Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de voortgang van het Europese ESPON 2030-programma

Indiener(s)
Latifa Aït Baala
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 1007)

 
Datum ontvangst: 15/02/2023 Datum publicatie: 20/03/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 08/03/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/02/2023 Ontvankelijk
 
Vraag    Staatssecretaris Pascal Smet verklaarde dat in het kader van het ESPON 2020-programma 23 studies en 28 analyses werden uitgevoerd in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

De Brusselse regering keurde op 14 oktober 2021 het programma ESPON 2030 goed en legde het vervolgens aan de Europese Commissie voor. In juli 2022 werd op de officiële website espon.eu aangekondigd dat de Europese Commissie het project had goedgekeurd. In het kader van een parlementaire vraag vermeldde staatssecretaris Smet dat zeven thematische projecten mogelijk in aanmerking komen. Ik zou u graag een aantal bijkomende vragen stellen, aangezien het punt op de agenda van de ministerraad van donderdag 2 februari 2023 stond.

  1. Hoe werden de 23 studies en 28 analyses in het kader van ESPON 2020-programma gebruikt ter ondersteuning van het gewestelijke beleid?

  1. Wat is er op 2 februari 2023 in de ministerraad beslist met betrekking tot de Brusselse deelname en bijdrage aan het Belgische contactpunt voor het ESPON 2030-programma?

    1. Wat zal dat Belgische contactpunt precies doen?

  1. Werden de gewestelijke onderzoeksinstellingen geselecteerd voor het ESPON 2030-programma?

    1. Kunt u de zeven potentiële projecten toelichten?

  1. Welke aanvullende informatie kunt u ons geven over het ESPON-instrument en het ESPON 2030-programma in het Brussels Gewest?

 
 
Antwoord    Bij deze kan ik u de volgende elementen van antwoord verstrekken op uw vraag:

In het kader van het ESPON 2020-programma werden vierentwintig toegepaste onderzoeken (drieëntwintig “klassieke” onderzoeken en één kortetermijnonderzoek over Covid-19) en achtentwintig gerichte analyses uitgevoerd.

Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest maakte het voorwerp uit van een casestudy over de circulaire economie in het toegepaste onderzoek CIRCTER.

Het Gewest heeft ook deelgenomen aan drie gerichte analyses: SPIMA, METRO en STISE.

SPIMA en METRO hebben bijgedragen tot de uitwisselingen tussen de drie gewesten in het kader van het intergewestelijk informatieforum over ruimtelijke ordening en het Belgische proefproject in het kader van de Europese territoriale agenda.

METRO: als gevolg van Covid-19 liep de timing van de studie vertraging op en kwamen de aanbevelingen op het ogenblik dat het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn EFRO-programma had gelanceerd. De aanbevelingen zullen gebruikt kunnen worden in het kader van de voorbereiding van het volgende EFRO-programma voor de periode na 2027.

STISE: de resultaten en aanbevelingen van de studie voeden de samenwerking met de andere steden en regio's op het niveau van de Eurodelta (het stedelijke gebied van Noordwest-Europa). Ze leveren ook input voor eventueel in te dienen Europese projecten, met name in het kader van het programma Interreg Noordwest-Europa.

Op 2 februari 2023 besliste de regering om de overheidsopdracht voor de selectie van het nieuwe Belgische contactpunt van het ESPON-programma goed te keuren. Deze overheidsopdracht wordt gezamenlijk door de drie Belgische gewesten uitgeschreven.

Door elke lidstaat wordt voor de duur van het programma een nationaal contactpunt aangeduid. Het Belgische contactpunt zal instaan voor de opvolging en de communicatie van het ESPON 2030-programma naar de Belgische belanghebbenden toe.

Het Belgische contactpunt zal deelnemen aan het Europese netwerk van nationale ESPON-contactpunten in de lidstaten en partners die deelnemen aan het ESPON 2030-programma. Het netwerk van contactpunten ondersteunt de bewustmakingsactie van ESPON op transnationaal en nationaal niveau.

Ons Gewest komt net als de gewestelijke en lokale overheidsinstanties en de Brusselse universiteiten en onderzoeksinstellingen in aanmerking voor het programma.

Het Gewest zal met name samen met andere Europese steden en regio's kunnen deelnemen aan “gerichte analyses” waarbij ESPON de kosten van een eenjarig onderzoeksproject over een specifiek thema voor zijn rekening neemt. Meer in het algemeen zal het gebruik kunnen maken van de resultaten van de onderzoeken, instrumenten, analyses en kaarten van ESPON om zijn overheidsbeleid te verbeteren. Ten slotte zal het kunnen deelnemen aan de verschillende activiteiten voor de uitwisseling van ervaringen, informatie en praktijken.

Brusselse universiteiten en onderzoeksinstellingen kunnen ook deelnemen aan de offerteaanvragen in het kader van ESPON. Zo was de ULB een van de onderzoeksinstellingen van het Europese consortium dat de gerichte analyse “METRO” heeft uitgevoerd in het kader van het ESPON 2020-programma.

Voor het ESPON 2030-programma werden de eerste offerteaanvragen onlangs gelanceerd.

Het nieuwe ESPON 2030-programma zal worden uitgevoerd via “thematische actieplannen” (TAP's) die beantwoorden aan de behoeften van de verschillende actoren en waarin de uit te voeren activiteiten worden voorgesteld, zowel met het oog op de “verstrekking van bewijzen” als “de ontwikkeling van kennis”.

Voor de eerste fase van het programma zijn reeds acht potentiële “thematische actieplannen” vastgesteld:

· Perspectief voor iedereen en overal

· Klimaatneutrale territoria
· Beheer van de nieuwe vormen van geografie
· Veerkracht om het hoofd te bieden aan crisissen
· Slimme connectiviteit
· Leven, werken en reizen over de grenzen heen

· Europa in de wereld
· Aanpassing aan de gevolgen van de klimaatverandering

De eerste vier TAP's zijn al goedgekeurd en de eerste offerteaanvragen zijn in het kader van deze eerste vier TAP's uitgeschreven.

Alle relevante informatie over het ESPON-programma, de uitvoering ervan, de verschillende offerteaanvragen en de resultaten zijn beschikbaar op de website
www.espon.eu.

Het Gewest werkte al mee aan het ESPON 2013-programma en nam namens België samen met de twee andere gewesten deel aan het toezichtcomité van het programma.

Voor de programma's ESPON 2020 en ESPON 2030 nam en neemt het Gewest samen met de twee andere gewesten namens België deel aan:
- het toezichtcomité van het programma
- de algemene vergadering van de Europese Groepering voor Territoriale Samenwerking (EGTS) van ESPON
- de financiering en organisatie van het Belgisch Nationaal Contactpunt (NCP) van ESPON
- de cofinanciering van het programma voor België.