Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de evaluatie van de proefprojecten met de bodycams.

Indiener(s)
Els Rochette
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 194)

 
Datum ontvangst: 26/02/2020 Datum publicatie: 25/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 19/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    In de toekomst kunnen politieagenten op patrouille of tijdens politie-interventies mogelijk gebruik maken van opnames via een bodycam. Momenteel loopt een proefproject van 3 maanden in de politiezone Brussel-Hoofdstad-Elsene en heeft ook de politiezone Brussel-West aangekondigd te zullen starten met het gebruik van bodycams. Voorwaarde is wel dat de agenten de bodycam zichtbaar dragen en waarschuwen wanneer ze het toestel aanzetten.

Het is mogelijk een goede ontwikkeling voor zowel de veiligheid van agenten, als voor de veiligheid van Brusselaars dat er opnames worden gemaakt van politieoptreden. Geweld tegen agenten wordt door de bodycams geregistreerd en kan worden gebruikt als bewijs tegen verdachten. Ook onterecht of disproportioneel politiegeweld wordt ontmoedigd, omdat er beelden van het politieoptreden beschikbaar zijn.

Echter toonden veldwerkers zich tijdens een hoorzitting in de Commissie Binnenlandse Zaken van het federaal parlement van 2 maart 2018
1 kritisch over de bruikbaarheid van de opnames. De opnames van dergelijke bodycamera’s zouden niet bruikbaar zijn om een interventie op te beoordelen, dat daarnaast de infrastructuur voor de gegevensopslag duur is in tijden van geldgebrek bij de politie en dat de gebruiksvoorwaarden vragen oproepen rond de eerbiediging van de individuele rechten en de privacy. Om bewijskracht te hebben, moeten de beelden vanuit de bodycam immers permanent worden opgenomen, en niet wanneer ŽŽn van de partijen, namelijk de agent, daartoe beslist.

We stellen vast dat er momenteel zeer uiteenlopende meningen bestaan over het gebruik van de bodycams:

De ‘Ligue des Droits Humain’ is positief over de bodycams en ziet hierin een manier om ongeregeldheden vanuit de politie aan het licht te brengen. Ze halen het voorbeeld van Semira Adamu aan, die gestikt werd op een vliegtuig tijdens haar repatri‘ring.

De vakbonden staan om diezelfde reden sceptisch tegenover het gebruik van bodycams, omdat ze vrezen dat het instrument vooral zal ingezet worden om politieagenten te controleren.

VUB-expert Lucas Melgaço is ook sceptisch over het gebruik van bodycams. “Als het geweld tegen de politie is gestegen, moet men eerder kijken naar de achterliggende redenen voor die stijging”, vindt de criminoloog. Bovendien gaat de discussie over bodycams verder dan de vraag over effectiviteit. Als de politie zulke camera's inzet, kan dat de relatie tussen de burger en de politie aantasten. "Ze kunnen het wantrouwen van de burger tegenover de politie versterken. Bodycams zullen de kloof tussen politie en burgers dus mogelijk nog groter maken", aldus Melgaço
2.

Een kwalitatieve en betrouwbare evaluatie van het nieuwe instrument is dus heel belangrijk.

Vandaar mijn vragen:

- Het gebruik van bodycams zal niet in alle zones worden toegepast. Hoeveel politiezones maken momenteel gebruik van bodycams en betreft het overal een proefproject?

- Indien ja. Hoe lang zal de proeftijd per politiezone lopen en op welke manier gebeurt de evaluatie ervan?

- Wordt tijdens de proefperiode ook een test gedaan met body-cams die permanent aanstaan en niet alleen wanneer de agent de cam activeert?

- Op welke manier wordt de vrees voor een grotere kloof tussen politie en burgers meegenomen in de evaluatie van de proef?

- Hoe zal de uitrusting voor alle politiezones worden gefinancierd? Weet u hoeveel het per politiezone zal kosten?

- Er moet een belangrijk protocol komen wat geldt voor alle Brusselse politiezones, waarmee duidelijk wordt wanneer een agent mag beginnen filmen, hoe lang beelden bewaard worden en wie toegang tot de beelden krijgt onder welke voorwaarden. Bestaat een dergelijk protocol? Welke elementen worden in het protocol opgenomen? Wie is verantwoordelijk voor het opstellen van een protocol? Zal er per politiezone een verschillende protocol worden opgemaakt of wordt dit hetzelfde voor het hele Gewest?

- Zal Brussel Preventie en Veiligheid een rol spelen in de evaluatie van het proefproject in Politiezone Brussel-Elsene (en eventueel andere lopende proefprojecten)?

- Zal Brussel Preventie en Veiligheid een rol spelen bij de opmaak van een protocol en de (eventuele) cošrdinatie van het gebruik van de bodycams op Gewestelijk niveau?


1
https://www.dekamer.be/doc/FLWB/pdf/54/2855/54K2855003.pdf
2
https://www.bruzz.be/samenleving/bodycams-voor-brusselse-politie-vergroot-kloof-met-burger-2019-11-23
 
 
Antwoord    Een politiezone maakt operationele keuzes en de politieraad verleent vervolgens zijn goedkeuring om die te integreren in de werking van de zone. Het bepalen van de wettelijke voorschriften valt onder de bevoegdheid van de federale overheid.
Het Brussels Hoofdstedelijk Gewest heeft geen zeggenschap over de organisatie van de politiezones.

Ik verwijs u graag naar de Minister van Binnenlandse Zaken, die uw vragen zal kunnen beantwoorden.

Er zijn overigens geen plannen om de gemaakte beelden van dergelijke camera’s te gebruiken voor het toekomstige gewestelijke videobewakingsplatform bij Brussel Preventie en Veiligheid (BPV). Dit vormt dan ook geen onderdeel van het protocol dat voorgesteld wordt aan de politiezones.