Fiche van een vraag of interpellatie

Vacatures Contact

Schriftelijke vraag betreffende de bescherming van het beeldenerfgoed van de groene ruimten, in het bijzonder tijdens de winterperiode.

Indiener(s): David Weytsman
aan: Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 625)

Datum ontvangst: 21/02/2022		Datum publicatie: 16/05/2022
Zittingsperiode: 19/24	Zitting: 21/22	Datum antwoord: 16/05/2022

Datum	behandeling van het stuk	Indiener(s)	Referentie	Blz.
29/04/2022	Ontvankelijk	p.m.

Vraag	Het beeldenerfgoed in de groene ruimten van ons Gewest is soms in gevaar. Slijtage, gebrek aan onderhoud, diefstal of nog vandalisme: de Brusselse standbeelden krijgen het zwaar te verduren. Ik pleit regelmatig voor meer onderhoud en herwaardering van dit erfgoed, een fysieke getuige van de rijke geschiedenis van Brussel. Sommige van onze parken, zoals het Park van Brussel (voormalig Koninkijk Park), zijn ware openluchtmusea, waarvan de werken vandaag in gevaar zijn als we niets blijven doen. Mijn vraag van vandaag gaat vooral betrekking over het onderhoud en de bescherming van dit erfgoed tijdens de winterperiode. De heer Smet heeft me er immers op gewezen dat een van de gevaren voor onze standbeelden de vries-dooicyclus is, maar ook het druppelen en infiltreren van water in de steen van de onbeschermde standbeelden. In Parijs bijvoorbeeld worden de stenen standbeelden en vazen in het Parc de Versailles overdekt met hoezen, zodra de winter begint. Er bestaan ook initiatieven in Berlijn, waar marmeren standbeelden op de slotbrug tijdens de winter worden afgedekt. In dat verband wens ik u de volgende vragen te stellen: Welke gevaren zien u en de deskundigen van uw respectieve administraties voor het beeldenerfgoed van de groene ruimten ? Wat doet de regering om onze standbeelden in de winter te beschermen, eventueel in overleg met de gemeenten, in de ruimten die onder hun bevoegdheid vallen? Hebt u een plan voor de korte, middellange en lange termijn of werkt u daaraan? Welke resultaten haalt u met uw beleid op dit gebied? Kunt u in uw antwoord enkele voorbeelden geven? Hebt u de mogelijkheid getest om de meest kwetsbare standbeelden tijdens de winter met hoezen af te dekken? Wat hebben uw tests uitgewezen en waarom zou u die maatregel niet veralgemenen? Welke maatregelen treft het Gewest meer in het algemeen om voor deze standbeelden te zorgen?


Antwoord	Urban werkt momenteel aan een online-inventaris van de kunstwerken in de openbare ruimte. Deze inventaris zal niet alleen dienen om de openbare kunst van ons gewest aan Brusselaars en niet-Brusselaars voor te stellen en om hen ervan bewust te maken, maar ook om een geactualiseerd register en een geolocalisatie van deze kunstwerken op te stellen, met inbegrip van de staat waarin ze zich bevinden. Dat is evenwel een werk van lange duur waarvoor de samenwerking van alle gewestelijke en lokale betrokkenen nodig is. Het onderhoud van de beelden onder gewestelijk beheer komt ofwel toe aan Brussel Mobiliteit ofwel aan Leefmilieu Brussel. Urban.brussels werkt actief samen met die diensten maar is niet betrokken in het specifieke beheer ervan. Urban heeft contact opgenomen met Brussel Mobiliteit, dat verduidelijkt heeft dat het, bij het ontbreken van specifieke winterbescherming, verschillende beschermingsmaatregelen neemt voor de werken onder zijn verantwoordelijkheid: - de fonteinen worden stilgelegd (behalve vier fonteinen die het hele jaar door werken, namelijk Simonis, Montgomeryplein, Pol Bury (Koning Albert II-laan) en het Stefaniaplein). Er wordt een systeem gebruikt dat de fonteinen stopzet als het kouder dan 5 graden is. Buiten die periodes blijft de fontein werken; - de Neptunusfontein in Laken bestaat uit Italiaans marmer dat bijzonder gevoelig is voor wintertemperaturen. Tijdens de “koude” periode werd deze fontein vroeger door een piramide van stro bedekt. Recent werd de fontein volledig gerenoveerd. Van de gelegenheid werd gebruik gemaakt om het brons en marmer met was te behandelen - jaarlijks hernieuwd - waardoor een onzichtbare filmlaag ontstaat die ervoor zorgt dat het water niet kan infiltreren. Dat beschermt niet alleen het kunstwerk tegen het vrij agressieve fonteinwater maar ook tegen de vriesproblemen. Terzelfdertijd hoeft niet te worden teruggegrepen naar de strobedekking die het zicht op het werk verstoort; - Brussel Mobiliteit gebruikt deze beschermingsmethode met was voor alle bronzen beelden onder zijn beheer. De werken in de buitenlucht worden over het algemeen elke twee jaar behandeld en de bronzen beelden die de fonteinen verfraaien elk jaar (omdat het fonteinwater agressiever is). Urban coördineert ook de werkgroep met het oog op de oprichting van een Brussels gewestcomité voor de kunstwerken in de openbare ruimte. De bescherming - in de ruime zin - en de bewaring van de standbeelden en werken in de openbare ruimte - die ook de werken onder lokaal beheer betreffen - zal overigens tijdens de volgende vergadering van de werkgroep worden aangehaald. De rol van dat comité ligt in eerste instantie bij de begeleiding en raadgeving van de opdrachtgevers. In deze fase van de denkoefening lijkt het zeer denkbaar dat het comité op basis van zowel positieve als negatieve ervaringen van zijn leden en van voorbeelden buiten Brussel aanbevelingen kan formuleren om de werken in onze openbare ruimte zo duurzaam mogelijk te bewaren. Deze aanbevelingen kunnen indien nodig worden aangevuld met specifiek advies van experten die door het comité worden uitgenodigd.