Het is moeilijk in te schatten hoeveel personen – en dan gaat het niet noodzakelijk over automobilisten, maar ook over huidige fietsers – de fiets op stal zouden laten als het dragen van een helm en fluohesje verplicht zou worden. In Australië heeft de verplichting het aantal fietsers met 20% doen dalen, en dit is slechts het bekendste voorbeeld: het is duidelijk dat een verplichting een rem is en het fietsgebruik in geen geval stimuleert, wat toch een hoofddoelstelling is van ons mobiliteitsbeleid. We weten ook dat meer fietsers de beste garantie vormt voor een daling van het risico op ongevallen, volgens het bekende “safety in numbers”-principe. Dat is de hoofdreden waarom we blijven opteren voor sensibilisering ipv verplichting.. Fietsers zouden vooral ontmoedigd kunnen worden om korte nutsverplaatsingen met de fiets af te leggen vanwege deze verplichting (naar de bakker gaan, naar school gaan 1 km verderop, …), en dat is nu net de meest interessante niche voor het terugdringen van de gemotoriseerde verplaatsingen. Het utilitaire fietsgebruik is geen sport. We zijn het dus eens met het standpunt van Fietsberaad Vlaanderen (https://fietsberaad.be/wp-content/uploads/Standpunt_helmdracht_fietsers.pdf), dat besluit dat het spontane gebruik van de fietshelm gestimuleerd moet worden, maar dat een verplichting te veel negatieve gevolgen zou hebben. Het standpunt van de European Cyclists’ Federation gaat nog een stap verder: https://ecf.com/sites/ecf.com/files/Helmet-factsheet-_17042015_Final.pdf

Uit de cijfers van het fietsobservatorium blijkt dat bijna 60% van de Brusselse fietsers een helm draagt (75% van de fietsers rijdt met een elektrische fiets), zonder verplichting. Dit cijfer is vergelijkbaar met het percentage helmdracht in landen waar dit verplicht is. 

Hoewel het dragen van beschermingsmiddelen de veiligheid van de verschillende weggebruikers ontegenzeglijk kan verbeteren (zowel voetgangers als fietsers en automobilisten), behoort verplichte helmdracht niet tot de meest doeltreffende maatregelen om de veiligheid van de fietsers te verbeteren.

Wat het fluohesje betreft, lijkt een hesje de veiligheid te verhogen omdat de persoon die een hesje draagt vanop grotere afstand zichtbaar is, waardoor bestuurders er sneller op kunnen anticiperen en hun rijgedrag kunnen aanpassen bij het naderen van de fietser.

Het dragen van een fluohesje is dus niet verplicht, maar vanuit verkeersveiligheidsoogpunt kunnen we het niettemin aanraden.

Wat het aantal dodelijke ongevallen met fietsers betreft in het BHG. Erzijnminder dan 1 overleden persoon per jaar, een twintigtal zwaargewonden.. Dodelijke of zware ongevallen met fietsers worden nagenoeg altijd veroorzaakt door een dodehoekconflict..

De aard van de typische fietsongevallen (zie de studie van VIAS uit 2017 over fietsongevallen in een stedelijke omgeving  bevestigtttps://mobilite-mobiliteit.brussels/sites/default/files/2017_bhg_fietsrapport_nl_lr.pdf)De belangrijkste oorzaken van fietsongevallen zijn fouten in de inrichtingsontwerpen, onaangepast gedrag (niet-naleving van de verkeersregels, overdreven snelheid, druggebruik, …).

Bij individuele valpartijen kan een helm inderdaad bijkomende bescherming bieden, daarom dat we blijvend sensibiliseren hierover.  Hoewel individuele valpartijen zeer ernstige gevolgen kunnen hebben, vormen zij volgens de studie uit 2017 slechts 12% van de ongevallen. Maatregelen die gericht zijn op autobestuurders blijven dus de meest doeltreffende om fietsongevallen te verminderen, naast een verbetering van de infrastructuur.