Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende het plaatsen van zonnepanelen op geklasseerde gebouwen en monumenten.

Indiener(s)
Mathias Vanden Borre
aan
Pascal Smet, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest, bevoegd voor Stedenbouw en Erfgoed, Europese en Internationale Betrekkingen, Buitenlandse Handel en Brandbestrijding en Dringende Medische Hulp (Vragen nr 779)

 
Datum ontvangst: 21/10/2022 Datum publicatie: 04/01/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 23/12/2022
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
21/12/2022 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Vlaams minister van Wonen Matthias Diependaele heeft recent de regels voor het plaatsen van zonnepanelen op onroerend erfgoed drastisch versoepeld, waardoor zonnepanelen op ieder beschermd pand kunnen geïnstalleerd worden. De huidige energiecrisis vraagt immers om een praktische en pragmatische houding. Bijgevolg zullen zo goed als alle aanvragen voor zonnepanelen positief beoordeeld worden door het Agentschap Onroerend Erfgoed, aldus de Vlaamse minister.

Inderdaad, door de hoge energieprijzen stijgt ook de energiefactuur voor ook eigenaars van woningen en gebouwen met erfgoedwaarde. Het is dan ook een serieuze uitdaging om het verlagen van de energierekening en het verbeteren van het comfort te verzoenen met de erfgoedwaarden van het geklasseerde pand. Het isoleren van vloeren of gevels, het plaatsen van dubbel glas of het leggen van zonnepanelen is bij deze gebouwen niet vanzelfsprekend. Ik kan in deze nog verwijzen naar de recente discussie rond de wijk Logis-Floréal, waar door de bewoners dubbel glas werd geplaatst dat evenwel opnieuw moest worden vervangen door enkel glas omwille van het groen-gele houtwerk van de ramen (dat zogezegd te smal zou zijn voor twee lagen glas). Een absurde situatie, en zeker in deze tijden van energiecrisis.

Dit soort van berichten in de media creëert veel onzekerheid bij eigenaars van beschermde panden, met name in welke mate zij renovatiewerken kunnen doorvoeren dan wel zonnepanelen kunnen installeren.

Ik had u hieromtrent graag de volgende vragen gesteld.

  1. Welke tolerantiemarge geldt op heden voor renovaties van gebouwen met een erfgoedwaarde? Kan u enkele concrete voorbeelden geven?

  2. Worden er op korte termijn initiatieven gepland binnen de administratie (Urban) om eigenaars van onroerend erfgoed te ondersteunen met het energiezuiniger maken van hun gebouwen? Is er een aanspreekpunt waar deze eigenaars terecht kunnen voor erfgoedenergieadvies?

  3. U hebt aangekondigd dat de strikte regels inzake erfgoed zullen versoepeld worden in het kader van RENOLUTION. Hoe ver staat u met deze versoepelingen? Hoe verloopt het overleg met Urban?

  4. Welke afwegingskaders, bijvoorbeeld inzake dakisolatie, historisch schrijnwerk, zonne-energie, isolatie van gevels en vloeren, worden door de administratie toegepast? Gelet op de evolutie van materialen en techniek, zijn deze afwegingskaders niet aan een herziening toe?

  5. Wat is uw actie over het faciliteren van zonnepanelen op erfgoed, aangezien dit toch een reversibele en tijdelijke maatregel betreft?

 
 
Antwoord    De tolerantiemarge hangt af van het gebouw en de bouwperiode.

De ingrepen om de prestaties te verbeteren kunnen erg uiteenlopend zijn en op verschillende delen van een gebouw betrekking hebben, zoals:

· Het leggen van interne of externe dakisolatie (sarking),
· vloerisolatie,
· binnenisolatie aan de gevel,
· performantere beglazing en schrijnwerk,
· gedwongen mechanische ventilatie,
· verbetering van de afdichtingen, enz.


Enkele voorbeelden die aanzienlijke energieverbeteringen vertonen:

·
Site van de Veeartsenijschool: gebouw The Faculty: lage energie (gepubliceerd in tijdschrift A+ 297, augustus-september 2022);
·
Cité Moderne: certificatietests aan de gang - naar verwachting energieklasse C;
·
Villa Kattekasteel: lage-energienorm;
·
Marnix-hoofdzetel ING: passiefstandaard;


Het eerste contactpunt in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest voor vragen over energieprestaties en praktische vragen is Homegrade. Deze instantie staat ter beschikking van alle Brusselaars: de doelstelling is om oplossingen te vinden die energieprestaties met erfgoed verzoenen.


In het specifieke geval van de beschermde goederen begeleidt Urban de aanvragers en dragen ze er actief aan bij om in het project de technische mogelijkheden ter verbetering van de energieprestaties zoveel mogelijk te benutten en terzelfdertijd te combineren met zowel de instandhouding van de erfgoedelementen als het welzijn van de gebruikers.


Urban maakt deel uit van de RENOLUTION-coalitie en is betrokken bij de technische besprekingen om oplossingen te vinden en uit te voeren.

Als een bewoner niet meer in een beschermd goed kan wonen, teken je het doodvonnis van dat erfgoed. Dat is in strijd met de verdediging en opwaardering ervan.

Het doel is oplossingen op maat vinden die in functie van de bouwperiode (manier en materiaalkeuze) en van het soort bescherming kunnen evolueren; er is bijvoorbeeld een verschil tussen het Hortamuseum en de woningen van Le Logis-Floréal

De interventiemaatregelen van energieprestaties moeten globaal worden benaderd om doeltreffender te zijn, te beginnen bij dak- en vloerisolatie, isolatie van de binnen- of buitengevel en de mogelijkheid om energie te produceren. Deze energieproductie hoeft niet noodzakelijk op de locatie zelf te zijn.


De denkkaders houden rekening met de nieuwe technologieën. Op die manier kan de denkoefening verder reiken.

De dossiers van unieke vergunningsaanvragen bevatten een bestek met de verschillende uit te voeren posten en materialen, evenals een specifieke nota over de energieprestaties van de materialen, waardoor Urban zich in het kader van hun behandeling over die aspecten kan buigen en de meest geschikte aanbevelingen kan formuleren.



Het leggen van zonnepanelen is verenigbaar met beschermde goederen. De benadering moet rekening houden met de beschermingsvoorwaarden, van een globale visie getuigen en mag geen impact op het goed zelf hebben.

Waar de stedenbouwkundige en erfgoedvoorwaarden dat mogelijk maken, worden er regelmatig unieke vergunningen afgeleverd voor het leggen van zonnepanelen:
o Veeartsenstraat 49,
o Vergotesquare 16,
o André Van Hasseltstraat 32,
o Ropsy Chaudronstraat 24 (op de historische hal van het slachthuis van Anderlecht: de grootste stedelijke fotovoltaïsche installatie van Europa, ingehuldigd in de herfst van 2021),
o Scillastraat 1,
enz.