Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het dragen van de helm en andere voorzieningen voor de veiligheid van de fietsers.

Indiener(s)
Ibrahim Dönmez
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 307)

 
Datum ontvangst: 06/02/2020 Datum publicatie: 19/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 13/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Verwijzing commissie Mobiliteit p.m.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Zachte mobiliteit is een prioriteit voor onze regering, de fiets verovert hoe langer hoe meer een plaats in de Brusselse mobiliteit en de veiligheid van de fietsers moet een van onze prioriteiten zijn.

Door de toename van het aantal fietspaden stijgt immers het aantal fietsers, waardoor ook het aantal ongevallen zou kunnen toenemen. Zelfs al investeren we om te beschikken over de beste fietspaden, toch gebeuren er ongevallen als gevolg van een verlies van controle over de fiets, en valpartijen door een glad wegdek, een obstakel, stoeprand of tramsporen.

Om die reden vragen we ons af of er geen debat moet komen over het dragen van een fietshelm alsook fluorescerende kledij en materiaal.
Hetzelfde geldt voor het gebruik van correcte voor- en achterlichten, want heel wat fietsers blijken niet te beseffen hoe gevaarlijk het voor hen is wanneer ze zonder verlichting rijden.
Deze nalatigheid is problematisch, temeer omdat er tegenwoordig veel goedkope oplaadbare ledlichten verkrijgbaar zijn.

Uit een studie van VIAS blijkt ook dat de helft van de jonge fietsers (52%) naar muziek luistert met oortjes. Dat is niet verboden, maar verre van ideaal, want ze zijn afgesloten van het verkeerslawaai en hun gedrag leidt dus tot concentratieproblemen.

De fietshelm beschermt de fietser tegen letsels bij een val. De verplichting om een fietshelm te dragen, mag evenwel niet ontmoedigen om de fiets te nemen. In twee richtingen moet aan de veiligheid worden gewerkt: gevaarlijke gedragingen van gemotoriseerde verkeersdeelnemers moeten worden bestreden en fietsers dienen te worden herinnerd aan de veiligheidsaanbevelingen.

- Is er een sensibiliseringscampagne voor fietsers gepland?

- In welke maatregelen is voorzien om het gebruik van een helm en fluorescerende kledij en materiaal aan te moedigen, en te sensibiliseren voor de risico’s van het luisteren naar muziek?

- Is een preventiecampagne gepland om te herinneren aan de verplichtingen van fietsers inzake verlichting?

- Zullen de politiezones worden betrokken bij een dergelijk preventie- en sensibiliseringsprogramma?

- Dienen de wettelijke verplichtingen inzake verkeersveiligheid en zichtbaarheid van de fietsers niet te worden versterkt?
 
 
Antwoord    Alle acties en sensibiliseringscampagnes voor fietsers worden onder het label "Bike for Brussels" verzameld. Wij werken aan de toekomst van dit programma. Wat er nu al lopende is:

Elk najaar, op het moment van de uurverandering, wordt er een brede actie “Be bright, use a light” georganiseerd om de Brusselse fietsers bewust te maken van het belang van verlichting.

Tijdens dit evenement deelt Brussel Mobiliteit lichten uit aan de Brusselse fietsers. Dit evenement wordt in samenwerking met de politiezones georganiseerd. Over het algemeen stelt het Brussels Fietsobservatorium vast dat 74% van de fietsen correct verlicht zijn.

Bovendien kan er aan de hand van specifieke subsidies informatie aan de fietsers worden verstrekt met tips en aanbevelingen via BX1, Bruzz, en wordt ook het fietsbrevet georganiseerd.

Al deze acties staan jaarlijks op het programma en zijn gebaseerd op type-ongevallen in het BHG waarbij fietsers zijn betrokken.

Al deze maatregelen worden systematisch getroffen in de voornoemde acties. De toekomstige sensibiliseringsplanning (2022) van Brussel Mobiliteit zal echter maatregelen bevatten over de gevolgen van verstrooidheid op het rijden. Dit jaar, ter voorbereiding van de “Stad 30”, zullen de 360°-bewustmakingscampagnes (campagnes die alle beschikbare media in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest aanspreken: radio, televisie, sociale media, aanplakborden …) vooral inspelen op snelheid en verslaving.

Wat de fietshelm betreft, kan het Fietsobservatorium ons meegeven dat 59% van de getelde fietsers er een draagt, en 75% van de fietsers die een elektrische fiets gebruikt. Dit percentage neemt gestaag toe en toont aan dat fietsers met hun veiligheid inzitten. Onveiligheid op de baan is voor de Brusselaars de voornaamste reden om te twijfelen om de fiets te nemen. De stijging inzake de fietshelmen kwam er zonder dat er enige sensibiliseringscampagne aan te pas is gekomen. Voor een niet-verplichte maatregel is dat verrassend. Een fietshelm kan inderdaad de veiligheid van fietsers verhogen, maar wij leggen liever het accent op de inrichtingen, het gedrag, de snelheidsovertredingen, het wederzijds respect, het naleven van de inrichtingen en het sanctioneren.

De politiezones worden gecontacteerd in het kader van “Be Bright, use a light” en kunnen sensibiliseringsmateriaal aanvragen.

Bovendien wordt het programma van de bewustmaking rond verkeersveiligheid in november voor het jaar erop aan de politiezones gecommuniceerd en houdt het in zekere mate rekening met de agenda van de acties van de politiezones, zoals flitsmarathons (grootschalige snelheidscontroles).

Al deze maatregelen die bestemd zijn om de veiligheid van alle gebruikers te verhogen, moeten overwogen worden in het kader van een “Vision 0” (doden en zwaargewonden).

Wat preventie betreft, versterken wij onze acties: voor fietsopleidingen aan de hand van subsidies (fietsbrevet, initiatie voor volwassen fietsers …). Wij moedigen ook het dragen van een fietshelm aan, vooral bij het leren fietsen van kinderen. De fietshelm beschermt het hoofd van de fietser immers bij een ongeval. Het SWOV (Wettenschappelijk Onderzoek Verkeersveiligheid - Fietshelm: ja of nee? 2012, Nederland) spreekt van 42% vermeden zwaargewonden dankzij het dragen van een helm. Het zal er echter voornamelijk om gaan ongevallen te voorkomen door fietsers te leren te anticiperen op de risico’s (voornamelijk dode hoeken), eerder dan om het verplicht maken van het dragen van een helm.