Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de evolutie van het grondwaterpeil en de accumulatie van water aan de oppervlakte en in de bodem

Indiener(s)
Ariane de Lobkowicz
aan
Alain Maron, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Klimaattransitie, Leefmilieu, Energie en Participatieve Democratie (Vragen nr 1066)

 
Datum ontvangst: 23/02/2022 Datum publicatie: 05/04/2022
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 21/22 Datum antwoord: 01/04/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
08/03/2022 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag   

Een groot deel van het water dat in Brussel wordt verbruikt, wordt rechtstreeks uit de Maas gepompt. Er wordt echter ook gepompt uit de grondwaterlaag.

Ik heb reeds de gelegenheid gehad u te vragen naar het peil ervan, dat ik als gevolg van de terugkerende droogteperiodes in de voorgaande zomers zeer laag achtte.

U hebt mij toen heel welwillend en volledig geantwoord en mijn vrees bevestigd.

In de zomer van 2021 kregen we dan te maken met een totaal tegenovergestelde situatie met weken en weken van stortregens.

Dit gaf me de kans om u opnieuw te ondervragen.

Maar nu is de regen al maanden niet gestopt.

Daarom zou ik u nogmaals willen vragen hoe hoog het grondwaterpeil staat in het gebied waar wordt gepompt om de bewoners van het Gewest van water te voorzien.

 

 
 
 
Antwoord    Het in Brussel verbruikte water komt voor ongeveer 97% uit Wallonië en voor 3% van de grondwaterlaag van de Brusseliaanzanden. Het antwoord wordt dus in twee delen gegeven, op basis van de gegevens van VIVAQUA voor de winningen in Wallonië en die van Leefmilieu Brussel die monitorings uitvoert van het grondwater in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest. In beide gevallen is de conclusie dezelfde.
Net zoals alle Belgische waterproducenten werd VIVAQUA geconfronteerd met de geleidelijke afname van het niveau van de grondwaterlagen die hij exploiteerde in de jaren 2017, 2018 en 2019. Dat is begonnen met de bijzonder droge winter van 2016-2017 waardoor de grondwatervoorraad in de verschillende Belgische waterhoudende lagen niet aangevuld kon worden. De volgende winters (2017-2018 en 2018-2019) waren matig regenachtig en het watertekort was nog wat toegenomen. Bovendien was het in die jaren bijzonder droog in de lente en de zomer. Dat heeft het bodemwatertekort nog wat meer versterkt.
Ter herinnering: conceptueel gezien gaat het regenwater eerst de bodem aanvullen en dan, wanneer de bodem volledig met water verzadigd is, zal het water meer in de diepte kunnen dringen en de waterhoudende lagen kunnen aanvullen. Droogtes hebben dus in de lente en zomer ook negatieve gevolgen voor de aanvulling van de waterhoudende lagen.
Die laagwatercyclus (laag grondwaterpeil) werd doorbroken in de winter van 2019-2020 die heel regenachtig was, met name in februari en tijdens de eerste helft van maart. De winter van 2020-2021 was ook regenachtig. De regen in de zomer van 2021 heeft er uitzonderlijk ook voor gezorgd dat de waterhoudende lagen met water aangevuld konden worden. Dankzij die extra aanvulling van de Waalse waterhoudende lagen die VIVAQUA exploiteert, kon definitief een einde gemaakt worden aan het watertekort dat veroorzaakt werd door de droogtecyclus die in de winter 2016-2017 begonnen is.
De winning van Spontin (die bestaat uit draineergalerijen uitgehold in de carbonische kalkrotsen) bijvoorbeeld gaf niet meer dan 12.000 m³/d in de herfst van 2019 (d.w.z. op het einde van de laagwatercyclus). In de herfst van 2020 gaf de winning van Spontin opnieuw 18.000 m³/d (d.w.z. de gemiddelde productie in die periode). Dankzij de zomer van 2021 gaf de winning van Spontin nog 28.000 m³/d in de herfst van 2021. Dat debiet ligt niet ver van het absolute record in die periode.
Vorige winter (2021-2022) was ook goed, wat de neerslag en de aanvulling van de waterhoudende lagen betreft. Wat de grondwatervoorraden betreft (die 60% van de productiecapaciteit van VIVAQUA bedragen), begint 2022 met een uitstekende basis.
Kortom, ondanks de desastreuze gevolgen die de regen gehad heeft voor personen die getroffen zijn door overstromingen, zal de regen in de zomer van 2021 een positief effect gehad hebben op de grondwateraanvulling (met de extra aanvulling van Waalse waterhoudende lagen en de terugkeer naar een normaal grondwaterpeil).

Tot slot is de gedeeltelijke aanvulling van de grondwaterlagen van de Brusseliaanzanden ook te zien in de piëzometrische grafieken van het netwerk van kwantitatieve monitoring van het grondwater in het Brussels Gewest, dat opgevolgd en geanalyseerd wordt door Leefmilieu Brussel. De waterstanden stijgen momenteel, maar ze bereiken echter niet het hoge niveau van 2004, het jaar vanaf wanneer de grondwaterspiegel een neerwaartse trend kent in de meeste piëzometers.