Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de verbetering van de weginfrastructuur en verkeersveiligheid na de dood van een bezorger van Uber Eats

Indiener(s)
Jamal Ikazban
aan
Elke Van den Brandt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Mobiliteit, Openbare Werken en Verkeersveiligheid (Vragen nr 1522)

 
Datum ontvangst: 06/02/2023 Datum publicatie: 13/04/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 21/03/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
09/02/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag   

Begin februari overleed een Uber Eats koerier. De familieman reed om een levering te doen in Schaarbeek toen hij een ongeluk kreeg waardoor hij onder een Flexibus terecht kwam.

De brandweer kwam ter plaatse om hem er met moeite uit te trekken en hij overleed in het ziekenhuis.1.

De veiligheid van fietsers gaat hand in hand met een aan de verschillende weggebruikers aangepaste weginfrastructuur; een opleiding in rijscholen die rekening houdt met zwakkere gebruikers; een vreedzaam samenleven van zwakkere gebruikers en grotere voertuigen, enz.

Deze verschrikkelijke tragedie herinnert ons eraan dat internationale thuisbezorgingsplatforms veel jonge en minder jonge koeriers in dienst nemen zonder dat zij voldoende verzekerd zijn tegen ongevallen en apparatuur. Elke werknemer moet het redden om de fiets en de bescherming te kopen.

Ook al heeft elke koerier die met Deliveroo werkt sinds 2018 wereldwijd toegang tot een gratis ongevallenverzekering. Het lijkt erop dat het niet zo vanzelfsprekend is. Deze verzekering, die voor het eerst in België werd getest, werd gelanceerd om een einde te maken aan het compromis tussen flexibiliteit en veiligheid2. Wij herinneren ons dat met de campagne #Savemyresto restauranthouders die zwaar werden getroffen door de Covid-crisis de commissietarieven aan de kaak stelden die bezorgbedrijven als Deliveroo en Uber in rekening brengen.3.

Als het waar is dat de kwestie van de verzekering een federale verantwoordelijkheid is met de minister Pierre-Yves Dermagne die het dossier op de voet volgt, naar aanleiding van de dood van deze onfortuinlijke koerier, zou ik toch graag willen weten mevrouw de minister;

  1. Hoeveel ongelukken zijn er gebeurd met Deliveroo en Uber Eats koeriers? Welke soorten ongelukken?

  2. Hoe zit het met het aantal doden?

  3. Hoe oud waren de slachtoffers?

  4. Hoe kan de veiligheid van deze fietsers in het algemeen worden verbeterd?

  5. Wat wordt er in rijscholen gedaan om automobilisten bewust te maken van zwakke gebruikers zoals voetgangers en fietsers?

1 https://www.sudinfo.be/id612079/article/2023-02-03/le-livreur-velo-uber-eats-ecrase-par-un-flixbus-est-sultan-zadran-un-afghan-de

2 https://trends.levif.be/economie/entreprises/deliveroo-ameliore-la-couverture-d-assurance-proposee-a-ses-coursiers-belges/article-normal-836613.html

3 https://www.lecho.be/entreprises/horeca/des-restos-reclament-la-regulation-des-plateformes-de-livraison/10236620.html

 
 
Antwoord    Brussel Mobiliteit maakt na een aanrijding met zware gevolgen telkens een analyse van de volledige situatie, dat wil zeggen: het slachtoffer, de rol van de aanrijder, de infrastructuur, de weersomstandigheden, enzovoort.
Wat uw vragen betreft: de database over aanrijdingen op de weg bevat geen informatie zoals de redenen voor de verplaatsing (privé/professioneel) en dus is het niet mogelijk te weten of fietsers die het slachtoffer zijn van een aanrijding voor een platform werken, aan het leveren zijn, dan wel een verplaatsing om privéredenen maken.
Het specifieke bereiken van de fietsbezorgers is niet zonder uitdaging: De risico’s worden soms versterkt door de activiteit zelf die eruit bestaat dat men zich het grootste deel van de tijd in het verkeer bevindt en vooral in werkomstandigheden die al vaak werden aangeklaagd - steeds meer en steeds sneller -, wat de bezorgers ertoe drijft steeds grotere risico’s te nemen.
Het statuut van de werknemers roept ook vragen op, zijn het zelfstandigen of P2P’s?
Momenteel moeten de meeste van deze bezorgers zelf voorzien in een fiets, een gsm, een koeltas, m.a.w. het grootste deel van hun werkmateriaal, wat gevolgen kan hebben voor de kwaliteit en het onderhoud van het rijtuig (banden, verlichting, remmen…).
De aankoop van veiligheidsmateriaal zou niet ten laste van de bezorgers moeten zijn, maar van de ondernemingen.
Dit stelt het hele systeem van dit soort activiteit in vraag.
Het betreft dus een brede discussie waarin ook aspecten zoals preventie en welzijn op het werk aan bod komen.

We zien dat er ook andere bedrijfsmodellen mogelijk zijn: De meer professionele koeriers in de fietslogistieke sector, vaak met een volwaardig statuut, zijn ook duidelijk beter uitgerust en opgeleid.

Maar over het algemeen zijn onze acties voor fietsers ook van toepassing op fietsbezorgers:

Dit is een expliciete doelstelling van het gewestelijk verkeersveiligheidsactieplan 2021-2030, zie doelstelling 2: “De stijging van het aantal aanrijdingen met fietsers ombuigen.” maar ook andere doelstellingen zoals 5 “De rijsnelheid, die een oorzaak en een verzwarende factor is voor de aanrijdingen, verminderen en onder controle houden.” en 7 “De veiligheid van de wegeninfrastructuur permanent beheren, door het identificeren en behandelen van de ongevalgevoelige zones (OGZ’s)”. Deze kunnen een grote positieve impact hebben.

U kan meer lezen over de verschillende acties op https://verkeersveiligheid.mobiliteit.brussels/

Belangrijke acties die in die zin kunnen vermeld kunnen worden zijn bijvoorbeeld:

· Betere en veiligere fietsinfrastructuur, dat kan zijn door afgescheiden fietspaden aan te leggen of met de hulp van circulatiemaatregelen het gemotoriseerd verkeer te verminderen en vertragen (zie ook de gids de goede fietsinfrastructuur op de goede plaats ‘BABE’).
· De Stad 30 en de handhaving van de snelheden
· De versnelde aanpak van de zwarte punten
· Sensibilisering en opleiding
· Etc.

We hebben de in Brussel actieve bedrijven met fietskoeriers voor maaltijdleveringen aan huis (Deliveroo, Uber Eats en TakeAway.Com ook uitgenodigd voor een gesprek over de verkeersveiligheid van hun werknemers.

In verband met uw laatste vraag over de rijopleiding:
Artikel 20 van het koninklijk besluit van 11 mei 2004 betreffende de voorwaarden voor erkenning van scholen voor het besturen van motorvoertuigen bepaalt het volgende:
“De instructeur moet de leerling nauwgezet opleiden. Hij moet hem de kennis, de vaardigheden en het gedrag bijbrengen, die in de bijlagen 4 en 5 van het koninklijk besluit van 23 maart 1998 betreffende het rijbewijs bepaald zijn.”
In de theoretische opleidingen voor alle types rijbewijzen is er sprake van de volgende vereisten:

- Belang van oplettendheid en de houding ten overstaan van andere weggebruikers;
- Specifieke risico's verbonden aan de onervarenheid van andere weggebruikers, aan kwetsbaardere categorieën weggebruikers zoals kinderen, voetgangers, fietsers en mensen met beperkte mobiliteit;
- Risico's verbonden aan het verkeer en het rijden met diverse types voertuigen en de verschillende zichtbaarheidsomstandigheden voor bestuurders van die voertuigen;

Specificaties voor elk type rijbewijs bestaan ook, die focussen op de behoeften en gevaren eigen aan de betreffende voertuigen:
- Zichthinder veroorzaakt door de kenmerken van het voertuig;

Voor de vaardigheden i.v.m. het praktische examen moet de rijschool dus aandacht besteden aan het rondom kijken, correct gebruik van de achteruitkijkspiegels; dichtbij, verder weg, ver kijken