Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de actualisering van de leegstandcijfers binnen het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Indiener(s)
Bianca Debaets
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 509)

 
Datum ontvangst: 23/02/2021 Datum publicatie: 29/04/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 28/04/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
09/03/2021 Ontvankelijk p.m.
28/04/2021 Bijlage aan het antwoord p.m. Bijlage
 
Vraag    Er zijn verschillende hypotheses omtrent het aantal leegstaande woningen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, waarbij de cijfers sterk verschillen. Het gebrek aan betrouwbare gegevens over deze problematiek wordt door alle actoren erkend en nogmaals benadrukt in het Brussels Noodplan Huisvesting 2020-2024 dat recent werd voorgesteld door de Regering.

In het Noodplan Huisvesting wordt daartoe onder actie 12 de ambitie uitgesproken om een nieuw gewestelijk instrument op poten te zetten voor de bestrijding van leegstand.

Vandaar dat ik u graag volgende vragen stel:

- Beschikt u over indicatoren of studies die de mate van leegstand in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en de evolutie daaromtrent tijdens de afgelopen jaren enigszins kunnen duiden, ondanks het gebrek aan een uniforme centralisatie van deze gegevens? Zijn er, op basis van de gegevens die beschikbaar zijn op gemeentelijk niveau, gemeenten waar deze problematiek de afgelopen jaren significant gegroeid is of teruggedrongen werd? Zo ja, kan u dit nader toelichten?
- Hebt u hieromtrent meer specifieke informatie omtrent de leegstand binnen (a) de kantorenmarkt, (b) de sociale woningen en (c) de private huisvestingsmarkt? Zo ja, kan u deze cijfers en hun evoluties nader toelichten?
- Hebt u reeds overleg gepleegd met de Brusselse gemeenten die nog geen overeenkomst met het Gewest hebben ondertekend waarin voorzien wordt in technische en financiële hulp op gebied van de gemeentelijke observatoria voor leegstaande woningen? Heeft u reeds afspraken met hen gemaakt opdat zij zouden overgaan tot de oprichting van een dergelijk observatorium? Kan u toelichten om welke gemeenten het hier exact gaat en welke gesprekken er reeds met hen gevoerd werden?
- Kan u een stand van zaken geven wat betreft de analyse-opdracht die in actie 12 van het Noodplan Huisvesting werd aangehaald? Wanneer is deze opdracht gelanceerd en wie voert deze uit? Welk tijdspad en welke middelen voorziet u voor deze analyse?
- Kan u een stand van zaken geven wat betreft de wetswijzigingen die in actie 12 van het Noodplan Huisvesting worden beoogd? Wanneer plant u deze teksten te kunnen voorleggen aan het Parlement?
 
 
Antwoord    Tot op vandaag is er geen gecentraliseerde monitoring van leegstaande woningen.


Hoewel in artikel 15 van de Huisvestingscode wordt bepaald dat de gemeenten elk jaar een register van leegstaande woningen op hun grondgebied moeten overmaken aan het Gewest, wordt deze verplichting jammer genoeg maar weinig nageleefd.

Zo hebben in 2019 slechts 5 gemeenten hun register van leegstaande woningen overgemaakt aan Brussel Huisvesting. Bovendien verschilt de inhoud van deze registers sterk van gemeente tot gemeente, waardoor het niet mogelijk is een geloofwaardige analyse te maken van de evolutie van het aantal onbewoonde woningen. In bijlage vindt u de lijst met gemeenten die de voorbije 6 jaar hun inventaris van leegstaande woningen hebben ingediend.

Gezien de inefficiëntie van deze modus operandi heb ik de ULB/VUB de opdracht gegeven om een gewestelijk kadaster van leegstaande woningen aan te leggen.

Deze opdracht omvat twee luiken: de inventaris via de kruising van gegevensbanken en het opzetten van een geïnformatiseerd systeem waarmee deze kruising van gegevens op lange termijn kan worden bestendigd. Dit nieuwe kadaster van leegstaande woningen zal niet alleen worden gebruikt voor de bestrijding van de leegstand, maar ook om te analyseren hoe de leegstandssituatie op het Brussels grondgebied evolueert.

De gegevens over de private markt zijn niet nauwkeurig genoeg om een reëel beeld te geven van de leegstand in Brussel.

Wat betreft de kantoren, is de Minister-President, aan wie u dezelfde vraag hebt gesteld, beter in staat om op uw vraag te antwoorden.

Op 31 december 2020 waren er 54 sociale woningen onbewoond, naast de woningen die op dat moment werden gerenoveerd, opgeknapt of toegewezen. In 2019 waren er 99 onbewoonde sociale woningen. Deze daling kan worden verklaard door het intensieve renovatiebeleid dat is gevoerd, dat als doel heeft de renovatie van in renovatieprogramma’s opgenomen woningen te voltooien en om het kwaliteitsniveau en de energieprestatie van bestaande woningen te verbeteren.



Wat betreft de gemeentelijke observatoria kan ik u zeggen dat de 19 gemeenten elk jaar een projectoproep in verband met gemeentelijke observatoria kregen om hun financiële hulp te bieden voor hun project inzake het opzetten van een mechanisme om leegstaande woningen op te sporen.

Voor de projectoproep van 2020 hebben 8 gemeenten een project ingediend: Oudergem, de stad Brussel, Vorst, Jette, Molenbeek, Schaarbeek, Sint-Lambrechts-Woluwe en Sint-Pieters-Woluwe.


Gelet op deze cijfers en het gebrek aan gegevens van de gemeenten hebben wij besloten de samenwerking met de gemeenten bij de bestrijding van de leegstand volledig te herzien.



Zoals toegelicht in fiche 12 van het Noodplan voor Huisvesting, is de opsporing van leegstaande woningen teruggebracht naar het gewestelijk niveau en zullen de weinige gemeentelijke observatoria niet langer nodig zijn. Ze zullen vervangen worden door een gesubsidieerde vte, die wordt toegewezen aan elke gemeente die de Huisvestingsovereenkomst (fiche 10 van het NPH) ondertekent. De belangrijkste taak van deze vte’s zal erin bestaan de door Brussel Huisvesting geïdentificeerde leegstaande woningen opnieuw op de markt te brengen.

De opdracht om de haalbaarheid en de operationaliteit van een inventarisatie van leegstaande woningen in het BHG te onderzoeken, werd begin september 2020 gelanceerd. De aangeduide dienstverlener is de ULB/VUB. De studie moet tegen half oktober 2021 afgerond zijn.


Momenteel is Brussel Huisvesting bezig met het verzamelen van gegevens van Sibelga, Vivaqua, het kadaster, het Rijksregister en andere.


Voor deze opdracht werd 166.089,44 euro (inclusief btw) uitgetrokken.


Tot slot hebben de in actie 12 van het Noodplan voor Huisvesting beoogde wetswijzigingen betrekking op de vereenvoudiging van de artikelen inzake het openbaar beheersrecht en de sancties in geval van leegstaande woningen.
Brussel Huisvesting werkt momenteel aan het herschrijven van de artikelen 15 tot 23 van de Huisvestingscode en de besluiten van de BHR van 30 november 2006 en 19 februari 2004 tot uitvoering van de Huisvestingscode waaronder het openbaar beheersrecht. In dit verband wordt met name gedacht aan de verhoging van het plafondbedrag van de leningen van het Fonds openbaar beheersrecht, de wijziging van de voorwaarden voor het opnieuw in beheer nemen van de woning of de verduidelijking van de administratieve inbreukprocedure in het geval er sprake is van een leegstaande woning.
De door Brussel Huisvesting verrichte ontwerpwerkzaamheden zouden in de komende weken moeten worden overgemaakt aan het kabinet.

Het voorstel van ordonnantie zal vóór juli van dit jaar voor eerste lezing aan de Regering worden voorgelegd.