Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het vooruitgang in het kader van het gewestelijk lucht-klimaat-energieplan en het gewestelijk plan voor duurzame ontwikkeling van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest

Indiener(s)
Emin Özkara
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 517)

 
Datum ontvangst: 02/10/2020 Datum publicatie: 05/01/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 16/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Een nieuw parlementair jaar is het geschikte moment om de balans op te maken van de acties die al uitgevoerd worden en van de initiatieven die bestudeerd worden in het kader van de bijdrage van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tot de duurzame ontwikkeling van ons Gewest en de Nationale Strategie voor Duurzame Ontwikkeling (NSDO) van ons land.

Vandaag, 2 oktober 2020, wens ik u de volgende vragen te stellen over de vooruitgang die geboekt is in het kader van het gewestelijk lucht-klimaat-energieplan:

Wat betreft de initiatieven die al uitgevoerd of bestudeerd worden door de overheidsinstanties die onder uw bevoegdheid of toezicht staan, welke initiatieven zijn gericht zijn op:

1. de bevordering van duurzame producten en de versterking van de voorbeeldfunctie van de overheden op dat gebied (hoofdlijn consumptiewijzen en het gebruik van producten in het plan)?

2. de beperking van de impact van het energiebeleid op de achtergestelde personen en, in voorkomend geval, de verlening van sociale bijstand aan die personen (hoofdlijn sociale dimensie in het plan)?
 
 
Antwoord    1/
­ Promotie van duurzame producten

De maatregelen van de as Consumptiewijzen en Gebruik van producten van het Lucht-Klimaat-Energieplan zijn bijgewerkt en versterkt in het door het Gewest in november 2018 aangenomen Hulpbronnen- en Afvalbeheerplan, en met name in de strategie voor zero afval die erin is voorzien.

De promotie van duurzame producten gebeurt voornamelijk binnen de strategie voor de promotie van zero afval.

Het Gewest heeft een strategie voor gedragsverandering ontwikkeld die gericht is op huishoudens en ondernemingen:
o Er zijn nu 200 gedecentraliseerde composteringssites in het Brusselse gewest.
o De ‘Zero afval’-uitdaging, met 200 ingeschreven gezinnen, heeft de relevantie van zero afval aangetoond door de afvalproductie met meer dan 2/3 te verminderen.
o Het ‘Zero afval’-salon dat in november 2019 georganiseerd werd, had ook betrekking op de promotie van duurzame producten, met zijn dagen voor het grote publiek en voor professionelen, die een groot succes waren.
o De ‘Zero afval’-projectoproepen hebben ook veel enthousiasme opgewekt: er zijn 21 projecten ingediend voor de verenigingen; 4 voor de gemeenten en OCMW's; 29 voor de handelszaken. De projectoproep ‘Vooruit met de wijk’ is uitgesteld tot januari 2021; de projectoproep voor scholen loopt momenteel.
o Webcommunicatie: in 2020 telt de ‘Zero afval’-Newsletter 1.846 abonnees en de Facebook-pagina 3.428 abonnees.

Deze acties leiden tot een geleidelijke diversificatie van de projectdragers en daarmee tot een verbreding van de doelgroepen en het aanbod.

Tegelijkertijd begeleidt het label 'Ecodynamische Onderneming’ zowel overheden als ondernemingen om hun aankoopbeleid te herzien, om duurzame producten te promoten, door middel van een reeks goede praktijken en een helpdesk.

­ Voorbeeldfunctie van de overheid

Wat de voorbeeldfunctie van de overheid betreft, verplicht de omzendbrief van 5 februari 2009 betreffende de opname van duurzame criteria in de overheidsopdrachten van de gewestelijke besturen de Brusselse instellingen van openbaar nut (ION’s) ertoe een duurzaam aankoopbeleid te voeren voor de overheidsopdrachten voor diensten en leveringen. De brief is bedoeld voor 153 Brusselse organisaties die onderworpen zijn aan de wet op de overheidsopdrachten.

De gemeenten en OCMW's is ook gevraagd de aanbevelingen van deze omzendbrief toe te passen.

Sinds 2009 heeft Leefmilieu Brussel verschillende instrumenten ontwikkeld om de omzendbrief uit te voeren (deze worden verstrekt via een overheidsopdracht):
o Algemene en thematische opleidingen, aangevuld met getuigenissen van inspirerende en voorbeeldige realisaties.
o Instrumenten en dragers om de ambtenaren te helpen duurzaamheidsclausules op te nemen in hun overheidsopdrachten, beschikbaar op de website van Leefmilieu Brussel (typebestekken, opleidingsmateriaal, analysenota's).
o Een nieuwsbrief die vijf keer per jaar wordt verstuurd naar de contactpersonen van de Brusselse administraties (1.200 abonnees).
o Een gratis helpdeskservice die beschikbaar is voor de gewestelijke en gemeentelijke overheidsaankopers.

Er zijn verschillende aankoopcentrales opgericht:
o Sinds 2011 bestaat er een aankoopcentrale voor kantoorbenodigdheden, die wordt beheerd door het departement Algemene aankopen. De opdracht is begin 2019 verlengd voor een periode van drie jaar en is toegankelijk voor alle Brusselse administraties.
o Eind 2018 is een aankoopcentrale opgericht voor de leasing van voertuigen met een goede Ecoscore. Deze biedt onder meer 100% elektrische stadswagens, hybride wagens, 100% elektrische bedrijfswagens en thermische voertuigen.
o Er wordt momenteel een aankoopcentrale voor dienstfietsen opgericht, die eind 2020 of begin 2021 operationeel zou moeten zijn.


2/
De strijd tegen energiearmoede behoort voornamelijk tot het domein van het maatschappelijk werk en betreft zowel de actoren inzake huisvesting en energie als de welzijns- en gezondheidsactoren. Het mechanisme dat door Leefmilieu Brussel ondersteund wordt, berust voornamelijk op het Ondersteuningscentrum SocialEnergie en de cellen ‘Energie’ van de OCMW’s.

De specifieke opdrachten van InforGasElek en de Federatie van de OCMW's vervolledigen dit sociaal-energetisch begeleidingsmechanisme voor kwetsbare huishoudens.

Tot slot werken Homegrade en de negen verenigingen van het Netwerk Wonen, gesubsidieerd door Leefmilieu Brussel, actief samen met deze actoren om ervoor te zorgen dat aan de behoeften van kwetsbare huishoudens wordt tegemoetgekomen. Zo informeren en adviseren de raadgevers van de negen verenigingen van het Netwerk Wonen de kwetsbare huishoudens om hen in staat te stellen energie te besparen in hun woning (verhoging van de energieprestatie, rationeel gebruik van energie, kleine ingrepen, enz.) Gezien hun verankering in de ruimte voor versterkte ontwikkeling van de huisvesting en de renovatie en de zone voor stadsvernieuwing bestaat hun publiek voornamelijk uit kwetsbare gezinnen en dus deels uit huurders van sociale woningen.

Sommige verenigingen ontwikkelen ook een meer gepersonaliseerde en geavanceerde begeleiding (energiebegeleidingsproject van Convivence, ‘Eco-check’-project van Habitat & Rénovation, ‘Energiecollectief’-project van Bonnevie).

Naast deze verschillende begeleidingsdiensten zal de markt van de ‘energieanimatie’ dit jaar evolueren naar een meer structureel begeleidingsproject van kwetsbare personen. Dit project, Eco Watcher, heeft tot doel hen in staat te stellen te handelen in hun fysieke en sociale omgeving. Dit project heeft met name tot doel de energiekwaliteit van de woningen te verbeteren en daarbij de energierekening van de bewoners te verlagen.

De energiepremies zijn overigens een andere sociale maatregel, aangezien categorie C bestemd is voor personen met een beperkt inkomen. Zoals u ongetwijfeld weet, heeft de regering in het kader van de huidige gezondheidscrisis beslist om haar steun voor de energiepremies aanzienlijk te verhogen door een extra budget van 8 miljoen euro vrij te maken ter aanvulling van de reeds toegewezen 18 miljoen euro. Dit extra budget versterkt het huidige premiestelsel sinds september 2020 en tot het einde van het jaar. Er wordt ook een extra budget van 8 miljoen euro voorzien in 2021. Het in 2020 en 2021 aan de energiepremies toegekende budget wordt aldus met bijna 50% verhoogd. De extra bedragen zullen worden voorbehouden voor begunstigden van categorie C. Zo zijn de isolatiepremies (dak, muren, vloer en beglazing) met 25% verhoogd in categorie C (laag inkomen) ten opzichte van het bedrag van de energiepremies voor 2020. Daarnaast is de bestaande bonus van € 10/m² voor isolatie met natuurlijke materialen met 50% verhoogd, d.w.z. € 15/m² voor de energiepremiebonus.

Ten slotte zal de Brusselse renovatiestrategie, die een gemiddeld energieverbruik van 100 kWh/m²/jaar voor de residentiële sector tegen 2050 vooropstelt, ook rekening houden met de energiearmoede binnen het Gewest. Door de energieprestaties en de kwaliteit van het hele Brusselse woningenbestand aanzienlijk te verbeteren, zal ze een kans inhouden voor kwetsbare personen, aangezien ze zal toelaten de slechte woonomstandigheden, die een van de oorzaken van energiearmoede zijn, te bestrijden.

Er zal rekening worden gehouden met de kwetsbare bevolking door onder meer het aantal begeleidingsmaatregelen voor kwetsbare huishoudens te verhogen. Het doel is om kwetsbare eigenaren in staat te stellen deel te nemen aan de energietransitie en daarvan te profiteren door hun energierekening duurzaam te verlagen. Het is daarom essentieel om financiële hulp te bieden die aansluit bij de ambities van de strategie en om deze hulp op deze doelgroep te richten.