Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het project ARBRES.

Indiener(s)
Clémentine Barzin
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 863)

 
Datum ontvangst: 12/07/2021 Datum publicatie: 21/09/2021
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 20/21 Datum antwoord: 09/09/2021
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
15/07/2021 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De regering heeft beslist steun te verlenen aan het ARBRES-project, een onderzoeksproject dat door Innoviris wordt gefinancierd in het kader van Co-create 2021-2024, om de plaats van fruitbomen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te bestuderen.

Mijn vragen zijn de volgende:

  • Wat is het totale budget dat Innoviris voor het ARBRES-project heeft uitgetrokken? De begroting voor 2020 vermeldt een bedrag van 1.112.031 miljoen euro. Hoe zit het met de andere jaren, als die er zijn? Welk totaalbedrag is/zal worden toegewezen aan elke belanghebbende die in dit kader wordt gefinancierd: CEU, gemeenten Ukkel en Vorst, BE, Velt Brussel?

  • Wat is het budget voor het programma Co-create in 2021 (1,6 miljoen in 2019; 2,4 miljoen in 2020) en welke projecten zijn geselecteerd? Hoeveel projecten zijn er in 2019, 2020 en 2021 ingediend in het kader van deze jaarlijkse oproepen tot het indienen van projecten? Hoeveel van deze projecten waren afkomstig van bedrijven, hetzij volledig, hetzij via partnerschappen? Op basis van welke criteria werden bepaalde projecten niet geselecteerd? Het programma Co-create is gericht op de veerkracht van het Brussels Gewest. Hoeveel projecten houden verband met de economische veerkracht in het licht van de COVID-19- crisis?

  • Maakt het ARBRES-project deel uit van de slimme-specialisatiestrategie 2021-2027 voor innovatie? Zo ja, welk deel van de financiering komt voor de betrokken jaren uit EFRO-fondsen? Wat is in dit verband het totale budget uit de EFRO-fondsen voor deze strategie en hoe zal dit worden gekoppeld aan de regionale fondsen? Welk budget van deze strategie wordt toegewezen aan elk strategisch innovatiegebied  en in het bijzonder aan dat van het  "Klimaat: veerkrachtige gebouwen en infrastructuur" voor dit meerjarenplan en in 2021? Heeft Brupartners deel uitgemaakt van de stuurgroep bij de ontwikkeling van deze strategie?

  • Hoeveel bedrijven worden door Innoviris ondersteund in 2021 (75 in 2019; 90 in 2020)? Welke bedrijven worden gesteund via de Joint R&D project call? Hoeveel bedrijven hebben een project ingediend? Op basis van welke criteria werend bepaalde projecten niet geselecteerd? Hoeveel vzw's zullen in 2021 financiering van Innoviris ontvangen? Hoeveel projecten van universiteiten/hogescholen zullen in 2021 door Innoviris worden gefinancierd?

  • Wat zijn de meetbare doelstellingen van het ARBRES-project? Aan welke concrete doelstellingen zijn de fondsen voor de belanghebbenden gekoppeld: wat is het stappenplan van de CEU, de gemeenten Ukkel en Vorst, LB en Velt Brussel? Welke extra bijdrage tot de agronomie/tuinbouwdeskundigheid zal het onderzoek in het kader van het ARBRES-project leveren? Welke kennis zal het project bijdragen die tot op heden niet bestaat?

  • Zal het ARBRES-project personeel in dienst nemen? Zo ja, welke profielen?

  • Wat zijn de doelstellingen van de regering met betrekking tot de koeling van de stad en het vasthouden van regenwater via dit project? Waarom zijn fruitbomen in deze context geschikter dan niet-fruitbomen?

  • Hoeveel bomen zullen er door dit project worden geplant? In welke gemeenten (enkel Ukkel en Vorst of nog verder?)? Welk deel van de begroting van dit project is bestemd voor de eigenlijke vergroening?

  • De CEU-coördinator geeft aan dat "het de bedoeling is om op termijn de Brusselse gemeenten in staat te stellen keuzes te maken ten aanzien van de plaats van fruitbomen in de openbare ruimte". Om welke hulpmiddelen gaat het: een plantenbank, een platform met soortenlijsten, enz.

  • Er wordt ook gezegd dat prioritair werk zal worden besteed aan "de voedingsdiensten" van fruitbomen. Wat zijn deze verwachte diensten en wat zijn de concrete doelstellingen? Degenen die bij het project betrokken zijn, spreken van een "voedselzekerheidsperspectief". Wat zijn de doelstellingen van de regering in dit verband? Wat zijn de productieniveaus die u bedoelt om daaraan te voldoen?

  • Hoever staan we vandaag met het opzetten van een netwerk voor de inzameling, productie en distributie van het fruit, zoals aangekondigd door de schepen van Ukkel? Wat zijn de deadlines? Zal het fruit te gelde gemaakt worden?
 
 
Antwoord    1)
In het kader van de financiering van dit project door Innoviris is voor dit project in totaal € 1.220.785 uitgetrokken, als volgt verdeeld over de partners:
- Centrum voor Stadsecologie: € 365.203
- Gemeente Ukkel: € 204.872
- Gemeente Vorst: € 210.525
- Leefmilieu Brussel: € 261.620
- Velt vzw: € 178.565
Het project heeft een looptijd van 3 jaar (van 01/03/2021 tot 29/02/2024). Het budget dekt de drie jaren van activiteiten.

2)
Ik verwijs u naar het antwoord van mijn collega staatssecretaris Barbara Trachte.

3)
Het project ARBRES valt niet expliciet binnen het kader van de slimme specialisatiestrategie 2021-2027 voor innovatie.
Ik verwijs u naar het antwoord van mijn collega staatssecretaris Barbara Trachte.

4)
Ik verwijs u naar het antwoord van mijn collega staatssecretaris Barbara Trachte.

5)
De in het kandidaatstellingsdossier genoemde doelstellingen zijn de volgende:
1. “WG1. Fruitteelt in de stad”: Verkenning van een genetische diversiteit van fruit aangepast aan de context van het antropoceen in het Brussels Gewest, in termen van variëteiten en soorten;
2. “WG2. Bestuur als gemeengoed”: Verkenning van bronnen die verkeerd gebruik kunnen verklaren en die kunnen leiden tot de optimalisering van eerlijk en solidair gebruik van fruit en fruitbomen.
Uiteindelijk is het de bedoeling Brussel te voorzien van een genetische/functionele reserve van fruitbomen die zijn aangepast aan de klimaatverandering, en het aanplantingsbeleid van de betrokken gemeenten (en geïnteresseerde Brusselaars) te laten evolueren van monospecifieke landschapswegen naar multispecifieke wegen met fruit die vergezeld gaan van een participatief beheersplan. 
Het gaat er ook om een multicriteria-databank voor te stellen die als besluitvormingsinstrument zal dienen.
In het algemeen zal het er ook om gaan nieuwe kennis over fruitbomen in de stad te genereren en deze te verspreiden onder burgers, verenigingen, bedrijven en openbare actoren, zodat zij de juiste soorten/variëteiten kunnen kiezen in de Brusselse openbare of privéruimten.
Ten slotte zal het erom gaan de replicatie mogelijk te maken van proefervaringen rond het inzetten van fruitbomen voor het algemeen welzijn in de openbare ruimten, dankzij aangepaste bestuursinstrumenten.

6)
Het project ARBRES omvat de aanwerving van nieuwe profielen bij de volgende 3 partners: Vorst, Ukkel en Leefmilieu Brussel.

De aangeworven profielen zijn hybride, op de grens tussen onderzoek en actie, met deskundigheid op het gebied van fruitteelt, bestuur als gemeengoed, stadsecologie en participatieve wetenschap. 

7)
Dit project is een gedeeltelijk antwoord op de strategie voor de vergroening van de stad, die wordt uitgevoerd in het kader van het Brusselse Natuurplan. Het zal ook een aantal antwoorden geven op de strategie voor aanpassing aan de klimaatverandering door na te denken over de plantensoorten die het bestrijkt.

Wat de ecosysteemdiensten betreft, zal de innovatie in dit geval gericht zijn op de levering van eetbare producten (vlezige en droge vruchten) voor de burger, maar ook op mogelijke nieuwe bestuursmodellen voor het gemeenschappelijke beheer van deze fruitbomen. Dit project draagt dus rechtstreeks bij aan de versterking van de ‘Good Food’-strategie.

8)
Deze precieze gegevens kunnen in dit stadium van het project niet worden verstrekt.

9)
Het project omvat met name een transdisciplinaire databank met de aandachtsvelden/aandachtspunten (in de vorm van kolomvariabelen in een Excel-bestand). De beheerders van groene ruimten kunnen soorten selecteren aan de hand van de volgende criteria:
- droogtebestendige bomen,
- bomen die bestand zijn tegen hevigere regenval, 
- bomen die bestand zijn tegen de gevolgen van klimaatverandering in het algemeen, 
- bomen die de geldende stedenbouwkundige regels naleven van talrijke ruimtelijke configuraties enz. 
Deze databank zal ook worden gericht tot andere betrokken actoren, waaronder burgers/verenigingen, met een keuze uit een aantal criteria, zoals: 
- bomen met een hoge voedingswaarde,
- bomen met positieve ecosysteemdiensten voor vogels enz.
Uiteindelijk zal de databank (in rijen in het Excel-bestand) eetbare fruitsoorten voorstellen die deze variabelen respecteren en hun inplanting in elke ruimtelijke configuratie mogelijk maken (park, straat, plein, speeltuin, speelplaats, enz.).

10)
Het project ARBRES maakt deel uit van de ‘Good Food’-strategie van de regering. De doelstellingen van de strategie zijn online te raadplegen op het ‘Good Food’-portaal.
Het project ARBRES houdt tot op zekere hoogte rekening met de vier pijlers van voedselzekerheid, namelijk:
- toegang (het vermogen om zijn eigen voedsel te produceren en dus over de middelen te beschikken om dat te doen, of het vermogen om zijn eigen voedsel te kopen en dus over voldoende koopkracht te beschikken om dat te doen)
- beschikbaarheid (voldoende hoeveelheden voedingsmiddelen, afkomstig van de binnenlandse productie, voorraden, invoer of steun)
- kwaliteit (voedingsmiddelen en -gewoonten vanuit nutritioneel, gezondheids- en sociaal-cultureel standpunt)
- stabiliteit (toegangsmogelijkheden en dus prijs en koopkracht, beschikbaarheid en kwaliteit van voedingsmiddelen en -gewoonten)
Het productieniveau zal meer te vinden zijn in de kwalitatieve aspecten (aanpassing aan de klimaatverandering, voedingswaarde, functionele diversiteit) dan in de kwantitatieve aspecten.

11)
Het project is ongeveer 6 maanden geleden van start gegaan. De experimenten (selectiecyclus, aanplant, beheer, onderhoud, valorisatie) zullen de komende maanden van start gaan. Verschillende belangrijke partners zijn al gemobiliseerd en zullen het ARBRES-consortium oriënteren naar de meest relevante experimenten op dit gebied (met name FruitCollect).
De vruchten zullen niet te gelde worden gemaakt, aangezien dit in strijd zou zijn met de bevelen van Innoviris en de aard van het oorspronkelijke project.