Schriftelijke vraag betreffende de steun aan de boekensector tijdens de relance na de coronacrisis.
- Indiener(s)
- Bianca Debaets
- aan
- Barbara Trachte, staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Economische Transitie en Wetenschappelijk Onderzoek (Vragen nr 158)
| Datum ontvangst: 08/06/2020 | Datum publicatie: 04/02/2022 | ||
| Zittingsperiode: 19/24 | Zitting: 19/20 | Datum antwoord: 15/09/2020 | |
| Datum | behandeling van het stuk | Indiener(s) | Referentie | Blz. |
| 02/07/2020 | Ontvankelijk | p.m. |
| Vraag | De coronacrisis treft ook de boekensector bijzonder hard. Voor heel wat auteurs zijn het moeilijke tijden, met auteurslezingen en literaire evenementen die worden afgelast, een dalende boekenverkoop door de verplichte sluiting van de boekhandels en bibliotheken. Daardoor verloren de boekhandels trouwens om en bij 50% van hun omzet zo blijkt uit de recente cijfers van Boek.be. De aankoop van boeken verplaatste zich, zoals te verwachten viel, quasi volledig naar online verkoop kanalen (+ 52%) en de supermarkten (+17,5%). De algemene boekenmarkt kent daardoor in maart vergeleken met dezelfde periode vorig jaar een omzetdaling van in totaal 15 %. Alle boekengenres kenden een daling met uitzondering van de kinderboeken waar in maart een omzetstijging van 4,3 % werd geboekt. Non-fictie boeken kenden de meest uitgesproken daling (- 34 %). Sinds de verplichte sluiting van hun handelspand, blijven vele lokale boekhandels hun klanten bereiken via webshops, leveringen aan huis en andere originele acties. De geldigheidsduur van boekenbonnen werd met drie maanden verlengd om het cliënteel in de gelegenheid te stellen de bonnen, op een later moment, te verzilveren. Via ‘Verspreid het leesvirus’ en ‘winkelhieren’ worden consumenten bewust gemaakt van het belang de lokale ondernemers in zijn buurt te steunen. Desondanks blijkt de digitale kloof – met vooral buitenlandse spelers - reusachtig. Meteen vanaf de aankondiging van de lockdown zagen ook de uitgevers een serieuze omzetdaling. Niet alleen zijn de bedrijfsactiviteiten zo goed als stopgezet, maar ook de export daalde zienderogen. De uitgevers schatten nu al het totale jaarlijkse omzetverlies in op 30 tot 47 miljoen euro. Bij de uitgevers die deelnamen aan de enquête van Boek.be, vaak kleine tot middelgrote ondernemingen met minder dan 50 werknemers, schatte het merendeel een daling in van 21 à 35% van hun totale jaaromzet. 30% schatte zelfs een omzetverlies in van meer dan 51%. Auteurs halen hun inkomsten vaak uit diverse bronnen (bijvoorbeeld royalty’s, beroepsinkomsten als zelfstandige in bijberoep, subsidies, deeltijdse looninkomsten, de kleine vergoedingsregeling of werkloosheidsvergoedingen in het kader van het kunstenaarsstatuut). Door de huidige situatie wordt er van verschillende kanten aan die inkomsten geknaagd en vaak is er niet meteen een passend antwoord om de financiële impact op te vangen. Bijvoorbeeld in Vlaanderen, blijft Literatuur Vlaanderen rechtstreekse steun toekennen aan auteurs via de werkbeurzen en dankzij digitale hulpmiddelen en de toewijding van de adviescommissies was er ook in deze uitzonderlijke tijden geen vertraging bij het toekenningsproces. Daarnaast wordt er ook ondersteuning geboden via andere kanalen : specifiek voor het inkomensverlies door geannuleerde auteurslezingen heeft Literatuur Vlaanderen bijvoorbeeld een compensatieregeling uitgewerkt en is er tijdelijk ook subsidie mogelijk voor lezingen die online plaatsvinden. De band tussen lezer en auteur moet behouden blijven, in welke vorm ook. Brussel zet sterk in op in literatuur, oa op vlak van schitterende boekenhandels zoals ze terug te vinden zijn in de Bortiergalerij of bijvoorbeeld Passa Porta en Filigranes. Dit moet zoveel mogelijk bewaard blijven om Brussel als boekenstad en striphoofdstad op de kaart te blijven zetten. We hebben vorige week ook mogen vernemen dat de Franse Gemeenschap 2,67 miljoen euro vrijmaakt inzake de boekensector met behulp van een vijftal maatregelen. Ik wil de staatssecretaris hierover volgende vragen stellen : 1. Hoe heeft de regering specifiek de letterensector (auteurs, boekenhandels, uitgeverijen,…) ondersteund in deze coronacrisis want op de betrokken website vinden we geen enkele rubriek die hierover concrete informatie geeft? Beschikt u over een cijfers van de schade die geleden werd ten gevolge van de coronasector in de letterensector in BHG? 2. In hoeverre zijn de Gemeenschappen betrokken bij de specifieke maatregelen voor de letterensector? Welke beleidsvoorstellen zijn er afgestemd inzake schaderaming en vergoeding van de boekensector tussen de plannen van het Gewest en de Gemeenschappen? Idem ook voor de maatregelen rond e-commerce? 3. Wat is hiervoor de timing en welke andere partners worden hierbij betrokken ? |
| Antwoord | Ik ben me terdege bewust van de impact van de COVID-19-crisis op het Brusselse ecosysteem van de culturele en creatieve industrie. Daarom heb ik, zoals u ongetwijfeld weet, samen met mijn collega’s van de Brusselse regering, de VGC en de FGC, specifieke steunmaatregelen goedgekeurd voor de culturele en creatieve sector, ten belope van 8,4 miljoen euro. De steun die we kunnen bieden, valt onder mijn economische bevoegdheden. Een aantal spelers uit de sector had aldus recht op de eenmalige premie van 4000 euro en op de compensatiepremie van 2000 euro. Zij komen ook in aanmerking voor de financieringsinstrumenten (in het bijzonder ‘Recover’) die we bij Finance&Invest.brussels hebben uitgewerkt. Ik wens ook uw aandacht te vestigen op de gedelegeerde opdracht die werd toegekend aan de werkcoöperaties, zoals SMART, waar ook veel culturele en creatieve operatoren deel van uitmaken. Met betrekking tot de online verkoop werden verschillende steunprogramma’s die reeds voor de crisis bestonden, versterkt. Er werden ook meerdere proefprojecten gelanceerd (onder andere het project MaZone met Urbike). Op deze manier kunnen alternatieve logistieke oplossingen en distributieoplossingen worden getest. In het kader van het relance- en herontwikkelingsplan zijn nog andere maatregelen voorzien. Ik nodig u uit om het antwoord op uw schriftelijke vraag nr. 125 te raadplegen. Dit onderwerp wordt ook behandeld in de schriftelijke vraag nr. 129 van mevrouw Bertrand en de schriftelijke vraag nr. 137 van mevrouw Barzin. Ten slotte, zoals u zelf al zei, heeft de Regering van de Federatie Wallonië-Brussel verschillende maatregelen goedgekeurd ter ondersteuning van de boekensector, voor een totaalbedrag van 2,67 miljoen euro. Maar wees gerust, ik volg de situatie op de voet. We doen alles wat we kunnen om deze sector te helpen, binnen het kader van mijn economische bevoegdheden. Sinds het begin van de crisis staan we in nauw contact met onze collega's van de andere bestuursniveaus. In het kader van de maatregelen ter ondersteuning van de CCI-sector hebben we dus overleg gepleegd met de gemeenschappen, om ervoor te zorgen dat de genomen maatregelen geen herhaling zijn van deze die door de Federatie Wallonië-Brussel en de Vlaamse Gemeenschap worden uitgevoerd. |