Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de uitvoering van het stadvernieuwingscontract van de wijk Poincaré voor het aanleggen van een groene, beboste promenade, gericht op zachte mobiliteit op de Zuidlaan.

Indiener(s)
David Weytsman
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 366)

 
Datum ontvangst: 13/03/2020 Datum publicatie: 26/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 20/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
15/04/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Op 14 december 2017 keurde het Brussels Gewest een stadsvernieuwingscontract (SVC) met een looptijd van 60 maanden goed: het SVC Heyvaert-Poincaré ofte SVC 5. Dat zit op dit moment in de uitvoeringsfase.

Het SVC is een combinatie van verschillende ingrepen om de openbare ruimte in de Poincaréwijk nieuw leven in te blazen. De schaal waarop zo'n SVC ingrijpt, is veel groter, met ruimere perimeters, zogenaamde 'superbuurten' die zich over verscheidene gemeenten uitstrekken. Hier zijn dat de gemeenten Anderlecht, Sint-Jans-Molenbeek en Brussel-Stad. Er worden dan ook veel meer middelen voor uitgetrokken. Het SVC Heyvaert-Poincaré (SVC 5) zal ongeveer 22_miljoen euro kosten, waarvan minstens 3 tot 5_miljoen uitsluitend naar de heraanleg van de middenberm zal gaan.

Dat project wil het grote gebied dat zich uitstrekt van het Zuidstation tot het kanaal, opknappen en een nieuwe adem geven. Aan de ene kant is het de bedoeling om de openbare ruimte rond de Zenne te openen naar de Zuidlaan toe. Aan de andere kant komt er een demonteerbaar horecapaviljoen in de buurt van het Riolenmuseum.

Ondertussen lijkt er onvoldoende geluisterd te zijn naar de verzuchtingen van de bewoners van de Poincaréwijk, die al langer hun beklag doen over de overlast van de Zuidfoor. Daar komen binnenkort nog de werkzaamheden bij aan het toekomstige metrostation Toots Thielemans, en nu dus het nieuwe stadsvernieuwingsproject.

Daarom zou ik u graag de volgende vragen stellen, mijnheer de minister-president:

- Kunt u een gedetailleerde planning van het SVC geven, met daarin het hele programma, de verschillende fasen in de heraanleg en de begin- en einddatum van de werkzaamheden?

- _Voor een SVC wordt zo'n 22_miljoen euro uitgetrokken. Elk SVC is evenwel anders. Wetende dat in het SVC_5 al minstens 3 tot 5_miljoen euro moet worden uitgetrokken voor de herinrichting van de middenberm alleen, wat is dan de totale reële kostprijs, die gedragen wordt door de drie gemeenten en het gewest? Welk bedrag wordt er dus voor uitgetrokken in de gewestelijke begroting?

- We weten dat er amper rekening is gehouden met de mening van de omwonenden. Welke schikkingen zijn er getroffen ten aanzien van de Zuidfoor en het SVC_5 teneinde oog te hebben voor de bekommernissen van de buurtbewoners en hun het leven wat gemakkelijker te maken? Welke overlegvorm is er met de stad Brussel? 

- In het kader van het SVC waren er al voorlopige ingrepen waarmee stukken van de rijbaan heraangelegd werden, groener en aangenamer om te fietsen. Dat is een doel dat ik van harte steun! Om onbekende redenen zijn die aanpassingen na de laatste Zuidfoor teruggedraaid. Wat zijn daarvoor de redenen? Welke maatregelen wilt u nemen om ervoor te zorgen dat het project gerespecteerd wordt?

- Meer in het algemeen vind ik dat de hele middenberm best wijkt voor een aangename, groene, beboste wandelpromenade, gericht op zachte mobiliteit. Voor een compensatie voor verloren parkeerplaatsen kan gekeken worden in de richting van le quadrilatère Nord, eigendom van de NMBS.

- Hoeveel parkeerplaatsen worden er langs de Zuidlaan in dit project geschrapt? Welke compensatie staat daar voor de buurtbewoners tegenover?

- Hoeveel bomen, en van welk type, zullen worden aangeplant bij de heraanleg van de zone?
 
 
Antwoord    Deze vraag moet in de eerste plaats worden gesteld aan dhr. Vervoort en aan Perspective.

Zie hier de planning van het SVC 5:

2020: het tweede trimester zal worden gewijd aan de studie en aan de participatie.
2021: het indienen van de stedenbouwkundige vergunning zal gebeuren in het tweede trimester en de aflevering ervan wordt verwacht tegen het vierde trimester.
2022: de vastlegging van de werken zal in het tweede trimester plaatsvinden.
2023: de werken zullen waarschijnlijk in het eerste trimester van start gaan
2024: het einde van de werken is voorzien in de loop van 2024.

De enveloppe van het SVC is samengesteld uit een door het Gewest geleverd budget. Er moeten initieel twee operaties worden gefinancierd door deze enveloppe:

- De inrichting van de Poincarélaan rond de Anderlechtsepoort, voornamelijk ter hoogte van de centrale berm, aangezien de inrichting van de trottoirs net werd afgerond. Er werd een budget van 1.384.587,00 euro voorbehouden aan dit project, dat ‘Schakel Bergen’ werd gedoopt. Brussel Mobiliteit neemt de sturing van dit project op zich.
- De inrichting van een horecazaak ‘Schakel Bergen’, die wordt gefinancierd met een bedrag van 232.088,00 euro. Dit project wordt door de Stad Brussel aangestuurd.

Het programma van het SVC voorziet, via een gekoppeld project, in een studie over het blootleggen van de Zenne door Brussel Leefmilieu. Deze studie werd net afgerond. Ze ontwikkelde twee scenario’s om deze doelstelling te behalen. Het eerste maximalistische scenario wordt geraamd op 1.275,692,83 euro; het tweede, minder ambitieuze, scenario wordt op 702,082,84 euro geraamd.

De volledige inrichting van de centrale berm van de lanen tussen Arts et Metiers en Lemonnier wordt momenteel, volgens de verschillende scenario’s, geraamd als volgt:

1) Volledige inrichting van de centrale berm zonder blootlegging van de Zenne: geraamd op 6.509.100,00 euro, verdeeld als volgt: 5.362.672,00 euro ten laste van Brussel Mobiliteit en 1.146.428 euro ten laste van het SVC.
2) Volledige inrichting van de centrale berm met maximale blootlegging van de Zenne: geraamd op 7.275.092,83 euro, verdeeld als volgt: 4.852.972,00 euro ten laste van Brussel Mobiliteit, 1.146.428,00 euro ten laste van het SVC en 1.275.695,83 ten laste van Leefmilieu Brussel.
3) Volledige inrichting van de centrale berm met minimale blootlegging van de Zenne: geraamd op 7.096.636,84 euro, verdeeld als volgt: 5.248.126,00 euro ten laste van Brussel Mobiliteit, 1.146.428,00 euro ten laste van het SVC en 702.082,84 ten laste van Leefmilieu Brussel.

De inrichting van de blootlegging van de Zenne is momenteel in geen enkel budget gepland, en dus overweegt Leefmilieu Brussel een financiële tegemoetkoming te vragen via het federale programma Beliris. Langs onze kant voorzien we minstens 5.362.672,00 € te aanvulling van het SVC budget.

In het kader van de burgerparticipatie (samenwerken en samen creëren, allerlei evenementen in de betreffende openbare ruimte) die plaatsvond tussen oktober 2018 en juni 2019, heeft de tijdelijke vereniging belast met het project een eindverslag van de opdracht opgesteld. Dat verslag biedt een overzicht van de verschillende mogelijke ingrepen (stadsmeubilair) in de openbare ruimte, maar biedt ook richtsnoeren voor de toekomstige inrichting. In het kader van deze participatie werd rekening gehouden met de mening van buurtbewoners en gebruikers van deze openbare ruimte.

De Stad Brussel heeft een standpunt ingenomen ten gunste van het behoud van de Zuidfoor, tijdens en na de werken aan het metrostation Grondwet. Brussel Mobiliteit moet dus overleggen met de Stad Brussel om het definitieve project te kunnen laten samenleven met de foor, maar ook over de verschillende bouwplaatsfases.

In afwachting van de definitieve heraanleg, werd er een fiets-wandelpad (beschermd door jersey-blokken en aanplantingen) ingericht (tussen september 2018 en juni 2019) tussen de twee bomenrijen die dienst doet als een voorlopige inrichting. De beschermingselementen voor dit tijdelijke fietspad werden verwijderd voor de Zuidfoor. De huidige minister heeft evenwel aan Brussel Mobiliteit gevraagd deze inrichting weer in gebruik te nemen. De beschermingselementen werden teruggeplaatst.

Bovendien sluiten alle door de tijdelijke vereniging geplaatste installaties aan bij de geest van een stadslab, waarbij een bepaald type van stedelijke inrichting kan worden getest en goedgekeurd. De voornaamste doelstelling was niet deze installaties te verduurzamen. Maar gezien de sterke interesse van de buurtbewoners voor een van de types stadsmeubilair probeert Brussel Mobiliteit nu samen met de Stad Brussel een ruimte te vinden om dit element weer een plaats te geven tijdens en na de Zuidfoor 2020, tot de werken van het definitieve project van start gaan.

De bloemenbakken langs de promenade zullen trouwens in september gedurende 10 maanden worden teruggeplaatst. Andere pistes voor het tijdelijk gebruik van deze zone worden momenteel onderzocht.

Binnenkort wordt een projectoproep voor externe studiebureaus uitgeschreven. In dit stadium kunnen we nog niet vooruitlopen op de inhoud van hun voorstellen, en het lijkt ons dus voorbarig het aantal parkeerplaatsen te vermelden dat zal worden geschrapt. Er lopen hieromtrent momenteel discussies met de stad Brussel. Het is immers op basis van het geselecteerde project (en het aantal behouden parkeerplaatsen) dat we het aantal geschrapte parkeerplaatsen kunnen becijferen en eventueel mogelijkheden tot compensatie kunnen overwegen.

De herinname van de centrale berm door de buurtbewoners (en de omvorming ervan tot een rustige en groene ruimte) is een van de voornaamste doelstellingen die het project nastreeft. Deze ruimte zal niettemin compatibel moeten blijven met de jaarlijkse Zuidfoor (d.w.z. zorgen dat zware voertuigen moeten kunnen passeren en dat er infrastructuur moet kunnen worden geplaatst).