Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende gender en de ongelijkheden op het vlak van gezondheid

Indiener(s)
Nadia El Yousfi
aan
Elke Van den Brandt en Alain Maron, leden van het Verenigd College bevoegd voor Welzijn en Gezondheid (Vragen nr 792)

 
Datum ontvangst: 04/03/2024 Datum publicatie: 17/04/2024
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 17/04/2024
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
07/03/2024 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van de Verenigde vergadering
 
Vraag    De genderdimensie moet zorgvuldig worden onderzocht vanwege de invloed ervan op de individuele gezondheid, of die nu gunstig of ongunstig is. Soralia wees er onlangs op dat de verschillen tussen mannen en vrouwen op het vlak van gezondheid vaak over het hoofd worden gezien in het volksgezondheidsbeleid, de zorgtrajecten en de medische opleiding. Ze vermeldde met name dat depressie twee keer zoveel voorkomt bij vrouwen als bij mannen, en dat vrouwen twee keer zoveel bijwerkingen ondervinden als mannen wanneer ze een behandeling ondergaan.

Er spelen echter ook andere gezondheidsproblemen mee in deze situatie. Hart- en vaatziekten, die vaak geassocieerd worden met mannen, zijn ook een belangrijke doodsoorzaak bij vrouwen, maar kunnen ondergediagnosticeerd worden vanwege verschillende symptomen. Ook auto-immuunziekten, die vaker voorkomen bij vrouwen, kunnen verkeerd gediagnosticeerd worden, waardoor de juiste behandeling vertraging oploopt. Eetstoornissen, seksueel overdraagbare aandoeningen en neurologische aandoeningen zijn andere gebieden waar ongelijkheden tussen mannen en vrouwen een invloed kunnen hebben op de diagnoses, behandelingen en gezondheidsresultaten.
  • Hoe is uw ministerie van plan om een genderperspectief op te nemen in het volksgezondheidsbeleid om de verschillen tussen mannen en vrouwen op het vlak van gezondheid beter te begrijpen en aan te pakken?

  • Gezien de hogere prevalentie van bepaalde ziekten bij vrouwen, zoals depressie en auto-immuunziekten, welke acties is uw ministerie van plan uit te voeren om de vroegtijdige opsporing, diagnose en behandeling van deze aandoeningen te verbeteren?

  • Zijn er synergieën met andere gebieden, zoals onderwijs en werkgelegenheid, om rekening te houden met de sociale en economische factoren die bijdragen aan de ongelijkheden tussen mannen en vrouwen op het vlak van gezondheid?

 
 
Antwoord    Het Geïntegreerd Welzijns- en Gezondheidsplan (GWGP) is opgebouwd rond acht transversale principes, waaronder de strijd tegen gendergerelateerde ongelijkheden.

Om gendergerelateerde ongelijkheden in de welzijns- en gezondheidssector te bestrijden en de vele vooroordelen die in deze sectoren kunnen worden waargenomen te vermijden, is het dus nodig om een gendergerichte benadering te ontwikkelen die rekening houdt met de positieve en negatieve effecten van de genomen beslissingen – zowel materiële als budgettaire – en van de uitvoering ervan en deze analyseert.

In dat kader is 120.000 euro toegekend aan een nieuwe ondersteunings- en begeleidingsdienst met genderexpertise voor alle welzijns- en gezondheidssectoren. Het gaat om de vzw Femmes et Santé in samenwerking met het ‘Observatoire du sida et des sexualités’. Er werd ook specifieke aandacht besteed aan gendergerelateerd geweld in de Brusselse welzijns- en gezondheidssectoren, en specifiek aan geweld tegen vrouwen (zie as 1 en 2 van het GWGP).


Daarnaast zijn er in dit verband drie plannen aangenomen waarin acties op deze gebieden worden voorgesteld: het Brussels plan ter bestrijding van geweld tegen vrouwen, het
Plan intra-francophone de lutte contre les violences faites aux femmes 2020-2024 en een nationaal actieplan in de strijd tegen gendergerelateerd geweld.

We verwijzen naar de acties die in die drie plannen worden voorgesteld in het kader van het operationele plan.

Er moet ook worden opgemerkt dat de GGC sinds 2021 de genderdimensie in haar begrotingscyclus integreert door een gendernota op te stellen die bij de begrotingsuiteenzetting wordt gevoegd. Die oefening, bekend als genderbudgettering, bestaat uit een analyse van de begroting van de GGC in functie van de impact ervan op de gelijkheid tussen vrouwen en mannen. Alle bevoegdheden van de GGC worden geanalyseerd. Dankzij genderbudgettering verwerft de GGC expertise in het identificeren van potentiële genderongelijkheden die door het begrotingsbeleid worden gereproduceerd. Nieuwe basisallocaties op het gebied van gezondheid worden elk jaar geanalyseerd om na te gaan of het domein dat door de basisallocatie wordt gefinancierd ongelijkheden tussen vrouwen en mannen vertoont. Indien nodig worden in de gendernota aanbevelingen gedaan om die ongelijkheden te verminderen.

Wat uw tweede vraag betreft, is de GGC vanwege haar bevoegdheid op het gebied van bijstand aan personen betrokken bij en ondersteunt ze verschillende projecten om kwetsbare vrouwen te helpen, met name in de strijd tegen geweld tegen vrouwen (intrafamiliaal geweld en geweld tussen intieme partners of ex-partners), de strijd tegen dakloosheid bij vrouwen en, meer in het algemeen, huisvesting voor kwetsbare vrouwen in precaire situaties.


Sinds 2023 is Vivalis ook verantwoordelijk voor het beheer van de bicommunautaire sector van seksuele reproductieve gezondheid (drie centra voor gezinsplanning), een domein waar vooral vrouwen bij betrokken zijn.

De opdracht van Vivalis bestaat er in de eerste plaats in om de nodige zorgen (inclusief vrijwillige zwangerschapsafbrekingen), informatie en sociale, psychologische en medische ondersteuning te bieden die noodzakelijk zijn voor het affectieve en seksuele leven van vrouwen. Ten tweede maakt de sector van reproductieve gezondheid het mogelijk om preventie- en gezondheidsbevorderingsstrategieën te ontwikkelen, gericht op relaties, emoties, seks, anticonceptie, advies over ongewenste zwangerschappen, seksueel overdraagbare aandoeningen, seksueel geweld, schadelijke praktijken, enz. Gebieden waarop vrouwen een risicogroep vormen.

Wat uw derde vraag betreft: sinds september 2023 is de GGC, vertegenwoordigd door Vivalis, integraal lid van de Interdepartementale Groep die verantwoordelijk is voor de uitvoering van het nationaal actieplan 2021-2025 in de strijd tegen gendergerelateerd geweld.


Het doel voor de instelling is om haar betrokkenheid bij de Interdepartementale Groep te vergroten en maatregelen te ontwikkelen om gendergerelateerd geweld te bestrijden, in lijn met haar bevoegdheden, met name gezondheid. De GGC neemt ook deel aan de werkgroep rond gynaecologisch en verloskundig geweld om de uitvoering van maatregel 86 van het plan te waarborgen.