Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de marktsituatie voor studentenwoningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Bertin Mampaka Mankamba
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 294)

 
Datum ontvangst: 28/08/2020 Datum publicatie: 24/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 19/20 Datum antwoord: 30/10/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
28/09/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Het Platform voor Studentenhuisvesting en de vzw Infor Jeunes onthulden in de pers van 27 augustus 2020 dat de private koten in het Brussels Gewest minder succes hadden bij de studenten. Daarentegen hebben de universitaire koten van de UCL en de ULB sinds vorig jaar geen daling van de bezettingsgraad gekend, aangezien 95% van de koten van de UCL al verhuurd is, net als 100% van de koten van de ULB.

Verschillende parameters verklaren dit verschil:
(1) de prijzen zijn aanzienlijk lager voor koten van de UCL en de ULB,
(2) de bezoeken voor private koten zijn moeilijker te organiseren tijdens deze specifieke periode, en ten slotte
(3) veel studenten zijn ontevreden over het feit dat ze huur hebben moeten blijven betalen hoewel hun kot leeg is gebleven tijdens de lockdown - pas in juni kwam er een verkorting van de opzeggingstermijn met een maand.

Aangenomen mag worden dat de verhuur van studentenkoten op de privémarkt weliswaar is afgenomen, maar dat het aantal ingeschreven studenten van het hoger onderwijs voor dit academisch jaar min of meer stabiel is. Veel studenten gaan daarom min of meer lange reizen maken tussen het huis van hun ouders en hun studie- of opleidingsplaats om de financiële kosten in verband met de huisvesting te vermijden. Deze situatie kan problematisch zijn en een duidelijke invloed hebben op hun academiejaar en hun aanwezigheid in de klas, vooral voor studenten die ver weg wonen.

Graag een antwoord op volgende vragen:

- Heeft u met de sector onderhandeld om de opzegtermijn te laten verlengen met 1 maand in plaats van 2 maanden na 30 september bij een verbreking van het huurcontract, in het geval dat de klassikale cursussen weer tijdelijk worden opgeschort? Dit om potentiële huurders gerust te stellen over de financiële risico's als zij hun huurcontract voor het einde van de looptijd zouden verbreken.

- De vorige regering had op initiatief van uw voorganger, Céline Fremault, het Sociaal Verhuurkantoor voor Studenten opgericht, dat tot doel heeft studenten met een bescheiden inkomen in Brussel een woning te laten vinden tegen een lagere prijs dan die van de klassieke markt, en tegelijkertijd de eigenaars een optimaal beheer van hun woning te garanderen. Kan u mij vertellen hoeveel wooneenheden door de SVKS werden beheerd in 2018, 2019 en 2020?
Is dit aantal gestegen en welke acties heeft u ondernomen om kleine verhuurders aan te moedigen hun woningen aan een SVKS toe te vertrouwen?

- Kan u mij het aantal wooneenheden voor studenten meedelen dat het label "kwaliteitsvolle studentenwoning" heeft gekregen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor 2018, 2019 en 2020? In een antwoord dat u eind mei van dit jaar aan Bianca Debaets gaf, gaf u aan dat op 7 mei 2020 1.099 wooneenheden het label hadden gekregen. U noemde een reeks elementen die verhuurders zouden kunnen hinderen bij het verkrijgen van het label. Welke acties hebt u ondernomen om de kwaliteit van de studentenhuisvesting in het Brussels Gewest te bevorderen en om meer zichtbaarheid te geven aan verhuurders die de basisnormen van de Huisvestingscode respecteren?

- De studentenwoningenmarkt maakt een prijsexplosie door. De frequentie van huurderswisselingen is een van de redenen hiervoor, omdat verhuurders hierdoor snel de huurprijs naar boven kunnen bijstellen. De studentenvereniging had ook gevraagd om een periode van bevriezing van de huur van studentenkoten in te stellen om een te snelle stijging van de huur van de studentenkoten te voorkomen. In Frankrijk is na de mobilisatie van studenten in Lyon eind 2019 in overleg met het ministerie van Hoger Onderwijs besloten tot een bevriezing van de huurprijzen. Kan u ons een overzicht geven van de prijstrends in deze niche en de maatregelen die u genomen hebt om deze te reguleren? Wordt een bevriezing van de huurprijzen gepland voor een bepaalde periode?

- De afgelopen jaren is er een verschuiving in de markt geweest van particulieren naar professionals. Verschillende beursgenoteerde bedrijven beheren nu studentenkoten van een bepaalde standaard, die een hele reeks diensten aanbieden (fitnessruimte, wasserij, enz.) maar die alleen toegankelijk zijn voor gezinnen met een gemiddeld of hoger inkomen. Is deze regering van plan om het aandeel van de sociale huisvesting voor studenten te vergroten om te voorkomen dat dit soort bedrijven een overheersende plaats op de markt inneemt, waardoor het aandeel van laaggeprijsde studentenkoten afneemt?

- Ten slotte beheert de ULB slechts 852 koten, terwijl de UCL in 2019 5.750 koten beheerde voor een geschat aantal ingeschreven studenten van 30.780 voor de UCL en 30.880 voor de ULB. Bent u een dialoog aangegaan met de bevoegde overheden van de ULB om het aanbod aan studentenkoten te vergroten, wat een belangrijke kans zou kunnen zijn om de toegang tot degelijke huisvesting en lage huurprijzen voor studenten in ons Gewest te verbeteren?
 
 
Antwoord    De verlenging van de inkorting van de opzegtermijn na 30 september in geval van beëindiging van de studentenhuurovereenkomst staat niet op de agenda. Wat het aantal door het SVKS beheerde woningen betreft voor de jaren 2018, 2019 en 2020, vindt u hieronder een tabel met deze informatie:

Periode

Aantal wooneenheden

op 30 september 2020

(verklaard door het SVKS in het kader van zijn subsidiedossier voor 2021)

294

op 31 december 2019

203

op 31 december 2018

107



Zoals u in de vorige tabel kunt zien, is er sprake van een aanzienlijke groei van het woningbestand van het SVKS.

Aangezien het SVKS een volwaardig sociaal verhuurkantoor (SVK) is, geniet het alle maatregelen die tot nu toe zijn genomen om kleine eigenaars aan te moedigen hun woningen aan een dergelijk kantoor toe te vertrouwen. Ter herinnering: het gaat onder meer om:
- De goedkeuring van een nieuw besluit houdende organisatie van de sector van sociale verhuurkantoren eind 2015;
- De uitbreiding van het toepassingsgebied van het verlaagde BTW-tarief van 12% begin 2017. Thans kan elke privé-investeerder, ongeacht of het een natuurlijke of rechtspersoon betreft, het verlaagde btw-tarief genieten als de woning bedoeld is om voor minstens 15 jaar te worden verhuurd als SVK-woning;
- De herleiding tot 0% van de onroerende voorheffing op woningen die door het SVKS in beheer worden genomen.

Het aantal studentenwoningen dat het label "kwaliteitsvolle studentenwoning" heeft verkregen voor de jaren 2018, 2019 en 2020, bedraagt: 985 studentenwoningen in 2018, 23 in 2019 en slechts 2 in 2020. In totaal hebben er 1.010 studentenwoningen een label verkregen (het antwoord op vraag 188 van mevrouw Debaets had het over 1.009 gelabelde woningen en niet over 1.099 woningen zoals u in uw vraag aanhaalt):
http://www.parlement.brussels/weblex-quest-det/?moncode=146217&base=1&taal=fr).

Toen het nieuwe systeem in werking trad, werd er een filmpje geproduceerd in drie talen en uitgezonden op twee tv-zenders (BX1 en Bruzz) in januari 2019. Dit filmpje werd ook doorgestuurd naar verschillende lokale partners, zoals de gemeenten en de verenigingen die ijveren voor integratie via huisvesting. Het filmpje werd ook verspreid op Facebook en getoond aan de loketten van Brussel Huisvesting.

Op de website huisvesting.brussels staat informatie over het label voor studentenwoningen.

De DGHI heeft contact opgenomen met de universiteiten en de belangrijkste hogescholen die woningen te huur aanbieden op het grondgebied van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, om hen te informeren over de maatregel. De DGHI heeft ook contact opgenomen met andere partners die betrokken zijn bij de kwestie van studentenhuisvesting, zoals het SVKS of de gemeente Elsene die veel studentenwoningen op haar grondgebied heeft. De DGHI heeft regelmatig contact met sommige belangrijke verhuurders zoals Brik, om vragen te beantwoorden over de naleving van de Huisvestingscode.
De DAJL bezit, met betrekking tot de evolutie van de prijzen voor studentenwoningen, geen informatie over een stand van zaken van de huurprijzen, met name voor studentenwoningen. Er moet worden opgemerkt dat de maatregel in Frankrijk, volgens de ingewonnen informatie, gericht is op CROUS-woningen, d.w.z. woningen die voorbehouden zijn voor beursstudenten en die dus door de staat worden gesubsidieerd, en niet op particuliere huisvesting.

De conclusies van het Observatiecentrum voor de huurprijzen, met betrekking tot deze evolutie van de prijzen, zijn nog niet gekend. In dit stadium zijn er geen plannen om de huurprijzen voor studentenwoningen te bevriezen.

Op het gebied van sociale woningen voor studenten moet worden opgemerkt dat de OVM's geen woningen te huur aanbieden die uitsluitend voorbehouden zijn voor studenten. In het besluit van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering van 26 september 1996 is hierover geen specifieke overeenkomst voorzien en dus ook geen kortetermijnovereenkomst.

De enige bestaande overeenkomsten zijn de huurovereenkomst van bepaalde duur van 9 jaar (met een mogelijke verlenging van telkens 3 jaar) en de huurovereenkomst van onbepaalde duur voor huurders (of een lid van hun gezin) die 65 jaar oud zijn of erkend zijn als persoon met een handicap.

Elke student die aan de toelatingsvoorwaarden voldoet, kan een aanvraag indienen voor een sociale woning. De regels met betrekking tot de toewijzing, de huur, de huurprijs en de huurwaarborg zijn de regels die van toepassing zijn op alle kandidaat-huurders en huurders van sociale woningen.

Vóór de opstelling van de huisvestingscode werden bepaalde woningen of kamers van OVM's bij hun bouw niet beschouwd als sociale woningen, maar als studentenwoningen of -kamers. Dit is het geval voor woningen die momenteel toebehoren aan de maatschappij "En Bord de Soignes".

2 kamers van dit type, die niet meer kunnen worden verhuurd volgens de Brusselse Huisvestingscode en die gelegen zijn op de zolderverdieping van het Ernotte-gebouw, werden gebruikt om twee aanpalende sociale appartementen uit te breiden. Deze twee appartementen zijn omgevormd tot comfortabelere appartementen met 1 slaapkamer voor de kandidaat-huurders.

Daarnaast bezit de OVM nog 4 appartementen in het Ernotte-gebouw en 3 appartementen in het gebouw in de Driesstraat waarvan de aanpalende woningen voormalige studentenkamers zijn. De OVM heeft de BGHM laten weten dat zij bij het vrijkomen van deze appartementen ook kan overwegen om ze om te bouwen tot woningen met 1 slaapkamer door de voormalige studentenkamer hier in op te nemen.

Wat de mogelijke toename van sociale woningen voor studenten betreft, blijft de Brusselse Hoofdstedelijke Regering elk project dat het aanbod van kwaliteitsvolle studentenwoningen tegen een betaalbare prijs verhoogt (SVKS, Usquare-project van de ULB op de site kazernes, ...) op de voet volgen.

Wat uw laatste vraag betreft over een dialoog met de ULB om haar aanbod van studentenkoten te vergroten, moet u weten dat het Gewest hieromtrent geen invloed kan uitoefenen op de universiteiten. Dit zou zelfs bevoegdheidsproblemen kunnen teweegbrengen. Universiteiten vallen onder de bevoegdheid hoger onderwijs. Toch kan het voorbeeld van de site kazernes worden aangehaald om de activiteiten van de ULB op dit gebied te illustreren.