Fiche van een vraag of interpellatie

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken van de huidige vrijhandelsverdragen en -overeenkomsten

Indiener(s): Véronique Lefrancq
aan: Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 552)

Datum ontvangst: 26/11/2021		Datum publicatie: 28/01/2022
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 21/22	Datum antwoord: 19/01/2022

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
17/12/2021	Ontvankelijk	Uitgebreid Bureau van het Parlement

Vraag

Volgens de grondwettelijke bepalingen van ons land ondertekent en ratificeert het Brussels Gewest de handelsovereenkomsten die onder auspiciën van de Europese Commissie worden gesloten. Deze twee stappen zijn noodzakelijk voor de activering van alle clausules van de verdragen, inclusief de daarbij horende sociale en milieuclausules.

Om een duidelijker beeld te krijgen van de situatie in Brussel, zou ik u de volgende vragen willen stellen:

Kunt u ons zeggen welke handels- en vrijhandelsovereenkomsten waarbij het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betrokken is, momenteel van kracht zijn? Welke van deze overeenkomsten bevatten sociale en milieuclausules?
Welke overeenkomsten wachten momenteel op ondertekening of ratificatie?
Zijn er nieuwe overeenkomsten in voorbereiding of in onderhandeling?

Antwoord

Hieronder vindt u een tabel met de gevraagde informatie. Er moet worden opgemerkt dat al deze overeenkomsten uniek zijn en verschillende graden van economische liberalisering hebben. Voor de oudste daarvan gaat het hoofdzakelijk om gedeeltelijke en sectorale liberaliseringen. Geen van die overeenkomsten is een “perfect” vrijhandelsakkoord waarin alle handelsbarrières worden weggenomen. Hoewel al die overeenkomsten een handelsluik bevatten, is dat overigens niet noodzakelijk altijd het hoofdonderwerp ervan. Sommigen gaan bijvoorbeeld eerder over de convergentie met de EU of de ontwikkelingssamenwerking.

Naam	Partner	TSD?	Sinds
Europese Vrijhandelsassociatie	Zwitserland	Nee	1973
Douane-unie	Andorra	Nee	1991
Douane-unie	San Marino	Nee	2002
Europese Economische Ruimte	IJsland	Nee	1994
Europese Economische Ruimte	Liechtenstein	Nee	1995
Europese Economische Ruimte	Noorwegen	Nee	1994
Associatieakkoord	Israël	Nee	2000
Associatieakkoord	Tunesië	Nee	1998
Douane-unie	Turkije	Nee	1995
Associatieakkoord	Faeröer	Nee	1997
Associatieakkoord	Marokko	Nee	2000
Associatieakkoord	Jordanië	Nee	2002
Vrijhandelsakkoord	Mexico	Nee	2000
Associatieakkoord (interim)	Palestina	Nee	1997
Akkoord over handel, ontwikkeling en samenwerking	Zuid-Afrika	Nee	2004
Associatieakkoord	Egypte	Nee	2004
Stabilisatie- en associatieakkoord	Macedonië	Nee	2004
Associatieakkoord	Algerije	Nee	2005
Associatieakkoord	Chili	Nee	2005
Associatieakkoord	Libanon	Nee	2006
Stabilisatie- en associatieakkoord	Albanië	Nee	2009
Stabilisatie- en associatieakkoord	Montenegro	Nee	2010
Stabilisatie- en associatieakkoord	Bosnië-Herzegovina	Nee	2015
Stabilisatie- en associatieakkoord	Servië	Nee	2013
Vrijhandelsakkoord	Zuid-Korea	Ja	2015
Associatieakkoord	Georgië	Ja	2016
Associatieakkoord	Moldavië	Ja	2016
Associatieakkoord + Deep and Comprehensive Free Trade Agreement	Oekraïne	Ja	2017
Stabilisatie- en associatieakkoord	Kosovo	Nee	2016
Vrijhandelsakkoord	Japan	Ja	2019
Vrijhandelsakkoord	Singapore	Ja	2019
Vrijhandelsakkoord	Vietnam	Ja	2020
Vrijhandelsakkoord	Verenigd Koninkrijk	Ja	2021
(Breed) partnerschaps- en samenwerkingsakkoord	Armenië	Ja	2021

De volgende overeenkomsten worden momenteel geratificeerd. Die in het vet werden nog niet goedgekeurd door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

- Zuidelijk Afrika (economische partnerschapsovereenkomst)

- Centraal-Amerika (associatieakkoord)

- Kameroen (tijdelijke economische partnerschapsovereenkomst)

- Canada (CETA)

- Andesgemeenschap (vrijhandelsovereenkomst)

- Ivoorkust (tijdelijke economische partnerschapsovereenkomst)

- Ghana (tijdelijke economische partnerschapsovereenkomst)

Voor de volledigheid, voor de volgende investeringsbeschermingsovereenkomsten (die dus geen handelsclausules in de strikte zin bevatten) is de ratificatie momenteel aan de gang. Ze zijn in de lijn van de CETA-verworvenheden en voorzien dus ook een permanente en openbare rechtbank van het ICS-type (Investment Court System), bedoeld om op termijn door een een multilateraal investeringsgerecht te worden vervangen:

- Singapore (investeringsbeschermingsovereenkomst)

- Vietnam (investeringsbeschermingsovereenkomst)

De volgende overeenkomsten worden momenteel onderhandeld:

- Angola (toetreding tot de economische partnerschapsovereenkomst met Zuidelijk Afrika)

- Australië (vrijhandelsovereenkomst)

- Chili (modernisering van het associatieakkoord)

- Indonesië (vrijhandelsovereenkomst)

- Mexico (modernisering van het associatieakkoord)

- MERCOSUR (vrijhandelsovereenkomst) - Onderhandelingen officieel afgesloten maar er worden nog altijd aanvullende protocollen uitgewerkt.

- Nieuw-Zeeland (vrijhandelsovereenkomst)

- Filipijnen (vrijhandelsovereenkomst): de laatste onderhandelingsronde gaat terug tot 2017. De onderhandelingen zijn in pauze.

Overigens hebben India en de Europese Unie besloten om de handelsonderhandelingen in 2021 te openen. Ze zijn nog niet van start gegaan en de exacte inhoud moet nog worden vastgelegd.