Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de steun van het Europees programma EIC-accelerator aan de KMO's.

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 96)

 
Datum ontvangst: 27/01/2020 Datum publicatie: 16/04/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 16/04/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
13/03/2020 Verwijzing commissie Economische zaken en Tewerkstelling p.m.
13/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    Het Europese programma EIC Accelerator wil de opkomst van toekomstige voortrekkers onder de Europese kmo's versnellen. Verscheidene Belgische projecten zijn geselecteerd en krijgen een financieel duwtje in de rug.

In juni 2019 kwam EIC Accelerator in de plaats van het Europese subsidiesysteem SME Instrument. Met die subsidie wordt de kloof gedicht tussen de financiering van het onderzoek naar baanbrekende innovaties en het moment dat die op de markt komen.

Het project krijgt alles bij elkaar meer dan 1,8_miljard euro, waarvan 654_miljoen in 2020. Om in aanmerking te komen voor steun, moeten bedrijven door een uiterst strenge selectieprocedure. Van de ongeveer 3.000 ingediende dossiers zijn er maar 75 geselecteerd.

Het moet gaan om een innovatief project, waarvan de commercialisering nakende is, met internationale ambities.

In het oude SME Instrument-systeem werden tussen 2014 en 2019 slechts 16 Belgische projecten gesubsidieerd voor een totaalbedrag van 30,76_miljoen euro. In het EIC Accelerator-systeem bleven er van de 37 Belgische projecten, ingediend na de oproep van 9_oktober 2019, uiteindelijk 5 over na twee selectieronden.

Ik had u graag de volgende vragen gesteld:

-_Hoeveel van de 16 Belgische projecten die tussen 2014 en 2019 subsidies kregen, kwamen van Brusselse kmo's? Om welke kmo's gaat het? Heeft de subsidie nieuwe jobs opgeleverd voor het gewest? Zo ja, hoeveel nieuwe banen zijn erbij gekomen? Welk Brussels model is internationaal geëxporteerd als het gaat over het imago van ons gewest?

-_Hoeveel van de 37 Belgische projecten die werden ingediend na de oproep van 9_oktober 2019, kwamen van Brusselse kmo's? Om welke kmo's gaat het hier? Zijn er Brusselse kmo's onder de 5 geselecteerde? Zo ja, welke? Wat is de return voor ons gewest in termen van werkgelegenheid en imago?

-_Krijgen de Brusselse kmo's steun van het gewest bij het indienen van hun kandidatuur? Worden ze doorheen de selectieprocedure begeleid? Zo ja, welke middelen en partners zet het gewest daarvoor in?

-_Volgens Ayming, experts inzake de prestaties van ondernemingen, heeft 85% van de Belgische innovatieve kmo's nog nooit van EIC Accelerator gehoord. Informeert het gewest de kmo's daarover? Is er een informatiecampagne opgezet nadat de projectoproep openbaar werd gemaakt? Zo niet, wil het gewest het systeem dan in de toekomst promoten? Zo ja, hoe?

Mijnheer de minister, het is ontzettend belangrijk om te investeren in de Brusselse innovatieve kmo's. De Europese maatregel kan een stevige financiële boost geven. Daarom is het van het grootste belang om onze kmo's daarover te informeren en hen zo goed mogelijk door het proces te begeleiden.
 
 
Antwoord    Ik dank u voor deze vraag over de EIC Accelerator. Ik zal beginnen met wat achtergrondinformatie te geven. De EIC (European Innovation Council - Europese Innovatieraad) Accelerator is een van de vele instrumenten van het Europese kaderprogramma voor onderzoek en innovatie - Horizon 2020. Voor dit programma is 78 miljard euro uitgetrokken voor de periode 2014-2020. De EIC Accelerator is de opvolger van het SME (Small and Medium-Sized Enterprises) Instrument en heeft als bijzonderheid dat het gemengde financiering toestaat, d.w.z. dat subsidies kunnen worden gekoppeld aan eigen kapitaal.

Ik besteed bijzondere aandacht aan de Europese dimensie van het beleid waarmee ik belast ben, en daarom ben ik blij met deze gelegenheid om u meer details te geven over dit Europese subsidie-instrument dat specifiek voor kmo’s is bedoeld.

In de Horizon 2020-periode (d.w.z. 2014-2020) bedroeg het budget voor deze specifieke instrumenten van het programma meer dan 2,1 miljard euro, waarvan 654 miljoen euro voor het jaar 2020. Het budget voor het werkprogramma voor 2020 moet nog worden goedgekeurd, maar zou met 25% kunnen worden verhoogd tot 819 miljoen euro.

De EIC Accelerator is officieel gelanceerd op 6 juni 2019.

Voor de periode 2014 tot mei 2019 werd in twee soorten financiering voorzien:

- (1) het SME Instrument fase 1 (forfaitair bedrag van 50.000 euro) voor een haalbaarheidsstudie
- (2) het SME Instrument fase 2 (budget tussen 500.000 en 2 miljoen euro) om een innovatie op de markt te brengen

1. Wat het SME Instrument fase 1 betreft: 12 Brusselse ondernemingen hebben financiering ontvangen.

Bovendien hebben 29 ondernemingen een ‘Seal of Excellence’-label behaald, d.w.z. dat hun projecten als van uitstekende kwaliteit werden beoordeeld, maar dat het beschikbare Europese budget het helaas niet mogelijk maakte ze te financieren. Het ‘Zegel van Uitmuntendheid’ is een faciliterend instrument dat deze ondernemingen toelaat om met een zekere mate van legitimiteit contact op te nemen met andere kapitaalverschaffers - inclusief publieke donoren zoals Innoviris of finance.brussels. Innoviris biedt in dit verband bijvoorbeeld een relevant programma aan: Proof of Business stelt kmo’s in staat om 50 tot 70% steun te ontvangen voor de technische of economische validatie van hun innovatieve project.

Subsidies van 50.000 euro worden toegekend om markt- en/of haalbaarheidsstudies te ontwikkelen. Daarom is het niet waarschijnlijk dat ze een direct effect op de werkgelegenheid hebben.

2. Voor het SME Instrument fase 2 werd een Brusselse kmo geselecteerd voor financiering. Het gaat om de onderneming 3E, een onafhankelijk technologisch en adviesbureau dat actief is op het gebied van hernieuwbare energie. Het project, dat tot doel heeft het comfort van gebouwen te verbeteren en tegelijkertijd hun energiekosten en CO2-uitstoot te verminderen door middel van kunstmatige intelligentie, is becijferd op 2.495.000 euro, waarvan 70% wordt gefinancierd door de Europese Unie. Dit project loopt momenteel en hoewel het nog niet is afgerond, heeft de onderneming al een spin-off kunnen lanceren en meer dan 11 mensen in dienst kunnen nemen.

Trouwens hebben 21 Brusselse ondernemingen tussen 2014 en 2019 het ‘Seal of Excellence’-label ontvangen.

Voor meer informatie over de gefinancierde projecten nodig ik u uit om de database te raadplegen die beschikbaar is op de volgende website: https://sme.easme-web.eu/.

Wat de ‘cut-off’ (deadline) van 9 oktober 2019 betreft: er werden 11 Brusselse voorstellen ingediend, waarvan er 2 het ‘Seal of Excellence’-label hebben behaald.

Wat de ondersteuning en begeleiding om kmo's aan te moedigen hun kandidatuur in te dienen betreft: het Gewest financiert de gratis dienst van het Nationaal Contactpunt (NCP - ondergebracht bij hub). Het is een team van 10 adviseurs die de actoren van het Brusselse ecosysteem (inclusief kmo's) moeten informeren en begeleiden bij de stappen die moeten worden ondernomen om een project van het Europese kaderprogramma voor onderzoek en innovatie in te dienen en op te starten - d.w.z. momenteel Horizon 2020. Meer specifiek begeleiden de leden van het NCP-team daarom de indieners van projecten voor de EIC Accelerator.

De NCP-dienst, in samenwerking met Enterprise Europe Brussels (EEB - een cel die ook is ondergebracht bij hub en die helpt bij het vinden van potentiële internationale partners), verleent ad-hocsteun aan kandidaten in alle fasen van de inschrijving, met inbegrip van de voorbereiding van het interview en de pitch voor het evaluatiepanel, alsmede een verificatie van de financiële gegevens die nodig zijn om aan het solvabiliteitscriterium te voldoen.

Deze steun werpt trouwens zijn vruchten af, want in 2019 zal het slaagpercentage van de ingediende Brusselse projecten bijna 19% bedragen, terwijl het Belgische gemiddelde ongeveer 17% is en het Europese gemiddelde ongeveer 12%.

Wat de bewustmaking voor deze regeling betreft, noemt u een studie van de groep Aymin, maar zonder kennis van de gebruikte methodologie of de informatiebronnen van dit adviesbureau, is het moeilijk om een uitspraak te doen over de resultaten van deze studie.

Daarentegen kan ik u verschillende concrete voorbeelden geven ter illustratie van het lopende bewustmakingswerk van het NCP Brussels - dat het officiële contactpunt voor het Horizon 2020-programma in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest blijft - en het netwerk ‘Enterprise Europe Brussels’ bij ondernemingen en alle potentiële deelnemers aan de financieringsmogelijkheden van Horizon 2020.

· Zo heeft het NCP Brussels actief bijgedragen aan de organisatie van de Belgische EIC Roadshow, op 1 juli 2019, ter gelegenheid van de lancering van het EIC Pilot Instrument. Het evenement, dat gratis was en openstond voor deelname van een breed publiek, werd georganiseerd in samenwerking met de EIC Taskforce om ondernemingen te sensibiliseren en te informeren over het nieuwe instrument. Een Brusselse onderneming die van het SME Instrument gebruikmaakt, werd ook uitgenodigd om een getuigenis af te leggen.
· Het NCP Brussels en Enterprise Europe Brussels promoten regelmatig de financieringsmogelijkheden, zowel rechtstreeks bij potentiële Brusselse kandidaat-ondernemingen als door de publicatie van artikels op hun respectieve websites en sociale netwerken, en de NCP-nieuwsbrief - een speciaal aan EIC gewijd artikel werd in 2019 gepubliceerd.
· Op 4 september 2019 heeft het NCP Brussels een workshop georganiseerd voor de indiening en voorbereiding van EIC Accelerator-projecten, waarbij de directeur van de EIC Taskforce van de Europese Commissie en een deskundige-beoordelaar, lid van de EIC-jury, het woord hebben genomen. Tijdens de workshop kregen ondernemingen praktische instrumenten aangereikt om een voorstel te starten.
· Er zijn drie ‘cut-off dates’ gepland tussen nu en eind 2020 (ter herinnering, het EIC Pilot-werkprogramma voor 2020 is in voorbereiding en zal vóór volgend voorjaar worden gepubliceerd) en het NCP Brussels zal deze financieringsmogelijkheid blijven promoten bij Brusselse ondernemingen en zich daarbij aanpassen aan de typologie van de kandidaten waarop de Commissie zich voor dit instrument van het programma Horizon 2020 richt.
· Ten slotte bouwen de interfaces van universiteiten en hogescholen (TTO/KTO) bruggen tussen academische actoren en ondernemingen en nemen ze deel aan evenementen die door het NCP Brussels worden georganiseerd. Ze beperken zich evenwel niet tot het in contact brengen van deze twee werelden met elkaar om Europese projecten op te zetten, en vormen een extra instrument om kmo’s bewust te maken van de innovatiemogelijkheden.

Aangezien het instrument in juni 2019 werd gelanceerd, heeft het NCP tot nog toe deelgenomen aan de Roadshow die in juli 2019 door de Europese Commissie werd georganiseerd, en een informatiesessie georganiseerd in september 2019. Het was niet nuttig om meer sessies te houden, aangezien de eerste oproep in oktober 2019 heeft plaatsgevonden.