Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het beleid inzake sociale verhuurkantoren (SVK's).

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 166)

 
Datum ontvangst: 16/03/2020 Datum publicatie: 05/05/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 05/05/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
18/03/2020 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    De sociale verhuurkantoren (SVK's) krijgen al 20 jaar steun van het Brussels Gewest.

Tegenwoordig kunnen de SVK's een positieve balans voorleggen, wat zich vooral vertaalt in een sterke en gestage groei van het aantal woningen die ze kunnen verhuren.

Dat bewijst dat het systeem werkt. Het slaagt erin de belangen van privé-eigenaars en huurders op zoek naar een betaalbare woning met elkaar te verzoenen en de band tussen die twee partijen stevig te houden.

Ik zou u graag de volgende vragen stellen:

- Sinds 1 januari 2018 worden huiseigenaars vrijgesteld van onroerende voorheffing als ze hun woning toevertrouwen aan een SVK. Heeft dat nieuwe beleid voor een groter aanbod in het Brussels Gewest gezorgd? Heeft het er meer eigenaars toe aangezet hun vastgoed aan een SVK toe te vertrouwen? Wat is de impact van de voorheffing tegen nultarief die nu van toepassing is, in termen van aantal verhuurde woningen?

- Gezien de sterke groei van de SVK's vraagt de federatie in haar memorandum 2019-2024 aan het gewest om het aantal gesubsidieerde huurwoningen te verhogen van 450 naar minstens 800 per SVK. Denkt het gewest erover dat aantal te verhogen? Zo ja, over hoeveel gesubsidieerde woningen zou het dan gaan? Als het aantal niet wordt verhoogd, zou dat onzekerheid met zich mee kunnen brengen voor de sector. Het zou een rem kunnen zetten op de groei. Welke engagementen zou het gewest in dat geval aangaan om de sector veilig te stellen?

- Wat de fiscale voordelen betreft: een eigenaar die heeft kunnen profiteren van een abattement op de registratierechten, moet dat voordeel terugbetalen als hij persoonlijk niet de verplichte 5 jaar in zijn eigendom blijft wonen. Hoeft een eigenaar het genoten voordeel niet terug te betalen als hij zijn woning voor verhuur ter beschikking stelt aan een SVK? Zo ja, tot welke hoogte en vanaf wanneer zal die nieuwe fiscale gunstmaatregel van kracht worden?

- Wetende dat ze woningen vaak kwijtspelen bij de dood van een eigenaar, pleitte de Federatie van de Sociale Verhuurkantoren voor een verlaging van de successierechten voor erfgenamen en legatarissen die een woning aan een SVK (blijven) toevertrouwen voor een periode van minimaal 15 jaar vanaf het overlijden van de eigenaar. Heeft het gewest die vraag in overweging genomen? Zijn er maatregelen getroffen om dat nieuwe fiscale voordeel te kunnen toekennen? Zo ja, welke? Vanaf wanneer kunnen ze ingaan?

- De gewestelijke premies bij verhuur door een SVK zijn niet heel duidelijk, en de aanvraagformulieren zouden nogal complex zijn. Overweegt het gewest de premies samen te voegen? Wat gebeurt er inzake administratieve vereenvoudiging voor de aanvragen?

- Wat betreft de verhuur van panden die aan de SVK's worden toevertrouwd, kunnen de SVK's met voorrangsregels werken (gelijkend op die uit de sociale huisvesting). In dat verband werken sommige SVK's speciale projecten uit voor bepaalde welomschreven doelgroepen die het extra nodig hebben, zoals slachtoffers van partnergeweld. Welke projecten werden er dit jaar opgezet? Hoeveel woningen werden de afgelopen 3 jaar toegewezen aan slachtoffers van partnergeweld? Kunt u uw antwoord per jaar uitsplitsen? Is er dit jaar - in de lijn van mijn parlementaire vraag van onlangs over armoede onder studenten - een project opgezet om woningen met voorrang aan studenten toe te wijzen, met name in de studentenbuurten? Zo ja, hoeveel woningen zijn er op die manier aan studenten toegewezen?
 
 
Antwoord    De sector van de Sociale verhuurkantoren (SVK) werd versterkt door een reeks goedgekeurde maatregelen:

· Eind 2015 keurde de Regering een nieuw besluit houdende organisatie van de sociale verhuurkantoren goed;
· Begin 2017 werd het toepassingsgebied van het verlaagde btw-tarief van 12% uitgebreid (vanaf 1 januari 2017). Thans kan elke privé-investeerder (ongeacht of het een natuurlijke of rechtspersoon betreft) het verlaagde btw-tarief genieten als de woning bedoeld is om voor ten minste 15 jaar te worden verhuurd als SVK-woning.
· In 2018 werd de onroerende voorheffing op woningen in beheer ook herleid tot 0%, zoals u in uw vraag al aangaf.

Hoewel deze initiatieven zeker allemaal hebben bijgedragen tot een aanzienlijke toename van het aantal SVK-woningen, bleek 2018 het jaar te zijn met de grootste jaarlijkse stijging van het aantal woningen in het beheer van SVK’s sinds de oprichting van deze sociale verhuurkantoren.

Er kan dus worden aangenomen dat vooral de vrijstelling van de onroerende voorheffing het aanbod van SVK-woningen in het Brussels Gewest heeft doen toenemen, en de eigenaars heeft aangemoedigd om hun onroerend goed toe te vertrouwen aan de SVK’s.

Het is echter zeer moeilijk om de impact van enkel deze maatregel op de verhuur te evalueren.

Wat het voorbestaan van deze sector betreft, staat de Brusselse Regering sterk achter het systeem van de Sociale verhuurkantoren (SVK) en zou zij in geen geval het voortbestaan ervan in het gedrang brengen.

Zo worden alle verzoeken tot het optrekken van de drempel voor woningen die wettelijk in het beheer kunnen worden genomen van een sociale verhuurkantoren (SVK), zorgvuldig en geval per geval behandeld. Deze aanvragen werden tot op heden allemaal ingewilligd.

Het vastleggen van een eventuele nieuwe wettelijke drempel voor subsidieerbare woningen in het kader van het SVK-systeem vereist een wijziging van het Regeringsbesluit houdende organisatie van de sector. Dit moet dus gebeuren in overleg met de sector, rekening houdend met de beschikbare budgettaire middelen.

Wat betreft uw vraag betreffende de belastingvoordelen voor eigenaars:

De Regering van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest buigt zich momenteel over een hervorming van de vastgoedfiscaliteit. Mijn collega Sven Gatz is bevoegd voor deze hervorming.

Het is momenteel nog te vroeg om in te gaan op de concrete maatregelen die u in uw vraag voorstelt. Elke wijziging in de fiscaliteit moet immers op een coherente en globale manier gebeuren.

Wat de SVK’s betreft, lijkt het er echter op dat de huidige fiscale voordelen toereikend zijn om potentiële investeerders aan te trekken.

Wat de gewestelijke premies betreft, vallen de hervorming en de vereenvoudiging van de premies onder de bevoegdheid van Minister-President Rudi Vervoort (renovatiepremies) en van Minister Alain Maron (energiepremies).

Op mijn verzoek zal het Woningfonds betrokken worden bij het uitwerken van deze hervorming.

Met betrekking tot de verhuur van woningen in het beheer van de SVK's:

Zoals hierboven vermeld, keurde de Regering eind 2015 een nieuw besluit houdende organisatie van de sociale verhuurkantoren goed.

Er werden verschillende wijzigingen aangebracht aan de vorige wetgeving, waarvan een van de meest in het oog springende de invoering van nieuwe woonvormen voor welbepaalde of bijzonder kwetsbare doelgroepen, zoals:

· Housing First-woningen;
· huisvesting voor personen met een handicap;
· solidaire en intergenerationele woonvormen;
· studentenwoningen.

De beslissing om specifieke projecten te ontwikkelen die bedoeld zijn voor welbepaalde of bijzonder kwetsbare doelgroepen is echter een interne beslissing die elke SVK afzonderlijk kan nemen.

Brussel Huisvesting beschikt behalve het aantal woningen per project, niet over andere gegevens over deze specifieke projecten.

Slachtoffers van partnergeweld worden over het algemeen onder meer gehuisvest in transit- en noodwoningen die door de SVK’s worden beheerd.

Om redenen van gegevensbescherming en privacy worden details over de huisvesting van slachtoffers van partnergeweld niet meegedeeld door de SVK’s.

Hieronder vindt u het jaarlijkse aantal transit- en noodwoningen in het beheer van de SVK's voor de voorbije jaren.

Jaar

Aantal transit- en noodwoningen

2020

269

2019

269

2018

255



Wat de studentenwoningen betreft, heeft de Brusselse Regering in december 2015 een Sociaal Verhuurkantoor voor Studenten (SVKS) opgericht.

Het SVKS is uitsluitend gericht op studenten. Er wordt enkel gebruik gemaakt van een jaarlijks hernieuwbare studentenwoninghuurovereenkomst, met huurprijzen die laag genoeg liggen zodat studenten er kunnen wonen en hun studies kunnen voortzetten.

Het SVKS biedt kwalitatief hoogstaande woningen aan, met inachtneming van de toekenningsvoorwaarden voor het ‘kwaliteitslabel voor studentenwoningen’.

Op 30 september 2019 beheerde het SVKS 162 woningen.

Boven op deze woningen moet ook nog een groot deel van de 120 intergenerationele woningen (besluit van 30 september 2019) in het beheer van andere SVK’s worden geteld.