Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de faillietverklaringen.

Indiener(s)
Véronique Lefrancq
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 410)

 
Datum ontvangst: 09/06/2021 Datum publicatie: 08/02/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 13/07/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
09/06/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Wij hebben in de pers vernomen dat het confectiebedrijf Pimkie Belgium begin april het faillissement heeft aangevraagd. Deze keten, die al vele jaren in het land aanwezig is, was duidelijk niet opgewassen tegen de beperkingen die door COVID werden opgelegd. Hoewel dit faillissement slechts een beperkte invloed zal hebben op de Brusselse werkgelegenheid - slechts twee vestigingen in ons Gewest - is het toch een sterk signaal.

De uitspraak van de ondernemingsrechtbank van Henegouwen herinnert ons er namelijk aan dat het moratorium op de faillissementen sinds 1 februari is afgelopen.

Een recente studie van Graydon over de faillissementen in het Brussels Gewest die werden uitgesproken tijdens het eerste kwartaal van 2021 was positief: het aantal faillissementen tijdens dit kwartaal is gedaald in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2020. In Brussel waren er 272 faillissementen, tegenover 660 in 2020 (en 753 in 2019). Hoewel deze cijfers over het algemeen positief zijn, verhullen zij een andere realiteit: het aandeel van de ondernemingen ouder dan 25 jaar die een faillissement aanvragen, is in een jaar tijd verdubbeld, van 10% tot 20% van de faillissementen in het Brussels Gewest.

Vanuit dit oogpunt, heb ik de volgende vragen:

- Hoe beoordeelt u de eerste maanden na het einde van het moratorium op de faillissementen?
- Welke sectoren worden het meest getroffen door faillissementen?
- Hoe verklaart u de aanzienlijke toename van het aantal faillissementen van ondernemingen ouder dan 25 jaar? In welke sectoren zijn zij actief?
- Hoe gaat het COM vanaf 1 februari om met het einde van het moratorium op de faillissementen? Is er een toevloed van ondernemingen geweest?
- Beschikt u over het aantal ondernemingen in PGR in het eerste kwartaal van 2021 in vergelijking met hetzelfde kwartaal van 2020?

 
 
Antwoord    Het feitelijk moratorium op sociale en fiscale schulden is nog steeds van kracht, wat het opmaken van een balans op het vlak van de faillissementen bemoeilijkt. De cijfers blijven dus kunstmatig en geven de economische realiteit niet weer, zoals de nota van Graydon ook aangeeft.

De officiële statistische gegevens waarover wij beschikken zijn afkomstig van Statbel, het Belgische statistiekbureau, dat wekelijks het aantal faillissementen in België publiceert, met een onderverdeling per gewest, per economische activiteit en per rechtsvorm. De maandelijkse cijfers geven wat hen betreft een meervoudige rangschikking weer, met ter aanvulling de grootte van de ondernemingen.

Deze gegevens worden ook geanalyseerd door het BISA, onder de voogdij van mijn collega Sven Gatz. Het BISA stelt dus talrijke cijfergegevens ter beschikking waaronder de bewegingen van de ondernemingen (oprichtingen, stopzettingen, faillissementen) en het aantal lokale vestigingseenheden. De statistieken zijn, op schaal van het Gewest en de gemeenten, weergegeven per economische activiteit en per rechtsvorm.

Sinds 1 februari heeft het Centrum voor Ondernemingen in moeilijkheden (COm), aansluitend op het einde van het moratorium, geen belangrijke toevloed van aanvragen waargenomen.

De aard van de aanvragen is in de loop van de weken echter veranderd: de onderwerpen die verband hielden met de premies, steunmaatregelen en leningen hebben plaats gemaakt voor vragen betreffende de verschillende wijzen van stopzetting, de gerechtelijke reorganisatieprocedure en de handelshuurovereenkomst.

Ter compensatie van het einde van het moratorium, heeft de Federale regering, om de toegang tot de GRP (gerechtelijke reorganisatieprocedure) te versoepelen, een hervorming volgens 3 hoofdlijnen doorgevoerd. De Brussels regering heeft een aanvullend instrument opgezet, waarbij een project, gedragen door het COm in samenwerking met bMediation, wordt ondersteund. Dit project, ter waarde van 830.000 €, is erop gericht de toegang en de toevlucht tot de twee procedures te ondersteunen om op die manier een onderneming van het faillissement te redden: de gerechtelijke reorganisatieprocedure (GRP) en de bemiddeling.

Deze twee hulpmiddelen worden tegenwoordig inderdaad te weinig gebruikt. Dit ondermaats gebruik maar ook het grote aantal mislukkingen van de procedure zijn met name te wijten aan:
- de onwetendheid van de ondernemingen;
- de complexiteit van de procedure;
- de hoge kosten;
- het feit dat de ondernemingen in moeilijkheden er lang over doen om de nodige stappen te zetten om zich te laten begeleiden.

Concreet betekent dit dat de gewestelijke steunregeling voor toegang tot de GRP en de bemiddeling de rol van het COm aanvult. Het COm geeft vandaag inderdaad al een stand van zaken van de situatie en een financiële en juridische diagnose van de ondernemingen in moeilijkheden via zijn experten (boekhouders, advocaten, enz.). Na een eerste schifting, voorziet deze steunregeling een gedeeltelijke tenlasteneming (75 %) van de bemiddelingskosten of, in voorkomend geval, de kosten gekoppeld aan de voorbereiding van de GRP.

Het project is gestoeld op een structureel partnerschap tussen Beci, bMediation, de ondernemingsrechtbank, hub.brussels (waaronder 1819), het Instituut van de accountants en belastingconsulenten (IAB) en de Orde van Brusselse advocaten. Deze actoren zullen eveneens een stuurcomité vormen dat als doel heeft het vlotte verloop van de operaties te garanderen. Hub.brussels zal het eerste contactpunt blijven voor de Brusselse ondernemingen.

Wat de cijfers van de GRP betreft, zijn dit procedures die worden neergelegd voor de handelsrechtbanken, georganiseerd per rechtsgebied van een hof van beroep. Wat Brussel betreft, bestaan er twee rechtbanken, één Nederlandstalige en één Franstalige, die beiden deel uitmaken van het gerechtelijk arrondissement Brussel-Halle-Vilvoorde.

Naar aanleiding van onze samenwerking met Graydon, kan ik u de cijfergegevens voor het Brussels Hoofdstedelijk Gewest overmaken:
- In 2019: 69 GRP’s;
- In 2020: 58 GRP’s waarvan 18 in het eerste kwartaal;
- In het eerste kwartaal van 2021: 10 GRP’s.