Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende wooneenheden die het huurbestand van de sociale verhuurkantoren verlaten

Indiener(s): Joëlle Maison
aan: Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 763)

Datum ontvangst: 10/11/2021		Datum publicatie: 03/02/2022
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 21/22	Datum antwoord: 31/01/2022

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
10/12/2021	Ontvankelijk	Uitgebreid Bureau van het Parlement
31/01/2022	Bijlage aan het antwoord	p.m.	Bijlage

Vraag	De sector van de sociale verhuurkantoren (SVK) stelt elk jaar op 30 september een inventaris op van zijn woningbestand en moet deze uiterlijk 31 oktober meedelen aan de Brusselse gewestelijke administratie. Er zij op gewezen dat de toename van het aantal door de SVK’s beheerde woningen van jaar tot jaar moet worden geanalyseerd als een nettogroei, d.w.z. een verschil tussen het aantal woningen dat in het bestand van de SVK’s is gekomen en het aantal woningen dat dit bestand heeft verlaten. Hoewel elk jaar enkele honderden verhuurders besluiten het beheer van een of meer woningen aan een SVK toe te vertrouwen, mag niet uit het oog worden verloren dat tegelijkertijd een aantal andere verhuurders ervoor kiezen hun woning(en) aan het einde van de in het contract vastgestelde beheersperiode, en soms zelfs vóór het einde van deze periode, uit het SVK-circuit terug te trekken. In de periode van 30 september 2019 tot 30 september 2020 hebben bijvoorbeeld ongeveer 197 goederen de portefeuille van de Brusselse SVK's verlaten. Ik zou u de volgende vragen willen stellen: Beschikt u over informatie over de gemiddelde duur dat de SVK's het beheer van de woningen overnemen? Met andere woorden, hoe lang blijven de woningen gemiddeld in het SVK-circuit? Hoeveel woningen hebben volgens de gegevens van de laatste inventaris van het SVK-huurbestand van 30 september in de afgelopen twaalf maanden (tussen 30 september 2020 en 30 september 2021) het SVK-circuit verlaten? Kunt u ons een tabel doen toekomen met voor elk van de 24 erkende SVK's het aantal eigendommen dat in de afgelopen 12 maanden de portefeuille heeft verlaten? Kunt u ook gegevens verstrekken over het aantal kamers in deze woningen? Verzamelen de SVK's nu informatie over de redenen waarom verhuurders hun eigendom(s) uit de SVK-sfeer halen? Zo ja, wat zijn de meest voorkomende redenen die worden aangevoerd door verhuurders die besluiten hun samenwerking met een SVK te beëindigen? Welke maatregelen heeft de gewestregering genomen of overweegt zij te nemen om de eigenaars van via een SVK verhuurde woningen ertoe aan te zetten de periode van beheer te verlengen en aldus de duurzaamheid van het sociale huurwoningenbestand veilig te stellen? Hoe staat het met het denkwerk van de Brusselse regering over een eventuele verlenging van de minimumduur van het beheer van een woning bij een SVK?


Antwoord	Ten eerste moet u weten dat het niet gemakkelijk is om uw vraag over hoe lang SVK’s woningen gemiddeld in beheer hebben, per sector te beantwoorden. Deze verhuurkantoren zijn namelijk stelselmatig opgericht, en kunnen voor het opmaken van hun cijfers niet allemaal even ver in de tijd terugkijken. Gezien de groei van de sector, die de laatste jaren is versneld, zijn de gegevens bovendien nog niet significant genoeg voor een relatief groot aantal woningen. Verhuurders sluiten echter gewoonlijk geen overeenkomsten van korte termijn. Overeenkomsten worden vaak verlengd wanneer de oorspronkelijke looptijd is afgelopen. Op basis van een steekproef die de FEDSVK bij de SVK’s hield, wordt de gemiddelde duur op 10, 15 of 18 jaar geraamd. Wat betreft de woningen die de voorbije 12 maanden verdwenen zijn uit het woningenbestand van de SVK's: Op basis van de door de SVK's meegedeelde lijsten, waarbij het aantal woningen met een bepaald aantal kamers bij de inventarisatie van 30 september 2020 wordt vergeleken met het aantal als niet-nieuw aangemerkte woningen met hetzelfde aantal kamers bij de inventarisatie van 30 september 2021 (met andere woorden, de resterende woningen), komen we uit op een totaal van 321 woningen die tussen de inventarisatie van 30 september 2020 en die van 30 september 2021 uit het beheer van de SVK’s zijn gegaan. De uitsplitsing van de verdwenen woningen per SVK en per aantal slaapkamers is te vinden in de bijlage bij dit antwoord. Wat het aantal kamers van de verdwenen woningen betreft, gaat het in de meeste gevallen om woningen met 0 tot 2 slaapkamers. De meeste woningen die uit beheer gaan, hebben 1 slaapkamer (117 woningen in totaal). Dit is niet verwonderlijk, aangezien de meeste woningen in het woningenbestand van de SVK’s eenslaapkamerwoningen zijn. Omgekeerd zijn er weinig grote woningen uit het SVK-bestand gegaan, maar deze zijn ook het minst talrijk in het SVK-bestand. Wat de redenen betreft die eigenaars-verhuurders ertoe brengen hun eigendom uit handen van de SVK's te halen, zijn de verkoop van een eigendom en het overlijden van de eigenaar de belangrijkste redenen die tot de beëindiging van een overeenkomst leiden. Bij een verkoop is het niet ongewoon dat de nieuwe eigenaar besluit het pand zelf te bewonen of voor een ander project kiest dan dat van de SVK. Bij een overlijden recupereren de erfgenamen gewoonlijk het eigendom voor hun familieleden of verkopen ze het. Andere veel voorkomende redenen voor de beëindiging van de samenwerking zijn: persoonlijke bewoning door de eigenaar of een familielid, het zoeken naar een beter rendement op de private markt of de beëindiging van het beheer op initiatief van de SVK als gevolg van een moeilijke samenwerking met de eigenaar (bv. omdat het niet mogelijk is om de nodige werken uit te voeren in de woning). Wat betreft de maatregelen die worden overwogen of genomen om eigenaars aan te moedigen hun onroerend goed langer in beheer van een SVK te laten, moet worden opgemerkt dat er momenteel tal van voordelen zijn voor een eigenaar-verhuurder om zijn onroerend goed via een SVK te verhuren. De belangrijkste voordelen zijn de zekerheid van een gegarandeerde maandelijks huur, het onderhoud van de woning, een vrijstelling van de onroerende voorheffing, een huurbeheer zonder zorgen, en steun bij renovatie via premies (energiepremie en gewestelijke premie voor de renovatie van het woonmilieu). Om het sociale oogmerk van de woningen in het SVK-bestand te bestendigen en in overeenstemming met wat in de algemene beleidsverklaring van de regering was bepaald, werd een studie opgestart om de invoering te overwegen van een aankoopoptie voor SVK-woningen aan het einde van de overeenkomst. Deze studie loopt nog en zal naar verwachting begin 2022 worden afgerond. Het doel is een oplossing te vinden voor een structureel probleem in verband met het SVK-systeem, waarbij eigenaars hun pand(en) slechts voor een bepaalde periode in beheer geven. Als gevolg daarvan kunnen woningen aan het einde van deze periode mogelijk uit het SVK-woningenbestand verdwijnen. Dit is vooral problematisch omdat er, anders dan bij sociale huisvesting, geen verplichting bestaat om huurders van wie de woning niet langer beschikbaar is, te herhuisvesten. Dit risico bestaat vooral bij grootschalige projecten waarbij SVK's langlopende overeenkomsten afsluiten met private projectontwikkelaars.