Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de stand van zaken van het Noodplan voor huisvesting

Indiener(s)
Ariane de Lobkowicz
aan
Nawal Ben Hamou, Staatssecretaris van het Brussels Hoofdstedelijk Gewest bevoegd voor Huisvesting en Gelijke kansen (Vragen nr 1137)

 
Datum ontvangst: 17/02/2023 Datum publicatie: 23/05/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 15/05/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
16/03/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    Allereerst wil ik vermelden dat u reeds veel hebt gedaan en dat uw mandaat veruit een van de meest gecompliceerde van de afgelopen jaren is geweest. Ik wens u te feliciteren en te bedankenvoor alles wat u al hebt gedaan.

Ik zou het begin van 2023 willen aangrijpen om u te vragen verschillende statistieken over het Noodplan voor huisvesting te actualiseren. Zo kunnen we samen de balans opmaken van de situatie in ons gewest.

Daarom zou ik u de volgende vragen willen stellen nadat u ons, volgens uw laatste gegevens, de meest recente cijfers hebt meegedeeld over de evaluatie van de bevolking in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest en het aantal huishoudens.

1. Op1 januari 2019 telde het gewest 579.619 wooneenheden. Theoretisch genomen was het aanbod groter dan de vraag. Hoe is dit cijfer geëvolueerd  en is het aanbod nog steeds groter dan de vraag?

2. Het probleem was niet het gebrek aan beschikbare woningen maar de toenemende onbetaalbaarheid van deze woningen voor een deel van de bevolking, is dit nog steeds het geval? Zo ja, wat doet u om de betaalbaarheid van woningen voor dit deel van de bevolking te verhogen?

3. Op 31 maart 2020 bewoonden 37.077 huishoudens een sociale huurwoning, hoe is dit cijfer geëvolueerd in 2023?

4. Op 30 september 2020 stonden 49.135 kandidaat-huurders op de wachtlijst voor een sociale woning, hoe is dit cijfer geëvolueerd in 2023?

5. Met betrekking tot het Brusselse woningbestand was het aandeel van de particuliere woningen 88,5% voor 11,5% van de sociale woningen en woningen met een sociale bestemming, hoe is deze verhouding tussen particuliere woningen en sociale woningen geëvolueerd?

 
 
Antwoord    Ik heb de eer u het volgende antwoord mee te delen:

Volgens de cijfers van Statbel telde het Gewest in 2019 579.619 woningen voor 551.243 gezinnen, een verschil van 28.376 eenheden.


In 2022 bedroeg het aantal woningen 597.915 (18.296 eenheden meer dan in 2019), terwijl het aantal gezinnen 563.882 bedroeg (12.639 eenheden meer dan in 2019).


Het aantal woningen is dus sterker gestegen dan het aantal gezinnen, en het verschil bedroeg in 2022 34.033 eenheden.


Wat de toegankelijkheid van woningen voor de burgers in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest betreft, blijft de vraag of de bestaande woningen aangepast zijn aan het profiel van de gezinnen actueler dan ooit. Brussel is zowel het gewest met de hoogste huurprijzen of prijzen als het gewest met de laagste gezinsinkomens. Daarom voorziet het NPH in 15.000 oplossingen voor gezinnen die wachten op een sociale woning.


Naast de sociale huisvesting (zie antwoorden op vragen 3 en 4 hieronder) zijn er verschillende initiatieven om mensen met een inkomen onder bepaalde drempels toegang te geven tot een woning:


-
via het Woningfonds.

In 2022 heeft het Woningfonds 1.181 gezinnen de mogelijkheid gegeven een woning te kopen via een hypothecaire lening (dat is een toename van 18% ten opzichte van het jaar daarvoor).


Het Fonds huisvestte ook 86 nieuwe huurdersgezinnen, hielp 1.086 gezinnen met het samenstellen van de huurwaarborg en verkocht 144 woningen, de 798 woningen in aanbouw niet meegerekend.

-
via de sociale verhuurkantoren.

Ze beheren de verhuur van woningen die voornamelijk toebehoren aan private eigenaars en verhuren ze tegen een lagere prijs aan gezinnen met bescheiden inkomens. Ze bieden ook transitwoningen aan voor personen zonder vaste verblijfplaats. De SVK’s worden door het Brussels Hoofdstedelijk Gewest erkend en gesubsidieerd.



Bij de laatste officiële telling op 30/09/2022 bestond het totale woningenbestand van de sociale verhuurkantoren uit 7.749 woningen, dat is een stijging met 2.215 eenheden ten opzichte van 2019.


-
via de Community Land Trust Brussels.

De CLTB wil betaalbare woningen creëren voor Brusselaars met een laag inkomen. Dit wordt mogelijk gemaakt door de woningen los te koppelen van de grond. Kopers kopen alleen de woning, wat de kosten drukt. Er zijn ook strikte voorwaarden voor de doorverkoop om ervoor te zorgen dat de woningen op lange termijn betaalbaar blijven.




Een van de opmerkelijkste projecten van CLTB, uitgevoerd in partnerschap met verschillende huisvestingsactoren (waaronder Brussel Huisvesting), is het Calico-project. Er moet worden opgemerkt dat 10 van de 34 woningen van dit project worden verhuurd via een sociaal verhuurkantoor.

-
Via de huurtoelage.

De regering heeft zich tot doel gesteld de bestaande vormen van huurhulp in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest te hervormen. Bij het begin van de legislatuur werd immers vastgesteld dat de tegemoetkomingen in de huur voor personen die een woning verlaten die niet voldoet aan de normen inzake gezondheid, veiligheid en uitrusting, niet meer aangepast waren aan de huidige huisvestingssituatie in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

Tevens werd vastgesteld dat de tegemoetkomingen in de huur voor mensen die wachten op de toewijzing van een sociale woning, niet het gewenste doel bereikte, wat leidde tot een globale hervorming van het systeem, waarbij duidelijke doelgroepen en ambitieuze doelstellingen in het NPH werden vastgelegd.


Dit heeft allereerst geleid tot een nieuwe huurtoelage (BBHR van 15 juli 2021), die bedoeld is om een deel van de huur te dekken van kandidaat-huurders die op de wachtlijst voor een sociale woning staan en die in afwachting van de toewijzing van een sociale woning in een woning van de private markt moeten wonen. Deze regeling is in werking getreden en blijkt succesvol te zijn. Ik maak van de gelegenheid gebruik om u mee te delen dat op 4 mei 2023 9.097 gezinnen deze toelage ontvangen.

Ten tweede zijn er drie zeer specifieke doelgroepen (slachtoffers van intrafamiliaal geweld, personen die hun daklozenstatuut verliezen en huurders van woningen waarvoor de Gewestelijke huisvestingsinspectie een verhuurverbod heeft opgelegd of waarvoor de burgemeester een onbewoonbaarheidsbesluit heeft uitgevaardigd) van de herhuisvestingstoelage (BBHR van 13 oktober 2022) wanneer deze personen in een crisissituatie een woning op de private markt huren. Deze regeling bevindt zich momenteel in de uitvoeringsfase en zal voor het einde van deze legislatuur van start gaan.


Ten slotte wordt momenteel een project voorbereid om dezelfde drie doelgroepen te ondersteunen wanneer zij een woning van een openbare beheerder betrekken.

Deze drie initiatieven passen in het kader van de hervorming van de steunmaatregelen om tegemoet te komen in de huurkosten van de meest kwetsbare gezinnen in het Brussels Hoofdstedelijk Gewest.

-
Via socialisering.

De hierboven beschreven maatregelen worden aangevuld met de socialisering van de huurprijzen, die ook tijdens deze legislatuur wordt ingevoerd. In dit geval wordt de tussenkomst niet betaald aan de gezinnen zelf, maar aan de lokale openbare verhuurders die ermee instemmen een huurprijs te hanteren die wordt berekend volgens de voorwaarden die gelden om de huurprijs van een sociale woning te bepalen.

Het verschil tussen de basishuur en de gehanteerde huur wordt door Brussel Huisvesting gecompenseerd via een subsidie.

Wat betreft het aantal gezinnen dat in 2023 een sociale woning bewoont, moet u weten dat de meest recente beschikbare gegevens dateren van 31/12/2021.

Op deze datum woonden 35.367 gezinnen in een sociale woning. Die cijfer is vergelijkbaar met de voorgaande jaren. De BGHM heeft immers een jaaroverzicht van 31 december van elk jaar: in 2019 telde het socialewoningenbestand 35.845 gezinnen en in 2020 35.573 gezinnen en niet 37.077. De aanzienlijke daling tussen 2019 en 2021 weerspiegelt de toename van het aantal woningen die leegstaan omdat ze gerenoveerd worden.
In mei 2023 stonden 51.711 gezinnen op de wachtlijst voor een sociale woning.
Volgens de recentste gegevens waarover de huisvestingsreferent beschikt, heeft 11,21% van de woningen van het Brusselse woningenbestand een sociaal oogmerk. Voor de sociale woningen in strikte zin, gaat het om 40.893 woningen:


- OVM: 6,7 % van alle woningen;

- OVB's: 2 % van alle woningen;
- SVK’s: 1,3 % van alle woningen.