Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de omvorming van leegstaande en verouderde kantoren tot betaalbare huisvesting.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 194)

 
Datum ontvangst: 25/06/2020 Datum publicatie: 11/08/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 27/07/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
01/07/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    We worden al langer dan vandaag geconfronteerd met woningnood en een bevolkingsexplosie. Telkens wanneer er cijfers worden gepubliceerd, blijkt de bevolking sneller te groeien dan verwacht. Die enorme en nog steeds toenemende stress op de huisvestingsmarkt zorgt ervoor dat een problematiek als leegstand sterk aangepakt dient te worden. Die leegstandsproblematiek werd in april 2019 nog aangeklaagd via een grootschalige campagne vanuit verschillende organisaties die zich inzetten voor de reactivering van leegstaande gebouwen (waaronder vzw Toestand, Woningen123Logements en Communa), die de gemeente Leegbeek (of Saint-Vide, goed voor een oppervlakte van 6,78 miljoen vierkante meter) toevoegde aan het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Het omvormen van leegstaande kantoren tot betaalbare huisvesting lijkt alvast een aangewezen instrument om deze druk enigszins te kunnen verlichten. Volgens de Leegbeek-campagne staat er in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest zo’n 1.500 vierkante kilometer leeg. Uit het tweejaarlijks onderzoek van perspective.brussels uit september 2019 bleek dat zo’n 7,5% van de kantoorruimtes in Brussel leegstaan, een aandeel dat in gemeenten als Oudergem en Watermaal-Bosvoorde zelfs oploopt tot 14,5%.

In januari 2019 gaf kantorenspecialist Befimmo alvast een aanzet door aan te kondigen dat het de twee oudste WTC-torens bijna volledig wil ontmantelen om plaats te maken voor een nieuw multifunctioneel complex. Het project kreeg de naam ZIN en omvat behalve kantoren ook 127 woningen, een hotel en een serre. Een deel van de bouwmaterialen wordt gerecupereerd of gerecycleerd.
Een dergelijke omvorming van kantoren naar woningen zou kunnen helpen in het uitvoeren van de huisvestingsplannen van de Regering om 15.000 extra woningen te voorzien deze  legislatuur.

 
Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Beschikt u over een meest actuele stand van zaken mbt de leegstand van kantoorgebouwen en een evolutie hiervan sedert 2018? In welke gemeenten bevinden zich de grootste problemen? Hoe evalueert u deze cijfers?

- Beschikt u over een kadaster van de leegstaande kantoren die effectief of redelijk eenvoudig kunnen omgebouwd worden tot appartementen? Over hoeveel oppervlakte zou er in BHG kunnen zo omgevormd worden naar woonfunctie? 

- Ondersteunt u momenteel proefprojecten en projectoproepen om kantoorgebouwen om te bouwen tot appartementsgebouwen? Waar? Voor hoeveel m² en hoeveel nieuwe appartementen? Hoeveel mensen zouden zich hier komen vestigen? Hoeveel geld maakt u hiervoor vrij in 2020? Welke timing?

- Op welke manier hebt u een visie ontwikkeld sedert deze legislatuur omtrent het omvormen van leegstaande en verouderde kantoren tot betaalbare huisvesting in uw bredere beleid om de Brusselse huisvestingsmarkt te verlichten?

- Bent u hierover in contact met de Brusselse Bouwmeester of de commissie die de Minister-President recent heeft opgericht?

-  Welke beleidsmaatregelen heeft u sinds het begin van de legislatuur reeds ondernomen om de omvorming van leegstaande en verouderde kantoren te gebruiken om de Brusselse huisvestingsmarkt? Welke middelen voorziet u hiertoe? Kunt u de timing en uitrol toelichten?

- Hoeveel m² en appartement is er zo omgevormd van leegstaande kantoren deze legislaturen? Hoe wordt dit gemonitord?

- Is er overleg met uw collega die bevoegd is voor Stedenbouw hoe men vergunningen sneller kan afgeleverd worden voor projecten die oude kantoorgebouwen naar een gebouw met woonfunctie willen omzetten?

- Hoe kan er vermeden of geweigerd worden dat bedrijven nieuwe kantoorgebouwen bouwen in gebieden waar al grote leegstand van dergelijke gebouwen is ? 

- In hoeverre kan men aan projectontwikkelaars opleggen dat ze nieuwe kantoorgebouwen zo bouwen dat bij toekomstige leegstand eenvoudig en op korte tijd in gebouw met woonfunctie te maken?

- In hoeverre bent u in contact met vastgoedkantoren om te kijken welke toekomstige renovatieprojecten binnen de kantoormarkt eventueel geheroriënteerd kunnen worden naar bijvoorbeeld gemengde vormen kantoor-woning? Kan u toelichten of er reeds nog meer dergelijke projecten gepland staan, zoals het ZIN-gebouw van Befimmo?
 
 
Antwoord    De vragen die u stelt, dienen in de eerste plaats gesteld te worden aan de Minister-President, bevoegd voor Stedelijke Ontwikkeling en de Staatssecretaris bevoegd voor Wonen, maar ik kan u alvast volgende elementen meegeven, wat betreft het stedenbouwkundig beleid:

- Zoals aangegeven in de regeerverklaring is circulair bouwen en reconversie van gebouwen een belangrijk aandachtspunt, zowel in de dagdagelijkse praktijk van het afleveren van vergunningen alsook in de lopende hervorming van de Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening. Zoals u weet voorziet het ontwerp van Gewestelijke Stedenbouwkundige Verordening, goedgekeurd in eerste lezing door de Brusselse Regering op 24 januari 2019, een voorschrift dat voor nieuwbouwkantoorprojecten vanaf 1.000 m² de reconversiemogelijkheid naar andere functies verplicht maakt.

- Ik heb regelmatig contact met de Brusselse Bouwmeester en ook hij geeft hieraan aandacht in de beoordeling van projecten binnen de projectvergadering en in het verplicht advies in het kader van het BWRO.

- Zoals u weet heeft de Brusselse Regering op 2 juli 2020 een versnelde procedure goedgekeurd in tweede lezing voor de behandeling van projecten die minimaal 25% sociale woningen bevatten, in uitvoering van het Regeerakkoord voor de legislatuur 2019-2024. Deze procedure zal uiteraard ook van toepassing zijn op een reconversie van een kantoorgebouw, als het project voldoet aan de sociale doelstelling.

- Op mijn voorstel wordt de projectvergadering een veralgemeende praktijk voor grote vastgoedprojecten. De opportuniteit van de voorziene functies in een project is een vast onderwerp in deze vergaderingen.