Logo Parlement Buxellois

Schriftelijke vraag betreffende de begeleiding van jongeren met een migratieachtergrond in het Brussels Gewest.

Indiener(s)
Farida Tahar
aan
Bernard Clerfayt, Minister van de Brusselse Hoofdstedelijke Regering, belast met Werk en Beroepsopleiding, Digitalisering, Plaatselijke Besturen en Dierenwelzijn (Vragen nr 1249)

 
Datum ontvangst: 21/09/2023 Datum publicatie: 15/11/2023
Zittingsperiode: 19/24 Zitting: 23/24 Datum antwoord: 14/11/2023
 
Datum behandeling van het stuk Indiener(s) Referentie Blz.
19/10/2023 Ontvankelijk p.m.
 
Vraag    De Actiris-website vermeldt het partnerschap tussen de organisatie en drie in Brussel gevestigde professionele mentorprogramma’s: DUO for a job, Team4Job en MentorYou. Actiris definieert mentorschap als "een vorm van coaching door een ervaren persoon, de mentor, aan een onervaren partner, de mentee, om zo een paar te vormen om samen uit te wisselen, te delen en vooruitgang te boeken".

Mentorschap heeft veel voordelen, want het vergroot niet alleen de kansen voor jonge mensen om de arbeidsmarkt te betreden, maar het bevordert ook de overdracht van vaardigheden tussen generaties. Dit proces speelt ook een cruciale rol in het ontkrachten van vooroordelen, zowel die met betrekking tot het beroep als die met betrekking tot individuen.

Mentorschap krijgt een bijzonder essentieel karakter wanneer het zich richt op een groep die meer kans loopt om gediscrimineerd te worden op de arbeidsmarkt, namelijk jongeren met een migrantenachtergrond, of het nu gaat om nieuwkomers of om jongeren van de tweede of derde generatie. De ‘Socio-economische Monitoring’ van Unia illustreerde duidelijk de moeilijkheden die jongeren ondervinden bij het vinden van een baan.

Deze mentorprogramma's lijken bijzonder goed te werken. Er wordt ons verteld dat 7 op de 10 jongeren die dergelijke steun hebben gekregen, een positieve oplossing vinden voor hun situatie, met name via contracten van bepaalde duur van meer dan drie maanden. Dit fenomeen is niet beperkt tot België; soortgelijke initiatieven werden opgezet in Frankrijk, meer bepaald in Parijs, Marseille en Rijsel.

Ondanks dit succes wijzen verenigingen die op dit gebied actief zijn, regelmatig op obstakels. Een van de belangrijkste daarvan is het gebrek aan langetermijnfinanciering voor programma's die hun waarde hebben bewezen en een aanzienlijke meerwaarde betekenen voor zowel werknemers en werkgevers als voor de economie van het gewest.

Dit brengt me bij mijn vragen, mijnheer de minister:

  • Welke concrete maatregelen hebt u gepland om het professionele mentorschap voor deze doelgroep in Brussel te versterken en uit te breiden, gezien de bevindingen van Unia en de aanbevelingen van dit centrum voor een betere beroepsinschakeling van jongeren met een migratieachtergrond?

  • Wat is uw beoordeling van de effectiviteit en de impact van de mentorprogramma's, in het bijzonder degene die worden ondersteund door Actiris, wat de beroepsinschakeling van jongeren met een migratieachtergrond betreft?

  • In hoeverre bent u van plan samen te werken met organisaties en verenigingen met bewezen expertise in het werken met deze bevolkingsgroepen om het mentorschap te versterken en op de juiste manier te reageren op de specifieke uitdagingen waarmee zij op de arbeidsmarkt worden geconfronteerd?

  • Mentoren hanteren een holistische benadering bij het begeleiden van jongeren, waarbij aspecten als huisvesting, gezinssituatie, administratieve procedures en kwesties over het statuut worden meegenomen. Welke strategieën worden, aangezien de loutere focus op een job onvoldoende lijkt, door Actiris overwogen en ingezet om tot zo’n alomvattende ondersteuning bij te dragen?

 
 
Antwoord   

Het Brussels Gewest voert een proactief beleid om de diversiteit op de arbeidsmarkt te bevorderen en discriminatie bij aanwerving tegen te gaan.

Onlangs werd de ordonnantie goedgekeurd die het repressieve kader voor discriminatietests bij aanwerving moet verbeteren. En de Regering heeft een strategie van 15 verbintenissen aangenomen om de toegang tot werk voor alle Brusselaars te verbeteren, ongeacht hun specifieke kenmerken.

U vraagt mij meer specifiek naar mentoring voor jongeren met diverse achtergronden. In 2014 startte het Gewest een Social Impact Bond voor het project Duo For a Job. Sindsdien blijft de steun van het Gewest de mentoring versterken met het oog op het vinden van een job.

Dit blijkt een effectieve ondersteuningsmaatregel te zijn. Het positieve uitstroompercentage over 12 maanden is bijzonder hoog. In 2021 heeft 66,5% van de jongeren die mentorbegeleiding hebben gekregen een baan gevonden en 78,3% een stage of een opleiding gevolgd.

De hulp van mentoren biedt werkzoekenden een groot aantal voordelen die verder gaan dan alleen een baan, waardoor jongeren soft skills kunnen verwerven, zoals het ontdekken van gedragscodes en cultuur die specifiek zijn voor de beoogde beroepssector, het verwerven van een werkritme, het vergroten van zelfvertrouwen en motivatie, enz.

 

 

Actiris werkt al jaren samen met 3 Brusselse partners: DUO for a job, Team4Job en MentorYou. Er worden regelmatig informatiesessies voor alle werkzoekenden georganiseerd om dit type begeleiding te promoten.

In het kader van het Europese ESF+-programma kon het Gewest onlangs een nieuw programma voor de begeleiding naar werk voor jongeren opzetten. Dit programma, COMBO4YOU genaamd, is een samenwerkingsverband tussen Youthstart, DUO for a job, Team4Job en MentorYou en is gericht op mentorschap en groepstrainingen, waarbij jongeren in contact worden gebracht met het bedrijfsleven.

 

 

 

Het COMBO4YOU-programma begint met een groepstraining - 8 dagen verspreid over 3 weken - om de empowerment van jongeren te stimuleren met behulp van ondernemende leermethoden. Na deze training is de jongere weer gemobiliseerd en kan hij zijn mentoringtraject in optimale omstandigheden aanvatten en zich focussen op de uitwerking van zijn beroepsproject. Samen met hun groep nemen de jongeren ook deel aan collectieve activiteiten om bruggen te slaan naar de bedrijfswereld.

De doelgroep van COMBO4YOU is als volgt:

  • tussen 18 en 29 jaar oud zijn,
  • zich in een kwetsbare situatie bevinden, dit wil zeggen:
  • GHSO (of buitenlands diploma zonder gelijkwaardigheid

in België)

  • langdurig werkloos zijn OF
  • nieuwkomer OF
  • begunstigde van leefloon bij OCMW

 

 

Het doel is om jongeren onder de 30 jaar die ondergekwalificeerd zijn en in zich in een kwetsbare positie bevinden (weer) aan het werk te krijgen.

 

Om hen doeltreffende hefbomen te bieden om hen aan het werk te krijgen, heb ik, in het kader van het ESF+-programma Werk, de introductie van een "One-Stop-Shop" ondersteuningstraject voor nieuwkomers kunnen ondersteunen. Het doel is om te zorgen voor een snelle overgang tussen het inburgeringstraject voor nieuwkomers en hun socio-professionele inschakeling.

Een van de partners van de One Stop Shop, Convivial, heeft een mentorproject ontwikkeld voor vrouwen van nieuwkomers. Het project beoogt empowerment door voort te bouwen op de natuurlijke banden van solidariteit die zich tussen de vrouwen ontwikkelen, ongeacht hun sociale of culturele achtergrond. Het mentorprogramma is zo ontworpen dat het zeer toegankelijk is voor vrouwen die voor het eerst immigreren, met name door een grotere taalkundige flexibiliteit.

Vrouwelijke mentoren die Frans, Arabisch, Spaans, Engels of andere contacttalen spreken, worden aan het begin van het proces ingeschakeld om de meest kwetsbare vrouwen aan te moedigen deel te nemen. De vrouwen die in aanmerking komen voor mentorschap worden voornamelijk geïdentificeerd aan de hand van 2 kwetsbaarheidsindicatoren:

- hun mate van isolatie (bijv. alleenstaande moeders, voormalig NBMV, etc.)

- hun mogelijke blootstelling aan sociale controle of culturele barrières, die het moeilijker zouden maken om hen door te verwijzen naar traditionele SPI-operatoren.

 

De hulp van de mentoren gaat veel verder dan tewerkstelling alleen. Jongeren doen bijvoorbeeld een hele reeks soft skills op, zoals zelfvertrouwen en zelfstandigheid. Wat bijvoorbeeld huisvesting betreft, kan de mentor nuttig zijn, maar dit gaat verder dan het vinden van een baan en valt daarom buiten de opdracht van Actiris en sommige van haar partners.

 

 

 

Tot slot blijkt mentorschap een effectieve maatregel te zijn.

Het positieve uitstroompercentage over 12 maanden (werkactie van ten minste 28 dagen, opleiding, hervatting van studie of stage begonnen tussen de uitstroomdatum en 12 maanden later) en het uitstroompercentage naar werk (werkactie van ten minste 28 dagen begonnen tussen de uitstroomdatum en 12 maanden later) zijn namelijk bijzonder hoog.

Positieve uitstroom en uitstroom naar werk 2019-2021 cohorten - 2020-2022 resultaten (Bron: Actiris, berekeningen van view.brussels):

 

 

PU

UW

2019

71,6%

60,4%

2020

69,8%

57,0%

2021

78,3%

66,5%

 

Deze cijfers hebben betrekking op alle profielen van werkzoekenden die worden ondersteund voor de maatregel Mentorschap; en dus niet alleen jongeren met een migrantenachtergrond.

 

 

Voor de PU en de UW die enkel betrekking hebben op werkzoekenden die ondersteund worden door Duo for a JOB, d.w.z. jongeren tussen 18 en 33 jaar van buitenlandse (niet-EU) of Belgische nationaliteit met een migrantenachtergrond, hebben we respectievelijk:

 

PU

UW

2019

69,21%

58,41%

2020

66,67%

51,39%

2021

78,65%

65,17%

 

Zoals u kunt zien, is het Brussels Gewest een pionier in het ondersteunen van mentorprojecten. En het versterkt zijn steun voor innovatie en professionalisering van deze initiatieven.

 

 

De Brusselse jeugd is de toekomst en de rijkdom van Brussel. De Brusselse Regering heeft een globale strategie ontwikkeld op basis van partnerschap om hen een gepast antwoord te bieden om de risico's op werkloosheid te beperken.