Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het verlaten van beschermd cultuurgoed en cultuurgoederen van het grondgebied van het Brussels Gewest in het kader van zijn culturele diplomatie

Indiener(s)
Marie Nagy
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 787)

 
Datum ontvangst: 21/12/2022 Datum publicatie: 02/02/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 31/01/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
23/12/2022 Ontvankelijk
 
Vraag   

De term "culturele diplomatie" verscheen aan het eind van de 19e eeuw, tegelijk met de term "Francophonie". Tegenwoordig wordt het "soft power"-beleid genoemd. In een artikel dat in 2013 in de Revue Internationale et Stratégique werd gepubliceerd staat dat Internationale bijeenkomsten over cultuur, economie en media niettemin  hebben benadrukt dat culturele investeringen een multiplicatoreffect hebben op de economie van een gebied. Hetzelfde geldt voor de externe culturele actie, die directe en indirecte gevolgen heeft voor de economische ontwikkeling en de handel.1

De ordonnantie betreffende het roerend en immaterieel cultureel erfgoed van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest van 25 april 2019 bepaalt dat de Brusselse regering toestemming verleent of weigert om beschermd cultuurgoed en andere cultuurgoederen te verhuizen.

Ik wil graag weten of er beschermd cultuurgoed of cultuurgoederen of zijn die zich momenteel buiten het Brussels Gewest bevinden. Zo ja, dan zou ik graag willen weten wat deze cultuurgoederen of beschermd cultuurgoed zijn, waar ze zich precies bevinden, in welke context ze het Brusselse Gewest hebben verlaten en voor hoelang.

 
 
 
Antwoord    Uw vraag ligt in lijn met het beleid dat ik sinds 2019 heb ontwikkeld en dat zowel het onroerend als het roerend en immaterieel erfgoed tot zijn recht wil laten komen.

Dat beleid wordt met name in 2023 concreet met de viering van de art nouveau in het kader van tal van internationale partnerschappen en waarin Brussel als art-nouveauhoofdstad wordt bevestigd.

Inzake roerend erfgoed en rijkdommen was de eerste maatregel gericht op de lancering en ontwikkeling van de inventaris van het roerend erfgoed. Die wordt sinds 2020 verspreid op het platform https://collections.heritage.brussels. Een zestigtal collecties zijn gedeeltelijk opgenomen, met meer dan 14.000 voorwerpen. Maar er is nog veel werk om al het roerend erfgoed op het Brusselse grondgebied op te nemen, zowel in publieke als private instellingen. Het werk gaat verder.

Deze inventaris maakt het mogelijk de plaats van bewaring van de erin opgenomen voorwerpen/werken te specificeren en ze te traceren in geval van verplaatsing, zoals bij tijdelijke tentoonstellingen in België of in het buitenland. Behalve deze tijdelijke uitleningen door museuminstellingen hebben we geen kennis van geïnventariseerde goederen die recent werden verplaatst.

Nog niet alle bepalingen van de ordonnantie van 25 april 2019 zijn in werking omdat de toepassingsbesluiten die nodig zijn voor hun uitvoering nog niet door de Regering werden goedgekeurd.

Een globaal ontwerpbesluit over alle uit te voeren bepalingen zou binnenkort evenwel in eerste lezing door de Regering moeten worden goedgekeurd en nadien vóór een tweede lezing ter advies aan de Raad van State worden voorgelegd.

Op die manier kon tot nog toe geen cultureel goed als rijkdom van het Brusselse roerend erfgoed worden beschermd.

Bovendien zijn het altijd de (Franse en Vlaamse) gemeenschappen die de exportlicenties afleveren van de culturele goederen die hun eigenaar buiten de Schengenruimte wenst uit te voeren. Dat is zo krachtens verordening (EG) nr. 116/2009. De aanvrager van dergelijke licenties kan kiezen om een bepaalde procedure te volgen als het goed op het Brusselse grondgebied ligt.

Hoewel de besturen van de gemeenschappen die instaan voor deze procedure het Brusselse bestuur in geval van goederen met een eventueel gewestelijk belang regelmatig inlichten over dergelijke aanvragen hebben we momenteel geen duidelijk zicht op culturele goederen die het Brusselse grondgebied verlaten tot buiten de Europese grenzen. Er bestaat immers geen systematische inlichtingsprocedure.

Aangezien er geen enkel verbod is tegen het verplaatsen van culturele goederen tot buiten het Brusselse of Belgische grondgebied en deze goederen krachtens het Verdrag van Rome vrij kunnen worden verplaatst binnen de Europese Unie is het niet mogelijk om nauwkeurig op uw vraag te antwoorden.