Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de projectoproep voor bewustmaking of navolging op het gebied van hedendaagse architectuur en cultureel erfgoed.

Indiener(s)
Geoffroy Coomans de Brachène
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 312)

 
Datum ontvangst: 30/11/2020 Datum publicatie: 26/02/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 01/02/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
11/01/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Tijdens de ministerraad van de Brusselse regering van 26 november hebt u 42 facultatieve subsidies voor een totaalbedrag van 744 900 euro toegekend in het kader van de projectoproep tot bewustmaking of navolging op het gebied van hedendaagse architectuur en cultureel erfgoed, voor het begrotingsjaar 2020.

Graag een antwoord op volgende vragen:

1. Is het mogelijk meer details te verkrijgen over de toekenning van deze facultatieve subsidies?

2. Welk budget was er aan het begin van het jaar uitgetrokken voor deze projectoproep?

3. Is het mogelijk te beschikken over een volledige lijst van de toegekende facultatieve subsidies, volgens de 4 vastgestelde categorieën?

4. Milieu, klimaat en energiebesparing staan centraal in de ABV voor de zittingsperiode 2019-2024, maar waarom hebt u geen criteria gekozen die deze thema's benadrukken, terwijl ze toch de hedendaagse architectuur zouden kunnen versterken?

5. Wie precies vormde de jury voor de selectie van deze projecten? Hoe en wanneer heeft zij kunnen vergaderen, gelet op de beperkingen van de gezondheidscrisis?

6. In het op 1 april gepubliceerde tijdschema voor de projectoproep werd aangekondigd dat de aanvragen uiterlijk op 8 mei moesten worden ingediend en dat de subsidiebesluiten in juni zouden worden aangenomen en de begunstigden in kennis zouden worden gesteld. Waarom heeft u slechts vijf weken de tijd gegeven om deze dossiers in te dienen, terwijl de gezondheidscrisis tijdens deze lockdownperiode veel mensen trof? Zijn de begunstigden in juni op de hoogte gebracht, zoals aangekondigd op de website Urban.brussels? En gezien deze zeer optimistische kalender, waarom gaat de toekenning van deze facultatieve subsidies pas eind november naar de Ministerraad?

7. Met welke middelen heeft Urban.brussels gecommuniceerd om deze projectoproep bekend te maken? Als dat het geval is, hoeveel middelen werden dan uitgetrokken om dit te promoten?

8. Kunt u mij vertellen hoeveel aanvragen uiteindelijk op tijd zijn ontvangen?

9. Heeft u opmerkingen over de strakke timing en de moeilijkheid om de dossiers op tijd binnen te krijgen?

10. Van de ontvangen dossiers, hoeveel waren compleet en ontvankelijk?

11. Hoeveel jaar bestaan er in Brussel al dergelijke projectoproepen om de aandacht te vestigen op hedendaagse architectuur en cultureel erfgoed?

12. Welke andere initiatieven heeft het Gewest genomen om architectuur en erfgoed te promoten?
 
 
Antwoord    1.

Het mechanisme voor de toekenning van de facultatieve subsidies wordt geregeld door de OOBCC en door de jaarlijkse begrotingsordonnantie (binnen de mantel van de begroting) voor wat betreft de boekhoudkundige en financiële regels, maar elke minister krijgt binnen zijn/haar bevoegdheden veel speelruimte voor de selectie van de toe te kennen subsidies.


2.

Het voorlopige budget voor deze actie werd vastgelegd op € 400.000, waarvoor de minister-president bevoegd voor Territoriale Ontwikkeling heeft beslist om er een bedrag van € 345.000 aan toe te voegen.


3.

De 4 in de oproep aangekondigde categorieën zijn:
- 1/ Bewustmakingsinitiatieven voor hedendaagse architectuur en stedelijke inrichting
- 2/ Bewustmakingsinitiatieven voor cultureel erfgoed (onroerend, roerend en immaterieel)
- 3/ Initiatieven voor innovatie architectuur en stedenbouw
- 4/ Initiatieven ter activering van professionele netwerken en/of participatieve processen

Deze categorieën waren bedoeld als duidelijke omschrijving van de projectoproep, die erg open wilde zijn zonder specifieke toekenningscategorieën te bevatten. Veel dossiers werden in meerdere categorieën ingeschreven. Globaal gezien was er een evenwicht in aantal tussen de categorieën 1-3, 2 en 1-2-3, met een aantal projecten die ook uit categorie 4 kwamen.

De volgende 42 projecten werden geselecteerd:

Project

Bedrag

Festival ARTONOV

ARTNOVO asbl

10.000,00 €

Brussels Biennale of Modern Architecture

Korei vzw

30.000,00 €

Donner de la couleur à la rue, avant-projet d'intervention urbaine

La Ruelle asbl

10.000,00 €

Les Nouvelles du Patrimoine

Association des Amis de l’Unesco asbl

15.000,00 €

Lunch with an Architect

FORUM PRESS COMMUNICATION snc

10.000,00 €

Revue belge d’Archéologie et d’Histoire de l’Art on line.

ARAB-KAOB vzw

5.000,00 €

Brussels Biennale - Neoclassic (BBN)

Explore Brussels asbl

15.000,00 €

A+ Lectures Cycle de conférences internationales d’architecture

CIAUD – ICASD asbl

15.000,00 €

2 Hors-séries d’A+ sur la jeune architecture
1/ Belgium : The Next Generation!
2/ Changing Practices

CIAUD – ICASD asbl

10.000,00 €

Remplacement de la tête existante de Rooske

Les Compagnons de Saint-Laurent asbl

2.400,00 €

Curieuzeneuze

Patrimoine à roulettes asbl

40.000,00 €

Primotheka: nouveaux publics, nouveaux défis

Maison Autrique asbl

40.000,00 €

Half & Half - Feeding the city

De Brigade vzw

10.000,00 €

Des Blocs: Ateliers, Festival, Tournée - Revitalisation, sensibilisation et valorisation de la Cité Modèle

Les Meutes asbl

30.000,00 €

Vous avez dit URBANISME ?

JEUNESSE & ARTS PLASTIQUES asbl

15.000,00 €

'Er zit meer in Brussel dan je denkt'

Bond van Trein-, Tram- en Busgebruikers VZW (TreinTramBus)

10.000,00 €

ANIMATIONS : « Découvrir et comprendre la ville avec les jeunes »

ARIB (Architects in Brussel) asbl

30.000,00 €

TERRITOIRES DE LA NUIT

24HBrussels asbl

15.000,00 €

MONOGRAFIE URA Yves Malysse Kiki Verbeeck

URA Yves Malysse Kiki Verbeeck, architectenbureau, Brussel

10.000,00 €

Brukselbeeldenbank (werktitel)

Brukselbinnenstebuiten vzw

25.000,00 €

Brussels, The Cosmopolitan Kramiek Expererience !

AlterBrussels asbl

25.000,00 €

La Fidélité Future

NoWayBack vzw (Bûûmplanters)

30.000,00 €

Restauration du Patrimoine (carriole de Toone et barque) et recréation d’un ancien char de 1930 (Le Livre)

Société Royale de l’Ommegang de Bruxelles

15.000,00 €

How not to demolish a building

51N4E bvba

10.000,00 €

Stadsatelier de Ville rond Circulair Bouwen

BC materials cvba

30.000,00 €

‘AIR FOR SCHOOLS – Scale S OPEN AIR SCHOOLS Een gezonde school in een gezonde stad

FILTER CAFE FILTRE ATELIER vzw

30.000,00 €

« Resilient Craft – Code » International Architecture, Art and Crafts workshop

LAD | Laboratoire d’Architectures Digitales Faculté d’Architecture La Cambre-Horta. ULB

12.500,00 €

A:U Film Festival BXL

City3 vzw

5.000,00 €

Café pop-up culturel « Chez Theo et Jeanine / Bij Theo en Jeanine »

Activités Sportives, Culturelles et de Loisirs de Ganshoren asbl

25.000,00 €

Jacques Moeschal Architecture Sculptures

Architecture Curating Practice vzw

10.000,00 €

Landscapes, after nature

Bureau Bas Smets

10.000,00 €

Au coeur de la friche industrielle, un jardin s'ouvre sur la ville

La Fonderie asbl

30.000,00 €

Archi-Labs - CLTB, penser l’architecture en commun !

Community Land Trust Bruxelles asbl

30.000,00 €

Victor Bourgeois (1897-1962) Modernity, Tradition & Neutrality Publication d’une monographie

Architecture Curating Practice asbl

10.000,00 €

Journées du Matrimoine 2020

L’Ilot asbl

5.000,00 €

Women IN Urbanism

urbanpreneurs vzw

30.000,00 €

Building (With) Energy Portrait for a Performative City

Baukunst sprl

10.000,00 €

Bike Station: Plateforme de mobilité douce et de patrimoine

Palais des Beaux-Arts

30.000,00 €

LINK

Atelier Groot Eiland asbl

20.000,00 €

Bruxelles Ma Belle

Béhème asbl

10.000,00 €

CCN: Co-Creating the Northern quarter

Up4North vzw (LabNorth)

10.000,00 €

BRUSSELS SUMMER POOL 2021+

POOL IS COOL vzw

10.000,00 €




4.

Binnen de bevoegdheid van Stedenbouw en Erfgoed (aangevuld door Stedelijke Ontwikkeling en Stadsvernieuwing) was het niet relevant om in het bijzonder te focussen op materies uit de bevoegdheden van andere ministers die van hun kant over hetzelfde subsidie-instrument beschikken. Daarentegen komen het milieu, klimaat en de energiebesparingen duidelijk terug in de motvering van de voorgelegde projecten, geselecteerd op basis van criteria zoals innovatie, maatschappelijke impact en het hefboomeffect of via partnerschappen die werden aangegaan tijdens de projecten. Inzake hedendaagse architectuur was het be.exemplary-programma al gewijd aan deze specifieke thema’s.


5.

Zoals aangekondigd, werd een selectiecomité samengesteld uit de directies Stedenbouw en Erfgoed, een vertegenwoordiger van de ploeg van de Bouwheer, van CIVA en de kabinetten Smet en Vervoort. Het secretariaat wordt verzekerd door de Directie Kennis en Communicatie van Urban.

Door de gezondheidssituatie konden de plenaire vergaderingen van het selectiecomité niet doorgaan. De leden zijn individueel overgegaan tot de evaluatie van de 91 projecten en het secretariaat heeft die evaluaties samengevat en een definitief selectievoorstel ingediend.


6.

Het gaat om een initiatief dat gebaseerd is op een analyse uit de herfst van 2019 over de voorgaande subsidietoekenningsmechanismes die aan geen enkele openbaarmaking werden onderworpen. Deze formule van een veel opener projectoproep kon pas na de goedkeuring van de begroting 2020 worden beslist en nadien bijna “ex nihilo” door Urban worden uitgevoerd. Het eerste kwartaal werd benut om dat op punt te stellen. Verschillende verenigingen die gewoonlijk aanvragen indienen aan het begin van het jaar werden ingelicht over het nieuwe mechanisme en gevraagd om de bekendmaking van de oproep af te wachten. Dat mocht hen niet verhinderen om de inhoud van hun projecten verder uit te werken. Na de bekendmaking van de oproep op 1 april kwamen er erg veel vragen om inlichtingen, waar Urban naar behoren op heeft geantwoord. Zo konden de verenigingen de dossiers binnen de toegestane termijn indienen. De zuiver administratieve formaliteiten werden tot een strikt minimum beperkt door te werken met een te bezorgen lijst documenten “in geval van selectie”, die niet op het moment van de indiening van het aanvraagdossier werd opgevraagd. De aanvankelijke ambitie was om voor de zomer een uitspraak te kunnen doen over de subsidies, gelet op het jaarlijkse karakter van het concept van projectoproepen. We waren ons bewust van het tijdsschema. Het gaat nog om een overgangsfase om een nieuw ritme in te voeren. Het succes en de kwaliteit van de projectoproepen, gekoppeld aan de organisatiemoeilijkheden die met name het selectiecomité ondervond door de gezondheidscrisis, hebben tot een eerste vertraging van twee maanden geleid, waar alle kandidaten voor de projectoproep over werden ingelicht in juni 2020. De toekenning werd verschoven naar september. De definitieve selectie werd uiteindelijk vastgelegd tijdens de vakantie, toen de bewarende maatregelen van de begroting nog niet helemaal waren opgeheven en gelijktijdig met de begrotingsbesprekingen over de aanpassing 2020.

Vanaf dat moment werden de kandidaten op eigen verzoek informeel ingelicht over de toekomstige beslissing van toekenning. Voor het opstellen van de 42 gunningsdossiers was ook een bijkomende termijn nodig zodat de inhoud van de dossiers die in mei werden ingediend, konden worden aangepast aan de werkelijkheid op het terrein, die door de gezondheidscrisis soms erg verschillend was. Daarom heeft Urban met veel kandidaten een persoonlijk contact onderhouden vanaf begin september tot in oktober. Tot slot kon het besluit op 26 november aan de regering werden voorgelegd. Alle kennisgevingen zijn in december kunnen gebeuren, met inbegrip van de ontvangst van de schuldvorderingen met het oog op de betaling van een eerste subsidieschijf van 50%.


7.

De projectoproep werd via het nieuwe webportaal van Urban, de sociale netwerken en de nieuwsbrief (gelanceerd begin 2020) van Urban verspreid. Alle verenigingen die de twee voorgaande jaren een subsidie hadden gekregen, werden ook via mail ingelicht. Onze oproep werd door verschillende informatiesites overgenomen. Er werd daarvoor geen specifiek budget vastgelegd.


8.

Er werden 91 dossiers ontvangen.


9.

Minder dan tien en die dragers hebben desondanks een dossier ingediend. Het aantal potentiële projecten dat niet werd ingediend om die reden, kan niet worden ingeschat. Het terugkerende karakter van de oproep in de komende jaren en de geleidelijke vervroeging van de kalender (aankondiging oproep 2021, gepubliceerd in december 2020, aankondiging 2022, te publiceren in de herfst van 2021) zou in elk geval vanaf volgend jaar deze valkuil moeten vermijden.


10.

Allemaal in de indieningsfase Uit de analyse bleek dat sommige projecten (met een te commercieel karakter) onverenigbaar dreigden te zijn met de subsidieregels, maar diezelfde projecten waren ook beoordeeld als te zwak in het licht van de selectiecriteria en werden dus niet geselecteerd.


11.

Dit was een eerste oproep. In het verleden hebben verenigingen actief in de sectoren eenmalige aanvragen ingediend bij de bevoegde kabinetten. Ze werden individueel beoordeeld met de hulp van de administratie, via een formulier dat in 2015 op punt werd gesteld op aanbeveling van de Inspectie van Financiën. Dit proces werd verbeterd door er een georganiseerde openbaarmaking onder de vorm van een projectoproep van te maken.


12.

Verschillende projecten beogen ook de herwaardering van de architectuur en het erfgoed: Archiweek, de Open Monumentendagen, Urban Summer, diverse publicaties waaronder het tijdschrift Erfgoed Brussel en monografisch werk en tot slot de talrijke publicaties op internetsites en sociale netwerken.