Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende steun in het kader van de LEZ voor PBM en voor werknemers van de thuiszorgsector en de sector bijstand aan personen

Indiener(s)
Marc Loewenstein
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1064)

 
Datum ontvangst: 21/02/2022 Datum publicatie: 05/04/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 01/04/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
08/03/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Enkele maanden geleden stelde ik u vragen over de maatregelen om de mogelijke discriminerende gevolgen van de LEZ voor de PBM te beperken, alsook over het eventueel onderzoek van instrumenten of maatregelen ter ondersteuning van mensen die werken in de thuiszorg of ter ondersteuning van kwetsbare groepen,die moeilijkheden ondervinden met de LEZ.

In uw antwoord gaf u aan dat voor PBM een ontheffing, geldig voor 5 jaar, beschikbaar was voor mensen met een parkeerkaart “personen met een handicap” met RVV-status. U maakte ook gewag van de aanbevelingen van Traject en Maestro Mobile (2020) over maatregelen ter begeleiding van de LEZ: verbetering en ontwikkeling van het aanbod van PRM-taxi's, taxivouchers, hulp bij de aanschaf van aangepaste fietsen zoals handybikes, sociaal vervoer. Voor wie werkt in de thuiszorg of in ondersteunende diensten voor kwetsbare personen en moeilijkheden ondervindt met betrekking tot de LEZ, luiden de aanbevelingen als volgt: premie voor bakfietsen voor professioneel gebruik, herziening van de LEZ-premie voor Brusselse micro- en kleine ondernemingen om een minder vervuilend voertuig aan te schaffen, lidmaatschap van de aankoopcentrale van Leefmilieu Brussel voor de leasing van voertuigen, toegang tot de Mobility & Fleet-facilitator.

  1. Kunt u mij voor elk van de door de auteurs van het rapport Traject - Maestro Mobile voorgestelde oplossingen informeren over de follow-up van hun aanbevelingen?

  2. Wat is het tijdschema voor de invoering van de genomen maatregelen? Welke bedragen worden ervoor uitgetrokken?

  3. Wordt in het kader van de LEZ verder nagedacht over de voertuigen die worden gebruikt door vrijwilligers die bijstand verlenen bij de verplaatsingen van PBM?

 

 
 
 
Antwoord    1)
De begeleiding van personen waar de lage-emissiezone een impact op heeft, en meer bepaald de personen met een beperkte mobiliteit (PMB) is belangrijk en het gewest heeft er onlangs specifieke aandacht aan besteed. Zo werden de laatste maanden talrijke maatregelen genomen of versterkt.
Daarvoor werden drie informatiebronnen gebruikt:
De eerste bron is de Traject-studie over de begeleidingsmaatregelen voor burgers en professionals die door de LEZ worden getroffen, waarin er effectief meerdere aanbevelingen worden gedaan aan PBM’s en personen die in de sector van thuiszorg en bijstand aan personen werken.
De tweede bron is het uitgebreide overleg met de belanghebbende partijen dat plaatsvond tijdens besprekingen waarvan het doel was om het ontwerp van de ‘Roadmap Low Emission Mobility’ op te stellen, dat de regering onlangs heeft aangenomen.
De derde bron zijn de lessen die Leefmilieu Brussel heeft geleerd bij de tenuitvoerlegging van de LEZ.

Er bestaan bijgevolg verschillende maatregelen voor particulieren:
1. Naast de afwijkingen voor de aanpassing van voertuigen om personen met een handicap te vervoeren (namelijk voor voertuigen met een rolstoellift of aangepaste voertuigen met een parkeerkaart voor personen met een handicap) werd de afwijking voor personen met een handicap (parkeerkaart voor personen met een handicap) en een verhoogde tegemoetkoming (BVT-statuut) op 1 januari 2021 ingevoerd, met terugwerkende kracht tot 1 april 2020.

2. Dankzij de hervormde Brussel’Air-premie, die op 7 maart 2022 werd gelanceerd, kunnen Brusselaars die voldoen aan de toekenningsvoorwaarden van de premie het hoogste premiebedrag ontvangen wanneer een gezinslid van de aanvrager voldoet aan de toekenningsvoorwaarden van een parkeerkaart voor personen met een handicap. Verschillende mobiliteitsproducten voor PBM’s zijn inmiddels ook via die premie beschikbaar, wat vroeger niet het geval was, met name:
- De dienst TaxiBus van de MIVB;
- De taxidienst van Victor Cab, die beschikt over een taxivloot die aangepast is aan het vervoer van personen met een handicap;
- Een fietsbudget, dankzij welke fietsproducten gekocht kunnen worden om fietsen aan te passen aan personen met een handicap;
- Goedkopere MIVB-abonnementen (BVT-statuut, 65+ enz.) die het mogelijk maken om meer budget vrij te houden voor andere mobiliteitsoplossingen;
- Dankzij het mobiliteitsbudget van Modalizy kan er gebruik gemaakt worden van verschillende diensten die beschikbaar zijn via betaling met een kredietkaart (visa) en dus bijvoorbeeld van het hele taxiaanbod in het BHG.
Het budget dat in totaal is toegewezen aan de Brussel’Air-premie bedraagt 3.850.000 euro.

3. Het doel van de onlangs opgerichte dienst Mobility Coach is om burgers te begeleiden en te helpen bij het bepalen van de beste alternatieven om zich te verplaatsen in plaats van dat te doen met hun eigen auto (helpdeskdienst, alternatieven uittesten enz.). De dienst helpt de aanvragers van de Brussel'Air-premie ook bij het identificeren van producten en diensten die kunnen aansluiten bij de manier waarop ze zich dagdagelijks verplaatsen. Voor een kaderopdracht van vier jaar is voorzien in een budget van 370.000 euro.
4. De taxichequesdienst in het gewest: het gaat om de toekenning van taxicheques ter waarde van vijf euro voor personen met een beperkte mobiliteit (ofwel naar aanleiding van een handicap of de leeftijd), met een laag inkomen (WIGW) en die geen gebruik meer kunnen maken van het openbaar vervoer. Die cheques werden onlangs weer ingevoerd. Leefmilieu Brussel beschikt niet over informatie over dat initiatief, dat uitgaat van minister-president Rudi Vervoort en Brussel Mobiliteit.
5. De voortdurende verbetering van de toegankelijkheid van het openbaar vervoer en de openbare ruimte voor PBM’s. Het strategisch plan voor het toegankelijk maken van de MIVB (bijgevoegd aan het openbaredienstcontract van de maatschappij voor openbaar vervoer) structureert op een ambitieuze manier de behandeling van dat thema, en dat op alle niveaus: infrastructuur, rollend materiaal, informeren van reizigers enz. Naast vele andere vorderingen kan hier worden benadrukt dat vorig jaar maar liefst 95 haltes toegankelijk zijn gemaakt en dat elk jaar nieuwe liften worden geïnstalleerd in metrostations die er nog geen hebben. 
Voor professionals die in de sociale sector actief zijn:

i. In het kader van de aanname van het besluit over de lage-emissiezone voor de periode 2025-2036 werd een nieuwe afwijking voorgesteld voor die sector, namelijk dat voor minibussen en dienstvoertuigen een afwijking aangevraagd kan worden indien ze uitsluitend gebruikt worden voor schoolvervoer of collectief vervoer van personen met een handicap (met materiaal of goederen), ze voor 31/12/2025 zullen worden ingeschreven en ze nog geen tien jaar oud zijn. Het doel van die afwijking is om de mobiliteit voor personen die van die vervoersdiensten gebruik maken te garanderen en tegelijk rekening te houden met het vernieuwingstempo van voertuigen in die sector en ook om rekening te houden met de kostprijs van elektrische modellen.
ii. Bike project kmo’s: Sinds enkele jaren begeleidt Leefmilieu Brussel de ondernemingen die onderworpen zijn aan de verplichting om een bedrijfsvervoersplan (meer dan 100 werknemers) op te stellen bij de ontwikkeling van hun fietsbeleid via het Bike Project, dankzij welke werknemers hun woon-werkverplaatsingen kunnen uittesten en de mobiliteitscoördinator van de onderneming begeleid kan worden bij de uitvoering van de acties die nodig zijn om het gebruik van de fiets voor die verplaatsingen uit te rollen. Dit jaar is het project uitgebreid tot ondernemingen (kmo, vzw, overheidsinstelling enz.) die kleiner van omvang zijn (<100 werknemers).
Het jaarlijkse budget voor het Bike Project werd verhoogd en bedraagt nu 500.000 euro.

iii. Dankzij de facilitatordienst ‘Mobility & Fleet’ kunnen Brusselse ondernemingen en organisaties begeleiding krijgen op het vlak van vlootbeheer en mobiliteit. Die dienst is gratis voor ondernemingen. Het jaarlijkse budget ervan bedraagt ongeveer 250.000 euro.

iv. Dankzij CairgoBike zijn tests mogelijk en kunnen premies worden toegekend voor de aankoop van bakfietsen voor Brusselse zelfstandigen en micro-, kleine en middelgrote ondernemingen. Brussel Economie en Werkgelegenheid beheert de premies en Brussel Mobiliteit stuurt het CairgoBike-project aan.

v. Nieuwe LEZ-premie BEW: Sinds begin dit jaar werd de premie die toegekend wordt voor de vervanging van een bestelwagen die niet in de lage-emissiezone mag rondrijden voor Brusselse micro-, kleine en middelgrote ondernemingen herzien en versterkt om ook de middelgrote ondernemingen te ondersteunen.
Zoals opgemerkt kan worden, bestaat er al een hele reeks maatregelen voor die personen. Om op gewestelijk niveau beter rekening te houden met die problematiek, wordt in het ontwerp van de Roadmap ‘Low Emission Mobility’, die in juni jongstleden door de regering is goedgekeurd, echter voorgesteld om een verkeersarmoedecoördinator aan te stellen die tot taak zal hebben om de verschillende mobiliteitsinitiatieven en -diensten voor kwetsbare gezinnen en personen met moeilijkheden om zich te verplaatsen (onder andere PBM’s) te centraliseren, te organiseren en te coördineren. In dat verband moet er opgemerkt worden dat er reeds een traditie van dialoog bestaat met verenigingen die personen met een handicap vertegenwoordigen binnen de Gewestelijke Mobiliteitscommissie en de onderafdeling ‘PBM’ ervan.
2)
Leefmilieu Brussel verkent verschillende mogelijkheden. Tijdens een uitwisselingsvergadering die Leefmilieu Brussel op 8 maart 2022 heeft georganiseerd tussen de steden en de Belgische gewesten over de werking van de lage-emissiezones werd de mogelijkheid besproken om een afwijking in te stellen voor voertuigen die worden gebruikt door vrijwilligers die PBM's vervoeren. Daarvoor zou er echter een duidelijk kader moeten zijn om te vermijden dat afwijkingen worden toegekend aan voertuigen die slechts zelden voor dat doel worden gebruikt. Dat zou de lage-emissiezone en de verwachte gevolgen ervan voor de luchtkwaliteit sterk kunnen verzwakken, net zoals dat het geval zou zijn wanneer het criterium "BVT-statuut" uit de huidige afwijking zou worden geschrapt.

In die context zullen twee pistes worden bestudeerd:
- het opstellen van een wettelijk kader waarin het sociaal vervoer wordt geregeld, dat het mogelijk zou maken om erkenningen af te geven, een betere toekenning van subsidies en zelfs voertuigen herkennen die gebruikt worden voor sociaal vervoer (onder andere voor eenmalig gebruik);
- de mogelijkheid om zich voor afwijkingen te baseren op de federale wetgeving met betrekking tot mantelzorgers.

Er moet echter worden opgemerkt dat in het kader van het nieuwe LEZ-besluit betreffende het tijdschema voor 2025-2035 wordt voorgesteld om het aantal dagen van dagpassen op te trekken van 8 tot 24 dagen per jaar. Die maatregel is gepland voor de zomer van 2022 en zou ook meer flexibiliteit en mogelijkheden moeten bieden om investeringen in een nieuw voertuig uit te stellen en tegelijk een zeer beperkt gebruik van vervuilende voertuigen te garanderen.