Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de omschakeling van laag calorisch naar rijk gas in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 317)

 
Datum ontvangst: 18/05/2020 Datum publicatie: 24/06/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 23/06/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
19/05/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    In het kader van de omschakeling naar rijk gas in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zijn er vandaag mails verstuurd naar Brusselaars op de ophanden zijnde aanpassing, nl. juni 2022.

De compatibiliteit van de voorzieningen in vele Brusselse woonsten met het nieuwe rijke gas is echter in niets gegarandeerd. Indien het toestel niet compatibel is zal het moeten vervangen worden. Indien het wel compatibel is moet er in 20% van de gevallen nog een afregeling gebeuren.

Hiervoor meldt Sibelga vrij droog dat de inwoner contact moet opnemen met een “gehabiliteerd technicus” (sic) kan controleren of het al dan niet compatibel is. Hij zal een bezoekverslag opstellen of de toestellen compatibel zijn voor dit nieuw soort gas.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Is deze sensibiliseringscampagne in overleg met uw administratie of de energieregulator opgesteld? Vindt u dergelijke mails toegankelijk en dreigt er niet een grote groep geen enkel initiatief te nemen omdat ze niet verstaan dat ze hier ook gevat in zijn? Hoe lang is deze sensibilisatiecampagne reeds aan de gang? Gebeuren er nog andere campagnes om deze omschakeling veilig te laten verlopen?

- Hoeveel huishoudens hebben er reeds een controle uitgevoerd? Hoeveel Brusselaars moeten nog ingelicht worden en/of zijn nog niet op de hoogte over de verplichtingen die hen opgelegd worden vanuit de Regering?

- Welke maatregelen zijn er genomen zodat er geverifieerd kan worden dat alle inwoners van het Gewest deze check-up al dan niet hebben ondergaan?

- Welke sancties worden er verbonden aan de niet-aanpassing van toestellen? Heeft de Brusselse Regering beslist dwingende maatregelen te nemen naarmate de omschakeling nadert?

- Hebt u onderzocht of Sibelga niet zelf een technicus kan sturen en deze controle uitvoeren opdat het Gewest over een duidelijk kadaster beschikt inzake de conformiteit van de toestellen in elk gebouw?

- Waarom worden de inwoners in deze campagne niet ingelicht over de mogelijke of gemiddelde kostprijs van zo’n controle? Hoeveel kost gemiddeld een reconversie van de toestellen?

- Moet de eigenaar van deze woning volledig budgettair instaan voor deze omwisseling? Bestaan er sociale tarieven voor inwoners die over weinig budget beschikken? Indien nieuwe apparatuur moet worden bekostigd, komen deze in aanmerking voor energiepremies of de groene lening en is er een toegespitste campagne hieromtrent voorzien?

- Hoeveel budget is er uitgetrokken voor de bijstandspremie die in het kader van deze controle die moet uitgevoerd worden voor de omschakeling naar rijk gas kan worden aangevraagd? Hoeveel huishoudens kunnen hiermee geholpen worden en hoeveel huishoudens komen er in aanmerking voor deze premie?

- Hoeveel oproepen werden reeds verwerkt op het gratis nummer aangaande de verplichtingen van de Brusselaars omtrent de omschakeling naar hoogcalorisch gas? Graag onderverdeling naar NL-FR en per gemeente.
 
 
Antwoord    1)

Het communicatieplan over de omschakeling, dat door de regering aan Sibelga werd toevertrouwd, is op 25 januari 2018 door dezelfde regering gevalideerd.

De brieven aan de verbruikers van het Brusselse aardgasdistributienet werden opgesteld door Sibelga in samenwerking met Leefmilieu Brussel, BRUGEL en het kabinet van mijn voorgangster, mevrouw Céline Fremault, die toen bevoegd was voor het dossier.

Deze brieven worden 24 maanden vóór de omschakeling van de zone waarin ze wonen naar alle verbruikers gestuurd, hetzij per post, hetzij per e-mail (indien Sibelga het e-mailadres van de verbruiker heeft).

Zoals vermeld in het communicatieplan is deze brief bewust kort en bondig gehouden, waarbij de belangrijke boodschap in verband met de uitvoering van de conformiteitscontrole door een gemachtigde technicus centraal staat en waarbij voor meer informatie wordt verwezen naar de specifieke gewestelijke website (gasverandert.brussels), de federale website (gasverandert.be) en het groen nummer van Sibelga. Drie maanden vóór de omschakelingsdatum wordt een herinneringsbrief naar de verbruikers gestuurd, zowel per post als per e-mail, wanneer het e-mailadres bij Sibelga bekend is. Deze termijn wordt voldoende geacht om de conformiteitscontrole alsnog door een gemachtigde technicus te laten uitvoeren.

Naast deze mededeling communiceert Sibelga over de omschakeling via haar Energids-platform (een website en een tijdschrift dat naar alle verbruikers wordt verstuurd) en via het ‘Welcome Pack’ dat systematisch wordt verstuurd naar afnemers die verhuizen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er moet ook worden opgemerkt dat er in 2018 vier informatiesessies voor de actoren-contactpersonen (gemeenten, energiesector, vastgoedsector en sociale sector) zijn georganiseerd. Daarnaast communiceert Leefmilieu Brussel ook over de omschakeling op zijn website, met name in de pagina's die gewijd zijn aan de periodieke controle en de energiepremies (in dit verband is een nieuwe premie beschikbaar gesteld).

De omschakeling van de eerste Brusselse zones was aanvankelijk gepland voor juni 2020, maar is uitgesteld tot september 2020 vanwege de coronaviruscrisis, die de verplaatsingen en de huisbezoeken van de technici bemoeilijkte. De communicatiecampagne is dus 24 maanden geleden van start gegaan, op 31 mei 2018, met een persconferentie van mevrouw Céline Fremault.


2)
Vanaf 1 januari 2019 (datum inwerkingtreding van de herziening van de EPB-reglementering voor verwarming) heeft Leefmilieu Brussel 7.700 attesten van EPB-periodieke controle en 7.600 attesten van EPB-oplevering ontvangen. Vóór die datum waren de professionelen niet verplicht de attesten van EPB-periodieke controle die verklaren dat de verwarmingsketel conform de regelgeving is naar Leefmilieu Brussel te sturen. Het exacte aantal personen dat een EPB-periodieke controle heeft laten uitvoeren sinds het begin van deze sensibiliseringscampagne is dus niet bekend. Uit een in 2019 uitgevoerde enquête blijkt echter dat 78% van de respondenten zijn verwarmingsketel laat onderhouden (ook al weten ze niet altijd of het een wettelijke EPB-periodieke controle is).

Zoals hierboven uitgelegd, zullen alle Brusselaars hun verplichtingen en voorrechten bij de omschakeling van arm naar rijk gas uiterlijk eind juni 2020 kennen.


3)
Sinds 1 januari 2019 moeten eigenaren van installaties op gas om de twee jaar (voorheen drie jaar) de EPB-periodieke controle van hun installatie laten uitvoeren. Dit laat toe in overeenstemming te zijn met het hierboven toegelichte communicatiekalender. Daarnaast is de conformiteitscontrole van rijk gas geïntegreerd in de EPB-periodieke controle en is het verplicht het controleattest naar Leefmilieu Brussel te sturen.

Sinds dezelfde datum, namelijk 1 januari 2019, moeten alle attesten naar Leefmilieu Brussel worden gestuurd, zelfs als het attest conform wordt verklaard.

Momenteel wordt de laatste hand gelegd aan software om al deze attesten te verwerken en om een duidelijk beeld te krijgen van de situatie van het park van verwarmingsketels en boilers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. Er is ook een verhoging van de controles gepland, met name door het sturen van brieven naar de eigenaars met het verzoek het laatste attest van de EPB-periodieke controle te bezorgen.


4)
Er is geen sanctie voorzien voor de aanpassing of de compatibiliteit van het toestel op zich. De EPB-reglementering voor verwarming voorziet strafrechtelijke sancties als de eigenaar geen beroep doet op een erkende professional om de reglementaire handelingen uit te voeren.


5)
Sibelga beschikt over enkele gegevens, maar heeft vaak geen toegang tot de verwarmingsketel in individuele woningen. Het idee is om gegevens te verzamelen over het verwarmingsketels- en waterverwarmingstoestellenpark via de EPB-reglementering voor verwarming (via de reglementeringen inzake het EPB-certificaat en de EPB-werkzaamheden zijn er ook al gegevens voorradig).


6)
De kostprijs van de conformiteitscontrole van een installatie op rijk gas is moeilijk in te schatten omdat deze controle volledig is geïntegreerd in de verplichte EPB-periodieke controle. Bovendien is de prijs van deze laatste afhankelijk van het type en het vermogen van de ketel of boiler. De kostprijs ligt over het algemeen tussen 130 en 200 euro. Deze controle moet om de twee jaar worden uitgevoerd voor installaties op gas en omvat het onderhoud, de compatibiliteitscontrole, de afstelling van het toestel en de controle van de conformiteit met de EPB-eisen. Er zouden dus geen extra kosten mogen zijn voor de omschakeling naar rijk gas, maar waakzaamheid blijft geboden.

Op de website gasverandert.be wordt geschat dat de conformiteitscontrole tussen 0 en 150 euro kost.


7)
De ramingen van het aantal te vervangen verwarmingsketels en boilers en het percentage van 20% aanpassingen zijn waarschijnlijk te hoog ingeschat om een veiligheidsmarge in aanmerking te nemen. Het aantal personen dat zijn toestellen zal moeten laten vervangen, zou lager moeten zijn. Alle eigenaars moeten hun toestellen laten controleren of afstellen (dit maakt deel uit van de EPB-periodieke controle). Het belangrijkste voor de veiligheid is het naleven van de eisen in verband met de ventilatie van de ruimte waarin het toestel zich bevindt, de dichtheid van de rookafvoerkanalen, de veiligheidsvoorzieningen en het CO-gehalte in de omgevingslucht. Als aan deze eisen wordt voldaan en er wettelijke controles worden uitgevoerd, zouden er geen extra kosten mogen zijn.

Toch is er sinds januari 2019 een specifieke energiepremie (premie C8) ingevoerd om kwetsbare huishoudens (inkomenscategorie C) te helpen bij het laten uitvoeren van periodieke controles. De premie bedraagt 100 euro, is begrensd tot 90% van de kosten van de periodieke controle en kan worden verkregen voor twee verschillende toestellen op gas.

Als een toestel moet worden vervangen, heeft de eigenaar natuurlijk recht op een energiepremie voor de vervanging van zijn oude verwarmingstoestel (premie C1). Daarnaast biedt de vereniging gas.be ook een premie aan tot 500 euro voor de vervanging van een verwarmingsketel van vóór 2000. Deze informatie is beschikbaar op de website gasverandert.brussels.


8)
Voor de periode 2019-2023 is een totaalbudget van 18 miljoen euro gepland ter ondersteuning van de periodieke controle van huishoudelijke installaties op gas in categorie C. Dit budget kan eventueel naar beneden worden bijgesteld, afhankelijk van het aantal ingediende premieaanvragen. Het totale beschikbare budget is gebaseerd op een schatting van 160.000 toestellen op gas (ketels en boilers) die voor de premie voor periodieke controle (premie C8) in aanmerking komen. Dit is dus het geschatte aantal installaties op gas dat wordt gebruikt door huishoudens van categorie C (laag inkomen), zoals gedefinieerd in de algemene voorwaarden van de energiepremies. Het aantal betrokken huishoudens is niet bekend.


9)

Er zijn twee gratis telefoonnummers beschikbaar voor aardgasverbruikers. Het eerste wordt beheerd door de FOD Economie, het tweede door Sibelga. De FOD Economie maakt geen onderscheid tussen de gemeenten waaruit de oproepen afkomstig zijn en de taal van de oproepers. We weten dus niet hoeveel Brusselse verbruikers dit nummer hebben gebeld.

Sinds 28 mei 2020 heeft Sibelga in totaal 6.139 oproepen geregistreerd op haar specifiek voor de omschakeling bedoelde groene nummer. Net zoals de FOD Economie kent Sibelga de taal en de gemeente van de oproepers niet. Over het algemeen echter komt 93% van de algemene oproepen binnen op de Franstalige lijnen van Sibelga en 7% op de Nederlandstalige lijnen (rekening houdend met het feit dat Engelstaligen eerder geneigd zijn de Nederlandstalige lijnen te gebruiken).