Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het gevaar van platanen voor de gezondheid.

Indiener(s)
David Weytsman
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 487)

 
Datum ontvangst: 15/09/2020 Datum publicatie: 03/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 21/10/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/09/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De vrucht van de plataan bestaat uit haren die zelf microscopische naalden zijn. Deze komen terecht in de slijmvliezen van de neusholten, op de oogleden en de ogen, en veroorzaken rinitis, conjunctivitis en ademhalingsirritaties die in sommige gevallen ernstig kunnen zijn. Deze situatie komt niet uitsluitend in België voor. De gemeentebesturen van Parijs en Bordeaux hebben trouwens beslist om geen nieuwe platanen meer te planten in de verkeersaders, met name om de vermelde medische redenen. Toch wordt een nieuwe rij platanen geplant langs de eigen bedding van bus 71 ter hoogte van de Naamse Poort.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Hoe bepaalt u de soorten bomen die u plant? Is gezondheid een essentiële factor bij deze keuze?

- Een van de oplossingen voor dit probleem is het kort snoeien van dit soort bomen. Wordt deze mogelijkheid overwogen?

- Worden in het Brussels Gewest nieuwe aanplantingen van platanen gepland? Zo ja, waar en waarom specifiek platanen?

- Bent u, gezien het gevaar van platanen voor de gezondheid, van plan om platanen uit de stad te verplanten om andere soorten te planten die niet schadelijk zijn voor de gezondheid?
 
 
Antwoord    1/

De keuze van de boomsoorten die Leefmilieu Brussel in zijn parken aanplant, is bedoeld om te beantwoorden aan de vele maatschappelijke verwachtingen van bomen in de stad, waaronder:
- de beschikbaarheid van gevarieerde en aantrekkelijke plantenlandschappen het hele jaar door, ten dienste van het welzijn en het samenleven;
- de ontwikkeling van de biodiversiteit in de stad;
- het creëren van koelte-eilanden;
- het ecologische beheer van stedelijk afvalwater;
- de bescherming van de bodem;
- de strijd tegen geluidshinder, lucht- en bodemverontreiniging;
- de veerkracht van het bomenerfgoed ten aanzien van de klimaatverandering.

Bij de keuze van de aangeplante boomsoorten moet rekening worden gehouden met de beperkingen van de stad, waaronder:
- de lucht- en bodemverontreiniging;
- het strooien van zout in de winter;
- de beschaduwing door de gebouwen;
- de reflecterende effecten van materialen;
- de letsels veroorzaakt door autoverkeer, vandalisme, gebruik van bomen als steunpunt (kabels, affiches, enz.) of interventies van nutsmaatschappijen;
- de brandwonden aan de stam en het wortelstelsel veroorzaakt door hondenpoep.

De plataan staat bekend om de gemakkelijke vermeerdering van de soort, zijn ecologische en architecturale plasticiteit en zijn snelle groei. Hij is ook bekend voor de irritaties die worden veroorzaakt door de verspreiding van bladharen van jonge bladeren aan de ene kant, en de ontbinding van vrouwelijke bloemkopjes aan de andere kant. Zodra deze laatste rijp zijn, vallen ze immers uiteen in een zeer groot aantal kleine droge vruchten met fijne, stijve haren (micronaalden) die verspreid worden door de wind, soms over grote afstanden.

De impact van bomen op de gezondheid van de burgers is uiteraard een van de componenten waarmee rekening moet worden gehouden bij de keuze van de aanplantingen, maar het mag niet de enige zijn, anders zal een groot aantal soorten met potentiële allergenen uit onze steden verdwijnen, waaronder platanen, hazelaars, berken, cipressen, haagbeuken, essen, elzen, linden, eiken, beuken, wilgen, esdoorns, enz.

Het gebruik van gediversifieerde soorten op dezelfde plaats maakt het mogelijk om schadelijke concentratieverschijnselen te vermijden.


2/

Het snoeien van platanen moet worden vermeden in het voorjaar, wanneer de jonge bladeren groeien. Deze zijn immers bedekt met donshaar dat zeer irriterend is voor de ogen, keel en luchtwegen. Deze brandharen waaien op door de schokken en bewegingen van het snoeien.

Als er jaarlijks in de herfst gesnoeid wordt, zijn de takken van het jaar krachtiger en dragen ze geen bloeiwijzen (bloemkopjes), die ook voor overlast zorgen (stuifmeel van mannelijke bloemkopjes en irriterende haren van vrouwelijke bloemkopjes). Onder natuurlijke omstandigheden verschijnen bloemkopjes op takken van twee, drie of meer jaar oud.

In juli en augustus wordt jaarlijks een groene snoei uitgevoerd op 186 platanen bij de Hallepoort, de Kunstberg en de Hofberg.

Onder ‘groen snoeien’ verstaat Leefmilieu Brussel het snoeien van de jaarscheuten met een scherpe sikkel om een uniforme bloksnoei te verkrijgen voor esthetische doeleinden.


3/

Leefmilieu Brussel plant nog nauwelijks platanen aan.

Tussen 2006 en 2019 is in november 2011 een enkele plataan (Platanus x acerifolia) aangeplant in het Jubelpark.


4/

De ‘bomendatabank’ van Leefmilieu Brussel bevat 847 esdoornbladige platanen (
Platanus x acerifolia) in 29 boomrijke parken en sites die door Leefmilieu Brussel worden beheerd, waaronder 252 in het Jubelpark en 234 in het Elisabethpark.

Deze twee parken zijn beschermd als site en omvatten ook platanen van eerste grootte.

Om erfgoedredenen zijn er geen plannen om de bestaande platanen te verplanten.