Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de nieuwe versie van het Label Ecodynamische Onderneming en de door de gewestelijke instellingen getroffen maatregelen en goede praktijken op het gebied van milieubeheer

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 47)

 
Datum ontvangst: 06/12/2019 Datum publicatie: 17/01/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 17/01/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
10/12/2019 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Op 28 oktober 2019 heb ik alle ministeriële kabinetten van de drie Brusselse regeringen (Gewest, GGC en FGC) ondervraagd over de nieuwe versie van het Label Ecodynamische Onderneming (LEDO). In mijn parlementaire vraag benadrukte ik dat, met het oog op het dringende klimaatprobleem, elk concreet gebaar en elke goede praktijk ter bevordering van een verantwoorde consumptie belangrijk, zelfs doorslaggevend is in onze strijd tegen de opwarming van de aarde en de klimaatverandering. Ik benadrukte eveneens dat het LEDO-certificaat voor een ministerieel kabinet of een overheidsdienst bijdraagt tot de voorbeeldfunctie (verantwoordelijkheid, duurzaamheid en circulaire karakter) om het beleid, de plannen en de strategieën voor de duurzame ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest concreet te ondersteunen. Zoals u weet, staat het LEDO-label sinds maart 2018 en het herontwerp ervan open voor elke instelling.
Naar aanleiding van de informatiesessie van 28 november 2019 voor de in aanmerking komende instellingen die een Ecodynamische aanpak wensen te volgen, wil ik vandaag, 6 december 2019, terugkomen op het bovengenoemde label alsook op de vooruitgang die de vestigingen van de gewestelijke instellingen hebben geboekt ().
Graag wil ik van u als minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering (BHR), belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, de Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn, voor ELK van de gewestelijke instellingen die onder uw bevoegdheid of toezicht vallen het volgende weten:
1. Heeft de instelling de informatiesessie van 28 november 2019 bijgewoond?
2. Heeft de instelling zich kandidaat gesteld voor de nieuwe versie van het label "Ecodynamische Onderneming"?
3. Welke maatregelen en goede praktijken op het gebied van milieubeheer worden in de instelling getroffen, per vestiging? Hoe worden zij concreet geïmplementeerd en uitgevoerd?
De gewestelijke instellingen: Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest creëerde een reeks instellingen van openbaar nut en verenigingen zonder winstoogmerk om het beleid en de bevoegdheden van het Brussels Gewest om te zetten in concrete interventies, https://be.brussels/over-het-gewest/gewestelijke-instellingen, geraadpleegd op 6 december 2019.
 
 
Antwoord    Ik preciseer eerst en vooral dat Brussel Werkgelegenheid (en Economie), Brussel Plaatselijke Besturen, IT gewestelijke Coördinatie en Easybrussels deel uitmaken van de GOB. De informatie die op hen betrekking heeft is dus globaal en betreft de GOB in zijn geheel.

De GOB besteed al lang aandacht aan het duurzame karakter van onze activiteiten, milieubewustzijn en een correcte toepassing van wet- en regelgeving. Klimaatopwarming, luchtkwaliteit, duurzame mobiliteit maar ook afval zijn slechts enkele van de thema’s waar de GOB zich dagelijks voor inzet. De gewestelijke administratie van Brussel zoekt steeds naar (nieuwe) manieren om zijn ecologische voetafdruk te verkleinen en tracht zijn bestaande goede praktijken verder uit te bouwen en te verbeteren om diens maatschappelijke rol te vervullen en zijn functie voorbeeldig te dragen ten aanzien van de burgers.


Om het duurzaamheidsbeleid van de GOB te steunen heeft de administratie een Eco-Mobility Manager. Deze staat in voor de sensibilisering van de circa 1600 medewerkers van de GOB en staat in voor de opvolging van het dossier “Ecodynamische Onderneming”. De Eco-Mobility Manager was niet aanwezig op de sessie van 28 november omdat ze reeds op dezelfde infosessie van het label op 24 oktober 2019 aanwezig was.

De GOB heeft in 2012 de eerste stappen gezet om het Label Ecodynamische onderneming voor het City Center en het CCN te behalen. Zo werd een eerste dossier Ecodynamische onderneming ingediend. Dit dossier had als doel een aantal acties te lanceren. Zo werd er een meerjarenplan voor duurzame aankopen uitgewerkt en een eenvoudige wijze van milieubeheer voorgesteld. Dit initiatief leidde tot het behalen van een eerste ster van het label ‘Ecodynamische onderneming’. In oktober 2015 werd een hernieuwingsdossier voor het label ‘Ecodynamische onderneming’ ingediend. Dit heeft geleid tot het behalen van een tweede ster van het label ‘Ecodynamische onderneming’. Het dossier voor een derde ster zal ingediend worden na de verhuizing van de GOB (sites CCN en City Center) naar de Silver Tower, voorzien in 2020.

Hierna verschillende initiatieven inzake duurzaamheid die geïmplementeerd zijn bij de GOB:
- Het inzetten op een Eco-Mobility Manager. Deze staat in voor de sensibilisering van de circa 1600 medewerkers van de GOB.
- Het Meerjarenplan Duurzame en Ethisch verantwoorde aankopen: de voorgeschiedenis van het plan duurzame aankopen gaat terug tot de mandaatdoelstellingen van de (adjunct) Secretaris-generaal en het strategisch plan ‘Brussels in motion’. Het eerste Meerjarenplan Duurzame en Ethisch Verantwoorde Aankopen werd opgesteld voor de periode 2013-2016, gevolgd door een evaluatie in 2017. Een tweede Meerjarenplan Duurzame en Ethisch Verantwoorde Aankopen werd opgesteld voor de periode 2018-2020. Het doel van het meerjarenplan is om het duurzaam karakter van het aankopenbeleid van de GOB te versterken en alle diensten en besturen van de GOB te sensibiliseren.
- Het Label Ecodynamische onderneming voor het City Center en het CCN, zoals hierboven vermeld
- Jaarlijks minstens drie grootschalige sensibiliseringsacties naar alle medewerkers van de GOB toe inzake milieurelevante kwesties: het gaat om het bewust maken over energieverbruik (dikketruiendag waarbij de verwarming lager wordt gezet in de gebouwen), over duurzame mobiliteit en verkeersleefbaarheid (tijdens de week van de mobiliteit in september) en over afvalbeheer en -vermindering (tijdens de Europese week van de afvalvermindering in november).
- Een MilieuManagemenSysteem conform ISO 14001: 2015.


De wens om de inspanningen van de GOB conform de norm ISO 14001 te formaliseren werd expliciet vastgelegd als mandaatdoelstelling in het strategisch plan 2017-2022 van de secretarissen-generaal. Zo werd de ISO 14001 : 2015-certificering behaald aansluitend op een audit in november voor enkele essentiële en ondersteunende diensten van Brussel Gewestelijke Coördinatie, binnen het City Center. Een MilieuManagementysteem werd uitgewerkt om zich te engageren de milieuimpact van de GOB te verkleinen op de significante milieuaspecten die verbonden zijn aan diens processen en werking en wordt er gestreefd naar een versterkte integratie van milieu in de uitvoering van de dagelijkse werkzaamheden. De contactpersonen van iedere directie vormen zo sleutelfiguren die binnen hun directies de medewerkers van deze directies mee aanzetten tot het aannemen van milieupraktijken. Dit versterkt de kracht van het gevoerde milieubeleid.



Het gaat om een eerste ervaring met ISO-normen, waaruit de GOB kan leren om in de komende jaren een gefaseerde uitbreiding van de scope van het project voor te bereiden en te realiseren.

Om die visie kracht bij te zetten, heeft de GOB binnen het kader van ISO 14001: 2015 meetbare milieudoelstellingen bepaald. Men gaat daarbij uit van een aantal concrete engagementen die vertaald zijn in een milieubeleid.

Verdere inspanningen zullen binnenkort plaatsvinden in het kader van het project Be Connected. Het grootste deel van de medewerkers van de GOB, die momenteel in het CCN en de City Center werken, zullen volgend jaar in die context op een nieuwe locatie werken, de Silver Tower. Met het oog op de grootschalige veranderingen dat deze verhuizing met zich meebrengt, worden talrijke acties ondernomen om het personeel aandachtig te maken voor het duurzaamheidsbeleid en het beleid verder te blijven versterken.

Wat mijn bevoegdheid inzake Dierenwelzijn betreft, preciseer ik dat, aangezien het Departement Dierenwelzijn (DWZ) zich in de gebouwen van Leefmilieu Brussel (LB) bevindt, de antwoorden voor heel dit bestuur gelden.


Leefmilieu Brussel heeft reeds het label van Ecodynamische Onderneming en hoeft dus niet meer deel te nemen aan een infosessie.
Eén persoon van Leefmilieu Brussel heeft evenwel deelgenomen aan de infosessie op 26 september 2019 met het oog op het verkrijgen van het label voor de andere sites van Leefmilieu Brussel.

De administratieve zetel van LB, Tour&Taxis, heeft het label van Ecodynamische Onderneming met een score van 3 sterren sinds 5 februari 2019, en de technische site van Laken is op 5 juli 2019 begonnen met de opstelling van haar kandidaatsdossier.

In de administratieve zetel werden tal van goede praktijken ingevoerd in de verschillende posten van het referentiesysteem van de Ecodynamische Onderneming:
- Aankopen: 11 goede praktijken,
- Afval: 27 goede praktijken,
- Water: 12 goede praktijken,
- Energie: 22 goede praktijken,
- Sensibilisering voor biodiversiteit,
- Mobiliteit: 22 goede praktijken en
- Organisatorisch: 7 goede praktijken.

Dit zijn enkele goede praktijken die werden ingevoerd op het vlak van afval:
- Op de site van Tour&Taxis wordt alleen vaatwerk uit glas of porselein gebruikt; de drankflessen (water, vruchtensappen, …) die worden verkocht in Resto BEL zijn eveneens allemaal van glas, en hoofdzakelijk met statiegeld belast.
- De invoering van 13 verschillende afvalsorteringskanalen.
- Op het vlak van communicatie: strikte instructies ivm het afvalbeheer voor de schoonmaakbedrijven; communicatie van de sorteerinstructies aan het personeel; jaarlijkse organisatie van de Europese Week van de Afvalvermindering in november, …


Bovendien werden verschillende goede praktijken ingevoerd in de verschillende posten om de ecodynamische aanpak structuur te geven.

Het Centrum voor Informatica voor het Brusselse Gewest (CIBG) heeft op 26 maart 2019 deelgenomen aan een conferentie over milieumanagement georganiseerd door Leefmilieu Brussel. Tijdens deze conferentie werd de nieuwe versie van het LEDO uiteengezet.
Het CIBG heeft vervolgens zijn kandidatuur voorgesteld om de nieuwe versie van dit label te verkrijgen. Op 25 juni 2019 heeft Leefmilieu Brussel een audit uitgevoerd voor de labeling op de site aan de Kunstlaan 21 in 1000 Brussel; op 17 juli 2019 werd één ster toegekend.
Dit zijn de maatregelen en goede praktijken inzake ecobeheer die werden ingevoerd:
● Het milieuverantwoorde beheer van het afval van de onderneming (papier, glas, PMD, batterijen-accu’s, frigoliet, karton, …).
● De recyclage van het IT-materiaal via door de RBHG geaccrediteerde vzw’s (pc’s, laptops, schermen, printers, kopieerapparaten, toners, …).
● De vervanging van alle individuele printers door gedeelde multifunctionele printers, met een systeem van individuele erkenning voor het gebruik.
● De invoering van een nieuwe overheidsopdracht voor groene elektriciteit vanaf 01/01/2020. De optimalisering van het milieuverantwoorde beheer van de verlichting (uitbreiding van de LED-verlichting, bewegingsdetectoren, tijdschakelaars die ervoor zorgen dat de verlichting de hele nacht uitgeschakeld is, ...).
● De rationalisering van het dagelijkse beheer van de elektriciteit (weghalen van de boilers, moderniseren van de HVAC, vervangen van de elektrische huishoudapparaten die einde leven zijn door apparaten die minstens tot de A+-klasse behoren, …).
● Het aanmoedigen van het gebruik van het openbaar vervoer door het personeel (communicatie aan het personeel, abonnementen MIVB-De Lijn-NMBS).
● Het aanmoedigen van het gebruik van de fiets, met name door de deelname aan het Bike Project in 2019: het Villo!-abonnement werd aan het personeel uitgedeeld; de individuele parkeerplaatsen werden geschrapt; er werden beveiligde fietsparkings ingericht en er werden vestiaires en douches voor de fietsers voorzien, etc.
● Alle dienstvoertuigen op diesel werden van de hand gedaan.
● Er werd herbruikbaar vaatwerk ter beschikking gesteld in plaats van wegwerpmateriaal (glazen, kopjes, borden, kommen en bestek).
● De plaatsing van dynamische debietbegrenzers op de kranen van de gootstenen en de lavabo’s.
● De plaatsing van doorspoelsystemen met 2 knoppen voor de toiletten.

Actiris heeft zich er in de loop van 2018 toe verbonden het label van Ecodynamische Onderneming te verwerven voor zijn belangrijkste site (Astrotoren). Actiris heeft bijgevolg niet deelgenomen aan de infosessie van 28 november 2019, maar wel aan verschillende andere sessies zoals die van 17 en 24 september 2018.
Actiris heeft zich kandidaat gesteld voor de “nieuwe versie” van het label voor zijn centrale zetel – de Astrotoren – op 3 mei 2018. De instelling heeft haar dossier ter onderzoek voorgelegd aan Leefmilieu Brussel op 28 november 2019 en wacht op de controle van het dossier met het oog op het verwerven van het label.
Het kandidaatsdossier voor het label van Ecodynamische Onderneming bevat een geheel van 115 goede praktijken die in de Astrotoren worden toegepast, en dat op het vlak van aankopen, afval, water, energie, groene ruimten, mobiliteit, …
Actiris heeft in 2019 een koolstofaudit laten uitvoeren voor al zijn sites. Deze audit, die bijna klaar is en uitgevoerd werd door de onderneming CO2Logic, dient onder meer om:
- actieprioriteiten tussen de verschillende sites op te stellen en
- koolstofneutraliteit te bereiken door het overblijvende deel van hun uitstoot van broeikasgassen te compenseren.

Uit deze audit blijkt dat de Astrotoren op zichzelf verantwoordelijk is voor bijna twee derde van de uitstoot van broeikasgassen van Actiris en voor bijna 80% van het elektriciteitsverbruik. Het is dus op deze site dat Actiris zich grotendeels focust voor zijn inspanningen inzake ecobeheer.
Hieronder vindt u enkele voorbeelden van goede praktijken inzake ecobeheer die worden toegepast op alle sites van Actiris:
Koolstofaudit – Na de audit in 2019 heeft Actiris voorzien dat deze oefening elk jaar herhaald wordt. Dat betekent de facto dat er milieu-indicatoren moeten worden ingevoerd en dat de klimaatimpact van de verschillende activiteiten op regelmatige basis moet worden opgevolgd.
Koolstofneutraliteit – In de loop van 2019 heeft Actiris zich ertoe verbonden om vóór 2020 koolstofneutraal te zijn, desnoods door zijn restuitstoot te compenseren door bij te dragen aan besparingsprojecten. Op grond van deze behoorlijk nagekomen verbintenis heeft Actiris het label “CO2-neutraal” gekregen.
Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie – Actiris heeft zich geëngageerd voor het programma “PLAGE” (Plan voor Lokale Actie voor het Gebruik van Energie) van Leefmilieu Brussel. Daartoe zal de instelling een energetisch kadaster moeten opstellen van al haar gebouwen en een actieplan moeten uitwerken om de cijferdoelstellingen te bereiken in verband met het verminderen van het verbruik (nog te bepalen doelstellingen).
Contract voor de levering van groene elektriciteit – Alle elektriciteitsmeters van Actiris vallen onder één contract voor groene elektriciteit. Het enige verbruik dat niet gedekt wordt door dit contract, is in feite het gezamenlijke verbruik van verschillende gebruikers van dezelfde site waarvoor Actiris niet bij machte is om de leverancier te kiezen.
Duurzaamheidsbeleid op het vlak van de keuze van de sites – Er werden duurzaamheidcriteria (checklist) bepaald voor de keuze van nieuwe sites. Actiris houdt bijvoorbeeld rekening met het EPB-certificaat bij de keuze van sites en verbiedt zichzelf gebouwen te aanvaarden waarvan de score op het certificaat lager ligt dan de gemiddelde prestatie van de tertiaire gebouwen in Brussel. Als nabije overheidsdienst ziet Actiris ook toe op de goede toegankelijkheid van zijn sites met het openbaar vervoer.
Leveringen en interne post per fiets – Sinds 2014 worden de leveringen tussen de gebouwen van de interne post en pakjes uitgevoerd door Dioxyde de Gambette (fietskoeriers).
Geen wegwerpbekers meer – Actiris verbindt zich tot een dynamiek om het aantal wegwerpbekers te verminderen. Het is de bedoeling dat het personeel geen wegwerpbekers meer gebruikt. Daartoe hebben alle personeelsleden koppen en drinkbussen gekregen. Het personeel van de gedecentraliseerde gebouwen gebruikt voortaan geen wegwerpbekers meer, en het personeel van de Astrotoren zal in de loop van de maand januari 2020 hetzelfde doen.
Opdrachtencentrale voor kantoor-benodigdheden – Actiris is aangesloten bij de opdrachtencentrale van Leefmilieu Brussel voor de aankoop van duurzame kantoor-benodigdheden.
Schenking van verouderd IT-materiaal voor heropwaardering – De onderneming voor sociale economie AIBrux recupereert en waardeert het verouderde IT-materiaal van Actiris op.
Gerecycleerd licht papier – Actiris koopt enkel gerecycleerd papier aan dat chloorvrij gebleekt is (ECF) of niet gebleekt is. Voor gewone afdrukken (die niet bestemd zijn voor publicitaire doeleinden bijvoorbeeld) is het gewicht van het papier gelijk aan of lager dan 80 g/m2.