Schriftelijke vraag betreffende het gebruik van dwangmaatregelen in psychogeriatrische eenheden.
- Indiener(s)
- Ibrahim Dönmez
- aan
- Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 425)
| Datum ontvangst: 07/05/2021 | Datum publicatie: 19/07/2021 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 20/21 | Datum antwoord: 23/06/2021 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 26/05/2021 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | Het gebruik van fysieke dwangmiddelen is een controversieel onderwerp dat veel vragen oproept. In de psychiatrie worden deze vaak gebruikt in de context van het risico van weglopen of gevaarlijk gedrag, terwijl ze in de geriatrie worden gebruikt om te voorkomen dat patiënten vallen. Uit sommige studies is gebleken dat het vastbinden de patiënt niet beschermt, maar veeleer verschillende neveneffecten veroorzaakt, zoals depressie, gevoelens van vernedering, of een toename van valincidenten als gevolg van het "immobilisatiesyndroom" wanneer patiënten, die te lang vastgebonden zijn geweest, trofische stoornissen vertonen, hun eetlust verliezen of verward raken. In het licht van deze verontrustende feiten, zou ik u de volgende vragen willen stellen: - Wanneer denkt u, zoals aanbevolen door de COVID-commissie, het verbod op het vastbinden van mensen in rusthuizen in de praktijk te brengen? - Welke middelen denkt u in te zetten om de doeltreffendheid van dit verbod te controleren? |
| Antwoord | Over dwangmaatregelen wordt al vele jaren gediscussieerd. Ze worden gebruikt om veiligheid te bereiken voor een oudere die zich op een gevaarlijke of onaangepaste manier gedraagt voor zichzelf of zijn omgeving. Als deze maatregelen niet goed worden toegepast, vormen ze ernstige risico’s voor de bewoners. In sommige gevallen zijn ze echter onvermijdelijk om de bewoner of zijn omgeving te beschermen. Daarom kunnen deze maatregelen slechts als laatste redmiddel worden gebruikt. De toepassing van dwangmaatregelen in rusthuizen wordt geregeld door artikel 151 van het besluit van 3 december 2009 tot vaststelling van de erkenningsnormen waaraan de voorzieningen voor opvang of huisvesting van bejaarde personen moeten voldoen alsmede tot nadere omschrijving van de groepering en de fusie en de bijzondere normen waaraan deze moeten voldoen. Artikel 151 bepaalt het volgende: “Als er maatregelen inzake immobilisatie, toezicht of afzondering noodzakelijk zijn, dan kunnen die slechts worden genomen op medisch voorschrift, na overleg met een pluridisciplinair team; deze maatregelen zullen aan de bejaarde persoon, ongeacht zijn toestand, aan zijn familie of zijn vertegenwoordiger, worden medegedeeld en bij het medisch dossier worden gevoegd; deze maatregelen zullen altijd in de tijd worden beperkt en zullen het voorwerp uitmaken van een evaluatie door een pluridisciplinair team; deze maatregelen dienen uitzonderlijk te blijven en kunnen slechts worden genomen als alle andere alternatieve maatregelen uitgeput zijn.” Voorts moet, overeenkomstig de wet van 22 augustus 2002 betreffende de rechten van de patiënt, de bewoner of, in voorkomend geval, zijn wettelijke vertegenwoordiger of de bewindvoerder van de persoon toestemming geven voor de toepassing van dwangmaatregelen. Ten slotte, om het recht op informatie te waarborgen, vragen sommige instellingen de familie of de bewoner om een document te ondertekenen waarin staat dat hij op de hoogte is gebracht van de dwangmaatregelen. In rust- en verzorgingstehuizen moeten ook gegevens over de toepassing van dwangmaatregelen worden geregistreerd. Dwangmaatregelen moeten dus uitzonderlijk blijven, maar in bepaalde specifieke gevallen zijn zij onvermijdelijk. Het is dan ook de bedoeling het gebruik van deze maatregelen zoveel mogelijk te beperken. Vandaag wordt het gebruik van dwangmaatregelen gecontroleerd tijdens inspectiebezoeken. In het kader van de herziening van de erkenningsnormen voor rust- en verzorgingstehuizen wordt nagedacht over mogelijke maatregelen om het aantal gevallen waarin dwangmaatregelen worden gebruikt, te verminderen |