Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de invoering van instrumenten om de uitstoot van fluorgassen te verminderen

Indiener(s)
Marie Nagy
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1296)

 
Datum ontvangst: 05/12/2022 Datum publicatie: 02/02/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 19/01/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/12/2022 Ontvankelijk
 
Vraag   

In het Energie-Klimaatplan staat het volgende:

“Fluorgassen, gebruikt in koel- en klimaatregelingscircuits, aerosollen, brandbestrijdingsmiddelen en isolatieschuim, zijn zeer krachtige broeikasgassen.

In het Brussels Hoofdstedelijk Gewest blijkt uit de inventaris van de broeikasgassen dat de verhouding fluorgassen 8% van de gewestelijke broeikasgasemissies vertegenwoordigt (tegenover 3% op het hele Europese grondgebied). Die 8% is als volgt verdeeld: 74% voor koeling, klimaatregeling en verwarming, 3% voor isolatieschuim, 6% voor spuitbussen, 2% voor brandbestrijdingsmiddelen en 15% voor halfgeleiders en andere toepassingen. In 2017 vertegenwoordigden de gasverliezen van koel- en klimaatregelingsinstallaties (vluchtige emissies) het equivalent van meer dan 350.000 ton CO2. Daarom moeten er ambitieuze maatregelen worden genomen om deze verliezen te bestrijden door middel van een beter toezicht op de installaties en organisaties.

In die context verbindt de Regering zich ertoe om:
  • de controles op HFK-koelgassen bij de koelinstallateurs aanzienlijk op te voeren vanaf 2020;
     
  • in 2020 een financiële stimulans in te voeren voor nieuwe koelinstallaties (met inbegrip van warmtepompen en klimaatregelingssystemen) die alternatieve koelmiddelen gebruiken (vloeistoffen die niet onder bijlage I van Verordening (EU) nr. 517/2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen vallen).”

Welke maatregelen werden er genomen om die twee verbintenissen na te komen?

  • Hoeveel controles werden er jaarlijks uitgevoerd in 2020, 2021 en 2022? Hoeveel staan er gepland in 2023?

  • Kunt u het type en de omvang van de financiële stimulans toelichten?

 

 

 

 

 
 
Antwoord    1
Koelinstallaties zijn opgenomen in de lijst van ingedeelde inrichtingen als installaties van klasse 3 (onderworpen aan een voorafgaande verklaring) of klasse 2 (onderworpen aan een milieuvergunning).
De autoriteit die de bovengenoemde vergunningen verleent, bevindt zich dus hoofdzakelijk op gemeentelijk niveau, terwijl Leefmilieu Brussel controles kan uitvoeren op installaties die deel uitmaken van een grotere groep van ingedeelde inrichtingen die worden geëxploiteerd op een terrein waarvoor een milieuvergunning is afgegeven door Leefmilieu Brussel.
Tot op heden heeft de Inspectie geen campagnes uitgevoerd die specifiek op die installaties gericht zijn, maar die controles worden uitgevoerd in het kader van geïntegreerde inspecties die gericht zijn op alle ingedeelde inrichtingen die in een gecontroleerde inrichting worden geëxploiteerd in het kader van de uitvoering van de jaarlijkse inspectieprogramma’s die door de Brusselse regering zijn goedgekeurd. Zo werden in 2022 in totaal 110 nieuwe inspectiedossiers geopend. De administratie kan niet bevestigen dat elke controle is uitgevoerd in een inrichting met koelinstallaties.
In die context en wanneer er koelinstallaties aanwezig zijn in de gecontroleerde inrichting, controleren de inspecteurs of:
- de geëxploiteerde installaties voldoen aan de door Leefmilieu Brussel afgeleverde milieuvergunning. Wanneer dat niet het geval is, wordt de exploitant verzocht zijn situatie te regulariseren door een wijziging van zijn milieuvergunning aan te vragen. Het aantal door Leefmilieu Brussel afgeleverde wijzigingen voor koelinstallaties bedraagt 38 in 2020, 49 in 2021 en 32 in 2022;
- de installaties worden onderhouden en gecontroleerd overeenkomstig de toepasselijke wetgeving. Wanneer dat niet het geval is, wordt de exploitant verzocht de situatie zo spoedig mogelijk te verhelpen en wordt de naleving door de Inspectie opgevolgd;
- de technici die het onderhoud en de lekdichtheidscontroles uitvoeren, werken voor een koeltechnisch bedrijf met een geldige registratie, om zich ervan te vergewissen dat zij over de juiste opleiding, uitrusting en werkprocedures beschikken. Wanneer dat niet het geval is, wordt het bedrijf verzocht zich zo spoedig mogelijk te regulariseren en wordt de naleving door de Inspectie opgevolgd.


In overeenstemming met het beleid rond compliance promotion dat de Europese Commissie in haar in 2018 gepubliceerde actieplan heeft uitgestippeld, heeft Leefmilieu Brussel in 2022 bovendien een project uitgevoerd om de naleving van de wetgeving in de koelsector te bevorderen. In dat kader werd een enquête gehouden onder verschillende exploitanten van koelinstallaties, koeltechnici die actief zijn in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en beroepsfederaties. Zo konden de zwakke punten in de naleving van de wetgeving door zowel de onderhoudsdeskundigen als de gebruikers van die installaties worden vastgesteld. In de resultaten van dat onderzoek werden ook verschillende actielijnen benadrukt.
De Inspectie is in december 2022 ook een tweede onderzoek gestart om de haalbaarheid van die actielijnen te beoordelen en na te gaan welke de komende jaren het meest efficiënt zijn om de naleving van de wetgeving door de verschillende actoren te bevorderen.
Tot slot wil ik uw aandacht vestigen op het feit dat er naast de controles tijdens de inspecties ook administratieve controles worden uitgevoerd:
- tijdens het onderzoek van de registratiedossiers (nieuwe aanvragen en hernieuwingen) voor koeltechnische bedrijven door Leefmilieu Brussel:
· in 2020: 261 nieuwe aanvragen en 368 hernieuwingen;
· in 2021: 330 nieuwe aanvragen en 60 hernieuwingen;
· in 2022: 311 nieuwe aanvragen en 57 hernieuwingen;
- tijdens het onderzoek van de voorafgaande verklaringen en milieuvergunningsaanvragen met betrekking tot koelinstallaties. In dat verband bevindt de bevoegde autoriteit voor het onderzoek en de afgifte van de meeste van de genoemde vergunningen zich op gemeentelijk niveau.
2.
De regering heeft zich er in het kader van haar bijdrage aan het NEKP al toe verbonden om:
- de controle op HFK-koelgassen bij koeltechnici te versterken;
- een financiële stimulans in te voeren voor nieuwe koelinstallaties (met inbegrip van warmtepompen en klimaatregelingssystemen) die alternatieve koelmiddelen gebruiken (middelen die niet onder bijlage I van Verordening (EU) nr. 517/2014 betreffende gefluoreerde broeikasgassen vallen).


De RENOLUTION-premies (J4 & J9) maken het mogelijk om efficiënte warmtepompen te financieren, terwijl mijn collega Barbara Trachte momenteel een besluit voorbereidt betreffende steun voor investeringen en consultancy voor ondernemingen die worden getroffen door de directe en indirecte economische gevolgen van de Russische agressie tegen Oekraïne. Met die steun kunnen Brusselse ondernemingen worden begeleid en financieel ondersteund bij hun inspanningen om energie te besparen en hun energietransitie te verwezenlijken. Een premie voor de vervanging van efficiënte professionele koelkasten zal kunnen worden toegekend.


Naast die acties heeft de regering zich er in het kader van het nieuwe Lucht-, Klimaat- en Energieplan (momenteel onderworpen aan een openbaar onderzoek) toe verbonden om:
- tegen 2024 de milieuvergunningen te wijzigen om:
o tegen 2025 het gebruik van gassen met een lager aardopwarmingsvermogen (GWP < 150) te verplichten voor nieuwe koel- en klimaatregelingsinstallaties;
o het gebruik van hersluitbare deuren voor koelkasten met voedingsmiddelen in winkels te verplichten;
- actief en zo snel mogelijk over die verplichtingen te communiceren om de koelsector in staat te stellen zich dienovereenkomstig aan te passen en op te leiden;
- vanaf 2024 een facilitator Koeltechniek op te richten in goede harmonie met de bestaande faciliteringsregelingen (waaronder de facilitator voor Duurzame Gebouwen). Zijn opdracht zal gericht zijn op de bewustmaking, voorlichting en opleiding van de sector;
- de verplichting te versterken om koelgassen terug te winnen tijdens het ontluchten via professionals en een positieve stimulans voor die terugwinning voor te stellen;
- de versterking van de controles waarin de Brusselse bijdrage aan het NEKP voorziet, te bespoedigen, met name door bijzondere aandacht te besteden aan de vermindering van vluchtige emissies tijdens de ontmanteling (ontluchten) van installaties;
- uiterlijk in 2024 in de premieregeling de in de Brusselse bijdrage aan het NEKP voorziene premie op te nemen voor de vervanging van HFK-koelinstallaties door installaties die gassen met een lager aardopwarmingsvermogen (GWP < 150) gebruiken;
- de adequate ondersteuning van de overheid te evalueren om kmo’s en kleine handelszaken bij de noodzakelijke investeringen te begeleiden;
- particulieren bewust te maken van de gevolgen van het gebruik van klimaatregelaars voor een rationeel energiegebruik en voor het klimaat, alsook van de verschillende maatregelen die kunnen worden genomen om in de zomer voor thermisch comfort te zorgen zonder gebruik te maken van klimaatregelingssystemen die gefluoreerde gassen uitstoten.