Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het stijgend aantal verkeersslachtoffers en de onveilige fietsinfrastructuur in Brussel

Indiener(s)
Els Rochette
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1546)

 
Datum ontvangst: 01/03/2023 Datum publicatie: 21/04/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 21/04/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
06/03/2023 Ontvankelijk
21/04/2023 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Het aantal verkeersslachtoffers in België stijgt dramatisch, vooral in het Brussels Gewest. Nieuwe cijfers van VIAS zijn vernietigend voor de hoofdstad: het aantal letselongevallen in Brussel steeg op één jaar tijd met 18 procent; van 3.504 in 2021 naar 4.141 vorig jaar. In 2021 vielen 6 verkeersdoden in Brussel, in 2022 waren dat er maar liefst 21. Een te betreuren evolutie.

Eén van de grondoorzaken van het hoog aantal verkeersongevallen is het gebrek aan veilige infrastructuur, voor zowel auto’s, fietsers als voetgangers. Wij merken dat er te weinig wordt gefocust op infrastructuur die mogelijke conflicten en gevaarlijke situaties tussen harde en zachte mobiliteit vermindert. Er is een gebrek aan afgescheiden fietspaden.

Het flixbusongeval op de Albert II laan is daarvan een goed voorbeeld. De fietsinfrastructuur is er onvoldoende aangepast aan de realiteit. Nochtans had het Gewest de heraanleg van de Albert II laan gepland in 2016, maar de gemeente Schaarbeek is daartegen naar de Raad van State gestapt “omdat er een rijvak voor auto’s zou verdwijnen”. Het Gewest kreeg gelijk, maar de heraanleg is nooit uitgevoerd. Een fietscourier heeft intussen het leven gelaten en laat een rouwende familie achter.

Moeten er doden vallen om verandering teweeg te brengen? Wij gaan liever preventief te werk. Enerzijds merken wij veel goede intenties van de Minister, anderzijds vertalen die zich onvoldoende in nieuwe, afgescheiden fietspaden.

Deze legislatuur werden 40km ‘geschilderde Corona-fietsstroken’ gerealiseerd volgens verklaringen van het kabinet van Minister Van den Brandt. Dat was een goede zaak tijdens corona, maar nadien lijkt het volledig stil te vallen. Het draait trouwens niet alleen om de kwantiteit van nieuwe fietspaden, vooral de kwaliteit ervan is van levensbelang. Ik pleit in deze commissie al jaren voor afgescheiden fietspaden, want ze redden levens.

Een deel van die 40km fietspaden zijn intussen weer verdwenen. Het ging immers over testprojecten, dat wil zeggen dat de fietspaden binnen de twee jaar moeten verdwijnen of, veel beter uiteraard, worden vervangen door veilige, afgescheiden fietspaden. Voor ons is een lik verf op de grond onvoldoende.

Ik heb daarom de volgende vragen voor de Minister:

  • Hoeveel nieuwe fietspaden heeft u als minister geïnitieerd via indiening van een stedenbouwkundige vergunning? Ik ontvang daarbij graag telkens de informatie op basis van het aantal km per betrokken straat en de reikwijdte door middel van de huisnummers.

  • Hoeveel km van de hierboven vermelde vergunningsaanvragen betreffen afgescheiden fietspaden, en hoeveel km werd aangelegd louter op basis van wegmarkeringen en/of het plaatsen van jerseys? 

  • Kan u tevens een precies cijfer geven van het aantal km tijdelijke ‘coronafietspaden’ u destijds heeft ingevoerd via testfase? 

    • Hoeveel van deze fietspaden zijn inmiddels verdwenen?

    • Hoeveel van deze fietspaden zijn vandaag nog aanwezig?

    • Voor hoeveel van deze fietspaden diende u een aanvraag tot stedenbouwkundige vergunning in om ze te kunnen bestendigen overheen de testfase van twee jaar?

    • Voor welke fietspaden van deze laatste categorie heeft u al een beslissing ontvangen van de bevoegde administratie, en welke was deze?

  • Wat zijn uw verdere ambities voor het indienen van aanvragen tot stedenbouwkundige vergunningen voor het aanleggen van afgescheiden fietspaden tegen het einde van deze legislatuur?

 
 
Antwoord    De veiligheid voor alle weggebruikers is de topprioriteit van deze regering op het vlak van mobiliteit. Verkeersveiligheid hangt af van tal van factoren, onder meer het aantal weggebruikers, de technologische evoluties van het type voertuigen, de toegelaten snelheid, handhaving en uiteraard de weginfrastructuur. Deze regering zet dus tegelijk in op de heraanleg van wegen en kruispunten om onder andere te zorgen voor afgescheiden fietspaden als op vele andere maatregelen, zoals de algemene snelheidsverlaging tot 30 km/u. Voor het geheel aan principes en maatregelen verwijs ik naar het Regionaal Actieplan van Verkeersveiligheid 2021-2030, te raadplegen op https://verkeersveiligheid.mobiliteit.brussels/.


Wat infrastructuur betreft, herinner ik u dat alle fietsinfrastructuren, waaronder de covid-fietspaden, aan een verkeersveiligheidsevaluatie zijn onderworpen. Elk van de genomen maatregelen verbetert dus de verkeersveiligheid voor alle gebruikers.
Hieronder volgt een lijst van de verleende stedenbouwkundige vergunningen voor nieuwe fietsinfrastructuur, met diverse nuttige informatie, waaronder het type fietsinfrastructuur en de lengte ervan.


De ingediende stedenbouwkundige vergunningen:

- A12: Aanleg van 8,8 km afgescheiden fietspaden gedeeld met voetgangers. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds november 2021.

- Wetstraat (regularisatie van het covid-fietspad): 1,7 km afgescheiden beschermd door esthetische stoepranden ontworpen in samenwerking met de Gracq en de Fietsersbond. De new jerseys zullen dus worden vervangen door een kwalitatief, veilig en duurzaam model, zodra de vergunning afgeleverd wordt door Urban. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 29/04/2022.

- Belliardstraat (regularisatie van het covid fietspad): 2,4 km fietspaden zijn voorzien, waarvan 1,8 km afgescheiden fietspaden. Ook dit dossier is in behandeling bij Urban sinds mei 2021.

- Sainctelette: aanleg van bijna 1 km afgescheiden fietspaden. Dit dossier is in behandeling bij Urban sinds februari 2022.

- Bergensesteenweg en Square Vandervelde: Aanleg van 3,3 km afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 16/08/2022.

- Lambermontlaan (regularisatie covid-fietspad): Aanleg van 3,2 km fietspad en 2 km afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds november 2021.

- Groeninckx - De Maylaan (regularisatie covid-fietspad): realisatie van 2,2 km busbaan + fietspad. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 3/06/2022.

- Broquevillelaan en Paul Hymanslaan (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 3,8 km gemarkeerd fietspad. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 29/04/2022.

- Rotonde Louiza (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 200 meter gemarkeerd fietspad. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 25/01/2022.

- Delleurlaan (regularisatie covid-fietspad): Aanleg van 3,05 km gemarkeerd fietspad, waarvan een deel beschermd wordt door lage beschermingen. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 22/08/2022.

- Bordetlaan (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 3,338 km gemarkeerde fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 12/01/2022.

- Louis Schmidtlaan & Generaal Jacqueslaan (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 2,6 km fietspaden, waarvan een deel van 0,6 km gescheiden door esthetische stoepranden die de new jerseys zullen vervangen. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 11/01/2022.

- E40 Parkway (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 3,6 km fietspaden, afgescheiden door groene bermen die de new jerseys zullen vervangen. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 22/10/2021.

- Emile De Motlaan en Louizalaan (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 805 meter gemarkeerde fietspaden, waarvan 200 meter beschermd met lage esthetische randen. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 08/02/2022.

- Sylvain Dupuislaan (regularisatie covid-fietspad): aanleg van 1,56 km fietspaden die beschermd worden door een verhoogde rand. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 6/05/2022.

- Koninginneplein en Koningsstraat: aanleg van 399 meter afgescheiden fietspaden en een autoluwe ruimte voor actieve modi. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 17/03/2023.

- Blijde Inkomstlaan (toevoeging aan de stedenbouwkundige vergunning Schuman): aanleg van 600 meter fietsstraten in beide richtingen en afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds oktober 2022.

- Marchantbrug: Aanleg van een ontmoetingszone van 372 meter en verbeterde fietsverbindingen langs het kanaal (ongeveer 400 meter). Het dossier is in behandeling bij Urban sinds november 2022.

- Voetgangersbrug EFRO Sainctelette: Aanleg van 406 meter afgescheiden fietspaden gedeeld met voetgangers. De stedenbouwkundige vergunning werd afgeleverd op 19/10/2022. Het project moet binnenkort toegewezen en worden en zou van start moeten gaan begin 2024.

- Voetgangersbrug EFRO De Trooz: Aanleg van 684 meter afgescheiden fietspaden gedeeld met voetgangers. De stedenbouwkundige vergunning werd afgeleverd op 12/09/22.

- Voetgangersbrug EFRO Van Praet: Aanleg van 1,432 km afgescheiden fietspaden gedeeld met voetgangers. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 20/10/2021.

- Leopold I: Aanleg van 100 meter bus- en fietsbaan. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds november 2022.

- Kroonlaan: aanleg van 1 km busbaan + fiets en bijna 1 km afgescheiden fietspaden. Het dossier is in handen van Urban sinds mei 2022.

- Jules De Trooz: Aanleg van 180 m afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 10/02/2022. Stilzwijgende weigering wegens het verstrijken van de behandelingstermijnen door Urban. De MIVB moet dus de gehele aanvraagprocedure opnieuw doorlopen.

- Elisabethlaan: aanleg van 1,2 km afgescheiden fietspaden. De stedenbouwkundige vergunning werd toegekend op 27/05/2022. Werken in uitvoering.

- Loxumstraat: aanleg van 136 meter afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 9/12/2022.

- Jean Van Horrenbeekstraat: Aanleg van 100 meter busbaan + fietspad. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 16/08/2022. Aangezien Urban de termijn heeft overschreden, werd de stedenbouwkundige vergunning stilzwijgend geweigerd. Deze moet dus opnieuw worden ingediend.

- Hinnisdaellaan: Aanleg van 45 meter gemarkeerde fietspaden. De werken zijn voltooid.

- Wagenstraat: Aanleg van 380 meter afgescheiden fietspaden. Het dossier is in behandeling bij Urban sinds 4/01/2019.

Van de covid-fietspaden wordt alleen een deel van Keizer Karel (350 meter) geschrapt, in afwachting van de start van het definitieve project. Voor dit covid-fietspad is dan ook geen stedenbouwkundige vergunning ingediend. De energie wordt gestoken in het definitieve project waarvoor eind 2023 een stedenbouwkundige vergunning ingediend zou moeten worden.. Voor alle covid-fietspaden zijn alle benodigde bouwvergunningen ingediend. Voor een aantal covid-fietspaden waren geen administratieve stappen nodig (bijvoorbeeld de Waterloolaan of de Brand Whitlocklaan).

Naast de lijst van realisaties zijn er nog heel wat projecten om de openbare ruimte kwalitatiever te maken waarvoor geen stedenbouwkundige vergunning nodig is. Wij voeren markeringen uit voor diverse microprojecten (zaca, schoolomgevingen, enz.) en maken ook gebruik van geplande werken om de bestaande markeringen te verbeteren, bijvoorbeeld tijdens de herasfalteringen.

Wij dragen ook bij tot de aanleg van fietsinfrastructuur via subsidies aan de gemeenten, zo werd recent bijvoorbeeld een afgescheiden fietspad afgewerkt op de Burgemeester Jean Herinckxlaan in Ukkel met financiering van Brussel Mobiliteit.

Ook via de Beliris Bijaktes zijn op ons verzoek fietsinfrastructuren opgestart (het opstarten van alle studies van alle FietsGEN lijnen langs de spoorwegen, het aanleggen van een 4 meter breed tweerichtingsfietspad dat aansluit op het fietsGEN in Vlaanderen op de Terhulpensesteenweg, enz.). De toekomstige voetgangers-fietsersbrug aan het station van Etterbeek is ook een goed voorbeeld van een project dat wij met de middelen van Beliris hebben gefaciliteerd.

In samenwerking met De Werkvennootschap zijn ook meerdere projecten voor fietsinfrastructuur lopende, waarvan één al werd afgewerkt: De F203 fietssnelweg langs de E40, tussen de Gewestgrens en de Gemeenschappenlaan (500 meter) in het verlengde van het bovenvermelde afgescheiden covid-fietspad langs de E40 Parkway.

Via verschillende acties hebben we dus de aanzet gegeven tot tal van nieuwe infrastructuren die veiliger zijn voor fietsers en alle actieve vervoerswijzen samen.

Wat de toekomstige bouwaanvragen met fietsinfrastructuur betreft, die tijdens deze legislatuur zullen worden ingediend, kunnen we de volgende projecten vermelden (niet-exhaustief):

- Parklaan (1,4 km afgescheiden fietspaden)
- Meiserplein
- Reyerslaan (2 km afgescheiden fietspaden
- Keizer Karel (4 km afgescheiden fietspaden)
- Jamar Grondwet (1,2km afgescheiden fietspaden)
- Congolaan (300m afgescheiden fietspaden)
- Tervurenlaan (Merode - Leopold II) (2,7km afgescheiden fietspaden)
- Ninoofsesteenweg (Ring-Mettewie): (2km afgescheiden fietspaden)
- Ninoofsesteenweg (Weststation-Ninoofsepoort) (1,6km afgescheiden fietspaden)
- Gemeenschappenlaan (tweerichtingsfietspad op voetpad van 270 m en bus- en fietsbaan 130 meter)
- Horzelstraat
- Terminus Vangehuchten + G degreef
- Heymbosch
- Vliegpleinstraat
- Simonis
- …

Ook via de microprojecten en renovatieprogramma's worden nog veel projecten zonder stedenbouwkundige vergunning gepland.