Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de fietsbrigades.

Indiener(s)
Els Rochette
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 918)

 
Datum ontvangst: 04/05/2021 Datum publicatie: 19/07/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 29/06/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
31/05/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Fietsbrigades kunnen diverse taken aan. Eind maart 2021 berichtte Bruzz dat de fietsbrigade in de Josaphatstraat in Schaarbeek een dief had gevat die eerder die dag twee apotheken had overvallen (in Sint-Joost-ten-Node en Schaarbeek). Uit een eerdere parlementaire vraag blijkt dat fietsbrigades vooral sterk zijn in de aanpak van verkeersovertredingen, zoals foutparkeren. Vergelijken is evenwel niet zo eenvoudig. De politiezones rapporten op een verschillende manier over het aantal pv’s en de vaststellingen.

In februari 2020 zei u dat alle zones een operationele fietsbrigade hadden (of binnenkort zouden gaan hebben). De fietsbrigade van politiezone Brussel-Noord werd begin 2020 opgericht, aanvankelijk bestaande uit negen personen, later twaalf. De fietsbrigade van politiezone Marlow zou negen personen tellen, die van politiezone Zuid dertien. Naast geschikt en kwalitatief materiaal zijn de politiezones vragende partij voor de nodige opleidingen. Het Brussels Gewest geeft jaarlijks een subsidie aan de politiezones, onder meer voor de aankoop van fietsen.

De resolutie ter verbetering van de relatie politie-burger, op 18/12/20 gestemd, wijst op het belang van nabijheidspolitie. Agenten te voet en op de fiets zijn makkelijk aanspreekbaar. Verder zijn ze ook erg flexibel en mobiel.

Mijn vragen:

- Hoe werken de brigades in de praktijk? Welke opdrachten worden de fietsbrigades toegewezen? Wat zijn de permanente opdrachten (bv. het opsporen van verkeersovertredingen)? Zijn er ook niet-permanente of ad hoc opdrachten? Zo ja, welke? Graag de gegevens per politiezone. Monitort u die werkwijze?
- Wat is het personeelskader: hoeveel VTE’s zijn in dienst bij de fietsbrigades in de verschillende politiezones? Graag de cijfers per zone, met een opsplitsing m/v/x.
- Zijn deze VTE’s exclusief toegewezen aan de brigade (zodat ze voltijds op pad kunnen gaan)? Indien niet, hoe wordt de brigade dan bemand? Hoe vaak wordt de mankracht ingezet, hoeveel uren worden gepresteerd? Graag de cijfers per politiezone.
- Wat is uw visie: voor welke taak worden fietsbrigades het best ingezet? Op welk vlak renderen ze het meest?
- Uit hoeveel fietsen bestaat de vloot? Graag de cijfers per fietsbrigade. Hoe gebeurt de aankoop van die fietsen? Via een centrale aankoopcentrale bij Brussel Preventie en Veiligheid of door de respectievelijke zones apart? Graag toelichting.
- Welke opleidingen zijn er intussen uitgebouwd? Wie geeft die opleidingen? Hoeveel personen volgden al een dergelijke opleiding? Hoeveel uren opleiding zijn er al gegeven?
- Hoe overleggen de brigades met elkaar inzake de accenten die ze leggen, de misdrijven die ze beteugelen en hun good practices?
- Hoeveel vastgestelde overtredingen(+type)/boetes/arrestaties zijn er per brigade opgesteld in het jaar 2020? Welke evolutie is er in vergelijking met de cijfers van 2019? Graag ook een opsplitsing per categorie van vastgestelde overtreding. Graag een overzicht.
- Hoe monitort u de resultaten van de fietsbrigades? Op grond van welke doelstellingen beoordeelt u deze resultaten? Wat zijn uw vastellingen? Zijn de resultaten naar verwachting? Indien niet, hoe stuurt u bij?
 
 
Antwoord    Ik wil eerst en vooral opmerken dat het gecoördineerd veiligheidsbeleid, waar ook de fietsbrigades onder vallen, een bevoegdheid is van de Minister-President. In deze is de onderstaande informatie dus niet perse exhaustief maar een overzicht van de informatie die door de politiezones beschikbaar is gesteld aan Brussel Mobiliteit.
Polbru
De fietsbrigades houden een algemeen politietoezicht met een bijzondere aandacht voor het verkeer en de actieve weggebruiker.
Montgomery
De fietsbrigade werd opgericht in 2007, met de steun van de zonale en gemeentelijke overheden, die deze brigade zagen als een effectief middel om de politiediensten dichter bij de burger te brengen, op een positieve manier en met een sociaal imago, toegankelijk en open, met een luisterend oor voor de inwoners.
De politieambtenaren van de fietsbrigade hebben een belangrijke observerende en rapporterende functie en nemen deel aan de informatiecyclus. Bovendien zorgt hun zichtbare aanwezigheid en toegankelijkheid voor een preventieve en ontradende aanpak.
De verplaatsing per fiets biedt gemakkelijke toegang tot de verschillende pleinen, parken, bossen en afgelegen plaatsen. Dit maakt van deze brigade een belangrijk element in het raam van onze bewakings- en preventieopdrachten, evenals een snelle steun in geval van een interventie op en rond deze locaties.
De opdrachten van de fietsbrigades zijn de volgende :
- Deelname aan de actieplannen (overlast, verkeer, diefstal, openbaar vervoer, …);
- Operationele steun voor alle zonale ploegen;
- Beveiliging van de schoolomgeving en de parken;
- Deelname aan de zonale operaties : Boekentas (verkeer, scholen), Laguna (toezicht tijdens de vakanties), Kerstroos (beveiliging winkels tijdens de feesten, …);
- Deelname aan preventieve acties;
- Fietsescortes en begeleiding van fietswandelingen;
- Preventieve patrouilles;
- Deelname aan opdrachten van openbare orde.
De verschillende opdrachten worden opgevolgd, zowel op basis van het aantal gepresteerde uren als van de resultaten (aantal contacten, observaties, PV’s, …)

Marlow
De fietsbrigade van de zone Marlow is sinds 4 mei 2020 operationeel.

Ze past binnen de filosofie van de "Community policing", d.w.z. dichtbij de bevolking staan en luisteren naar hun behoeften, problemen en verwachtingen.

Deze fietsbrigade is polyvalent. Ze is werkzaam op het gebied van verkeerswetgeving (rode lichten, eenrichtingsverkeer, stilstaan en/of parkeren, enz.), onburgerlijk gedrag in verband met het algemeen politiereglement en op juridisch vlak (drugs, diefstal, enz.). Ze voert ook preventieve opdrachten uit door haar zichtbaarheid bij dagelijkse patrouilles op het terrein, meer bepaald in zones die moeilijk toegankelijk zijn voor gemotoriseerde patrouilles. Tot slot beantwoordt ze ook de verschillende oproepen van de burgers.

Naast deze permanente opdrachten bieden de leden van de fietsbrigade ook ondersteuning aan andere politieagenten op het terrein (specifieke operaties, ondersteuning bij sportevenementen op de openbare weg, enz.).

Ze ontwikkelt ook partnerschappen met de gemeenschapswachten van de drie gemeenten en verleent haar expertise voor de fietslessen die sommige scholen organiseren.
Er wordt maandelijks een activiteitenverslag opgesteld zodat onze zone de activiteiten op het terrein kan opvolgen.
Noord
Opdrachten die aan de fietsbrigade worden toevertrouwd 
o Toezien op de algemene verkeersveiligheid om ervoor te zorgen dat de wetten en reglementen worden nageleefd en de algemene veiligheid wordt bewaard.
o Bescherming van met name de zwakke weggebruikers.
o Zorgen voor de algemene veiligheid (gericht op het verkeer) van de bevolking en door zichtbare aanwezigheid.
o Ingrijpen bij verkeersovertredingen en zich daarbij met name richten op alle soorten parkeerproblemen.
o De verkeersorders van de zonale dispatching uitvoeren.
o De vlotheid van het verkeer waarborgen, met inbegrip van het openbaar vervoer.
o Begeleiding bij de uitvoering van het plaatselijke veiligheidsplan.
o Alle basisopdrachten van de wegpolitie uitvoeren en toezien op de juistheid van de wegsignalisatie.
o Begeleiding bij interventies van de interventieteams, door het verkeer in goede banen te leiden en/of om te leiden, eventueel door een perimeter af te bakenen.
o Toezicht en aanwezigheid in de parken.
o Beheer van de autovrije zones.
o Handhaving van de overlast door parkeerproblemen.
o Actieve deelname aan de preventie door zichtbaar, toegankelijk en aanwezig te zijn op plekken waar bijzondere aandacht vereist is.
o Aanwezigheid aan de scholen aan het begin en einde van de lesuren.
o Deelname aan gerichte acties (alcoholcontrole, drugs achter het stuur, verschijnselen, enz.).
o Deelname aan opdrachten in verband met de buurtpolitie. (wijkfeesten, ciao-operaties, enz.).
o Deelname aan mentorschap door mentors ter beschikking te stellen van scholen wanneer zij een vertegenwoordiging van het "Bikers Team" vragen.
o Deelname aan de ordediensten.

Permanente opdrachten

o Aanwezigheid aan de scholen aan het begin en einde van de dag tijdens de schoolperiode.
o Aanwezigheid in de parken.
o De zwakke weggebruikers sensibiliseren voor risico's.
o Onburgerlijk gedrag ten opzichte van zwakke weggebruikers verbaliseren.
- Deelname aan acties omtrent zwakke weggebruikers.
Zone Ouest
De fietsbrigade van de politiezone Brussel-West maakt deel uit van de eerstelijns interventieploegen van het korps. Zij voeren preventieve en proactieve patrouilles uit op het grondgebied (voornamelijk op minder toegankelijke platen en in de parken) en worden door de dienst dispatching aangestuurd voor het beantwoorden van oproepen van de burger.
Verder staat de fietsbrigade mee in voor het verzekeren van de verkeersveiligheid op het grondgebied van de politiezone. Verkeersveiligheid wordt beschouwd als één van de belangrijkste prioriteiten van de politiezone, waar alle diensten toe bij te dragen. De leden van de fietsbrigade besteden in dit kader, bijzondere aandacht aan de verkeersveiligheid van de zwakke weggebruikers
Polbru 7 vrouwen, 48 mannen
Montgomery: 3 vrouwen, 12 mannen
Zuid: geen vaste fietsbrigade
Marlow: 2 vrouwen en 6 mannen
Noord: 5 vrouwen, 5 mannen
West: 10 mensen in het kader, maar momenteel 5 mannen en 1 vrouw. 4 mensen worden aangeworven
Polbru
Elke biker heeft zijn fiets.
Montgomery
De 15 VTE’s zijn exclusief toegewezen aan de fietsbrigade en dit voltijds.

Zuid
De politiezone Zuid heeft momenteel geen eengemaakte zonale fietsbrigade en de 13 politiefietsen zijn ter beschikking van de 3 territoriale eenheden (volgens gemeente) gesteld. Iedere territoriale eenheid kan deze fietsen naar eigen inzichten aanwenden voor zijn personeelsbestand.

In Vorst zijn 2 fietsen gedeeld onder 4 medewerkers (3 vrouwen, 1 man).
In Anderlecht rijden 5 mannen en 1 vrouw met de fietsen en in Sint-Gillis 3 mannen en 1 vrouw. De fietsen zijn hier vooral een aanvulling op het bestaande wagenpark en worden enkel op zomerse (lente)dagen gebruikt.

Marlow
De 8 bikers zijn vast toegewezen aan de fietsbrigade volgens een administratief uurrooster (7,36 uur). Ze werken elke dag van de week, ook in het weekend. Ze werken niet op feestdagen, behalve bij speciale festiviteiten (bv. festiviteiten op de nationale feestdag).

West :
Het organieke kader van de fietsbrigade van de politiezone telt 10 inspecteurs die exclusief zijn toegewezen aan deze taak.
De fietsbrigade patrouilleert dagelijks op het grondgebied van de politiezone in 2 shifts (08u-16u en 14u-22u).

Montgomery
De fietsbrigade is een sleuteldienst in de werkelijke implementatie van de filosofie van de nabijheidspolitie. Door het inzetten, op zeer lokale en specifieke taken, van leden van de fietsbrigade geven we een breed (preventief en repressief) maar ook geïntegreerd antwoord (door hun partnerschap met de gemeenten, VZW’s, …) aan een probleem.

Zuid
Zone Zuid kan nog niet over een vaste fietsbrigade beschikken en kan haar visie nog niet aan de praktijk toetsen. Zone Zuid is van mening dat een fietsbrigade niet afhankelijk mag zijn van de opdrachten dispatching (interventie), gezien zij daar zeer vlug door zullen worden opgeslorpt en zij niet meer zullen toekomen aan het uitvoeren van verkeerspatrouilles en het opsporen van verkeersovertredingen. Fietsbrigades zijn een uitstekend middel om de verkeersveiligheid voor zwakke weggebruikers te verbeteren door het beteugelen van overtredingen tegen de zwakke weggebruiker en de aanpak van gevaarlijke verkeersovertredingen door de zwakke weggebruikers (oversteken door rood, gsm aan het stuur, niet respecteren voorrangsregels).
De fietsbrigade zal ook worden ingezet bij evenementen waar de fiets een meerwaarde biedt.
In Sint-Gillis en Anderlecht worden de fietsen ter beschikking gesteld van de overlastpatrouilles en van de lokale verkeerseenheid die hiermee overlasten en verkeersproblemen gaan opsporen en aanpakken binnen de verschillende sectoren van hun grondgebied. Zij mikken hiermee vooral op aanspreekbaarheid van de ploegen. In beide gemeenten worden de eenheden ook ingezet bij de omkadering van kleine, lokale evenementen. In Anderlecht zijn de fietsen vooral een aanvulling op het bestaande wagenpark en worden ze enkel op zomerse (lente)dagen gebruikt.
 
In Vorst zijn 2 fietsen ter beschikking gesteld van de lokale verkeerspatrouilles die hiermee vooral verkeersopdrachten binnen het grondgebied van de gemeente voor zich nemen (interventies op afroep van de zonale dispatching). Dit kan gaan over het vrijmaken van gereserveerde stroken, voertuigen voor garages, parkeren op plaatsen voorbehouden voor personen met een handicap. Zij voeren hiermee ook preventieve verkeerspatrouilles uit indien er geen interventies zijn. De fietsen zijn ook hier een aanvulling op het wagenpark, maar deze ploegen gaan in de praktijk vaker op de fiets buiten, behalve bij zware regenval of koude temperaturen.


Marlow
De fietsbrigade is de schakel die de politie dichter bij de burger brengt. Ze past binnen de filosofie van een politie die integraal deel uitmaakt van de gemeenschap en die luistert naar haar behoeften en verwachtingen.
De brigade wekt een zekere nieuwsgierigheid op bij de burger, die de fietser gemakkelijker zal benaderen. De feedback van de bevolking is positief en de relaties tussen de bikers en de burgers zijn goed. Ze vormt een doeltreffend instrument om een beleid van nabijheidspolitie te voeren. Ze is een mix van een interventiedienst zonder de carrosserie (mobiel en snelle verplaatsing en reactie) en de wijkinspecteur door de zichtbare aanwezigheid op straat en het contact met de burger.

Er is geen domein waar de brigade rendabeler is. Haar rentabiliteit ligt in haar nabijheid, het beeld dat zij de bevolking geeft, namelijk een politie die de band met de burger en zijn vertrouwen en veiligheidsgevoel wil versterken.
Noord
Taken die het meest zijn aangewezen voor de fietsbrigade:
o Aanwezigheid aan scholen.
o Werk bij het jonge publiek (mentorschap op school - behendigheidspiste).
o Buurtwerk
o Toezicht op volksevenementen en/of markten.
o Controle van voetgangerszones en/of fietsstraten.

Polbru
Binnen de zone beschikken we over 92 fietsen indien we de reservefietsen meetellen.  
Het wijkpersoneel beschikt over 12 niet geïndividualiseerde elektrische fietsen.
We kopen de fietsen aan via de gebruikelijke aanbestedingen.
Montgomery
De vloot bestaat uit 15 elektrische fietsen (ze beschikken ook over 13 “klassieke” fietsen). Deze fietsen werden gekocht door de zone met de financiering van gewestelijke subsidies (Gewestelijk verkeersboetefonds).
Zuid
Politiezone Zuid beschikt over 13 e-bikes die via een openbaar marktonderzoek werden aangekocht.
Marlow
De vloot van de fietsbrigade bestaat uit 9 fietsen die werden aangekocht via een specifieke overheidsopdracht van de politiezone.

Noord
De fietsbrigade bestaat uit 12 persoonlijke unisekse elektrische fietsen en 10 elektrische fietsen die verdeeld zijn over de 5 commissariaten en die werden aangekocht via een interne procedure met een bestek bij de politiezone.

West
De politiezone koopt de fietsen aan op eigen initiatief, zonder centrale aankoopprocedure.
Elk lid van de fietsbrigade heeft een aanpaste fiets en materiaal op zijn of haar maat. De dienst beschikt momenteel over 10 fietsen en het nodige reservemateriaal.

Polbru
Elke biker wordt opgeleid volgens het voorziene programma. Deze duurt 1 week.
Montgomery
Momenteel hebben de leden van onze fietsbrigade geen specifieke opleiding i.v.m. fietsvaardigheden gevolgd. We hebben een dergelijke opleiding al gevraagd, bv. aan de GIP.
Zuid
Er werd geen opleiding uitgebouwd. Er is geen opleiding voorzien voor de territoriale eenheden, gezien zij niet fulltime worden ingezet op de fiets.
De op te richten zonale eenheid zal een opleiding politiefietser volgen.
Marlow
De bikers volgen opleidingen die verstrekt worden in de politiezone, maar ook bij de politiescholen. Deze dragen bij aan hun voortdurende ontwikkeling.
Noord
Specifieke opleiding fietsers: "nieuwe weggebruikers", een opleiding van vier uur verstrekt door de GIP.
Algemene opleiding voor alle leden van een verkeersdienst:
- "Alcohol en drugs achter het stuur", een interne opleiding van acht uur verstrekt in de zone.
- Rijbewijs, een opleiding van acht uur verstrekt door de GIP.
- Curvometer, een opleiding van vier uur verstrekt door de PZ MARLOW.
West

Alle leden van de fietsbrigade volgden een specifieke opleiding (38u) aan één van de erkende politiescholen. Verder nemen alle leden deel aan de jaarlijks aanvullende opleidingsdag die in dit kader wordt georganiseerd.

Montgomery
Er bestaat een werkgroep “fietsbrigade” op niveau van de Vaste Commissie van de Lokale Politie (VCLP).
Zuid
Uitwisseling met andere zones is er voor de voorbereiding van de oprichting van de zonale fietsbrigade.

Er werden contacten gelegd met PZ Antwerpen, Gent, Brussel Hoofdstad, Montgomery en Brussel West met het oog op overname van good practices en toekomstige samenwerkingen.
Marlow
Naast de werkgroep « fietsbrigades » bestaat er een gewestelijke taskforce die zich bezighoudt met de fietsdiefstalproblematiek. Deze taskforce wil een gezamenlijk antwoord bieden met een uitwisseling van goede praktijken.

De uitwisselingen vinden plaats via patrouilles op het terrein, met name met de bikers van de PZ Montgomery.

West
De verschillende Brusselse politiezones onderhouden onderling goede contacten en wisselen daarbij ook goede praktijken uit.

De vraag over het aantal opgestelde PVs stelt u best aan BPV.

Montgomery
De resultaten worden dagdagelijks opgevolgd door middel van het invullen van een dienstbulletin door de leden van de brigade, door het aantal ingezette uren op specifieke punten (hotspots, ambassades, …) maar ook door het aantal rapporten, pv’s,… die opgesteld worden.
Ze maken deel uit van de algemene doelstellingen van het Zonaal Veiligheidsplan. De inzet van onze fietsbrigade in het raam van het preventief luik wordt momenteel zeer goed ontwikkeld en daar zijn wij zeer tevreden mee. Maar er bestaat nog ruimte voor verbetering wat hun inzet in het repressief luik betreft. We hebben daarvoor verschillende opleidingen voorzien (opfrissing van de kennis i.v.m. verkeer en de nieuwe vervoersmiddelen, opstellen PV, procedure voor de GAS-boetes, …), de actieve deelname van de brigade aan onze maandelijkse thematische verkeerscampagnes….
Zuid
De werkwijzen van deze territoriale eenheden wordt niet gemonitord, gezien de personeelsleden die over de fietsen kunnen beschikken hier niet fulltime voor worden ingezet, maar enkel op zonnige dagen met de fiets buitenrijden.


Marlow
Er worden maandelijks activiteitenverslagen opgesteld door een lid van de fietsbrigade.

Het begin van de fietsbrigade is veelbelovend na een jaar activiteit en aanwezigheid op het terrein. De bikers hebben zowel in de politiezone als de maatschappij hun plaats gevonden en worden een onmisbare actor voor sommige van onze partners.
Noord
De resultaten van de fietsbrigade worden opgevolgd aan de hand van de ISLP-encoderingen.
De resultaten op het vlak van de boetes zien er positief uit, aangezien de vastgestelde overtredingen overeenstemmen met de prioriteiten van het zonale veiligheidsplan.