Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de vertragingen voor de rijexamens en het gebrek aan rijinstructeurs.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 578)

 
Datum ontvangst: 22/09/2020 Datum publicatie: 16/11/2020
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 16/11/2020
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
06/10/2020 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Sinds enkele weken schijnt GOCA (de groepering van erkende ondernemingen voor autokeuring en rijbewijs) met ernstige vertragingsproblemen te kampen, volgens verschillende persartikels. Door de lockdownperiode werden er duizenden praktische rijexamens uitgesteld, met als gevolg dat de vraag naar een examen voor een rijbewijs B met ongeveer 50% gestegen zou zijn.

Met het einde van de lockdownperiode kwam er eveneens een rush op rijlessen, zodat veel rijscholen nu een tekort aan instructeurs kennen. In sommige rijscholen kunnen nieuwe aanvragers pas ten vroegste eind dit jaar beginnen met de lessen, aangezien er twee maanden achterstand ingehaald moeten worden. Bovendien blijkt dat dit tekort aan rijinstructeurs ook een structureel karakter zou kunnen krijgen nu steeds meer mensen liever met een erkende instructeur willen leren rijden in plaats van met een familielid. Uiteraard is het ook belangrijk dat er voldoende Nederlandstalige of tweetalige rijinstructeurs in dienst zijn bij de rijscholen, zodat iedereen in zijn of haar eigen taal de lessen kan volgen. Tijdens de vorige legislatuur kreeg het Huis van het Nederlands daarvoor een subsidie om de leertoepassing NL@city aan te passen op maat van de rijinstructeurs.

Te veel vertragingen bij rijlessen en -examens kan voor sommige kandidaat-bestuurders natuurlijk delicate gevolgen hebben, vooral wanneer het behalen van een rijbewijs een
conditio sine qua non is om een baan te kunnen vinden.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- In welke mate zijn de Brusselse examencentra momenteel overbevraagd door een teveel aan kandidaten voor de theoretische en praktische rijexamens sinds het einde van de lockdownperiode?
- Hoeveel kandidaten hebben zich ingeschreven in de loop van de maanden juni, juli en augustus 2020? Hoe verhouden deze cijfers zich tot de statistieken voor dezelfde periode uit 2019? Kan u deze cijfers opsplitsen naargelang het type aanvraag (rijles, theoretisch examen, praktijkexamen)?
- Welke verandering(en) werden vastgesteld wat betreft de gemiddelde wachttijd voor de kandidaat-bestuurders, zowel voor de theoretische als voor de praktische examens? Wanneer wordt geschat dat deze vertragingen volledig weggewerkt zouden kunnen zijn?
- Kan u duiden of en in welke mate de coronamaatregelen een impact hebben gehad op de capaciteit die de rijscholen en examencentra kunnen aanbieden aan kandidaat-bestuurders?
- In welke mate hebt u besloten financieel tussen te komen om de examencentra te ondersteunen bij de aanpassingen die zij dienden door te voeren ten gevolge van de coronamaatregelen?
- Werd u reeds gecontacteerd door (verenigingen van) rijscholen omtrent een eventueel instructeurstekort? Kan u de omvang van deze problematiek duiden? Hoeveel instructeurs zijn er tekort in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest?
- Hebt u reeds besloten maatregelen te nemen om de sector van de rijscholen te ondersteunen wat betreft dit instructeurstekort?
- Kan u duiden hoeveel nieuwe rijscholen er werden erkend in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest tijdens het jaar 2019 en tijdens het eerste semester van 2020? Hoeveel werden er opgedoekt tijdens diezelfde periode?
- Hebt u reeds maatregelen ondernomen om de oprichting van nieuwe rijscholen in het Brussels Gewest te stimuleren en zo het aanbod beter te kunnen afstemmen op de vraag?
- Welke maatregelen hebt u reeds ondernomen opdat er gegarandeerd kan worden dat er voldoende tweetalige instructeurs aan de slag zijn in de rijscholen? Werkt u hieromtrent nog samen met het Huis van het Nederlands om het gebruik van hun leertoepassing NL@city op maat van de rijinstructeurs te promoten? Hoeveel rijinstructeurs hebben die toepassing in 2019 en tijdens het eerste semester van 2020 gedownload/gebruikt?
 
 
Antwoord    De centra hebben verschillende reservatiesystemen geactiveerd om de werkelijke aanwezigheid van kandidaten in de centra te beperken met het oog op een indijking van het virus. Er zijn veel aanvragen gelet op de drie maanden sluiting en het aantal afspraken neemt snel toe, maar de centra doen er alles aan om de achterstand weg te werken.

We beschikken niet over cijfers m.b.t. het aantal kandidaten dat lessen heeft gevolgd in de rijscholen.

Hieronder de cijfers m.b.t. de examens van 2019 en 2020 voor de gevraagde periode:

Theorie B

2019

2020

Juni

3279

3270

Juli

4811

5054

Augustus

4233

4512

Praktisch B

(theorie & risicoperceptie

+ openbare weg)

2019

2020

Juni

3639

3398

Juli

4103

3767

Augustus

3381

3564



Momenteel bedraagt de wachttijd voor de rijbewijs B-examens ongeveer 3 weken voor de theoretische examens en ongeveer 9 weken voor de proeven op de openbare weg. Deze termijn is niet veel langer dan voor COVID-19. Wat het inhalen van de achterstand betreft, is het zeer moeilijk een antwoord te formuleren.

We merken daarentegen op dat de kandidaten vaak wachten tot de termijn van hun document bijna verstreken is (ondanks een verlenging van het document die langer is dan de duur van de sluiting van de centra) om hun examen af te leggen. Er zijn ook veel aanvragen voor een examen naar aanleiding van een vervallen rijbewijs en de centra geven aan dat een groter aantal kandidaten niet uit het Gewest afkomstig is.

De examencentra moesten de toegang tot hun theoriezaal beperken, wat een invloed heeft op het aantal personen dat een theoretisch examen en een risicoperceptietest komt afleggen.

Voor de proeven op de openbare weg moeten de rijschoolauto's worden gedesinfecteerd na elk examen, wat de tijd tussen de examens verhoogt.

Niettemin zorgde het reservatiesysteem voor een maximale bezetting van deze lokalen en de centra hebben meer bijkomende uren gedraaid dan ooit tevoren.

De centra konden, net als andere bedrijven, gebruik maken van de financiële steun en de noodhulp die het Gewest heeft ingesteld.

Het gebrek aan rijinstructeurs bestond al lang voor de huidige gezondheidscrisis. We weten niet exacte hoeveel rijinstructeurs vandaag in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest ontbreken.

De administratie bekijkt of het een project kan starten, namelijk in het kader van de zesde staatshervorming een orgaan oprichten om de situatie te analyseren en alle opleidingsprocessen te omkaderen. Dat orgaan zou ook de werkelijke behoeften moeten kunnen evalueren, beheersystemen (inclusief monitoring) en een opleidingscontract in te zetten.

Er werden tussen 2019 en juni 2020 7 nieuwe rijscholen erkend en 3 werden in diezelfde periode gesloten.

Er zijn al heel veel rijscholen (41 rijscholen hebben hun maatschappelijke zetel in Brussel evenals 69 vestigingseenheden) op het grondgebied van het Gewest. De vraag is zeer groot op dit moment maar dat gaat geleidelijk zeker afnemen. We hebben een gelijkaardige situatie meegemaakt tijdens de hervorming van de rijopleiding in 2018 en de situatie herstelde zich kort na de grote veranderingen.

Er is geen aanvraag geweest van het Huis van het Nederlands om deze subsidie te vernieuwen. De aanpassing is voltooid en functioneel.