Schriftelijke vraag betreffende invoering van een systeem van statiegeld voor blikjes.
- Indiener(s)
- Viviane Teitelbaum
- aan
- Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 379)
| Datum ontvangst: 25/06/2020 | Datum publicatie: 07/09/2020 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 19/20 | Datum antwoord: 27/08/2020 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 01/07/2020 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | In de gewestelijke beleidsverklaring (GBV) staat dat de regering het initiatief zal nemen om een systeem van statiegeld in te voeren voor blikjes en plastic flessen. Volgens milieuverenigingen is dat een oplossing om zwerfvuil te bestrijden en het inzamelingspercentage van blikjes te verbeteren. In april 2019 heeft het Brussels Gewest een proefproject opgestart met een premie voor teruggebrachte blikjes. In eerste instantie werden in drie openbare ruimten gedurende zes maanden automaten geplaatst die voor elk teruggebracht blikje een waardebon van 5 eurocent afleveren, die kan worden gebruikt in de Good Food-winkels en bij de projectpartners uit de horeca. - Is het proefproject succesvol? Hoeveel blikjes konden ingezameld worden? - Hoeveel blikjes worden er per jaar ingezameld in Brussel? - Beschikt u over statistieken over het aantal ingezamelde blikjes in de PMD-zakken voor 2018 en 2019? - Beschikt u over statistieken over het aantal ingezamelde blikjes in de openbare ruimte voor 2018 en 2019? - Welk percentage wordt gerecycled? - Wat is de impact van de Covid-19-crisis op deze problematiek? |
| Antwoord | 1) Het doel van het proefproject voor de terugname van ‘vergeten’ blikjes met een retourpremie, dat in april 2019 werd gelanceerd, was het verhogen van de ingezamelde hoeveelheden blikjes die ‘on the go’ worden geconsumeerd en op straat worden achtergelaten, om het percentage gerecycleerde blikjes te verhogen en tegelijkertijd de openbare netheid te verbeteren. Dit project werd geleid door Leefmilieu Brussel en Net Brussel in nauwe samenwerking met Fost Plus, de Stad Brussel, de ULB en de UCLouvain. Het is geëindigd in maart 2020, na twaalf maanden werking. Alle burgers konden aan dit project deelnemen en de blikjes terugbrengen naar de vier machines die in het Brusselse gewest aanwezig waren. Voor elk bij een machine ingeleverd blikje ontving de gebruiker een aankoopbon van 0,05 euro. Een opmerking echter: eind mei 2019 werd op verzoek van de handelaars en in overleg met de deelnemende partijen een limiet ingesteld, waarbij de waarde van de aankoopbonnen werd beperkt tot 1,25 euro per persoon per dag. Sommige klanten stapelden de bonnen immers op tot een korting van 160 euro per persoon. Regelmatig vonden er metingen plaats om de evolutie van de (slechte) openbare netheid en de vermindering (of niet) van de aanwezigheid van blikjes in de straten en in de openbare vuilnisbakken te kwantificeren. Uit de in september 2019 uitgevoerde evaluatie blijkt dat er geen sprake is van een echte verbetering van de openbare netheid. Van de vier geanalyseerde sites (de sites Munt en Metro Houba-Brugmann en de campussen van de ULB en de UCL-Woluwe) werd slechts op één site een verbetering van de netheid vastgesteld. Leefmilieu Brussel heeft de mogelijkheden bestudeerd om het proefproject te verbeteren, zoals door het opstarten van een grote communicatie- en informatiecampagne of het bieden van de mogelijkheid om het bedrag van de waardebon aan een milieu- of sociaal doel te schenken. Indien een project van dit type zou worden verlengd, zouden de gebruiksregels van het systeem moeten worden herzien in overleg met het Waalse Gewest, waar een soortgelijk proefproject is uitgevoerd. In totaal werden er via de machines 200.963 blikjes ingezameld over een periode van ongeveer een jaar. Uit de enquête onder de burgers blijkt dat de blikjes van vrij verschillende bronnen afkomstig waren: 55% kwam van ‘on the go’-consumptie, 47% van consumptie thuis, 20% van een inzameling op straat en 5% uit de blauwe zakken. 2) Er zijn geen cijfers beschikbaar over het totale aantal ingezamelde drankblikjes. De totale hoeveelheid metaal die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uit de blauwe zak (d.w.z. afkomstig van huishoudelijke verpakkingen) is gesorteerd en gerecycleerd, bedroeg echter 2.496 ton in 2019. 3) Er bestaan geen cijfers over het totale aantal ingezamelde drankblikjes. De totale hoeveelheid metaal die in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest uit de blauwe zak (d.w.z. afkomstig van huishoudelijke verpakkingen) is gesorteerd, bedroeg: · in 2018: 2.419 ton · in 2019: 2.496 ton 4) Het Agentschap Net Brussel en Leefmilieu Brussel beschikken niet over dergelijke statistieken. 5) De recyclagepercentages worden berekend op basis van het gewicht van de metalen die het sorteercentrum verlaten om naar het recyclagebedrijf te worden gebracht. Deze materialen vertrekken trouwens in hun geheel naar de recyclagebedrijven om er te worden gerecycleerd. 6) Aangezien het proefproject ‘retourpremie voor blikjes’ vóór de COVID-19-crisis is stopgezet, kan geen analyse worden gemaakt van de mogelijke gevolgen van de COVID-19-crisis. In andere landen is de inzameling via statiegeld door de gezondheidscrisis tot stilstand gekomen: angst om een winkel binnen te gaan, noodzaak om de machine aan te raken, enz. In België wordt de inzameling van blikjes voortgezet via de pmd-zak. Het is echter nog te vroeg om betrouwbare statistieken te hebben over de gevolgen van de COVID-19-crisis voor de pmd-inzameling. |