Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de cultuur als instrument voor meertalige dialoog

Indiener(s)
Pierre-Yves Lux
aan
Sven Gatz, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Financiën, Begroting, Openbaar Ambt, de Promotie van Meertaligheid en van het Imago van Brussel (Vragen nr 646)

 
Datum ontvangst: 31/08/2023 Datum publicatie: 10/10/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 22/23 Datum antwoord: 09/10/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
14/09/2023 Ontvankelijk Uitgebreid Bureau van het Parlement
 
Vraag    In de gewestelijke beleidsverklaring heeft de regering zich ertoe verbonden culturele en artistieke praktijken te bevorderen als instrument voor dialoog, in het bijzonder met betrekking tot meertaligheid.

Onze vragen luiden als volgt: Hebt u voorbeelden van culturele of artistieke initiatieven die sinds het begin van het mandaat zijn genomen om meertaligheid te bevorderen? Zo ja, voor welke bedragen en in het kader van welke overeenkomsten? Met welke resultaten? Uw collega, de heer Vervoort, noemde de projectoproep BeTalky 2023. Wat hield die oproep in?  Wat waren de doelstellingen daarvan? Hoeveel middelen zijn er vrijgemaakt? Wat waren de resultaten?
 
 
Antwoord    Brussel heeft een uitgebreid cultureel aanbod dat ondersteund wordt door een stevig netwerk. De culturele sector speelt er een cruciale rol als motor van creativiteit, innovatie en gemeenschapsvorming. Hij draagt ontegensprekelijk ook bij aan de internationale uitstraling en economische ontwikkeling van Brussel.

De oriënteringsnota “De Promotie van Meertaligheid” ambieert een beleid inzake meertaligheid met als doel een positieve en versterkende impact te hebben op de sociale cohesie van de Brusselse gemeenschap. De culturele sector kan hierin een belangrijke rol spelen.
Op 20 maart 2023 lanceerde de Brusselse regering de projectoproep BeTalky.brussels. Daarbij werden alle organisaties die via een cultureel project inspelen op concrete noden in deze contex en effectief hierin een maatschappelijke meerwaarde kunnen realiseren binnen hun domein uitgenodigd projecten in te dienen. Die projecten waren erop gericht de meertaligheid te bevorderen en te versterken. Binnen de projectoproep vielen alle mogelijke artistieke en culturele vormen en uitingen (theater, concert, expo…). Dit kon door het organiseren van evenementen, het verbeteren van de toegang tot culturele activiteiten voor anderstaligen…

Het ging reeds om de derde projectoproep deze legislatuur. Eerder werd de meertaligheid via een projectoproep gestimuleerd in het onderwijs en het bedrijfsleven.

Wie kon er subsidie aanvragen? Alle verenigingen of instellingen met rechtspersoonlijkheid zonder winstgevend doel; Individuele artiesten binnen de kunst- en cultuursector. Er werden in een reglement ook duidelijke ontvankelijkheidscritera vastgelegd, o.a.: georganiseerd op het grondgebied van het Brussels Gewest; het aan bod komen van minstens twee talen, waarvan tenminste één het Nederlands, Frans of het Engels…

De oproep werd ruim verspreid via verschillende Brusselse culturele actoren en de sociale media.

Uiterlijk 15 mei 2023 moesten de projecten ingediend worden. Een jury moest liefst 134 dossiers beoordelen, waarvan er 126 uiteindelijk ontvankelijk werden verklaard.



Twaalf projecten werden door de Brusselse regering aangeduid om subsidies te krijgen.
Deze projecten werden uitgebreid voorgesteld tijdens de vierde Dag van de Meertaligheid op zaterdag 23 september 2023 in het Brussels Parlement. Deze dag stond overigens volledig in het teken van meertaligheid en cultuur in het Brussels Gewest.

Ik voeg hierbij de lijst van de winnende projecten toe:

Minibus Music vzw: ‘Songs of Insurrection–Ode to Frederic Rzewski’ (17.000 euro)

Frederic Rzewski (1938-2021) is een Amerikaans-Pools-Belgisch pianist en componist die vele jaren in Brussel woonde. Hij liet een indrukwekkend oeuvre na, onder meer de ‘Songs of Insurrection’, gebaseerd op verzetsliederen van over de hele wereld. Dit project wil het werk van deze componist met een concert in de kijker plaatsen. Ook op de playlist staat ‘Ode to the Deserter’, een vierstemmig koorwerk in zeven talen voor amateurkoor en professionele zangers. Zijn werken zullen uitgevoerd worden door Franstalige, Nederlandstalige en internationale muzikanten, Brusselse conservatoriumstudenten en amateurzangers. Tevens zal een gedicht in liefst 20 talen worden gebracht.


Gemeenschapscentrum Pianofabriek vzw: ‘System_D festival’ (25.000 euro)

‘System_D’ is een meertalig tweejaarlijks film- en fotofestival voor opkomende, eigenzinnige Brusselse kunstenaars zonder echte opleiding. Na de rellen met jongeren in 2010 in Sint-Gillis ging de Pianofabriek in gesprek met de jongeren in de betrokken buurt met het idee een film te maken over hun verhaal. Bleek dat de jongeren al films maakten. Daaruit ontstond het Citylab Pianofabriek om een festival met de ingezonden films te organiseren. De festivals waren telkens uitverkocht. Opnieuw worden jongeren aangespoord om films in te zenden. Deze zullen ook online kunnen bekeken worden.


ANAGRAM ASBL: ‘Memwa kreyòl : des Cultures et des Maux’ (25.000 euro)

De vzw Anagram richt zich op hedendaagse artistieke producties die liggen tussen kunst en ecologie. Haar projecten dragen een duidelijke ecologische, duurzame en sociale stempel. ‘Memwa kreyòl’ draait rond de overdracht via de taal van de botanische kennis in het Caraïbisch gebied. Het project bestaat uit het registreren van getuigenissen, het verspreiden van informatie over de Creoolse talen via gedichten en liedjes, lezingen… Voor het project wordt er samengewerkt met onder andere de Plantentuin van Meise, het Kaaitheater en Bozar.


Femma vzw: ‘Liederen en ritmes van elders, hier en nu’
(6.090 euro)

Femma Quartier van organisatie Femma vzw in Sint-Joost-ten-Node start in september 2023 tot september 2024 het project ‘Liederen en ritmes van elders, hier en nu’. Dit wordt een participatief en artistiek project waarin vrouwen zich verdiepen in het rijke repertoire van traditionele liederen en muziek die ze van elders (vaak het thuisland, of land van origine) hebben meegebracht. De bijeenkomsten worden georganiseerd in gemeenschapscentrum Ten Noey, de Bib Joske en Cantine Josée, en de vele volkskeukens. Naast de 18 workshops worden er ook drie ontmoetingsmomenten georganiseerd.



Banquet Production ASBL: ‘Festival Something Beautiful’ (15.355 euro)

Het multidisciplinaire festival ‘Something Beautiful’ promoot de poëzie en wordt in La Vallée (Sint-Jans-Molenbeek) van 20 tot 29 oktober 2023 georganiseerd. Het project zelf omvat collectieve tentoonstellingen, workshops, rondleidingen, voorstellingen, voorlezen van poëzie… Bedoeling daarbij is mensen uit verschillende taalgemeenschappen met elkaar in contact te brengen. Eén van de partners van het project is ‘Singing Molenbeek’, een kinderkoor van de vzw ‘Chanter pour vivre ensemble’ dat liedjes in verschillende talen zingt.


Centre Culturel Bruegel: ‘Dia de Muertos dans les Marolles’
(18.305 euro)

Het festival ‘Dia de Muertos dans les Marolles’ wordt al vijf jaar lang in de bekende Brusselse volkswijk georganiseerd. Nu wil de organisator, het Centre Culturel Bruegel, inzetten op meertalige communicatie om het evenement nog gastvrijer en opener te maken voor verschillende andere talen en culturen. Publiekstrekker wordt ‘Het Grote Altaar van de Doden’ (‘Le Grand Autel des Morts’), een constructie op het voorplein van CC Bruegel, zo ontworpen dat iedereen een maand lang er iets kan achterlaten als herinnering aan een dierbare overledene, een foto, een bloem, een kaars, … .

Veduta VZW: ‘Nomadic jardin aux bloemen’ (13.500 euro)

De vzw Veduta organiseerde in het verleden al tal van evenementen in de kunst en de muziek. Haar project in mei 2024 heeft als kader de Brusselse Bloemenhofwijk. Nomadic brengt kunstenaars, muzikanten en cultuurcentra in contact met buurtbewoners en sociale organisaties met als gemeenschappelijk doel het organiseren van een laagdrempelig en participatief festival. Er is een kunstenexpo, happenings, concertavonden en openluchttheater. Klemtoon ligt op het benadrukken van het meertalig karakter van de lokale gemeenschappen in Brussel.

Vlaams Huis voor Amateurkunsten in Brussel vzw (Zinnema): ‘Capital Z’
(25.000 euro)

‘Zinnema’ en ‘La Maison des Cultures et de la Cohésion sociale (MCCS)’ zetten samen hun schouders onder project ‘Capital Z’ als meertalig, participatief en professioneel omkaderd podiumkunstentraject voor en door jongeren (15 tot 19 jaar) uit Brussel. Jongeren worden voor én achter de schermen begeleid door kunsteducatieve experts uit verschillende artistieke domeinen.

VROOM: ‘Drawing Fiesta’
(8.423 euro)

‘Drawing Fiesta’ is een vijfdelige reeks van meertalige creatieve workshops voor Brusselaars die geïnteresseerd zijn in het beeldverhaal als kunstvorm of andere vormen van visuele storytelling. Elke workshop wordt geleid door twee illustratoren, stripmakers of beeldende kunstenaars die elk een andere taal spreken. De organisator van het project, VROOM, experimenteert rond beeldverhalen en tekenkunst in hartje Kuregem aan het Zuidstation.


Théâtre Les Tanneurs: ‘Parti en fumée’
(25.000 euro)

‘Parti en fumée’ is een poppentheaterstuk van de hand van en met de toneelartiest Othmane Moumen. Zijn vader kreeg zes jaar geleden terminale longkanker. Ondanks deze diagnose bleef hij sigaret na sigaret roken. In een gesprek met zijn vader (als pop) stelt Othmane hem vragen over roken, over migratie, zijn omgang met een ontworteld bestaan en de toekomst van zijn kinderen.




Ebullition ASBL: ‘Improvyglot’
(8.800 euro)
De vzw Ebullition organiseert 12 improvisatieworkshops op het vlak van de theaterkunst. Daarbij gaat het om vier talen: Nederlands, Frans, Engels en Spaans. Bedoeling is tijdens de lessen deze vier talen te mengen. Het resultaat van deze wederzijdse linguïstische bevruchting zal te zien zijn in een eindejaarsshow.

Halfmoon ASBL: ‘Chaabi Habibi vs Chaabi Mon Amour’
(12.527 euro)
Dit project brengt een ode aan de traditionele ‘chaabi’ of populaire liedjes, zoals bewaard en overgedragen door de vrouwen van de Marokkaanse diaspora in België. In drie zangworkshops worden deze liederen door vrouwen van Marokkaanse afkomst voor een groot publiek gebracht. De teksten van de liederen worden tijdens de workshops in het Nederlands en het Frans vertaald.