Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de verontreiniging door stookolie in het moerasgebied van Jette-Ganshoren

Indiener(s)
Aurélie Czekalski
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1023)

 
Datum ontvangst: 11/01/2022 Datum publicatie: 10/03/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 25/02/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/01/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Op 31 december deed zich in de Vlaamse rand een stookolielek voor. De vervuiling kwam terecht in de Molenbeek, die ontspringt in Dilbeek. Volgens de brandweer is de stookolie door een overstort in deze waterbron, die door de moerasgebieden van Jette-Ganshoren stroomt, terechtgekomen.

Graag een antwoord op volgende vragen:

  • Wat waren de gevolgen, welke weerslag heeft deze olievervuiling op de fauna en flora in het moerasgebied van Jette-Ganshoren?

  • Welke maatregelen werden genomen om de vervuiling in te dammen en het vervuilde gebied te behandelen?

  • Was het mogelijk om het lek te lokaliseren? Kon de dader worden geïdentificeerd?

  • Hoe en wanneer werd het lek ontdekt?

  • Hoeveel vervuiling werd er in 2021 vastgesteld in de rivieren, moerasgebieden, vijvers, enz. die Leefmilieu Brussel beheert?

    • Hoe kan deze worden uitgesplitst naar naam, gemeente, verontreinigend product, effect op fauna en flora?

  • Hoeveel heeft het schoonmaken van de waterwegen, moerasgebieden, vijvers, enz. die door Leefmilieu Brussel worden beheerd,in 2021 gekost?

  • Hoe is het aantal verontreinigingsincidenten in het Brussels Gewest geëvolueerd over de laatste 4 jaar?

 

 

 

 
 
Antwoord    1)
Op 31 december 2021 werd een verontreiniging met koolwaterstoffen vastgesteld in de Molenbeek ter hoogte van de Bosstraat. Een deel van het water van de Molenbeek mondt uit in het moeras van Ganshoren en vervolgens in het moeras van Jette. Die vochtige gebieden, die rijk zijn aan biodiversiteit, zijn bijzonder kwetsbaar voor dit soort incidenten omdat het water niet snel wegvloeit.

Gelukkig is de instroom er beperkt en is de waargenomen verontreiniging verminderd. Zoals hieronder wordt uiteengezet, hebben de genomen maatregelen de Molenbeek ervan weerhouden om in de moerassen te stromen.

Bij een controlebezoek door de inspecteurs van Leefmilieu Brussel op dinsdag 4 januari 2022 langs de Molenbeek en in de moerassen van Jette-Ganshoren bleek dat de sporen van de vervuiling waren verdwenen.

Het overgrote deel van de koolwaterstoffen was weggespoeld. De verontreiniging in de moerassen van Jette en Ganshoren en op de oevers van de Molenbeek was minimaal, zonder duidelijke schadelijke gevolgen voor de fauna en flora.
2)
Op 31 december 2021 werd Leefmilieu Brussel door de brandweer op de hoogte gebracht van een accidentele verontreiniging. Samen met de brandweer heeft Leefmilieu Brussel de bewarende maatregelen vastgesteld die moeten worden genomen om de vochtige gebieden en de Molenbeek te beschermen.
De civiele bescherming is ter plaatse gegaan om twee filterblokkades op te werpen aan de ingang van het moeras en over de Molenbeek.

Leefmilieu Brussel heeft vervolgens planken geplaatst aan de ingang van het moeras om de watertoevoer te blokkeren terwijl stroomopwaarts onderzoek werd verricht.

Behandeling van de verontreiniging was niet nodig, aangezien die nadien niet meer werd waargenomen.
3)
De brandweer heeft gereageerd op een oproep van een burger naar de 100/112-centrale. De brandweerlieden hebben de interventie gecoördineerd met het departement Water van Leefmilieu Brussel.
Leefmilieu Brussel heeft de verontreiniging ook gemeld via het Waarschuwings- en alarmsysteem Schelde (WASS) van de Internationale Scheldecommissie.

De bron van de vervuiling kon niet precies worden gelokaliseerd, maar de brandweer stelde vast dat de oorsprong een afgedekt stuk leiding was dat zich in het Researchpark Zellik (gemeente Asse) bevond. De dienst Leefmilieu van de gemeente Asse was ook door de brandweer op de hoogte gebracht, maar was niet op de hoogte van een door een bedrijf gemeld incident. Het is tot op heden ook niet bekend of het om een incidenteel lek of een opzettelijke lozing ging.
Momenteel wordt door de gemeente verder onderzoek verricht om de oorsprong van de verontreiniging en de veroorzaker ervan nauwkeuriger vast te stellen. Ook de Vlaamse Milieumaatschappij (VMM) is hierbij betrokken. Leefmilieu Brussel wacht op feedback van hen.
4)
Gelukkig komt dit soort verontreiniging op het Brusselse grondgebied vrij zelden voor. In 2021 waren er nog 5 andere meldingen, naast deze verontreiniging op 31 december 2021. Die verontreinigingen vonden plaats in de gemeenten Oudergem, Brussel-Stad, Koekelberg, Ukkel en Molenbeek.
Twee soorten verontreinigende stoffen waren de oorzaak (aanwezigheid van koolwaterstoffen in 3 gevallen en van pesticiden in één geval). Het laatste geval, in Ukkel, betrof het illegaal dumpen van een betonmolen in een vijver in een Natura 2000-gebied, een zaak die de Inspectie voortzet.
Meldingen van een verontreiniging door vetten in de Zenne leidden in april ook tot uitwisselingen met de VMM, maar in het Brussels Gewest was geen actie nodig.
5)
Gewoonlijk worden de kosten gemaakt door de brandweer of de civiele bescherming en worden ze achteraf niet aan mijn administratie gespecificeerd. Indien de dader echter wordt geïdentificeerd, is het mogelijk om deze kosten in het kader van een rechtsvordering (milieuovertreding) bovenop de geraamde kosten van de milieueffecten aan de dader aan te rekenen.
6)
In de afgelopen vier jaar:
Voor de Molenbeek / het moeras van Jette-Ganshoren waren er 2 eerdere interventies op deze locatie in 2020 (15 juli en 2 augustus) voor hetzelfde type verontreiniging.
De Zenne kende in 2020 3 verontreinigingen met koolwaterstoffen, waarvan er één duidelijk afkomstig was van een bedrijf in Haren (lozing in de Hollebeek, een zijrivier van de Zenne).
De Roodkloosterbeek (een zijrivier van de Woluwe) ondervond in februari 2019 aanzienlijke verontreiniging door het water van de Ring (E411).