Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de ontwikkeling van (micro)brouwerijen in het Brussels Gewest.

Indiener(s)
Isabelle Emmery
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 590)

 
Datum ontvangst: 08/01/2022 Datum publicatie: 10/03/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 07/03/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/02/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

De brouwerijsector heeft altijd een belangrijke rol gespeeld in de economische en culturele geschiedenis van België, dat vaak wordt beschouwd als het bierland bij uitstek.

Aan het begin van de 20e eeuw telde ons land meer dan 3.000 kleine en middelgrote brouwerijen. De sector kende vervolgens een geleidelijke concentratie van zijn activiteiten en in de jaren 80 waren er slechts nog een honderdtal grote brouwerijen actief.

De hoofdstad van het land kende hetzelfde concentratiefenomeen: van een honderdtal brouwerijen aan het begin van de 20e eeuw naar een dertigtal in de jaren 60 en slechts 1 aan het begin van de jaren 2000. Niettemin heeft de sector de laatste jaren een duidelijke groei gekend in het Brussels Gewest, dat vandaag niet minder dan 15 brouwerijen op zijn grondgebied telt. Mijn gemeente heeft trouwens het geluk dat er een aantal op haar grondgebied liggen.

De heropleving van de microbrouwerijen kan ook worden waargenomen in andere grote westerse steden. De recente aantrekkingskracht van een terugkeer naar eenvoudige waarden en vakmanschap staat daar waarschijnlijk niet los van. De toename van het aantal brouwerijen gaat gepaard met de ontwikkeling van een reeks initiatieven die op een hernieuwde belangstelling voor ambachtelijk bier wijzen. We zijn ook verheugd over het mooie project van de Beurs van Brussel dat, hoewel het veeleer om een toeristische attractie gaat, zou kunnen worden geïntegreerd in een internationale strategie om onze knowhow te promoten.

Dat fenomeen maakt ook deel uit van een herwaardering van de stedelijke productie. Bovendien mogen we de positieve gevolgen die de terugkeer van de productie in de stad voor ons Gewest kan hebben, niet over het hoofd zien. De heterogeniteit van de productiemethoden, de meervoudige ondernemerslogica's, het economische ontwikkelingspotentieel van deze activiteiten, met name de ambachtelijke, en het scheppen van werkgelegenheid verdienen bijzondere aandacht van de overheden.

Sommige van onze hefbomen dragen daar trouwens toe bij: de diensten van Citydev.brussels staan de microbrouwerijen al verschillende jaren bij in hun zoektocht naar een locatie in het Brussels Gewest en hub.brussels begeleidt hen bij het aanvragen van stedenbouwkundige of milieuvergunningen of bij de financiële aspecten en het handelsrecht.

De minister bevoegd voor de economische transitie, die ik onlangs over dit onderwerp heb ondervraagd, heeft de belangstelling van het Gewest voor de ontwikkeling van deze sector bevestigd en me meegedeeld dat hub.brussels bepaalde microbrouwerijen in het kader van hun verdere ontwikkeling begeleidt bij hun internationaliseringsprojecten. Ze heeft me in dit verband naar u verwezen:

  • Aangezien deze bedrijven, die vandaag nog microbrouwerijen zijn, alle kansen hebben om werknemers aan te werven, zodra ze actief worden op de internationale markt, zou ik u willen vragen welke steun hub.brussels op dat vlak aan de microbrouwerijen biedt.

  • Welke afzetmogelijkheden worden overwogen?

  • Exporteren onze Brusselse microbrouwerijen naar het buitenland en, zo ja, hoe breiden ze hun activiteiten op de internationale markt uit?

  • Kan er steun vanuit Europa worden overwogen? Is dat het geval?

 
 
Antwoord    De Brusselse bierexport is de jongste jaren explosief gegroeid van 1,3 miljoen EUR in 2018 naar 6,2 miljoen EUR in 2020 en 6,5 miljoen EUR in de eerste drie kwartalen van 2021.

Het is wel moeilijk om te weten welke bedrijven voor die cijfers verantwoordelijk zijn. Een niet te onderschatten gedeelte komt van Inbev, maar de microbrouwerijen hebben waarschijnlijk ook een impact op de groeicijfers. Ze ontstaan namelijk in een enorm verzadigde binnenlandse markt. De export wordt erg snel een noodzaak om het verkoopvolume te kunnen laten groeien en om leefbaar en op termijn ook rendabel te zijn.
Volgens de statistieken is de Brusselse export bijna uitsluitend gericht op Europa. Parallel daarmee stellen we vast dat de voorkeursmarkten voor microbrouwerijen immers (1) de buurlanden, (2) de niet-buurlanden uit de Europese Unie en (3) geografisch Europa zijn.
Heel weinig microbrouwerijen exporteren buiten Europa. Cantillon heeft een uitstekende reputatie in de Verenigde Staten, Japan is een van de voorkeursmarkten van Brussels Beer Project en een groot deel van de productie van Brasserie de la Senne gaat naar het buitenland. De vraag kan wel worden gesteld of deze drie brasserijen nog als microbrouwerijen kunnen worden beschouwd.
Ongeacht de doelmarkt zijn gespecialiseerde winkels (in sterkedrank of delicatessen) en de horeca de belangrijkste internationale eindverkooppunten van deze microbrouwerijen. De focus ligt doorgaans niet op de grote distributieketens. Om via die weg te verkopen, moeten namelijk grote hoeveelheden kunnen worden aangeleverd.
Hub.brussels telt 24 (micro)brouwerijen in haar begeleidingsdossiers (met verschillende thema’s, zoals vergunningen, premies, strategie, financiering en business model), waaronder ook op internationaal vlak als hun ontwikkelingsfase dat toelaat (export of vestiging van filialen of verkooppunten in het buitenland).
De internationale begeleiding van hub.brussels bestaat eruit de (micro)brouwers in contact te brengen met internationale aankopers en distributeurs, via:
- het netwerk van economische en handelsattachés en/of het neo-exportprogramma op individuele basis;
- collectieve promotieacties zoals uitnodigingen van buitenlandse kopers (virtuele acties in 2020 en 2021 met live sample tasting) of stands op beurzen (Biofach of Genussgipfel en vele anderen).
Minstens 5 (micro)brouwerijen worden op die manier actief en regelmatig begeleid door hub.brussels in het buitenland: Brasserie de la Cambre, Brussels Beer Project, En Stoemelings, Drink Drink en Owa Brewery.



Europese steun is in theorie mogelijk voor innovatieve microbrouwerijen die zouden willen deelnemen aan R&D-consortia onder het programma HorizonEurope. Dat heeft betrekking op ruimere thema’s inzake voeding, duurzame voeding, voedseletikettering, traceerbaarheid in de voedingssystemen, afvalbeheer in de agrovoedingssector of projecten inzake de voedselveiligheid, bijvoorbeeld als casestudy.  



“In theorie”, want deze thema’s moeten voldoen aan de ontwikkelingsstrategie van de onderneming, die ook tijd en middelen moet voorzien om aan dat project te werken. 
Los van het HorizonEurope-programma (en dus van de bevoegdheden van NCP Brussels p/a hub.brussels) bestaan er Europese promotiefondsen voor de agrovoedingsproducten; bier is een van de producten die daarvoor in aanmerking komen. De opgelegde voorwaarden om in aanmerking te komen voor die fondsen moeten door de geïnteresseerde microbrouwerijen worden geanalyseerd. 

Andere steun die Europa ter beschikking stelt is het Enterprise Europe Network (met zijn tak Enterprise Europe Brussels, EEB). EEB helpt de ondernemingen om zich internationaal te ontwikkelen, het beste uit de unieke en internationale markt te halen via het identificeren van gekwalificeerde klanten / partners, agenten of distributeurs in het buitenland en innovatieve oplossingen in de portefeuille of het proces van de microbrouwerij te integreren. 

EEB kan de microbrouwerijen die dat wensen ook begeleiding op maat bieden met betrekking tot: 
- de manier waarop hun innovatie-inspanningen optimaal kunnen renderen   
- milieugebonden en economische duurzaamheid 
- de digtialisering van hun business  


Het analyseren van de manier waarop al hun onderdelen worden ontplooid en beheerd en het aanbrengen van oplossingen op maat als aspecten opduiken die verder moeten worden ontwikkeld of versterkt om ervoor te zorgen dat de microbrouwerij op middellange - lange termijn competitief blijft. 

L’Annexe (vroeger Brasserie Hendrickx), Arkose (die het Oskare-bier brouwt), Beerstorming, Brasserie Arever, Brasserie de la Mule, Brasserie de la Senne, Brasserie Illegaal, Brasserie La Jungle, Brasserie surréaliste, Brewksel, Brussels Beer Project, Cantillon, Cohop (brussels cooperative brewpub), Drinkdrink, En Stoemelings, L’Ermitage, H20, Janine boulangerie brasserie, Mazette brasserie, No Science, Owa Brewery, La Source, Tipsy Tribe, Wolf
L’Annexe (anciennement Brasserie Hendrickx), Arkose (qui brasse la bière Oskare), Beerstorming, Brasserie Arever, Brasserie de la Mule, Brasserie de la Senne, Brasserie Illegaal, Brasserie La Jungle, Brasserie surréaliste, Brewksel, Brussels Beer Project, Cantillon, Cohop (brussels cooperative brewpub), Drinkdrink, En Stoemelings, L’Ermitage, H20, Janine boulangerie brasserie, Mazette brasserie, No Science, Owa Brewery, La Source, Tipsy Tribe, Wolf