Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de strijd tegen de wildgroei van illegale toeristische logies in Brussel in het kader van de COVID-19-crisis

Indiener(s)
Geoffroy Coomans de Brachène
aan
Rudi Vervoort, Minister-President van de Brusselse Hoofdstedelijke regering, belast met Territoriale Ontwikkeling en Stadsvernieuwing, Toerisme, de Promotie van het Imago van Brussel en Biculturele Zaken van gewestelijk Belang (Vragen nr 259)

 
Datum ontvangst: 27/05/2020 Datum publicatie: 11/08/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 04/08/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/06/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het aantal nieuwe toeristische logies in Brussel is vertienvoudigd, dankzij de ontwikkeling van nieuwe digitale platformen, zoals AirBnB in het bijzonder. Helaas blijven de meeste van deze logies tot nu toe illegaal.

Dit levert in verschillende opzichten problemen op.

In de eerste plaats zorgen deze nieuwe toeristische logies voor een duidelijke verstoring van de concurrentie met de traditionele hotelsector, die onderworpen is aan controles, specifieke belastingen en sociale wetten. Bovendien zijn veel van deze toeristische verblijven slechts illegale verbouwingen van woningen. Het resultaat is een schaarste aan aanbod voor de Brusselaars, die het moeilijker vinden om een huurwoning te vinden omdat sommige van hen gewoon uit de traditionele huurmarkt worden teruggetrokken.

Als gevolg daarvan moeten veel gezinnen ons Gewest verlaten om een woonplek te vinden (wat trouwens de reistijden en de verkeersopstoppingen verlengt...). De bewoners van deze appartementen, die zijn omgebouwd tot toeristische logies, klagen over tal van geluidsoverlast die verband houdt met de aanwezigheid van buren die soms niet erg respectvol zijn en zich niet erg bekommeren om de sociale controle.

Ten slotte zijn de gemeentelijke en gewestelijke overheden het slachtoffer van deze veranderingen in het gebruik, aangezien dit type woning net als de overtredende eigenaars vrijwel geen belasting betalen. Daarentegen betalen de gezinnen die in dergelijke woningen wonen, belastingen, en dragen ze bij aan de gemeentelijke en gewestelijke budgetten.

Graag een antwoord op volgende vragen:

1. Kan u mij meedelen hoeveel toeristische logies de gewestelijke overheden al hebben gesloten sinds het besluit van maart 2016 in werking is getreden?

2. Kan u mij meedelen hoeveel van deze sluitingen sedert 1 januari 2020 plaatsvonden?

3. Welke maatregelen heeft u de afgelopen weken genomen om de sluiting van deze illegale toeristische logies te bespoedigen?

4. Hoeveel inspecteurs heeft u momenteel in de gewestelijke controle-eenheid?

5. Heeft de crisis invloed gehad op deze inspecteurs voor een goede follow-up van hun controles?

6. Worden er nog steeds controles uitgevoerd sinds het begin van de inperkingsmaatregelen?

7. Heeft u gedetailleerde cijfers over illegale toeristische logies per wijk? En welke van hen zijn al gesloten of aan controle onderworpen?

8. Heeft u in het kader van deze controles prioriteit gegeven aan bepaalde gebieden of soorten logies?

9. Het besluit werd al meer dan 4 jaar verplicht gesteld, hoe komt het dan dat er nog steeds zoveel illegale toeristische logies te huur zijn op de reservatieplatformen? (AirBnB, Booking, TripAdvisor, ...)
 
 
Antwoord    Sinds het begin van de controles op het terrein op 16.11.2016 tot 18.03.2020 heeft Brussel Economie en Werkgelegenheid (BEW):

- in totaal 1.234 dossiers geopend, uitgesplitst als volgt:

o 26 inspectiedossiers over lopende registratiedossiers, met als doel de aanvraagdossiers in vooronderzoek te nemen (bv. exacte categorie waarin de logies moet worden geregistreerd);
o 345 dossiers over inspecties die na de registratie plaatsvinden. De ordonnantie voorziet trouwens in een verplichte controle van elke geregistreerde logies na een termijn van 12 maanden volgende op de registratie;
o 863 inspectiedossiers over niet-geregistreerde toeristische logies die bijgevolg een inbreuk uitmaken.

- 1.226 bezoeken ter plaatse uitgevoerd in het kader van zijn werkzaamheden;

- 386 processen-verbaal opgesteld voor inbreuken op de regelgeving met het oog op het opleggen van administratieve boetes aan de overtreders.

BEW heeft uiteindelijk de onmiddellijke stopzetting bevolen van de activiteiten van 47 toeristische logies. In acht gevallen werd dat bevel niet opgevolgd door de uitbater van de toeristische logies en werd een nieuw proces-verbaal opgesteld.

Niettemin vond tot op heden geen enkele gedwongen tenuitvoerlegging plaats door middel van verzegeling, de uitbaters hebben zich immers allemaal geregistreerd of ze hebben hun activiteiten zelf stopgezet.

Dit aantal kan laag lijken in vergelijking met de vele te huur gestelde toeristische logies op reservatieplatformen waarnaar u verwijst.

Maar het bevelen van een onmiddellijke stopzetting van activiteiten is een zware sanctie en mag slechts worden opgelegd met inachtneming van het proportionaliteitsbeginsel. Bijgevolg wordt deze specifieke procedure slechts op de meest serieuze gevallen toegepast, te weten gevallen waarin de uitbater niet kan aantonen dat zijn logies in overeenstemming is met de veiligheidsnormen inzake brandveiligheid.

In het specifieke geval van goederen die te huur worden aangeboden via reservatieplatformen, te weten in hoofdzaak de toerismeverblijven en de logies bij de bewoner (de categorieën gedefinieerd in de ordonnantie van 8 mei 2014), moeten we vaststellen dat een groot deel van die laatste slechts een eenvoudig bewijs van conformiteit van de verwarmings-, gas- en elektriciteitsinstallatie vereisen, waarover de uitbaters meestal beschikken. In deze gevallen is er dus geen onmiddellijke stopzetting van activiteiten van toepassing, maar wel een eenvoudige administratieve boete. Hierbij moet evenwel worden opgemerkt dat de voornaamste tekortkoming bij deze logies vaak een ontbrekende registratie betreft.

Naast deze onmiddellijke stopzetting van activiteiten lijkt het me niettemin zo dat men ook rekening moet houden met
vrijwillige stopzettingen van de activiteiten van niet-geregistreerde uitbaters die, na een interventie van de inspecteurs, op eigen initiatief een einde hebben gemaakt aan hun activiteit. Vandaag werden 390 zoekertjes voor niet-geregistreerde toeristische logies verwijderd van onlinereservatieplatformen en werden er 244 verklaringen van activiteit ingediend met het oog op registratie, naar aanleiding van een controle.

Als men nu uitsluitend de periode van 01/01/2020 tot 18/03/2020 beschouwt, zoals u vraagt, heeft Brussel Economie en Werkgelegenheid de onmiddellijke stopzetting bevolen van de activiteit van 4 toeristische logies.

M.b.t. het antwoord op uw vierde vraag en zoals al eerder benadrukt, wordt de controle van de naleving van de bepalingen van de ordonnantie van 8 mei 2014 uitgevoerd door de directie Economische Inspectie van BEW. Vandaag zijn 6 inspecteurs belast met het onderzoeken en vaststellen van inbreuken op de regelgeving. Dat gaat van het opzoeken van niet-geregistreerde toeristische logies tot de controle ter plekke van de naleving van de uitbatingsvoorwaarden van de geregistreerde logies.

M.b.t. tot de door de federale regeringen genomen sanitaire maatregelen, de controles
in situ door de inspecteurs tot nader order werden opgeschort, enerzijds vanuit het oogpunt van de bescherming van de gezondheid van deze personeelsleden en anderzijds omdat er van enige effectieve activiteiten in de toeristische logies zo goed als geen sprake is. Toch hebben de verantwoordelijke personeelsleden deze tijd te baat genomen om de onlinereservatieplatformen te overlopen en zodoende de niet-geregistreerde toeristische logies aanwezig op dergelijke platformen te inventariseren. Dit opzoekwerk zal uiteraard ten volle worden benut wanneer de onderzoeken en bezoeken in situ hervatten.

Wat betreft de gedetailleerde cijfers over illegale toeristische logies per wijk, kan ik u meedelen dat in het kader van de evaluatie van de ordonnantie van 8 mei 2014 een studie werd uitgevoerd, waarbij de goederen die in 2017 via Airbnb te huur werden aangeboden op het gewestelijke grondgebied in kaart werden gebracht.

Daaruit blijkt dat het aanbod toeristische logies van het type toerismeverblijven verspreid is over het hele Brussels Hoofdstedelijk Gewest, met een zeer sterke concentratie in de Vijfhoek en het zuidoosten van de eerste Kroon (tussen de Europese wijk en laag Sint-Gillis) en een meer diffuse maar reële aanwezigheid in het zuiden van Elsene, in het oosten van Etterbeek, in Schaarbeek, maar ook in Vorst en Ukkel.

Wat betreft de prioriteiten inzake de controles kunnen we u meedelen dat er drie types situaties prioritair worden behandeld door de personeelsleden, te weten:

- klachten van klanten over de al dan niet geregistreerde toeristische logies;
- klachten van derden, meestal buren of mede-eigenaars, die last ondervinden van dit soort activiteiten;
- toeristische logies die niet kunnen aantonen dat ze de normen inzake brandveiligheid respecteren. Deze gevallen worden onder de aandacht gebracht van de inspecteurs door de cel Registraties van BEW, of door de gemeentediensten belast met het afleveren van de brandveiligheidsattesten.

M.b.t. de opsporing van niet-geregistreerde toeristische logies actief op reservatieplatformen, neemt elk personeelslid een bepaald aantal gemeenten voor zijn rekening, met uitzondering van de Vijfhoek die de inspecteurs onder elkaar verdelen.

Wat uw laatste vraag betreft, blijkt dat de beperkte samenwerking vanwege de reservatieplatformen en de bescherming van de identiteit van de adverteerders, en op sommige platformen zelfs van de ligging van de goederen soms lange opzoekingen vereist om de uitbaters te kunnen identificeren.

Het feit dat deze platformen vinden dat ze niet moeten nagaan of de adverteerders de regels naleven van het gewest of het land waar ze actief zijn (meer bepaald qua registratie), heeft voor ons Gewest een onrustwekkende proliferatie van deze illegale toeristische logies tot gevolg. Dit thema wordt trouwens één van de onderwerpen die zullen worden aangekaart naar aanleiding van onze herzieningsprocedure van de ordonnantie van 8 mei 2014 betreffende het toeristisch logies.