Schriftelijke vraag betreffende de vrouwen die ondersteuning krijgen via Housing First
- Indiener(s)
- Viviane Teitelbaum
- aan
- Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 719)
| Datum ontvangst: 17/05/2023 | Datum publicatie: 11/07/2023 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 22/23 | Datum antwoord: 19/06/2023 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 23/05/2023 | Ontvankelijk | Uitgebreid Bureau van de Verenigde vergadering |
| Vraag | Afgelopen april hebben we in de commissie voor de Gezondheid en de Bijstand aan Personen Housing First besproken. We vernamen toen dat tot op heden ongeveer 260 mensen in het Brussels Gewest ondersteuning via Housing First krijgen.
Volgens officiële cijfers is bijna één op de vijf daklozen of slecht gehuisveste personen in het Brussels Gewest een vrouw, en waarschijnlijk zijn ze nog talrijker. Velen van hen zijn hun huis ontvlucht vanwege geweld en worden trouwens op straat opnieuw geconfronteerd met geweld. Van de 7 Housing First-operatoren besteedt alleen de vzw DUNE speciale aandacht aan dakloze vrouwen.
|
| Antwoord | Ik dank u voor uw vraag. V1 Om de verschillende gestelde vragen te beantwoorden, heeft de administratie de vzw's Santé Mentale & Exclusion Sociale – Belgique (SMES-B), DIOGENES, Straatverplegers, New Samusocial (NSS), Initiatief Antonin Artaud (IAA), DoucheFlux en Dune ondervraagd. De vzw Dune heeft geen antwoordelementen aangeleverd. Onder alle begunstigden van de Housing First-projecten van de vzw’s SMES-B, NSS, IAA, Straatverplegers, DoucheFlux en DIOGENES op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er 116 vrouwen, uitgesplitst als volgt: SMES-B: 21 NSS (project ‘Step Forward’): 51 IAA: 10 Straatverplegers: 26 DoucheFlux: 8 DIOGENES: 18 V2 Op basis van de antwoorden van de vzw's SMES-B, NSS, IAA, Straatverplegers en DIOGENES werden in 2021 58 vrouwen opgevolgd en in 2022 68, volgens de onderstaande uitsplitsing: 2021 SMES-B: 19 NSS (project ‘Step Forward’): 17 IAA: / (project gestart in 2022) Straatverplegers: 22 DIOGENES: 15 2022 SMES-B: 20 NSS (project ‘Step Forward’): 16 IAA: 4 Straatverplegers: 28 DIOGENES: 18 V3 De vzw SMES-B heeft de administratie meegedeeld dat veel van de personen die in het kader van haar Housing First-project worden begeleid, slachtoffer zijn van geweld. De vzw wijst er echter op dat het moeilijk is om te onderscheiden of dat geweld zijn oorsprong vindt in geslacht, verblijfsstatus, armoede of drugsgebruik, of te wijten is aan racisme, transfobie of andere oorzaken. De vrouwen die in het kader van het Housing First-project ‘Step Forward’ van de vzw NSS worden begeleid, zijn allemaal ooit geconfronteerd met gendergerelateerd geweld. Dat is ook het geval voor de vrouwen die door de vzw Straatverplegers worden opgevolgd, aangezien ze bijna allemaal te maken hebben gehad met fysiek geweld. Van de tien vrouwen die via het Housing First-project van de vzw IAA worden begeleid, werden er acht geconfronteerd met gendergerelateerd geweld, voornamelijk geweld van hun partner, en één vrouw in het kader van prostitutie. Van de achttien vrouwen die door de vzw DIOGENES worden begeleid, waren er veertien het slachtoffer van dergelijk geweld. Volgens de vzw DoucheFlux maakt geweld deel uit van het dagelijks leven van de meerderheid van de vrouwen die de vzw begeleidt. Het geweld waarmee die vrouwen worden geconfronteerd gebeurt regelmatig, doet zich op verschillende momenten in hun leven voor en is afkomstig van verschillende bronnen. Naast gendergerelateerd geweld is er ook geweld dat plaatsvindt tijdens prostitutie of drugsgebruik, partnergeweld, straatgeweld, institutioneel geweld, geweld dat verband houdt met armoede, drugsgebruik of geestelijke gezondheidsproblemen. V4 In het kader van een studie van de vzw Fédération des maisons d'accueil et des services d'aide aux sans-abri (AMA) over de impact van de COVID-19-gezondheidscrisis op de slachtoffers van partner- en intrafamiliaal geweld in de daklozendiensten, werd een reeks aanbevelingen geformuleerd, waaronder de organisatie van opleidingen voor professionals van de daklozensector over het thema partner- en intrafamiliaal geweld. Naar aanleiding van die aanbeveling heeft de vzw AMA een subsidie van 100.000 euro van de GGC ontvangen om een opleidingsplan rond het thema partner- en intrafamiliaal geweld op te stellen voor de hele Brusselse sector van de bijstand aan daklozen, voor de periode van 1 november 2022 tot en met 31 december 2024. Het subsidiebesluit werd op 24 november 2022 goedgekeurd door de leden van het Verenigd College (FacSub/22/303). Hieronder volgt de informatie die de administratie tot dusver van AMA heeft ontvangen over de opleidingen die werden gegeven in het kader van het opleidingsproject over partner- en intrafamiliaal geweld voor de Brusselse daklozensector (laatste update van de gegevens: 24 mei 2023): 53 medewerkers hebben opleidingen gevolgd, onder wie drie personen die in Housing First-diensten (DoucheFlux en DIOGENES) werken. De opleidingen lopen tot in december 2024 en staan open voor alle Housing First-diensten. In haar communicatie nodigt AMA alle diensten, inclusief de Housing First-diensten, uit om zich in te schrijven en deze opleidingen te volgen. De onderstaande onderwerpen komen aan bod: · Inleidende opleiding over partnergeweld en het proces van echtelijke dominantie · Verdiepingsopleidingen: o Begeleiding van slachtoffers o Begeleiding van daders o Begeleiding van kinderen · Bewustmaking van administratief personeel en arbeiders over partner- en intrafamiliaal geweld · Opleiding voor de directies van de diensten Voorts bevestigt de vzw SMES-B dat ze bijzondere aandacht besteedt aan de specifieke problemen (naast geestelijke gezondheidsproblemen en verslavingsproblemen) waarmee de dakloze vrouwen die in het kader van haar Housing First-project worden begeleid, te maken krijgen. Die problemen kunnen een gewelddadige partner zijn, een verleden van verkrachting en gerelateerd trauma, geweld in de context van sekswerk/prostitutie, systemisch en institutioneel geweld, politiegeweld, enz. Drie psychologen in het team van de vzw SMES-B hebben expertise in het omgaan met die moeilijkheden en zijn opgeleid in traumabegeleiding. Daarnaast zijn er effectieve samenwerkingsverbanden met het Zorgcentrum na Seksueel Geweld (ZSG) en het Centre de Prévention des Violences Conjugales et Familiales (CPVCF). Het medische en sociale team van het 'Step Forward’-project van de vzw NSS wordt ook opgeleid bij het CPVCF, maar ook bij de Bico-federatie. Voor de vzw DIOGENES hebben twee psychosociale begeleidsters en de coördinatrice zich ingeschreven voor deze opleiding die in juni door het CPVCF wordt georganiseerd. Bij de vzw IAA worden tijdens de teamvergaderingen de situaties van de vrouwen besproken onder het toezicht van een ervaren psycholoog. Daarnaast kunnen de teamleden ook deelnemen aan opleidings- of studiedagen over het onderwerp. Het personeel van de vzw Straatverplegers dat deze vrouwen begeleidt, heeft een (facultatieve) bewustmakings-/opleidingsdag over geweld tegen vrouwen gevolgd die werd georganiseerd door Praxis en het Collectif contre les Violences familiales et l'Exclusion (CVFE). De vzw benadrukt echter dat die opleiding meer theoretisch was en niet bedoeld was om het personeel toe te rusten om slachtoffers of daders van geweld te begeleiden in de strikte zin. Tot slot wordt het team van de vzw DoucheFlux voortdurend bijgeschoold, niet alleen op het gebied van geweld tegen vrouwen, maar ook op het gebied van geestelijke gezondheidsproblemen en verslavingsproblemen. Een deel van het team wordt ook opgeleid in de concepten van het proces van echtelijke dominantie, en de rest wordt ervoor bewustgemaakt. De vzw zou zich ook willen specialiseren in onderwerpen zoals verledens van verkrachting en gerelateerd trauma, geweld in de context van sekswerk/prostitutie, systemisch en institutioneel geweld, politiegeweld, enz. V5 De vzw NSS heeft de administratie meegedeeld dat van de 548 vrouwen die tussen 1 januari en 30 mei 2023 door haar pool ‘Sociale noodsituatie’ werden begeleid, slechts één vrouw door de sociale en medische teams werd geïdentificeerd als een persoon met geestelijke gezondheidsproblemen. De bij de vzw NSS meest gerapporteerde oorzaak van breuk blijft de gezinsbreuk. Opgemerkt moet worden dat de oorzaken van de breuk zijn gebaseerd op de verklaring van de persoon. Dus, als de persoon zelf geen gezondheids-/geestelijke gezondheids-/verslavingsprobleem aangeeft, zal het niet in de databank van de vzw NSS verschijnen. De acht vrouwen die via het Housing First-project van de vzw IAA worden begeleid, hebben allemaal complexe psychologische problemen, en twee van hen hebben een combinatie van psychologische problemen en actieve drugsverslaving. De dakloze vrouwen die door de vzw Straatverplegers worden opgevolgd, hebben allemaal pathologieën die overlappen met de kwetsbaarheidscriteria waarrond de vzw werkt. Tot slot heeft het straathoekwerkteam van de vzw DIOGENES 42 vrouwen geïdentificeerd die voldoen aan de Housing First-criteria en die geestelijke gezondheidsproblemen en verslavingsproblemen hebben (op een totaal van 329). Acht van hen werden geselecteerd uit de lijst met potentiële kandidaten. De vzw heeft de administratie meegedeeld dat de 34 anderen ook naar een Housing First-dienst zouden kunnen worden doorverwezen, maar dat het straathoekwerkteam van de vzw eerst probeert andere manieren te vinden om hen van de straat te halen. V6 Voor de periode van 1 mei tot en met 31 december 2023 is het inderdaad de bedoeling dat de vzw Dune twaalf personen begeleidt in plaats van vierentwintig, omdat 2023 een noodzakelijk opstartjaar is om de Housing First-dienst te lanceren en de begeleiding van de begunstigden en het vinden van daaraan gekoppelde woningen voor te bereiden. Daartoe stelt de vzw een team van twee vte's ter beschikking van het project, dat geleidelijk wordt uitgebreid: één vte coördinator en huisvestingsverantwoordelijke en 1/2 vte psycho-medisch-maatschappelijk werker vanaf juni 2023, en 1/2 vte psycholoog vanaf oktober 2023, afhankelijk van het aantal woningen en begeleide personen. Het is echter de bedoeling dat de begeleidingscapaciteit van de vzw Dune vanaf 2024 kan uitbreiden naar vierentwintig gehuisveste personen, rekening houdend met het aantal gevonden woningen en het aantal begeleide personen. |