Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de gevolgen van Covid-19 in de gevangenissen bij de “diensten voor justitieel welzijnswerk”.

Indiener(s)
Céline Fremault
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 249)

 
Datum ontvangst: 19/08/2020 Datum publicatie: 12/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 18/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
30/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In februari 2020, vlak voor de Covid-19-crisis, ondervroeg ik u over de situatie van de gedetineerden in onze Brusselse gevangenissen die geen toegang hadden tot de diensten voor justitieel welzijnswerk ingevolge de stakingen in de gevangenissen die in december 2019 van start gingen. Ik wees met name op het feit dat de centra voor justitieel welzijnswerk onderbezet waren en hun taken niet meer naar behoren konden uitvoeren, en dat deze stakingen de wachtlijsten nog langer maakten en het verkrijgen van afspraken nog meer vertraagden. Tot slot merkte ik op dat de situatie zodanig was dat het voor de diensten onmogelijk was geworden om een gedetineerde een datum voor een eerste gesprek te geven.

Op 20 februari legde u uit dat u de situatie van dichtbij volgt. Vergaderingen in de gevangenis van St.-Gillis en met de heer Geens waren gepland in maart. Ik veronderstel dat ze niet konden plaatsvinden wegens de lockdown.

De inperkingsmaatregelen en vervolgens de beperking van de contacten als gevolg van de Covid-19-crisis heeft de toegang tot justitieel welzijnswerk ongetwijfeld nog verder verslechterd, aangezien een artikel in de krant ”La Libre” van 18 augustus ons heeft meegedeeld dat zelfs de toegang tot een advocaat wordt bemoeilijkt door de isolatiemaatregelen voor alle nieuwe gedetineerden.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Kan u ons uitleggen hoe de diensten voor justitieel welzijnswerk hebben gewerkt sinds 13 maart 2020? Welke regelingen werden getroffen om de continuïteit van deze diensten te waarborgen?

- Was het personeel in staat om na afloop van de lockdown de gesprekken met de gedetineerden te hervatten? In levende lijve? Werden regelingen getroffen om ieders veiligheid te beschermen?

- Kan u ons ook vertellen of er specifieke maatregelen zullen worden genomen om de centra voor justitieel welzijnswerk te helpen hun werk te doen - vooral in de hectische tijden waarin we leven - en zo ja, welke middelen er voor deze centra zullen worden uitgetrokken?

- Kan u ons ten slotte vertellen of er over dit onderwerp contacten zijn gelegd met de betrokken sector en met minister Geens? Zijn er plannen om de kwestie aan het overlegcomité voor te leggen?
 
 
Antwoord    De balans in de drie gevangenissen tijdens de lockdown:
­ Geen explosie van COVID-gevallen op de drie locaties van de Brusselse gevangenissen tussen maart en september;
­ Hoewel er een tekort was aan beschermingsmateriaal in maart/begin april, was er vervolgens voldoende materiaal zowel voor de gedetineerden als voor de externe diensten en beambten. Het werd verstrekt door DGEPI en Iriscare.

Wat het testen betreft, heeft de federale overheid vanaf het begin van de lockdown een testprotocol ingevoerd voor alle Brusselse gevangenissen (quarantaine/testen door de medische dienst van de gevangenis bij aankomst van elke nieuwe gevangene + cellen voor isolatie en quarantaine bij symptomen of positieve COVID-test).

Wat de diensten voor justitieel welzijnswerk betreft, hebben de diensten bij het begin van de lockdown (16 maart) gezamenlijk besloten de gevangenis niet meer te betreden om de maatregelen die de Nationale Veiligheidsraad had opgelegd om de veiligheid van het personeel en de gevangenen te garanderen, na te leven.

De diensten voor justitieel welzijnswerk hebben echter zeer snel
hulplijnen ingevoerd voor de gedetineerden.

Eind maart werd ook in Berkendaal en Vorst snel samen met de Gemeenschappen via de verenigingen I-care en Ambu Forest een ambulant team opgericht: zij organiseerden twee keer per week permanenties. Capiti heeft zich hierbij aangesloten om een substitutiebehandeling te kunnen bieden aan drugsverslaafde gevangenen.

Na verschillende overlegcomités met het kabinet en de directies van de gevangenissen (
twee keer in april en in mei en juni) konden de externe diensten begin mei hun werk hervatten en individuele begeleiding in de gevangenis opzetten. Er werd voorgesteld om een systeem in te voeren waarbij gevangenen via WEBEX visueel contact konden hebben met hun familie.

Op 19 mei werd een brief gestuurd naar Rudi Van de Voort en Jurgen Van Poeck om de veiligheid op gezondheidsgebied van de diensten te verzekeren en om aan te dringen op het feit dat de beambten de gezondheidsmaatregelen moesten blijven toepassen.

18 JUNI: terugkeer naar de normale gang van zaken met basisvoorzorgsmaatregelen voor de gezondheid => Hervatting van de groepsactiviteiten + bezoeken (maximaal 3 personen, waarvan 2 volwassenen).


Wat de steun van het kabinet aan de diensten voor justitieel welzijnswerk betreft, hebben we dankzij het
COVID-noodfonds financiële steun verleend om hen in staat te stellen hun gebouwen in te richten, sanitair materiaal aan te schaffen en hun werk met gedetineerden en ex-gedetineerden voort te zetten zonder hun gezondheid in gevaar te brengen.

Wat het testen betreft, heeft de federale overheid vanaf het begin van de opsluiting een testprotocol ingevoerd voor alle Brusselse gevangenissen, evenals cellen voor isolatie en quarantaine bij symptomen of positieve COVID-tests. Er was dus geen COVID-uitbraak tijdens de lockdown.
Het kabinet heeft altijd nauw contact gehad met de coördinatoren van deze diensten.

Sinds mei zijn de overlegcomités voortgezet (26/06 en 17/09). Het grootste probleem voor de externe diensten is de
organisatie.

De opgelegde inperkingsmaatregelen houden in dat een gedetineerde, evenals personen met wie hij in contact is gekomen (bijvoorbeeld tijdens de wandeling), in quarantaine worden geplaatst als zij symptomen vertonen.

Hetzelfde geldt natuurlijk voor de bewakers, wat dan leidt tot een tekort aan personeel.

Natuurlijk is er enig begrip voor de situatie en de diensten beseffen dat er geen kant-en-klaar antwoord is op dit probleem, maar dit maakt het niet makkelijker om het werk te organiseren of om diensten te verlenen aan de gevangenen.


Wat de
groepsactiviteiten betreft, deze zijn na de lockdown in Berkendaal en Vorst hervat, maar niet in Sint-Gillis.

Door de heropflakkering van COVID en de personeelsstakingen zijn de groepsactiviteiten in de drie gevangenissen vandaag echter opgeschort.


Hoewel de verschillende gemeenschappen op dit moment klaar zijn om hun activiteiten te starten, is de directie van mening dat dit op dit moment nog niet mogelijk is en verkiest ze stap voor stap te werken.

De redenen die de directie hiervoor geeft, hebben vooral te maken met de werkdruk van het gevangenispersoneel.

Deze problemen zijn aangekaart tijdens het overlegcomité van 22 oktober jongstleden.

Tot slot, zal er in december op initiatief van minister Glatigny een IMC ‘gevangenis’ plaatsvinden.