Brandweer heb opgedragen de tuchtprocedures efficiënter te maken. Dit is fundamenteel in het kader van de implementatie van een beleid van zero tolerance.

De versterking van de tuchtprocedures gebeurt via het aanpassen van het operationeel statuut. Deze aanpassingen werden al in eerste lezing goedgekeurd door de Brusselse Regering, en zullen in de lente van 2023 in tweede lezing worden voorgelegd aan de Regering.