Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende taalcheques.

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 308)

 
Datum ontvangst: 10/06/2020 Datum publicatie: 17/07/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 16/07/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
23/06/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Zowel tweetaligheid als meertaligheid zijn springplanken naar werk. Dat blijkt onder meer uit de cijfers van Actiris: voor 53% van de vacatures in Brussel is kennis van twee of drie talen vereist, voor 80% daarvan kennis van het Frans en het Nederlands en voor 40% kennis van het Engels.

Uit een Europese enquête blijkt tevens dat 11% van de bedrijven al een contract is misgelopen wegens een gebrek aan talenkennis bij hun personeel.

Toch blijft het Brussels Gewest op dit gebied achterophinken.

Gelet op de huidige gezondheidscrisis en uw voornemens om meertaligheid te bevorderen met het oog op de economische relance, zou ik de balans willen opmaken van de taalcheques.

Na een negatieve evaluatie van het systeem in 2015 werden de taalcheques hervormd.

Thans zijn er twee formules beschikbaar: de taalcheques Matching, waarmee een werkzoekende een gratis taalopleiding kan volgen als hij zich als zelfstandige vestigt of een baan vindt, en de taalcheques Beroepsproject, waarmee een werkzoekende een taalopleiding kan volgen om hem te helpen bij het zoeken naar een baan.

In dat verband had ik u graag de volgende vragen gesteld:

- Zijn de taalcheques opnieuw geëvalueerd? Zo ja, wanneer? Wat blijkt daaruit? Worden er aanpassingen of verbeteringen overwogen? Zo ja, welke? Volgens welk tijdschema? Wat waren de doelstellingen voor 2019? Hoeveel werkzoekenden wilde men met de taalcheques bereiken? Zijn de doelstellingen voor 2019 bereikt? Wat zijn de doelstellingen voor 2020? Welke begrotingsmiddelen worden voor de taalcheques uitgetrokken? Op welke begroting?

- Wat zijn de resultaten van de taalcheques Matching? Hoeveel werkzoekenden hebben daarvan gebruikgemaakt? Hoeveel taalcheques werden toegekend aan werkzoekenden die hun eigen activiteit willen opstarten? Hoeveel taalcheques werden toegekend in het kader van een arbeidsovereenkomst? Wat waren de verhoudingen tussen de talen (Nederlands, Frans en Engels)? Wat waren de totale aantallen leerlingen per niveau en per leeftijdscategorie? Wat waren de doelstellingen voor 2019? Hoeveel werkzoekenden wilde men bereiken? Zijn de doelstellingen voor 2019 gehaald? Wat zijn de doelstellingen voor 2020? Welke begrotingsmiddelen worden voor het systeem uitgetrokken? Op welke begroting?

- Wat zijn de resultaten van de taalcheques Beroepsproject? Hoeveel werkzoekenden hebben daarvan gebruikgemaakt? Wat waren de verhoudingen tussen de talen (Nederlands, Frans en Engels)? Wat waren de totale aantallen leerlingen per niveau en per leeftijdscategorie? Konden de werkzoekenden onmiddellijk gebruikmaken van de taalcheques of moesten ze een wachttijd doorlopen? Zo ja, hoe lang duurde de wachttijd? Wat waren de doelstellingen voor 2019? Hoeveel werkzoekenden wilde men bereiken? Zijn de doelstellingen voor 2019 gehaald? Wat zijn de doelstellingen voor 2020? Welke begrotingsmiddelen worden voor de taalcheques uitgetrokken? Op welke begroting?
 
 
Antwoord    De meest recente transversale evaluatie van de maatregel Taalcheques heeft eind 2018 plaatsgevonden met de Balans Talenplan. Deze laatste past in het kader van een grotere evaluatie, maar dekt de verschillende aspecten van de maatregel Taalcheques. Tegelijkertijd wordt een permanente monitoring uitgevoerd voor elke submaatregel Taalcheques.

Wat de aangekondigde ambities van het Talenplan betreft, werden talrijke doelstellingen behaald, en zelfs overtroffen. De taaltesten die georganiseerd worden in de Taalruimte van Actiris, hebben immers de vastgestelde doelstellingen ruimschoots behaald. Het aantal afgeleverde taalcheques heeft de doelstellingen ook snel overtroffen, met een stijging tussen 2015 en 2017. Een positief punt om in deze context te noteren, betreft met name de verbeterde samenwerkingen tussen Actiris enerzijds en Bruxelles Formation, de instellingen voor sociale promotie, de VDAB, de CVO’s en de private partners anderzijds.

We moeten evenwel opmerken dat sinds 2018 de vaststelling werd gedaan dat het aantal begunstigden van de Taalcheques gedaald is. Een verklarende studie daarover werd toegekend aan View. Daaruit blijkt onder meer dat deze daling te verklaren is door bepaalde interne organisatorische veranderingen bij Actiris.

Er werd een aanpak bepaald om deze situatie te verhelpen en het traject voor de erkenning van de Taalcheques vlotter te laten verlopen, zoals de digitalisering van de taaltest eLAO en de overstap naar digitale begeleiding. Er moet op gewezen worden dat de gezondheidscrisis Covid-19 eveneens de relevantie van de digitalisering heeft benadrukt.

Anderzijds ging de nieuwe projectoproep die uitgeschreven werd in 2019 om de overeenkomsten “Doorstroming naar werk” en “Matching” met privépartners voor de periode 2020-2024 te vernieuwen, gepaard met de integratie van nieuwe behoeften. Aan de opleidingen “Doorstroming naar werk” werden opleidingen van niveau B2 (oorspronkelijk van A0 tot B1) toegevoegd.

Wat de Taalcheques Matching betreft, werd de doelgroep uitgebreid met de kandidaten die het label “Select Actiris” kregen. De logica achter deze uitbreiding is dat deze kandidaten, zelfs wanneer ze uiteindelijk niet geselecteerd worden voor de vacature, zich zeer dicht bij de arbeidsmarkt bevinden, want gelabeld met “Select”. Daardoor maakt de vaststelling van een ontbrekende taalcompetentie bij de kandidaat, geobjectiveerd door een taaltest en de toekenning van een “Taalcheque Matching”, het mogelijk om een van de laatste obstakels voor tewerkstelling voor de kandidaten in kwestie op te heffen. De “Taalcheque Matching” biedt dus een oplossing op maat voor deze specifieke profielen van werkzoekenden die “klaar zijn om te werken”.

De doelstellingen en verwezenlijkingen voor elke submaatregel werden in de onderstaande tabel opgenomen:

Submaatregel

Taalcheques

Minimumdoelstellingen in termen van begunstigden/jaar

(Hervorming 2016)

Verwezenlijkingen 2018

Verwezenlijkingen 2019

Doelstelling 2020

Taalcheques

« Doorstromingnaar werk »

1.326

2.030

1.944

2.439

Taalcheques

« Matching »

800

138

208

318 individuele lessen

en 60 groepslessen

Taalcheques

Sociale promotie

2.100

1.063

880

2.030

Taalcheques

CVO/Huis van het Nederlands

3.000

3.334

2.931

3.400

Taalcheques

Beroepsproject

/

266

235

/



Het budget van de maatregel Cheques bedraagt 7.642.000 euro (4.823.682 euro rechtstreeks voor Taalcheques, de rest voor ICT-cheques, alsook voor de onlineleerplatforms Brulingua en PC-Skills).

In 2019 hebben 208 verschillende werkzoekenden gebruikgemaakt van de Taalcheques Matching.

Hieronder vindt u een tabel met het globale volume van de begunstigden verdeeld per kwalificatieniveau en leeftijdscategorie.

Mannen

Vrouwen

TOTAAL

Studieniveau

Laag (= max.2de graad)

18

24

42

Gemiddeld (= 3de graad)

29

37

66

Hoog (= hoger onderwijs)

13

30

43

Buitenlans zonder gelijkstelling

18

39

57

Leeftijdklasse

< 25 jaar

27

43

70

25-44 jaar

44

73

117

> 45 jaar

7

14

21

Inactiviteitsduur

< 6 maanden

23

28

51

6-11 maanden

15

36

51

> 12 maanden

40

66

106

Nationaliteitengroep

Belgische

64

85

149

EU

6

23

29

Niet-EU

8

22

30

TOTAAL

78

130

208



Dit zijn de verhoudingen in termen van de beoogde talen: Engels = 28%, Frans = 4% en Nederlands = 68%.

De statistieken voor 2019 over de verdeling van de Taalcheques Matching toegekend in het kader van arbeidsovereenkomsten of de installatie als zelfstandige in hoofdberoep zijn niet beschikbaar. Met de uitbeiding van de doelgroep in 2020 zullen daarentegen de komende maanden nieuwe, preciezere statistieken beschikbaar zijn.

De kwestie van de doelstellingen wordt behandeld in het antwoord op de eerste vraag.

Het vrijgemaakte budget voor deze maatregel bedraagt 900.000 euro.

Er moet op worden gewezen dat uit de algemene balans van de maatregel de voorbije jaren een redelijk beperkt aantal begunstigden blijkt.

Sinds 2020 werd voor de maatregel Matching de doelgroep echter aanzienlijk uitgebreid als gevolg van de laatste oproep gelanceerd in 2019. De statistieken voor de eerste maanden van het jaar 2020 zijn zeer positief met een radicaal hoger aantal begunstigden in vergelijking met dezelfde maanden van het jaar voordien, zoals de onderstaande tabel aantoont :

Januari

Februari

2019

5

18

2020

42

71



Tot slot werd, naast de bestaande formule van Matching, een formule van groepslessen Matching toegevoegd aan de nieuwe projectoproep van 2019.

Dit aanbod is gericht op collectieve rekruteringen (groepen van 3 tot 10). Dit soort rekruteringen is typisch voor de dienst Select Actiris voor groepen als Primark, MIVB of andere.

Het voordeel van deze nieuwe formule is dat gegroepeerde taalopleidingen worden aangeboden voor de nieuwe medewerkers, maar ook dat de werkgever de kans krijgt om de taalopleiding inhoudelijk te sturen (in functie van het profiel van de begunstigden en het soort functie).

In 2019 hebben 5.870 verschillende werkzoekenden gebruikgemaakt van de Taalcheques Beroepsproject.

In de tabel hieronder wordt het globale volume van de begunstigden verdeeld per kwalificatieniveau en per leeftijdscategorie weergegeven :

Mannen

Vrouwen

TOTAAL

Studieniveau

Laag (= max.2de graad)

306

406

712

Gemiddeld (= 3de graad)

513

908

1.421

Hoog (= hoger onderwijs)

483

995

1.478

Buitenlans zonder gelijkstelling

719

1.540

2.259

Leeftijdklasse

< 25 jaar

400

609

1.009

25-44 jaar

1.231

2.635

3.866

> 45 jaar

390

605

995

Inactiviteitsduur

< 6 maanden

1.006

1.885

2.891

6-11 maanden

371

687

1.058

> 12 maanden

644

1.277

1.921

Nationaliteitengroep

Belgische

1.191

2.208

3.399

EU

317

707

1.024

Niet-EU

513

934

1.447

TOTAAL

2.021

3.489

5.870



Dit zijn de verhoudingen in termen van de beoogde talen: Engels = 19%, Frans = 3% en Nederlands = 78%.

Werkzoekenden die voldoen aan de voorwaarden om een Taalcheque Beroepsproject te genieten, moeten geen wachttijd vervullen. Zij kunnen meteen gebruikmaken van een Taalcheque. In functie van de specificiteit van hun profiel wijst de consulent hen door naar de meest aangepaste maatregel Cheques.

De kwestie van de doelstellingen wordt behandeld in het antwoord op de eerste vraag.

Het vrijgemaakte budget voor deze maatregel bedraagt 3.923.682 euro.